Caz nereye gidiyor?

Günümüzde en sık sorulan sorulardan biridir 'caz nereye gidiyor'. Bu sorunun cevabını bulmak istiyorsanız başvuracağınız adreslerin başında Bandcamp gelir. Hem müzisyenlerin bağımsız olarak işlerini dinleyiciyle doğrudan buluşturan bir yer olması, hem içerdiği sınırsız müzikal çeşitlilik ve potansiyel bakımından. Bu platforma girenin kaybolup gitmesi muhakkaktır ama aşağıda bu derin ama cazip okyanusun içinde yol almanızı sağlayacak bir rehber var. Bandcamp'in içerik editörlerinden -ki müzik endüstrisinin her türüne dair çok sayıda editörü var bu platformun- Dave Sumner Nisan ayına dair kapsamlı bir öneri paketi hazırladı. Kısa yorumlar ve birer parçalık örnek dinlemelerle dolu bir liste bu. Notları okuduktan sonra dilediğiniz albüme dinlemek size kalmış ama Cazkolik olarak hepsine kulak vermenizi öneririz. (Önemli not: Albümleri haber sayfasına yüklemedik, nasılsa tümünü dijital platformlardan rahatlıkla bulabilirsiniz.)

Rajna Swaminathan "Apertures"

Bu albüm saf bir büyü gibi. Rajna Swaminathan'ın Hint müziği ve modern caz yaklaşımı hem konuşkan, hem yatıştırıcı, hem huzurlu, hem de ilgi çekici. Swaminathan'ın "Apertures" isimli albümü mridangam çalgısı (Güney Hindistan kökenli vurmalı çalgı) ve vokalist Ganavya Doraiswamy, piyanist Utsav Lal, gitarist Miles Okazaki, basçı Stephan Crump, trompetçi Adam O'Farrill ve tenor saksofoncu Anna Webber'in müzikal alanları arasında gidip gelmeli biçimiyle oldukça rahat dinleniyor.

Le Boeuf Brothers "Hush"

Alto saksafoncu Remy Le Boeuf, piyanist Pascal Le Boeuf, tenor saksafoncu Dayna Stephens, basçı Linda May Han Oh ve davulcu Christian Euman'dan oluşan beşli, melodileri yumuşak ve hafif dokunuşlarla ritimlerin kendi kendine konuşmasına izin veriyor.

London Brew "London Brew"

Miles Davis'in caz-rock dönüm noktası Bitches Brew albümünün 50. yılı vesilesiyle, İngiltere'den all-star müzisyenlerin oluşturduğu bir kadro bu yüksek gerilimli saygı albümünü kaydetti. Saksafoncular Nubya Garcia ve Shabaka Hutchings, davulcu Tom Skinner ve tubist Theon Cross'tan oluşan topluluk, zaman zaman Miles Davis parçalarına bağlı kalıyor; diğer zamanlarda ise Milesvari bir ruh içindeki yaklaşımı benimsiyor.

Aligaga "Music Might Help"

Music Might Help'te teatral bir hava var. Tavrı abartılı, doğası gereği epizodik ve ayrıca vahşi ses görüntülerine eşlik edecek hikaye anlatımı sunuyor. Melodiler yumuşak ve canlı ancak müzisyenler esprili hazırcevap patlamalar için eşit derecede yetenekli olduklarını kanıtlıyor. Aligaga sextet ve artı konuklarıyla entrikalı ama kesinlikle gülümseten bir albüm dinletiyor.

Natural Infomation Society "Since Time is Gravity"

Sadece zamanın nasıl geçtiğini anlamadığınız değil, zaman kavramını nerdeyse tamamen yitirdiğiniz albümlerden biri "Since Time is Gravity". Joshua Abrams'ın minimalizm topraklarındaki melodik genişliği ritmik detayların çiçek açmasını sağlıyor. Basçı Joshua Abrams'ın ensembl'ı davulcu Mikel Patrick Avery, kornetçiler Josh Berman ve Ben LaMar Gay, arp sanatçısı Kara Bershad, perküsyoncu Hamid Drake, bas klarnetçi Jason Stein ve saksafoncular Nick Mazzarella (alto), Mai Sugimoto (alto) ve Ari Brown (tenor) ile haramonium sanatçısı Lisa Alvarado'dan oluşuyor.

Dragonchild "Dragonchild"

D.A. Mekonnen ve arkadaşları dinleyiciye ruhânî, kozmik ve neşeli bir Etiyopya-caz kaydı sunuyor. Kocaman gülümseyen melodiler kendi ritimleriyle dans ediyor. Yaz havasıyla dolu bir albüm.

Fernando Lamas, Fito Ares, Guillermo Bazzola "Gravitas"

Davulcu Fernando Lamas'ın üçlüsü Fito Ares (flüt, sopranino saksafon, bas klarnet) ve Guillermo Bazzola'nın (elektro gitar, 12 telli akustik gitar) neşeli ama huysuz, eğlenceli ama ciddi arasındaki bir çizgide ilerliyor. Fragmanlar halinde bile yolu aydınlatacak kadar parlak ve melodik bir varlığı var. Ritmik diyalogları basit ve sürükleyici. Albüm, öncelikle melodik anlamda kolayca çerçevelense de, gitar ve nefesli çalgıların cümleleri ve tonlamaları birlikte eriyerek iki değil, tek bir dil ortaya çıkarıyor.

Wadada Leo Smith and Orange Wave Electric "Fire Illuminations"

Yılların tecrübeli ismi Wadada Leo Smith'ten yeni bir haber var. Sanatçının Orange Wave Electric isimli grupla kaydettiği "Fire Illuminations"ın müziği bazen ufuktaki bulutlar gibi huzurlu, bazen avına saldıran bir avcının amansız kararlılığıyla süzülüyor. Ama her saniye akıcı bir zarafetle işlenir. Davulcu Pheeroan akLaff, gitaristler Nels Cline, Brandon Ross, Lamar Smith, basçılar Bill Laswell ve Melvin Gibbs, perküsyoncu Mauro Refosco ve elektronik sihirbazı Hardedge'den oluşan Orange Wave Electric topluluğu puslu bir elektrikli müzik ve trompetçinin melodik sesiyle yayılıyor.

Roots Magic Sextet "Long Old Road"

Roots Magic Sextet'in müziğinde hep bir kalk-dans et tavrı olmuştur. Grubun müziğinin kalbi Blues ile attığı düşünülürse, bu durum şaşırtıcı değil. Hatta, grubun müziği modern bir sesle konuşsa dahi müziği eski usul bir sesi ve zamansız bir enerjiyi çağrıştırıyor. Bazen üflemeli çalgılar ve perküsyon yağmuru bitiş çizgisine doğru hızla koşuştururken bazen de birleşiyor. Yüksek enerjili parçaların ve havalı ağır melodilerin karışımı, ileri geri yapılan her değişiklikte yankılanan bir ton dinamiği yaratıyor. Çok sayıda üflemeli çalgı ve eklektik perküsyon karışımı banjo ve kanun gibi bazı eksantriklik enstrümanları da her türden kişiliği yayar.

Erica Seguine Shon Baker Orchestra "The New Day Bends Light"

Erica Seguine Shon Baker Orchestra'sı büyük bir ses elde etse de, müziği yere çarpan dev bir dalga gibi değil de parlak melodik bir çekirdekten yayılan armonik enerji, dışa doğru yayılan bir güzellik duygusu gibi vuruyor kulağa. Bazen tuhaf, bazen şaşırtıcı derecede dokunaklı olan The New Day Bends Light, duyulduğu kadar sık hissedilen bir etkiye sahip. Bu harika kaydın yol göstericileri, her ikisi de besteci olan Erica Seguine ve Shon Baker iken Seguine aranjör ve şef rolünü üstlenmiş, Baker aynı zamanda alto ve soprano saksafon da çalıyor.

MultiTraction Orchestra "Reactor One"

MultiTraction Orchestra'nın bu çarpıcı kaydı "Reactor One", puslu bir atmosferle başlayıp yavaş yavaş yoğun ve karmaşık bir sese dönüşen bir kayıt. Yavaş yapısıyla sürükleyici yoğunluk dalgalanmaları aynı derecede heyecan verici. "Atmosferik" ve "ses manzarası" gibi kelimelerle tanımlansa dahi "sinematik" kelimesini de eklemek mümkün. Melodik parçalar şaşırtıcı bir güzelliği ortaya çıkaracak şekilde bir araya geliyor. Trompetçi Arve Henriksen, bas klarnetçi ve tenor saksafoncu James Allsopp, elektrik arpçı Rhodri Davies, çellist Kate Ellis, elektrik basçı Ruth Goller, davulcu Jon Scott ve elektro gitar synth'te Alex Roth bu grupta yer alan müzisyenler.

Daniel Bingert "Ariba"

Ariba, modern caza yönelirken 1950'lerin coşkusu ve sıcaklığını da muhafaza ediyor. Öte yandan, gecenin geç saatlerine kadar çalınan, hatta doğan güneşin ardından sabah kahvesi içilirken dahi hala güçlü şekilde tınlayan bir müzik. Trompetçi Karl Olandersson, tenor saksafoncu Per Texas Johansson, alto saksafoncu Jonas Kullhammar, bariton saksofoncu piyano da çalan Charlie Malmberg, basçı Torbjörn Zetterberg ve davulcu Moussa Fadera'nın yer aldığı Daniel Bingert'in "Ariba" isimli albümü eski usul cazın tohumlarının günümüzde hâlâ geçerli olduğunu hatırlatıyor.

Ben Wendell "All One"

Bir büyük orkestra kaydı hayal ederken pandemiyle karşılaşan Ben Wendel bu engeli zamanla aştıktan sonra çalışmaya başladı. Tenor ve soprano saksafonlar, fagot, pedallar ve perküsyonda ile solo performanslar sergileyen Wendel, sanki bir enstrümancı lejyonu tarafından destekleniyormuş gibi zengin, geniş ses katmanları yarattı. Wendell'e, vokalistler Cécile McLorin Salvant ve José James, trompetçi Terence Blanchard, gitarist Bill Frisell, flütçü Elena Pinderhughes ve piyanist Tigran Hamasyan eşlik etti. Bill Frisell ile işbirliği, gitaristin post-bop döneminin harika bestelerinden biri olan "Throughout" adlı parçasını da içeriyor.

Mr. NOE "Live at Giardino Scotto"

Pisa Caz Festivali'nde kaydedilen bu canlı performansın en ilgi çekici yanı Mr. Noe isimli topluluğun sürekli vahşi coşkunluk ve aldatıcı melodiklik arasında gidip gelmesi oluyor. Sarkaç zıt yöne geri dönmeden önce, yedi kşiden oluşan topluluk hiçbir zaman tek bir ifade biçiminde kendini konumlamıyor.

Tilo Weber "Tesserae"

Davulcu ve perküsyoncu Tilo Weber, klavyeci Elias Stemeseder ve bas gitarist Petter Eldh'in bu trio seansında her türlü kişilik var. Stemsteder'in klavsen ile katkısı caz ve elektronik müzik arasında büyüleyici bir bağ oluşturuyor.

The Selva "Camarão-Girafa"

Selva isimli trio müziklerini ahenksizlik ve dinginliğin zıt uçlarına yerleştiriyor ve ardından bu iki nokta arasındaki mesafenin sanıldığından daha ısa olduğunu göstermeye çalışıyor. Çelloda Ricardo Jacinto, kontrbasta Gonçalo Almeida ve perküsyonlarda Nuno Morão ortaya güçlü bir elektronik varlığı da koymuş. Masada güçlendirilip iyileştirilen bu elektronikler damarda hızla akan kanın sesinden yapılmış bir müzik gibi geliyor kulağa.

Cazkolik.com / 25 Mayıs 2023, Perşembe

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN