Socrates: Kainatta tesadüfe tesadüf edilmemiştir

Pisagor, Milattan önce 570-475 yılları arasında, Konfüçyüs ise Milattan önce 551-479 yılları arasında yaşamış filozof, düşünür ve matematikçiler.

Her ikisi de müzikle ilgili en basit sayı ilişkilerini konu alan Makro Kozmoz’un (dünya ve küre harmonisinin) Mikro Kozmoz’a (insan harmonisine) aktarılmasını sağlayan olağanüstü teoriler ve fikirler bulmuşlardır.

“Küre ve onun yıldızları “harmonik” tınlar, onlar müzikal ve sanatsal harmoni ile dizilir ve hareket ederler. İnsanın ruhsal hareketleri de birtakım kurallara göre gerçekleşmektedir ve bu kurallar müzikal seslerin kurallarına karşılık gelmektedir” diye açıklamışlardır.

Benzer şekilde Milattan sonra 500 yıllarında yaşayan Romalı filozof Boethius “De Instituone Musica“ yazısında müziği makro kozmoz harmonisi, mikro kozmoz harmonisi ve enstrüman harmonisi olarak üçe ayırmıştır.

Müziğin evrenin varoluş mekanizmasıyla benzerlik göstermesi gibi, insanın ve insan yaşamındaki olay ve olguların da bu düzenin bir parçası olması pek çok filozof ve düşünür tarafından dile getirilmiştir.

Kainatta da müzikte olduğu gibi pek çok matematiksel verinin tamamen birbiriyle bağlantılı olduğu ve küçük ayrıntıların bile büyük oluşumlar için anlam taşıması da ispatlanan gerçekler arasındadır.

Özellikle caz müzikte anlara tesadüf eden melodiler soru ve cevap şeklinde icra edilir ve bu yüzden melodisel karşılaşmalar ve tesadüfler çok önemli olmuştur...

McCoy Tyner, Amerikalı bir caz piyanisti...

John Coltrane, Joe Henderson, Freddie Hubbard, Wayne Shorter gibi büyük caz ustalarının müziğinde söz sahibi olmuş... 13 yaşından beri Philadelphia Müzik okulu ve Granoff Müzik okulunda piyano eğitimi almış ve 17 yaşında ilk caz grubunu kurmuş bir müzisyen... Yine 17 yaşında İslamiyeti kabul etmiş ve inanışının etkisiyle “kainatın ilahî olan tarafından kusursuz inşa edilmiş olduğuna inanmış“ müziğinin derinliğini buradan almıştır.

Cosmos albümünü 1978 yılında piyasaya sürmüş, iki ayrı “trio” ve bir yaylı grubu ile kaydetmiştir.

Tyner, bu albümde ona kainattan hediye olarak geldiğini düşündüğü ve sorguladığı şeyleri anlatmıştır. “Song for My Lady“, “Hope” ve “Asian Lullaby” cesur ritimlerle beslenmiş, huzur veren melodik cümleler ve birbirinden eşsiz deneyimler sonucudur. “Planet X”, “ Forbidden Land”, “ Cosmos” ise şüphecilik ve kaygı barındıran ve insan aklının çözemediği sırlara ulaşma çabasıdır derinlerde...

Tesadüf olarak kabul ettiğimiz olay ve olgular, onlara verdiğimiz tepkiler kim olduğumuzu ve olmadığımızı belirlemiyor çoğu kez farkında olmasak da?

Bahşedilmiş her şey, müzik ve evren gibi sırlara sahip olsa da, aklımızın ulaşamadığı yer hududu aşsa da, Socrates’in dediği gibi “Kainatta tesadüfe tesadüf edilmemiştir”.

En güzel olanlarını karşılamak, farketmek ve anlamak dileğiyle...

Şenay Ocak

Cazkolik.com / 23 Eylül 2020, Çarşamba

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN