15 YILIN ARŞİVİ

Ne güzel şey müzik, ne güzel şey caz, ne güzel şey fotoğraf... Yeniköy Caz Günleri’nin ardından

Bu yıl, ikincisi 24-29 Mayıs ve 04 Haziran 2022 tarihleri arası gerçekleşen Yeniköy Caz Günleri’nin sonuna gelirken, hem katıldığım etkinliklerden, hem açılıştan bahsetmek istiyorum.

Yeniköy Caz günleri 24 Mayıs Salı akşamı Avusturya Kültür Ofisi’nde Merih Akoğul’un 1982-1989 yılları arasında çektiği caz fotoğraflarından oluşan ‘Caz Zamanı’ sergisiyle başladı.

Sergi açılışından (Fotoğraf: Leyla Diana)

Sergiyi, Avusturya Kültür Ofisi’nde 7 Hazirana dek izlemek mümkün. Sergiyle ilgili yayınlanmış haberlerin hemen hepsi şu cümleyi kullanmış: “Keith Jarrett’tan Oscar Peterson’a, Paco de Lucia’dan, Hermeto Pascoal’a, Dave Brubeck’ten Stan Getz’e, John Abercrombie’den Charles Lloyd’a, Süheyl Denizci’den Okay Temiz’e çok sayıda ünlü caz müzisyeninin fotoğraflarını sergide görmeniz mümkün“.

Evet, bu isimlere Elvin Jones, George Duke ve Stanley Clarke’ı da ekleyelim ancak kimse serginin afişinde yer alan ve artık aramızda olmayan Türk caz sahnesinin iki sevgili ismi Nüket Aruca ya da Nükhet Ruacan’dan bahsetmemiş. Neden? Erkek egemen dünya! Oysa, Merih Akoğul bu iki kadını ne de güzel fotoğraflamış.

Genç Merih Akoğul o yıllarda... Solda Elvin Jones ile, sağda Stan Getz (Fotoğraflar: Merih Akoğul 'Caz Zamanı' sergisinden)

Müzisyen dostları “o, sahnede gözlerini kapatarak şarkı söylerdi” diyor Aruca için. Afişteki fotoğraf 1985 yılından. 1. Bilsak Müzik Festivali’nde Önder Focan altılısına ait. Nüket Aruca (v), Önder Focan (g), Deniz Dündar (d), İlkin Deniz (b), Ali Aşkın (p), İmer Demirer (tr).

Müthiş bir ses ve genç yaşta hayata hazin bir trafik kazası nedeniyle 1987 yılında hayata veda ediş.

Sergideki caz fotoğraflarına hayranlıkla baktım.

Nüket Aruca

O yıllarda İstanbul’a peşpeşe çok değerli isimler gelmiş ve yakın temasla fotoğraflanmaları ne kadar kıymetli. Bugün bu isimlerin çoğu artık hayatta değil ve yaşayanlar arasında ise son on yılda festivallere gelenlerin yaşlanmış hallerini sahnede görmüşsek eğer kendimizi şanslı sayıyoruz.

Akoğul'un fotoğraflarını hepsi birer belge ve zamana tanıklık eden anlar ve anılar. Merih Akoğul’a ‘bu sergi göz yaşartıcı‘ dedim. Çok fazla anı yüklü bir sergi. Bu benim kişisel yaklaşımımla da ilgili tabi. Hem sahnede onları fotoğraflamaya sevdalı, hem yerli/yabancı caz araştırmalarına gönül veren biri olarak benim için çok şey ifade ediyor. Örneğin, o yıllarda çalan ve bugün çoğu ile dost olduğum müzisyenlerin fotoğraflarına birlikte baktığımızda herkes kendi zaman yolculuğuna çıkarak o anılarla buluşuyor. Önder Focan bu örneklerden biriydi ve Nüket Aruca afişi önünde geçirdiğimiz dakikalar Önder abi için daha anlamlıydı, sessiz geçen bir anılarla buluşma gibi, fonda ise sevgili Cenk Erdoğan 'Kara Gider' parçasını çalıyordu.

Leyla Diana ve Önder Focan Nüket Aruca fotoğrafının önünde

Merih Akoğul'un sergiyle ilgili konuşmasına dair özellikle altını çizmek isteyeceğim konu ise Akoğul’un çok genç yaşta analog fotoğraf makinesiyle (35 mm. 4x36 siyah film ile) ve çok yakın mesafeden çektiği fotoğraflar ve dönemin sınırlı teknik olanaklarına rağmen yine de böylesi ilham verici işlerin ortaya çıkması olacak. Akoğul'un askere gitmeden önce çektiği siyah-beyaz fotoğraflarda bazı müzisyenlerin o zaman isimlerini dahi bilmeden çektiğini, ancak yıllar sonra onların kimler olduğunu öğrendiğini anlattı.

Konuşmanın ardından Cenk Erdoğan’ın performansı vardı. Sevgili Cenk'in bugünkü tarzını oluşturmasında ve kendi bestelerini yazmasında sergide yer alan Neşet Ruacan'ın çaldığı 'Barney Kessel' gitarı oldu desek yanlış olmaz. Zira, şöyle bir anısını bizimle paylaştı Cenk; "1999 ya da 2000 yılındaki Kadınlar Günü'nde Neşet Hoca beni sahneye davet ederek elindeki gitarı verdi ve çalmamı istedi, o performansımı hiç beğenmemiştim aslında, hissetmediğim bir müziği çalmak istemediğime karar verdim o gece. Moralim de bozulmuştu ama bugün gülerek geçtiğimiz bir anıya dönüştü'.

Cenk Erdoğan açılışta bir mini dinleti gerçekleştirdi. Elindeki gitar ise Neşet ruacan hediyesi Barney Kessel modeli efsanevi bir gitar. Neşet ruacan katıldığı TRT'nin Türk Caz Standartları Enstitüsü program serisinde bu gitarın hikâyesini ve kendisi için önemini ayrıntılı olarak anlatır.

Cenk Erdoğan iyi ki gitar çalmaya başlamış dedirten hikâyesinde ise Paco de Lucia sevgisi yatar. ‘Paco de Lucia gitara başlama sebebimdir’ diyordu Cenk ve geceye anlamlı noktayı yine sevgili Merih Akoğul koyarak 1984 yılında 12. Uluslararası İstanbul Festivali’nde çektiği Paco de Lucia fotoğrafını anı olarak Erdoğan’a hediye ediyordu.

Merih Akoğul ve Cenk Erdoğan açılışta

İşte, o unutulmaz yıllarda çekilen fotoğrafların bugüne etkileri ve değerli yerlerini bulmaları bugün için ne güzel vesileler.

“Ne güzel şey müzik, ne güzel şey caz, ne güzel şey fotoğraf” diyordu Akoğul ve ne güzel onların birileriyle buluşup, belleklerde tazelenmesi.

Cazkolik yazarları Leyla Diana, Nazlı Toprak ve Burak Sülünbaz Adnan Arduman ve Merih Akoğul ile

Açılıştan kapanışa

Bu sene ikincisi gerçekleşen Yeniköy Caz Günleri’nde çok sayıda konser izledik ve adeta dolu dolu bir mini festivale dönüştü. Yeniköy Caz Günleri’nin konuşmalı son iki etkinliği ise 29 Mayıs Pazar günü Panaia Rum Ortodoks Kilisesi avlusunda gerçekleşti.

Benim için enteresan olan etkinliğin ilki “Kuş Gözlemi Üzerine Bir Deneyim” oldu. 15 yaşındaki genç kardeşimiz Çağan Abbasoğlu’nun merakı kuşlar. Çağan kanatların peşinden giderek çocukluğundan beri kuş gözlemi yapıyor ve bugüne kadar 346 kuş gözlemi yapmış. Türkiye‘de yeni bir kuş gözlemek ve bunu verilerine katmak en büyük hayali.

Akoğul ailesi birarada

Çisel Karacebe ise sesler üzerine araştırmalar yapıyor. Günlük hayatta karşılaştığımız sesleri nasıl içselleştirdiğimizle ilgili projeler yapıyor, ne güzel gençler bunlar!

Genç kuş gözlemcisi Çağan Abbasoğlu

Çağan’ın sunumun ardından Çisel Karacebe ve Nevra Hanım interaktif olarak dinleyicilerle müziğin ne olduğu sorusunun peşinden gitti.

Hemen akabinde iki değerli isim; Merih Akoğul ve Adnan Arduman "Hi-Fi ve Caz Kültürü" üzerine sohbetlerini gerçekleştirdi.

Leyla Diana, Cenk Erdoğan ve Nazlı Toprak

Evet, bitmedi, son konser 4 Haziran’da ve güzel bir kapanışı olacak. Vibrafonun önemli isimlerinden David Friedman, kontrbasta Andreas Metzler ve piyanist/besteci François Lindeman’dan oluşan üçlü ile bu yıl da Yeniköy Caz Günleri’ni geride bırakarak gelecek seneyi gözlemeye başlayacağız. Eğer ‘Caz Zamanı’ fotoğraf sergisini gezmediyseniz 7 Hazirana kadar mutlaka izleyin derim.

Yeniköy Caz Günleri’ne emeği geçen herkesi kutluyarak seneye yeniden buluşmak üzere diyorum.

Leyla Diana Gücük

Cazkolik.com / 01 Haziran 2022, Çarşamba

Yeniköy Caz Günleri'nin bu yılki konserlerine dair haberimizi buradan okuyabilirsiniz.

Etiketler: #cazzamanı #yeniköycazgünleri #merihakoğul #cazfotoğrafları #cenkerdoğan #leyladiana #caz #jazz