"Yılın En İyi Albümleri"nin dördüncüsünü yayınlıyoruz. Dosyanın özelliği caz yazarları, eleştirmenler ve radyo programcılarınca hazırlanması. Öncelikle, emeği geçen ustalarımız, dostlarımız, arkadaşlarımıza çok teşekkür ediyoruz, onların titizliği, özeni ve müzik sevgisi sayesinde yurtdışındaki Best of`ları kıskanmaktan kurtulduk. "Yılın En İyi Albümleri" dosyasının ülkemizde yayınlanmış en yetkin değerlendirme ve başvuru kaynağı olması arzumuz ve her yıl kapsamını genişletip/derinleştirme arzusundayız ve bunu yazarlarımızın katkısı, sizlerin ilgisi sayesinde her yıl pekiştirdiğimize inanıyoruz.

 

Yılın en iyi albümleri yanında yılın en iyi konserlerini de belirledik

 

Bu amaçla, bu yıl ilk kez seçici dostlarımıza yıl içinde izledikleri en iyi konserleri de ayrıca sorduk ve ortalama üç adet konser belirlemelerini rica ettik. Aşağıda, bu konuda değerlendirme yapan dostlarımızın yılın en iyi konserleri seçimlerini görebilirsiniz. Bu sayede, sadece yayınlanan albümleri değil, performansları da bu yıldan itibaren değerlendirmeye başlıyoruz.

 

Bu yılın bir diğer yeniliği soul, RB listesi!

 

Cazkolik`in pop, soul ve RB yazarı sevgili Cenk Erdem`de "Best of" dosyasında bu yıl ekibe katıldı. Bu iki baskın müzik türünde Türkiye`nin en yetkin isimleri arasında başı çeken Cenk`in seçimleri biten yılı anlamak bakımından bir rehber niteliğinde. Ayrıca, bu yıl seçimleriyle sevgili Turgay Yalçın da aramızda. Radyo ODTÜ`deki radyo programı "Sesler Denizi"ni yaklaşık bir yıldır Radyo Cazkolik`de sürdüren Yalçın seçtiği albümler ve notlarıyla bir kısmını ilk kez duyacağımız albümleri hatırlatıyor.

 

Geçen yıl, 2015 dosyasının sonunda bu yıl yerli caz albümleri bakımından zayıf bir yıl oldu demiştik, aradan geçen bir yıla daha bakınca geçen yıla göre üzülerek bu yıl daha da zayıf geçti demek durumundayız. Yine güzel albümler yayınlandı, yine güzel müzikler dinledik ama sayı maalesef çok az. Bu soruyu dünya genelinde yayınlanan albümler için de sorabilirsiniz, sebepleri başka bir tartışma konusu ama hepimizin gördüğünü not etmeden geçmeyelim. 2017`nin müzikte, cazda yeni bir kırılma, yeni bir ivme yaratmasını ümit ediyor, şimdiden tüm okurlarımızın yeni yılını kutluyoruz.

 

Feridun Ertaşkan

 

Cazkolik.com

 

---

 

Caz yazarlarına, eleştirmenlere ve radyo programcılarına sorduk:

 

"Size göre 2016`nın yerli-yabancı en iyi 10 albümü ve izlediğiniz en iyi konserler hangileri?"

 

Değerli yazar ve programcı dostlarımıza yukardaki soruyu sorduk ve yerli yabancı listelerinde kendilerini tümüyle serbest bıraktık. Yani, bu listelerin adını "Top 10" olarak belirledik ama içini doldurmak tercihlere kaldı. Listesini 10 albümden az ya da daha çok belirleyen de var, sadece yabancı ya da yerli albümlere dönük liste tercih eden de, cazın sadece kendi uzmanı/ilgisi olduğu alanla sınırlayan da var, seçimlerine notlar ekleyen de... Zaten, aşağıda okuyacağınız listeleri bu kadar zengin ve çeşitli yapan da bu oldu zaten. Ve elbette yılın değerlendirmesi açısından ortaya bir çok okurumuza ipucu olacak, yeni keşifler yaratacak seçkiler çıktığına inanıyoruz.

 

 

Best of 2016 / Yerli Yabancı Birarada:

01 Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)
02 David Murray "Blues for Memo" (Double Moon)
03 Tuna Ötenel, Kudret Öztoprak, Erol Pekcan "Jazz Semai" (Rainbow45 Records)
04 Warren Wolf "Convergence" (Mac Avenue)
05 Hiromi "Spark" (Concord Music Group)
06 Brian Bromberg "Full Circle" (Mac Avenue)
07 Herlin Riley "New Direction" (Mac Avenue)
08 Marquis Hill "The Way We Play" (Concord Music Group)
09 Jan Lundgren "The Ystad Concert A Tribute o Jan Johansson" (ACT)
10 Paolo Fresu, Richard Galliano, Jan Lundgren "Mare Nostrum II" (ACT)
11 Tonbruket "Forevergreens" (ACT)

 

 

- Kamasi Washington (Beykoz Kundura Fabrikası) 23. İstanbul Caz Festivali
- Ron Carter The Golden Striker Trio (Zorlu Center) 26. Akbank Caz Festivali
- Jason Marsalis Vibes Quartet (Babylon Bomonti) 26. Akbank Caz Festivali

 

---

 

 

Best of 2016 / Yerli Albümler (Sıralı değildir):

 

- Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)
- Alper Yılmaz "Different Mood, Different City" (Kabak Lin)
- Ferit Odman "Dameronia with Strings" (Ekinoks)
- Ediz Hafızoğlu "Nazdrave" (Kabak Lin)
- İlhan Erşahin`s İstanbul Sessions "Istanbul Underground" (Nublu)
- Taksim Trio "Ahi" (Dokuz Sekiz)
- Nilüfer Verdi "Knidost" (Ada Müzik)
- Başak Yavuz "A Little Red Bug" (Things Records)
- Önder Focan Şallıel Bros. "Funkbook" (A.K. Müzik)
- Yinon Muallem Gul Mintus "Offlines" (Ahenk Müzik)

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler (Sıralı değildir):

 

- Paolo Fresu, Richard Galliano, Jan Lundgren "Mare Nostrum II" (ACT)
- Snarky Puppy "Culcha Vulcha" (GroundUP Music)
- Bill Evans "Some Other Time: The Lost Session from the Black Forest" (Resonance)
- John Scofield "Country for Old Men" (Impulse!)
- Wadada Leo Smith "America`s National Parks" (Cunei Form)
- Steve Kuhn Trio "As This Time" (Sunnyside)
- Danilo Perez, John Patitucci, Brian Blade "Children of the Light" (Mac Avenue)
- Kamasi Washington "The Epic" (Brainfeeder)
- GoGo Penguin "Man Made Object" (Decca)
- Marquix Hill "The Way We Play" (Concord Music Group)

 

 

ille de 3 caz konseri derseniz:

- Pharoah Sanders (CRR Konser Salonu) 26. Akbank Caz Festivali
- Ron Carter The Golden Striker Trio (Zorlu PSM) 26. Akbank Caz Festivali
- Cyrus Chestnut Buster Williams (Zorlu PSM) 23. İstanbul Caz Festivali

+`sı da;

 

- Victor Wooten Trio (Zorlu PSM)

 

ama ben bu yıl izleyebildiğim şu konserleri de çok sevdim;

 

- Blixa Bargeld (Zorlu PSM)
- Meredith Monk (Zorlu PSM)
- Madeleine Peyroux Trio (Zorlu PSM)

 

---

 

 

Best of 2016 / Yerli Albümler:

 

01 Alper Yılmaz "Different Mood, Different City" (Kabak Lin)
02 Ferit Odman "Dameronia with Strings" (Ekinoks)
03 Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)
04 Yinon Muallem Guy Mintus "Offlines" (Ahenk Müzik)
05 Başak Yavuz "A Little Red Bug" (Things Records)
06 Fatih Erkoç "True Love" (Aşk Müzik Yapım)
07 Esra Kayıkçı "Bozgun Hatıra" (Kabak Lin)

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler:

 

01 Dhafer Youssef "Diwan of Beauty and Odd" (Sony Music)
02 Brad Mehldau "Blues and Ballads" (Nonesuch)
03 Amir ElSaffar Two Rivers Ens. "Crisis" (Pi Recordings)
04 Danilo Perez, John Patitucci, Brian Blade "Children of the Light" (Mac Avenue)
05 Kamasi Washington "The Epic" (Brainfeeder)
06 Maria Schneider Orchestra "The Thompson Fields" (ArtistShare)
07 Tom Harrell "First Impressions" (HighNote)
08 Chick Corea, Bela Fleck "Two" (Concord Music Group)
09 Charles LLoyd The Marvels "I Long to See You" (Blue Note)
10 Madeleine Peyroux "Secular Hymns" (Impulse!)

 

 

- Amir ElSaffar (CRR Konser Salonu) 26. Akbank Caz Festivali
- Pharoah Sanders (CRR Konser Salonu) 26. Akbank Caz Festivali
- Sokratis Sinapoulos (Akbank Sanat Salonu) 26. Akbank Caz Festivali

 

---

 

 

Best of 2016 / Yerli Albümler:

01 Yürüyen Merdiven “Çınar, Güneş ve Bir Deli” (Kabak Lin)
02 Tolgahan Çoğulu Sinan Cem Eroğlu “Microtonal Guitar Duo” (Kalan)
03 Alper Yılmaz “Different City / Different Mood” (Kabak Lin)
04 İlhan Erşahin’s Istanbul Sessions “Istanbul Underground” (Nublu Records)
05 Taksim Trio “Ahi” (Dokuz Sekiz)
06 Başak Yavuz “A Little Red Bug” (Things Records)
07 Ercüment Gül “Olmayan Filmin Müzikleri” (Z / Kalan)
08 Tolga Erzurumlu “Fingerprints” (A.K. Müzik)
09 Nilüfer Verdi “Knidost” (Ada Müzik)
10 Ülkü Aybala Sunat “Artiz Kahvesi (Kabak Lin)

 

- Pharoah Sanders (CRR Konser Salonu) 26. Akbank Caz Festivali
- Meredith Monk (Zorlu PSM Drama Sahnesi)
- Wayne Shorter Quartet (CRR Konser Salonu) CRR Caz Şubatı
- Patti Smith (Zorlu PSM Drama Sahnesi)
- Mustafa Özkent (Babylon Bomonti)

 

---

 

 

Best of 2016 / Yerli Albümler (Liste sıralı değildir):

 

- İlhan Erşahin`s Istanbul Session “Istanbul Underground” (Nublu)
- Alper Yılmaz “Different City / Different Mood” (Kabak Lin)
- Başak Yavuz “A Little Red Bug” (Things Records)
- Burak Bedikyan “Awakening” (Steple Chase)
- Tuna Ötenel, Kudret Öztoprak, Erol Pekcan “Jazz Semai” (Rainbow Records)

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler (Liste sıralı değildir):

 

- Brian Bromberg “Full Circle” (Artizen Group)
- Manu Katché “Unstatic” (Anteprima)
- Kenny Garrett “Do Your Dance” (Mac Avenue)
- Jack de Johnette, Ravi Coltrane, Matthew Garrison “In Movement” (ECM)
- Snarky Puppy “Culcha Vulcha” (Decca)
- John Beasley “Presents Monkestra, Vol.1” (Mac Avenue)
- Hiromi “Spark” (Telarc)
- Jane Bunnett and Maqueque “Oddara” (Linus)
- Eric Truffaz Quartet “Doni Doni” (Parlaphone, Warner Music)
- Jimi Tenor “Saxentric" (Heracles Records)
- Herlin Riley "New Direction" (Mac Avenue)

 

 

- Tony Allen Quartet (Babylon Bomonti) 26. Akbank Caz Festivali
- Victor Wooten Trio (Zorlu PSM Drama Sahnesi)
- Ron Carter The Golden Striker Trio (Zorlu PSM)
- Pharoah Sanders Quartet (CRR Konser Salonu) CRR Caz Şubatı Konserleri
- Eric Truffaz Quartet (Babylon Bomonti) 26. Akbank Caz Festivali

 

---

 

 

(Önemli not: Beğenme derecemi değil dinleme tarihi önceliğimi temsil eden bir sırada listeledim. Bu tür listeler yaparken olabildiğince türler, enstrümanlar ve yayıncı firmalar arasında objektif bir çeşitlilik tutturtamaya çalışsam da dünya sıralamamda ECM, Türkiye sıralamasında A.K. Müzik ve Kabak Lin Records öne çıkıyor.)

 

Best of 2016 / Yerli Albümler:

 

- Tamer Temel “Serbest Düşüş” (A.K. Müzik)
- Ülkü Aybala Sunat “Artiz Kahvesi” (Kabak Lin)
- Önder Focan Şallıel Bros. “Funkbook” (A.K. Müzik)
- Başak Yavuz "A Little Red Bug" (Things Records)
- Alper Yılmaz “Different City, Different Mood” (Kabak Lin)

 

(Not: Alper Yılmaz`ın "Different City, Different Mood" albümü çıkış tarihi olarak Aralık 2015 olarak gösteriliyor ki ki Ocak 2016 tarihi itibariyle piyasaya verilmiştir. Parçaları çok daha önceden dinleme şansı bulduğum halde etik kaygıyla geçen senenin listesine koymamıştım ama bu yılın listesini hakkıyla, helaliyle girer)

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler:

 

- David Torn “Only Sky” (ECM)
- Ches Smith, Crag Taborn, Matt Maneri “The Bell” (ECM)
- Avishai Cohen “Into the Silence” (ECM)
- Ida Sand “Young at Heart” (ACT)
- Brad Mehldau Joshua Redman “Nearness” (Nonesuch)

 

 

- Kenny Werner Trio (Jamboree Jazz Club, 30 Nisan 2016, Barselona)
- Andre Matos Trio (Jazz HCP, 26 Ağustos 2016, Lizbon)
- Örjen Hulton Orion (Fasching, 14 Eylül 2016, Stockholm)

 

---

 

 

Belalı bir yıl oldu 2016, özellikle müzik konusunda. Çok zaiyat verdi. Öte yandan, sınırların tamamıyla ortadan kalktığı örneklere şahit oldu. Tarzların tanımlarının değiştirilmeye başlandığı bir sonraki evreye uzayan örnekler doğdu. Cazın caz olmadığı örnekler mesela.

 

Her zamanki gibi caz yine yaratıcılığı ve üretkenliği ile ne kadar etkin bir tarz olduğunu gösterdi. Diğer müzik tarzlarının gelişimi içerisinde zorlanmadan yine en başa yerleşti. İnsan ruhunun deneyselliğine müzik ile nasıl cevap verileceğini bizlere tekrar tekrar kanıtladı. Ard arda gelen birbirinden özgün çalışmalar adeta dinleyicilerin kulaklarında uzun bir süre küpe oldu. Bazıları ilelebet arşivimizde yerlerini garantilerken bazıları yaratıcılıkları ile kerli ferli müzik açılımlarına kulak misafiri olduk.

 

Caz yeni bir açılım içerisinde diriliş aşamasında. Elbette hiçbir zaman ölmedi ama bu diriliş yeni bir doğumdan öte yeni bir evrimleşme izdüşümü. Esnekliğinin vermiş olduğu sürdürülebilirlik ile RB, Pop, DJ, MC ve rock dünyasına kolaylıkla müdahil olan caz bu yıl yine en iyilerini ayıklamakta bizleri zorladı. Benim için caz tarzının her zaman iki ana yönü olmuştur. Birincisi, kültür mirasını (geçmişe ait olan her şey) biz müzikseverlere taşıması. İkincisi ise yaşayan kültürü (gelenekler, görenekler, folklor, dinsel inançlar, yaşam, çağdaş kültür ürünleri, gösteri ve sahne sanatları, yaratıcı kültür endüstrisinin tüm sonuçlarını) ayakta tutması.

 

Bu dizginlenemeyen tarzın 2016’da beni keyiflendiren üretimlerini naçizane yorumlarım ile aşağıda önem sırası olmadan sıraladım. Kıpır kıpır yüreğinizin müzik ile hoplayacağı bir yıl dilerim hepinize.

 

Eğer bu albümleri dinlemek isterseniz (bazıları yok) Spotify’da oluşturduğum playlist’e sizleri davet ediyorum:. Lütfen tıklayın!

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler:

 

- Avishai Cohen "Into the Silence" (ECM)

 

Kültürel ses müzisyeni, trompeti ile olabilecek en dokunaklı insan yakarmalarını bize taşıdı bu albümüyle. Miles Davis adımlarında ilerleyen Tel Aviv doğumlu cazcı, ECM etiketiyle geniş ve empresyonist tarzını geniş kitlelere ulaştırdı. Tenor saksafonunun liderliğinde dörtlüsünü ile babasının anısına duygusal ritimleri ölümsüzleştiriyor.

 

- Snarky Puppy "Culcha Vulcha" (GroundUP)

 

Sekiz yıl sonra gelen tam bir prodüksüyon harikası. Dikkatle dinlenince caz temalarının derinliklerinde ne cevherler keşfediyorsunuz. Sizleri kavrayan tonların arasında yatan nefis sanat unsurları. Gerçek anlamda doğaçlamadan noksan olan albüm bunu dinleyene hissettirmiyor bile zira içindeki düzen kusursuz nitelikte. Bu düzen içerisinde yinede inanılmaz bir özgürlük yeralıyor. 2016’da sık sık tekrar butonunu hak eden bir çalışma olduğu aşikar.

 

- GoGo Penguin "Man Made Object" (Decca)

 

Gogo Penguin ilk albümlerinden beri kendilerini yakından ve severek takip ediyorum. Beni etkileyen bir unsur var müziklerinde, muhtemelen o belirsizliğin, kopuşun en son ana kadar özelliğini soruyup sonra sarmalanması. Grubun üçüncü çalışması olan “Man Made Object” öncelikle elektronik ritimler kurgulanarak yoğrulmaya bağlanmış. Daha sonra klasik caz normları ile mayalanıp grubun kendine özgü doğaçlama stili ile pişiriliyor. Baterist Rob Turner, basçı Nick Blacka ve piyanist Chris Illingworth eşit düzeyde kendilerini gösterme imkânı yakalıyor her beste süresince.

 

Deli fişek gibi koşuşturmanıza gerek yok, müzik size aheste aheste ulaşıyor yeter ki sabırlı olun. Yaratıcı manevralar ve virajlar sayesinde kalıplaşmışlığın ötesine süzülen bir yelken. “Fanfares” den alınan klasik dokunuşlar “v2.0” deki elektronik unsurlar ile birleşerek tezgâha servis edilmiş.

 

- Miles Davis / Robert Glasper "Everything`s Beautiful" (Sony Music)

 

Bu tam bir kümüle çalışma, kuvvetli ve üretken bir takımın meyvesi. Miles Davis’in adı zaten dikkatleri üzerine çekiyor, 60’lı yıllarda müziğin geleceğini gören bir vizyonerin yansıması var burada. “Everything’s Beautiful” Miles’ın sık sık yaratıcı eserler huzurunda kullandığı bir cümle ve bu albümün adına hakkıyla yerleşiyor. Tam bir çekip çevrilmiş proje albümü var karşımızda ve baş mimar Robert Glasper. Son zamanlarda gşirdiği projelerde deneyselliğe pek bir özenen piyanist burada doruk yapıyor. Çalıştığı sanatçıllar ise inanılmaz, hepsini aynı albümde yakalayabilmek bile özel bir yetenek.

 

- Sarathy Korwar “Day to Day” (Ninja Tune)

 

Yılın en deneysel caz albümü Hint asıllı müzisyen / yapımcı Sarthy Korwar’dan geldi. Caz ve etnik müzik her zaman birbirine çok yakışan iki tarz olmuştur. Ezoterik bir yaklaşım ile çok katmerli, modern tonal taktikler ve saykadelik kuyulara dalarak karşımıza elektronik müziğin etnik ve caz harmanlaması ile çıkıyor sanatçı. Farklı kalıplar içerisinde müziğin renklerini işleyen Korwar caza getirdiği yenilikçi yaklaşımdan dolayı bu listede.

 

- Hiromi “Spark” (Concord Music Group)

 

Hiromi Uehara’nın onuncu albümü bir kıvılcım gibi düştü yüreklerimize. Gitarist Anthony Jackson ve baterist Simon Philips ile kurduğu muhteşem üçlünün ise dördüncü albümü. Birbirleri ile inanılmaz senkronize olan üçlü her ritim ile kıvılcım yaratıp melodik bir sözsüz ahenk silsilesi iöerisinde. Albüm çok ciddi ve anı zamanda rahat. Tonlar arasında gidip gelmeleri her iç gıdıklayıcı hem de tutkulu. 2014 albümleri Alive’ın bıraktığı yerden devam eden Spark daha cesur ve ateşli. Hem sadeliği ama aynı zamanda da detaycılığı işleyebilen ekip olası keskin köşeleri törpüleyip bütünleşebiliyor. Yetmiş beş dakika olan çalışma, üçlü dinamizmin en doruklarına ulaşabilen ve bunu o an için kavrayıp dinleyenlere taşıyan tam bir şölen.

 

- Niechec “Niechec” (Universal)

 

2012’de caz dünyasında bir bomba patladı ancak bunun pek farkında olmadık. Patlama Polonya’dan geldi ve adı Niechec yani isteksizlik. Grup dört yıl içerisinde bir şekilde gölgelere çekildi ve kendisini sessize aldı. 2016’da bu sessizlik kendi adlarını verdikleri yeni bir bomba ile bozuldu. Hemen göze çarpmayan ama bir şekilde bulaştığınızda kurtulamayacağınız müziksel evrim. Polonya zaten caz konusunda oldukça yaratıcı bir ülke ama Niechec bunu bir sonraki vitese takıyor. Yüksek doğaçlama unsurları sert ve kuvvetli çarpışmaları karanlık bir caz tarzına doğru sürüklüyor. Özgür-akış, nu-jaz ve post-bop harmanlamasıyla ekipo güçlü bir ses katmanına sokuluyor. Karanlık bir başyapıt var karşımızda ve uzun zaman da bir yok olmayacak nitelikte.

 

- Marquis Hill “The Way We Play” (Concord Music Group)

 

Kaliteli klasik cazın her zaman yeri ayrı oluyor hiç şüphesiz. Bunun en güzel örnekleri 20’ler – 40’larda gerçekleştirildi. Ancak arada sırada bu döneme ağıtta bulunan nefis üretimlere kulak misafiri oluyoruz. Daha 29 yaşında olan Marquis Hill, 2016’da tamamen siyahi cazcılardan oluşan ekibiyle “The Way We Play” adlı çalışmasında bizler o dönemin çağdaş yorumuna taşıdı. Şikago’dan gelen nefis siyahi caz ritimlerini işleyen ekip, hem özgün hem de efsane cazcıların yorumlarını klasik cazseverlerin keyfine sunuyor. Araya serpiştirilen vokaller ise albüme farklı bir zenginlik katıyor.

 

- Theo Croker “Escape Velocity” (DDB Productions)

 

Doc Cheatham’ın torunu olan Theo Croker, caz âlemine girdiğinden beri kulakları çekmeyi başarıyor. Trumpeti ile caz severler caz dinlemeye davet ediyor. Theo’nun müziği genel anlamda her cazsevere hitap ediyor, kendilerinden birşeyler bulabilecekleri bir müzik harmanlaması var karşımızda. Otuzlarındaki bu caz terzisi cazın varolduğu geleneğin içerisinden doğuyor. Çekirdeğinden beslenen Theo’nun müziğinde etnik, hip-hop, RB, elektronika ve rock sentezleri mevcut, yokluktan varoluşçuluğa ve sonra parçacıklar halince parçalanmalara giden bir bütünsellik.

 

- Takuya Kuroda “ZigZagger” (Concord Music Group)

 

Bir trompetçi daha 2016’ya damgasını vurdu. Japon asıllı sanatçı hip-hop ve afrobeat tarzlarının derinliklerine sokuluyor bu yeni çalışmasıyla. Kinetik enerjiyi benimseyip caz ritimlerine taşıyabilen New York menşeeli trompetçi sıcak, ruhunuza dokunan melodik sürdürülebilirliği bizlere aktarıyor. Oldukça keyifli dinlenen bu albüm uzun zamandır beklenen bir caz-funk oluşumuna verilen cevap niteliğinde.

 

---

 

 

- Lume "Xabregas 10" (Clean Feed)

 

Bu yılın beni en çok şaşırtan albümü Portekiz`den, Lisbon Underground Music Ensemble`dan geldi... Müthiş bir enerji ve yaratıcılık içeren bir albüm.

 

- Aziza "Aziza" (Dare 2)

 

Dave Holland, Chris Potter, Lionel Loueke ve Eric Harland gibi dört büyük ismi bir araya getiren bu süper grubun ilk albümü, sırf bu yılın değil, tüm zamanların en iyi albümleri arasında olmaya aday.

 

- Cuong Vu Pat Metheny "Cuong Vu Trio Meets Pat Metheny" (Nonesuch)

 

Trompetçi Cuong Vu, yıllardır grubunda trompet çaldığı Pat Metheny`yi bu kez kendi grubuna konuk ediyor ve sonuç göz kamaştırıcı.

 

- Charlie Hunter "Everybody Has A Plan Until They Get Punched in the Mouth" (GroundUP)

 

Adından sonuna kadar yüzümüzde gülümsemeyi eksik etmeyen bir Charlie Hunter albümü.

 

- Thumbscrew "Convallaria" (Cunei Form)

 

Her projesiyle ibresini yukarıya taşıyan gitarist Mary Halvorson, bu kez Michael Formanek ve Tomas Fujiwara ile müthiş bir üçlü oluşturmuş.

 

- Craig Taborn "Flaga: Book Of Angels, Volume 27" (Tzadik)

 

Craig Taborn, Christian McBride ve Tyshawn Sorey gibi üç yetenekli müzisyen John Zorn bestelerini yorumluyor ve lezzetine doyum olmaz bir sonuç ortaya çıkıyor.

 

- Nels Cline "Lovers" (Blue Note)

 

Adı medyada hep Wilco`nun gitaristi olarak geçen ama aslında bambaşka yüzleri ve yetenekleri olan sanatçı, Blue Note`dan çıkan ilk albümünde ilginç ve yumuşak bir sounda imza atıyor.

 

- Dave Douglas High Risk - Dark Territory (Green Leaf)

 

Dave Douglas`ın elektronik tınılar içeren grubuyla çıkardığı ikinci çalışması da birincisi kadar başarılı.

 

- John Zorn "Commedia Dell`arte" (Tzadik)

 

İstisnasız her yıl yayınladığı sayısız albümlerle müzikte sınır tanımayan John Zorn`un, esin kaynağını bir İtalyan tiyatro geleneğinden alan, kısacık olmasına rağmen bu yılki en ilginç çalışmalarından bir tanesi.

 

- David Bowie - Blackstar (ISO Rec. / Sony Music)

 

Yılın başında kaybettiğimiz üstadın, her ne kadar doğrudan caz kategorisine girmese de New York`un en başarılı caz sanatçılarıyla kaydedilen bu son albümü olmadan, bu yılki liste tam olmayacaktı.

 

 

- Meredith Monk konseri (Zorlu PSM Drama sahnesi)
- Mark Giuliana konseri (İKSV Salon)
- Kamasi Washington konseri (23. İstanbul Caz Festivali)
- Ghedalia Tazartes / Alexander von Schlippenbah konseri (Borusan Müzikevi)

 

---

 

 

Müzik zevkleri adı üstünde `zevk meselesi` ama RB ve Soul türlerinde 2016 yılının en iyilerini yazıya döküp paylaşırken mümkün olduğu kadar somut kriterler üzerinden ele alacak olursak en iyiler her türlü platformda bangır bangır öne geçiyor. Yine de 2016 yılının parlayan yıldızlarının, şarkılarının ve albümlerinin muhabbetini açarken araya kendi zevklerimden serpiştirmezsem vakitsiz ölürüm. Ahkam kesmek yerine rakamlara bakarak başlarsak 2016 yılında Drake kesinlikle RB şampiyonu oluyor. Sırf Spotify üzerinden bile 4.7 milyar dinlenme ile tüm dünyada en çok dinlenen isim Drake ve yine Spotify rakamları üzerinden tüm dünyanın en çok dinlenen kadın şarkıcısı Rihanna oluyor ve iki RB yıldızı olarak Rihanna ve Drake yıl boyunca listelerde ve radyolarda en çok çalınanlar arasında “One Dance” ve “Work” ile öne çıkıyor. Nitekim her iki isim de başarılarını 59. Grammy adayları arasında 8’er adaylıkla ayrıca taçlandırmış oldu. 12 Şubat 2017 tarihinde sahiplerini bulacak Grammy Ödüllerinin aday kraliçesi ise tam 9 adaylıkla Kraliçe Arı Beyonce.

 

Beyonce 2016 yılının En İyi RB ve Soul albümlerinden biri olan “Lemonade” ile sadece güçlü şarkılarla geri dönüş yapmakla kalmadı ayrıca politik mesajları olan bir albümle Amerika’da iyice hassasiyet kazanan siyah ayrımcılığı meselesinde yıllar öncesinin devrimci siyah hareketi Kara Panter oluşumuna göndermeler yaparak bir anlamda sıkı bir manifesto yayınlamış oldu. Albümün tüm videoları ve çıkış şarkısı “Formation” ile politik duruşunu sağlamlaştıran Beyonce, bana göre en iyi RB şarkılarından biri olan “Sorry” ile aldatılarak canı yanan ama sağlam duran bir kadının feminist manifestosunu da çıkışına eklemiş oldu. Beyonce’nin albümde öne çıkan soul müzik lezzeti, Rihanna’nın “Anti” albümünde de “Love on The Brain” şarkısında naif bir soul şarkısı olarak parlıyor. Yılın en iyi RB şarkılarından biri olan “Needed Me” ise Rihanna’ya kariyerinin en uzun süre listelerde kalan şarkısı olarak ödülünü veriyor. RB ve Soul türlerinin en iyilerine ödüllerin verildiği meşhur “Soul Train Awards” gecesinde de tıpkı Grammy adaylığında olduğu gibi parlayan ve gecenin kazananları arasında tam 4 ödül birden toplayan isim Beyonce oldu.

 

Soul Train Ödülleri artık Hip Hop kategorisi yerine Rhythm Bars kategorisiyle bir anlamda yüksek enerjili RB şarkılarını ödüllendiriyor ve benim en sevdiğim kategori. Ödülün sahibi Fat Joe ve şarkısı “All The Way Up” ve şarkısı öyle keyifli ki, 2016 yılının bana kalırsa da en eğlenceli ve karizmatik Hip Hop şarkısı.  Ancak ben de ödüller yumurtlayacak olsam, 90’lar tarzında vokali ve ayartıcı şarkı söyleyişiyle Tinashe şarkısı “Company” için Yılın En Seksi RB şarkısı ödülünü verirdim.

 

2 yıl önce “2 On” şarkıyla parladığından beri bana kalırsa Tinashe vokalleriyle ve şarkılarının kışkırtıcılığıyla en çekici RB kadın şarkıcısı. 2016 yılında ardı ardına yayınladığı tekliler içinde özellikle “Ride Of Your Life” parçasını hatırım için mutlaka dinleyin. Yıl boyunca en çok dinlediğim RB şarkısı oldu. 2 CD olarak planlanan projesinin 18 şarkılık “Nightride” albümünü, single yağmurundan sonra nihayet Kasım ayında yayınlayan Tinashe, yapımcıların da parlatmak istediği bir yıldız ve nitekim ardı ardına ünlü yıldızlarla işbirliği içinde single projelerine alıyorlar. 2015 yılındaki Chris Brown işbirliği “Player” sonrasında Tinashe ana akım pop adımını da 2016 Kasım ayında Britney Spears ve “Slumber Party” şarkısına eşlik ederek atmış oldu ve bence şahane oldu. Her ne kadar 2016 yılının en çok dinlenen RB şarkısı “One Dance” olsa da yılın en çok ilgi gören albümü “Views” ile Drake çok daha iyilerini sunuyor. Albümde Rihanna ile beraber söylediği “Too Good” çok daha iyi bir şarkı ve yüksek enerjisiyle “Controlla” bendeki favori Drake şarkısı.

 

Aslında piyasada tutan şarkılara bakılırsa RB ve Soul, elektronik ve pop ile hatta reggae ile buluşuyor ve listelerde en çok tutan şarkılar fazlasıyla melez şarkılar. Hatta RB vokali havasını pop şarkılarına çok heves ederek kattığı belli olan isimlerden biri de Justin Bieber. Bieber tıpkı Justin Timberlake gibi ruhu siyah olmak için çırpınan bir beyaz havası veriyor ama hakkını yemeyelim bazı şarkılarda çok yakışıyor. Çabaları bir kenara bırakacak olursak ırmak gibi soul vokalleriyle, şarkı söylemek için doğmuş yeni yıldızlar da kazandıran 2016’nın en büyük Soul hediyesi bence Andra Day. Andra Day’in sadece Eminem’in “Lose Yourself” şarkısına yorumunu bile dinleseniz, `bazıları gerçekten şarkı söylüyor` diyeceksiniz. 2016 yılının En iyi soul ve RB vokallerinden biri Andra Day ve şarkısı “Rise Up” yılın en iyi şarkılarından.

 

2016 yılını neredeyse bitirmek üzereyken bir hediye gibi gelen ve anında 90 ülkenin itunes 1 numarası olan The Weeknd albümü, “Starboy” ayrıca bu yılın baştan sona dinlenebilecek şarkılarıyla 70’ler, soul, funk ve disco tadını getiren en iyi albümlerinden. The Weeknd, falseto vokalleriyle, funk ve disco tadıyla Michael Jackson’ın ruhu tarafından ele geçirilmiş ve şarkı söylüyor gibi ve olağanüstü güzel bir albüm sunuyor. “Rockin” albümde yüksek enerjisiyle bir parti canavarı olarak en favori şarkım.

 

Son olarak 2016 zaferlerini paylaşan şarkılar içinde Drake "One Dance", Beyonce "Formation", Rihanna "Work" yılın en meşhur 3 RB hiti olarak akıllarda kalacak ancak Desiigner ve liste 1 numarası Panda ile Rae Sremmurd "Black Beatles" Billboard Hot 100 listesinde 1 numara olma şerefine ulaşan ve yine yıllarca partilerde çalınabilecek büyük Hip Hop hitleri.

 

---

 

 

(Not: Öncelikle, bu sıralı bir liste değil. Yılın en iyileri demeyelim; bu yıl yayınlanmış caz albümleri içinde en çok sevdiklerim diyeyim.)

 

Best of 2016 / Yerli Yabancı Birarada:

 

- Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)

 

Gelişimini, değişimini keyifle takip ettiğimiz bir müzisyenin ustalık albümü. Bedikyan sanki, artık kendine daha çok güveniyor ve söyleyeceği her cümlenin kendine ait olduğunu biliyor olmanın haklı gururu ile çalıyor. Ne söylemek istediğini bilerek başlıyor, kelimeler kendiliğinden akıyor. Sololar muhteşem; construction, dinamizm, tuşe, hepsi ustalık dolu. Bestelerinin, doğrudan insanın ruhuna, vicdanına konuşan bir yapısı var, sanki hep bir yerlerinden hüzün akıyor gibi. Kedere dönüşmüş bir hüzün değil; ama kulağını verenin kaçınılmaz bir şekilde duyacağı şiddette bir hüzün. Yerel motifler daha yoğun duyuluyor, ama batılı bir kulağı rahatsız edecek dozda değil. Kararında, tam kıvamında. Sağlam ve özgün besteler, birinci sınıf müzisyenlik, suyun denize akışı misali ilerleyen düzenlemeler, enfes sololar. Yılın en iyileri arasına bu albüm girmesin de, hangisi girsin ki?

 

- Mulgrew Miller NHØP "The Duo - Live!" (Storyville)

 

Artık aramızda olmayan iki önemli müzisyenin North Sea Jazz Festival konserlerinin kaydı, sadece bu yılın değil, tüm zamanların en iyi düet albümleri arasında girebilecek güzellikte. Kusursuz akıcılık, zengin müzikalite ve muazzam bir swing.

 

- David Murray, Geri Allen Terri Lyne Carrington Power Trio "Perfection" (Motema)

 

Yılın en tutkulu, en heyecan verici albümlerinden birisi. Eski görkemli zamanlarını hatırlatan olağandışı, olağanüstü sololar atan David Murray, Allen ve Carrington gibi iki muhteşem müzisyenin varlığında, neredeyse son 10 yıldır olmadığı düzeyde formunda.

 

- Edward Simon "Latin American Songbook" (Sunnyside)

 

Wayne Shorter Dörtlüsü’nün Venezüella asıllı piyanisti Edward Simon; Libertango, Gracias a La Vida, Chega de Saudade başta olmak üzere Latin Amerika kökenli şarkıları klasik caz üçlüsü formunda, melodilerin ağırlığı altında ezilmeden, büyük bir ustalıkla yorumlamış. Arka planda vurmalıların insanı sersemlettiği türden bir latin caz albümü değil, latin şarkılarının ‘straightahead’ yorumlandığı birinci sınıf bir caz albümü. Güzelim aşk şarkıları daha önce bu kadar güzel cazlaştırılmış mıydı, emin değilim.

 

- Jerry Bergonzi "Spotlight on Standards" (Savant)

 

Bir söyleşide Michael Brecker’a tenor saksofonun kralı olmanın nasıl bir duygu olduğu sorulduğunda şöyle cevaplamış: “Ne bileyim ben ya. Gidin Jerry Bergonzi’ye sorun bu soruyu”. Caz müzisyenlerinin kont, dük, kral vb lakaplarla anıldığı zamanlar geride kalmış olabilir, ama Bergonzi’nin yaşayan en iyi saksofonculardan biri olduğu da su götürmez bir gerçek. Son dönemde pek bir popüler hale gelen saksofon/org/davul üçlüsü albümlerinin –galiba- en iyisini, en sağlamını yapmak da Bergonzi’ye nasip olmuş gözüküyor. Taptaze bir halde sunulan standardların arasına liderin kulak okşayıcı orijinal besteleri serpiştirilmiş. Birlikte çalmaktan keyif aldıkları da her hallerinden belli.

 

- George Coleman "A Master Speaks" (Smoke Sessions)

 

Adı herşeyi anlatıyor. Klasik dönemin ve mainstream cazın en büyük ustalarından birisinden yıllar sonra gelen bir stüdyo albümü. Yaşına rağmen enstrumanına olan hakimiyeti ve sololarındaki akıcılık şaşırtıcı düzeyde mükemmel.

 

- Fred Hersch Trio "Sunday Night At The Vanguard" (Palmetto)

 

Hersch’ün efsanevi Village Vanguard’da kaydedilmiş dördüncü albümü yine enfes. Albümde standartların yanısıra bir Beatles bestesi (For No One) ve (birçok Hersch albümünde olduğuna benzer şekilde) bir Monk bestesinin (Wee See) yanısıra Jimmy Rowles’un benzersiz bestesi Peacocks da yeralıyor. “Keşke ben de orada olsaydım” ile “Neyse ki kaydetmişler de işitme şansı buldum” arasında bir yerde.

 

- Bill Evans - Some Other Time: The Lost Session from the Black Forest (Resonance)

 

Son zamanların en heyecan verici keşfi. Bunca yıl saklı kalmış olması akıl dışı bir durum. Evans’ın en iyi gruplarından birisi. Aradan geçmiş bunca yıla rağmen dün kaydedilmişçesine yeni, taze ve güzel.

 

- Joe Lovano Quartet - Classic! Live At Newport (Blue Note)

 

Gerek parça seçimi ile gerekse müzisyenliğin düzeyi ile cazkolikleri mest edecek güzellikte bir konser kaydı. George Mraz ve Lewis Nash bildiğiniz gibi; gerek ritmde gerekse sololarda ustalıklarını cömertçe sergiliyorlar. Lovano, eşlikçilerinin tutumlu zanaatkarlığından etkilenmiş gözüküyor ve konser boyunca, mızmızlanmadan, kelimeleri yutmadan, son derece zinde bir halde çalıyor. Hank Jones ise, Joe Lovano’nun tarifiyle, müzik ve yaşam üstüne bilgisiyle, bilgeliğiyle, nüktedanlığıyla, şairane eşliğiyle ve sevgi dolu sololarıyla şeref veriyor.

 

- John Scofield "Country For Old Men" (Impulse)

 

Kim demiş country ile caz bir araya gelmez diye! Gerçi Bill Frisell’dan ötürü bu durumun farkındaydık ama Scofield Amerika’nın taşra müziğine biraz daha farklı yaklaşmış; parçaları, eğlenceli ve güleryüzlü özlerini kaybetmeden yorumlamış ve her zaman yaptığı gibi şaşırtıcı doğaçlamalarla süslemiş.

 

 

- Ali Perret Ricky Ford konseri (Ankara Caz Festivali)
- Karrin Allyson konseri (Ankara Caz Festivali)
- Dave Allen Trio konseri (Ankara Caz Festivali)

 

---

 

 

Yılın, kanaatimizce en dikkat çekici albümüyle başlayalım. Ondan sonraki sıralama sadece, füzyon, avangart, free jazz gibi kategorik ayrımlara dayalı olacak; aralarında “en”lik ya da “daha iyi”lik bir hiyerarşi yok. İlk albümümüz ise “kategoriler ötesi”:

 

- Wadada Leo Smith "America`s National Parks"

 

Evet, yılın en caz iyi albümleri listesine, tepeden Wadada Leo Smith’i almaya alışığız! Daha doğrusu, Smith alıştırdı. Bu büyük besteci ve trompetçi, daha “kısa mesafeli” albüm ve işbirliklerinin yanı sıra, maraton koşmaya ve “süitleri”ne de devam ediyor bir yandan. Dört CD’lik muhteşem “Freedom Summers” çıkalı üç sene oldu galiba. ABD’nin siyah mücadelesi ve özgürleşme eksenli tarihini anlatan, Martin Luther King’den Rosa Parks’a, Montgomery otobüs eylemlerinden Alabama’ya uzanan Smith, bu “tarih albümü”nün ardından “coğrafya”ya geçiverdi! Geçen sene iki CD’lik “Great Lake Suits” yine yılın albümü kalitesindeydi. Bu seneki “America’s National Parks” da öyle. Cazın avangart kulvarında, Miles Davis, Bill Dixon ve Lester Bowie izinde büyük bir isim, büyük bir albüm daha kaydetti. Bir fırsatını yaratın, dinleyin mutlaka!

 

Besteciliğin konuştuğu, daha doğrusu ilgili müzisyenlerin virtüözlükleriyle birlikte ya da ondan daha çok besteciliklerini konuşturdukları modern albümlerle devam edelim şimdi. Üç albümü çok, pek çok sevdik. Nasıl diyor elin eleştirmenleri, “a-ma-zing” hepsi!

 

- Charlie Haden Liberation Orchestra "Song for the Whales and Other Beings"

 

Yılın sürprizi, büyük basçı ve besteci Charlie Haden öldükten iki sene sonra çıkan Charlie Haden albümü oldu! Hem de onun triolarından ve Quartet West projesinden bile çok sevdiğimiz özgürlükçü/yenilikçi geniş grubundan geldi albüm, Charlie Haden Liberation Orchestra’dan. Albümün adı çevreci/doğacı karakterde; “Time/Life – Song for the Whales and Other Beings”. Eski konser kayıtları gözden geçirilmiş, oradan birkaç şarkı bulunmuş, üstünü Carla Bley tamamlamış ve ortaya yine harika bir albüm çıkmış. Yılın en güzel sürprizlerinden.

 

- Henry Threadgill "Old Locks and Irregular Verbs"

 

Henry Threadgill’in 2016 kaydı “Old Locks and Irregular Verbs” de, yine eski albümleri gibi şahane. İki piyano (Jason Moran, David Virelles), iki alto saksofon (Roman Filiu, Curtis MacDonald), çello, tuba ve davuldan kurulu “Ensemble”daki bu değişik enstrüman tercihi; Threadgill’in “very circus” günlerinden beri devam eden farklı beste ve icra anlayışı; Steve Coleman, Steve Lehman, Greg Osby gibi daha orta/genç kuşak altocuları da etkisine alan vurgulamaları; 4 bölümden oluşan süit tarzı bir akış vb. her şey yerli yerinde. Bu arada lider Threadgill, albüme sadece besteci olarak katılıyor, söz gençlerde!

 

- Renee Rosnes "Written in the Rock"

Bu sene, süit yaklaşımı ve bestelerinin etkileyiciliğiyle bizi şaşırtan bir diğer albüm, piyanist Renee Rosnes’den geldi: “Written in the Rock”. Albümün merkezini “evrim konusu”na odaklanan 45 dakikalık “Galapagos Suite” oluşturuyor. Müzik okullarında, bestecilik derslerinde okutulacak kalitede. Tabii yorumlayan ekip de çok üst düzeyde: Piyanoda Rosnes’ye, saksofon ve flütte Steve Wilson, vibrafonda Steve Nelson, basta Peter Washington ve davulda Bill Stewart eşlik ediyor. Modern caz dünyasıyla iç iç füzyon dünyasına da geçelim biraz. Üç albüm var bu kategoriden, yılın albümleri arasına kattığımız:

 

- Donny McCaslin "Beyond Now"

 

Hem Dave Douglas’ın ekibinden hem kendi albümlerinden bilip sevdiğimiz saksofoncu Donny McCaslin, David Bowie anısına başarılı bir füzyon albümü yaptı bu sene: “Beyond Now”. Belki de Bowie’yi ve özellikle Low albümünü ve özellikle de Low albümünün ikinci yüzünün başındaki “Varşova” şarkısını çok sevdiğimden ve McCaslin de yeni albümünde bu şarkıyı yorumladığı içindir, bilemiyorum, ba-yıl-dım! Sadece beni değil bir bütün olarak füzyon severleri mutlu eden, mutlu edecek bir albüm olduğunu düşünüyorum. Bu arada “Warszawa” yorumu, akla Ornette Coleman’ın “Lonely Woman” bestesini ve onu hafiften “uzun hava” gibi yorumlayan Charlie Haden Quartet West, Branford Marsalis Quartet vb. üstün “mainstream” yorumları da getiriyor akla. Bir bakın hele!

 

- Steve Lehman "Sélébéyone"

 

Yılın bir diğer “füzyon” olayı, bana göre Steve Lehman’dan. McCaslin’e göre “daha alengirli” bir füzyon arayanlar için de ideal. Pi Recordings etiketiyle yayınlanan “Sélébéyone”, rock ile değil, hip-hop, rap ve elektronik müzik ile caz arasında özgün bir füzyon yakalamayı deniyor. Vokallerde İngilizce rap girişlerinin yanında, Senegal dili “wolof” da var. Acayip bir şey. Çok başarılı buldum ve bu konudaki diğer “denemeciler”den daha ileride olduğunu düşünüyorum. Özellikle albümde “ritim”leri tutturan davulcu Damion Reid ve basçı Drew Gress, Lehman’ın altosuna en uygun ve sağlam zeminleri sunmakta müthiş işler yapıyorlar. Kaçırmayın!

 

- Tyshawn Sorey "The Inner Spectrum of Variables"

 

Son olarak, füzyonun bir başka kulvarında, avangart cazla klasik müzik arasında Tyshawn Sorey’in 2016 albümü “The Inner Spectrum of Variables” var. Yine Pi Recordings. Davulcu Sorey’in trio’suna yaylılar grubu da katılıyor, Schoenberg’den Bach’a, günümüz avangardından Zappa’ya nefes kesici uzun yolculuklara çıkılıyor. Wesleyan Üniversitesi’nde Anthony Braxton’ın emekli olmasıyla birlikte, hocalığa da başlayacakmış seneye Sorey. Talebe mi olsak bu yaştan sonra, ne yapsak?!

Özgür doğaçlama dünyasına bakalım biraz da:

 

- Hüseyin Ertunç, Doğan Doğusel, Cem Tan, Umut Çağlar Gümüslük Sessions "At Lon`s"

 

Çok uzaklara gitmeye de gerek yok hani, bizden birileri doğaçlayıp duruyor buralarda sürekli. 2016’da eskiiiiilerden Hüseyin Ertunç’la birlikte Bodrum’da kaydettikleri küstüfonlu, 4 parçalı albümleri “Gümüşlük Sessions”, uzun ve güzel. Ertunç perküsyonu bırakmış, hem piyanoya hem de küstüfon adlı kavalımsı/zurnamsı bir nefesliye sarılmış. Grubun diğer üyeleri, Cem Tan ve Doğan Doğusel de asıl enstrümanlarının yanında arada dokunuyorlar küstüfona. Umut Çağlar durur mu hiç, yapıştırıyor cevabı zurnayla! Ertunç piyanoda, Cecil Taylor’dan alıntılar yapıp Don Pullen’vari dokunuyor tuşlara, özgürce doğaçlıyor bu arada. konstruKt’un, taaa İngiltere’ye, özgür doğaçlama mekânı Cafe Oto’ya gidip Alexander Hawkins’le yaptığı kayıtları da gayet güzel. Geçtiğimiz yıllarda William Parker, Peter Brötzmann, Joe McPhee, Akira Sakata gibi ustalarla yaptıkları kayıtların ardından, özgür doğaçlama dünyasının, kendileri gibi orta-genç kuşak isimlerine yöneldiler galiba. Enerji, psychedelic denemeler, ani ataklar, çığlıklar, haykırışlar yine üst seviyede.

 

İçeriye baktıktan sonra bir de dışarıya bakalım dilerseniz bu dünyada.

 

- Rodrigo Amado "Desire Freedom"

 

Bir “outside”, bir “inside” doğaçlıyor zaten bu elemanlar! Rodrigo Amado, Portekizli favori saksafoncumuz, yılın bitimine doğru yaptı bir güzellik. Her sene yapıyor zaten. Geçen sene Joe McPhee, Kent Kessler ve Chris Corsano ile “This is Our Language” idi, bu sene Motion Trio’su (R. Amado, Gabriel Ferrandini ve Miguel Mira) ile “Desire Freedom”... Arzu ve özgürlük zaten “takıntılı” olduğumuz konular, üç güzel arkadaşımız doğaçlaya doğaçlaya sormuş esaslı sorular.

 

Evet, en çok dinlediğimiz, sevdiğimiz kategoriyi en sona sakladık! Birbirinden güzel avangart albümler 2016’da da zihnimizi/ufkumuzu açmaya devam etti. İşte birkaçı:

 

- Fire! Orchestra "Ritual"

 

Fire! Orchestra’nın “Ritual”i, 5 bölümlük bir avangart suit ve bu Norveçli grubun “Enter” ile “Exit” albümlerinin ardından yine muhteşem. Mats Gustafsson’un saksofon çığlıkları yanında, gitarın distorsiyonları, orkestral düzenlemeler, koromsu vokaller, zıplatan ritimler vb. tam bir avangart cümbüş! 10 numero albüm valla!

 

- Kris Davis "Duopoly"

 

Piyanist Kris Davis’in “Duopoly”si, avangart sevenleri en çok memnun eden albümlerden bir diğeri oldu sonbahar aylarında. Davis kendisi gibi usta müzisyenlerle yaptığı düetleri tek bir albümde peş peşe dizdi. Karanlık, zorlu ama derin bir albüm. Davis’in, klarinet’te Don Byron ve alto saksofon’da Tim Berne’le yaptığı düolar, nefesli-tuşlu birlikteliğinin; davulda Marcus Gilmore ve Billy Drummond’la yaptığı düolar, vurmalı-tuşlu birlikteliğinin; gitarda Bill Frisell ve Julian Lage ile yaptığı düolar, telli-tuşlu birlikteliğinin ve nihayet kendisi gibi piyanist Angelica Sanchez ve Craig Taborn’la yaptığı düolar, tuşlu-tuşlu birlikteliğinin en güzel, en etkileyici örneklerini sunuyor. Sekiz müzisyenle ikişer düet yapıyor Davis. Önce birer beste, sonra birer özgür doğaçlama. Hangileri daha şahane, karar dinleyicide!

 

- Ches Smith "The Bell"

 

Hiç mi trio yok bu sene? Var tabii ki. Birkaç sene önce gitarist Marc Ribot’la birlikte İstanbul’da Borusan Müzikevi’nde dinlediğimiz çılgın davulcu Ches Smith liderlik yapıyor, Craig Taborn piyanoda, mikrotonal işlerin ustası babasının (rahmeti Joe Maneri) oğlu Matt Maneri kemanda ona eşlik ediyor. Sonuç: Üçlü gibi üçlü! “The Bell” adlı albümdeki beste ve yorumlar çok heyecan verici. Vurmalı ataklarla dolu, minimalist bir harika! ECM etiketi de yeniden avangart sularda yüzüyor. Yok, yüzmüyor, derinlere dalıyor!

 

- Mary Halvorson Octet "Away with You" (Noel Ackhote)

 

Ches Smith’in yer aldığı bir albüm daha var listemizde. Bu kez bir sekizli, Mary Halvorson Octet. Halvorson’un gitarına, Susan Alcorn’un pedal çelik gitarı, Jonathan Finlayson’un trompeti, geçen sene Dave Douglas’la dinlediğimiz Jon Irabagon’un alto saksofonu, Ingrid Laubrock’un tenor saksofonu, Jacob Garchik’in trombonu, John Hebert’in bası ve Ches Smith’in vurmalı ustalığı eklenmiş. “Away With You”, çooooğ güzel bir albüm. Wadada Leo Smith, “kategoriler ötesi birinciliğe” yükselmese, ya Sorey ya Halvorson yerleşirdi oraya, o derece! Besteler yine hem kompleks hem muhteşem. Mary Holvorson, Steve Lehman gibi çeşitli Anthony Braxton gruplarında yer alan müzisyenler, üstadın kompozisyon tedrisatından da geçip, özel besteciler hâline geliyor sanırım.

 

- Uri Caine "Calibrated Thickness" (by Uri Caine)

 

Daha ana akım ama yine de avangart trio dünyasında ise piyanist Uri Caine’e denk geldik. İyi ki de geldik. Bas sandalyesinde “Bassdrumbone”un ve daha birçok projenin usta basçısı Mark Helias, davulda Clarence Penn’le kaydettikleri “Calibrated Thickness”, piyano trio sevenler ve bu kulvarda yeni/yenilikçi sesler arayanlar için ideal. Kirk Knuffke de kornetiyle katılıyor, birkaç parçada trio’ya.

 

- David Murray "Blues for Memo" (Doublemoon)

 

Sona yaklaşmışken, eskilerden bir abimiz var sırada. Bizim buralarda, buralardan kaybettiğimiz bir değerimiz için kaydettiği albümüyle hem de. David Murray’in Mehmet Uluğ anısına kaydettiği “Blues for Memo”, farklı “mood”lar arasında koşturan, blues ve gospel’den avangarda uzanan çok güzel ve duygu yüklü bir albüm.

 

- Wadada Leo Smith "A Cosmic Rhythm with Each Stroke" (ECM)

 

Eskiler demişken, Wadada Leo Smith’le başladık, Wadada Leo Smith’le bitirelim. Yanına süpersonik piyanist Vijay Iyer’i de alsın, “A Cosmic Rhythm With Each Stroke” desin. Piyano, trompet düet dünyasına ECM’den yeni bir güzellik gelsin, 2016’yı iyice şenlendirsin.

 

2016’nın albümleri için seçtiğimiz bu kayıtlar, sadece dinleyebildiklerimiz arasından özellikle dikkatimizi çekenler. Dinleyemediklerimiz arasında ne hazineler var kimbilir... Ken Vandermark’giller, Tim Berne’ler, William Parker’lar, Peter Brötzmann’lar, Irene Schweizer’ler, Daunik Lazro’lar, Louis Sclavis’ler, Ingrid Laubrock’lar, Nate Wooley’ler, Peter Evans’lar, Taylor Ho Bynum’lar, onun ustası ve büyük usta Anthony Braxton’lar, Evan Parker’lar, Joelle Leandre’ler, Michael Formanek’ler, Ned Rothenberg’ler, François Carrier’ler, Ivo Perelman’lar, Joe McPhee’ler, John Butcher’lar, Barry Guy’lar, Mark Dresser’lar, Matthew Shipp’ler, Agusti Fernandez’ler vb. vb. vb. avangart kulvarda onlarca müzisyen kimbilir ne kayıtlar yaptı, ne konserler verdi ama dinleyemedik gitti...

 

Seneye artık!

 

---

 

 

Best of 2016 / Yerli Albümler:

 

01 Tuna Ötenel, Kudret Öztoprak, Erol Pekcan "Jazz Semai" (Rainbow45)
02 Fatih Erkoç "True Love" (Aşk Müzik)
03 Nilüfer Verdi "Knidost" (Ada Müzik)
04 Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)
05 Asena Akan "Golden Heart" (Kalan Müzik)
06 Yinon Muallem Guy Mintus "Offlines" (Ahenk Müzik)
07 Alper Yılmaz "Different City, Different Mood" (Kabak Lin)
08 Ülkü Aybala Sunat "Artiz Kahvesi" (Kabak Lin)
09 Esra Kayıkçı "Bozgun Hatıra" (Kabak Lin)
10 Başak Yavuz "A Little Red Bug" (Things Records)

 

Best of 2016 / Yabancı Albümler:

 

01 Brad Mehldau Trio "Blues and Ballads" (Nonesuch)
02 Omar Sosa Paolo Fresu "Eros" (Kypris)
03 Kenny Barron Trio "The Book of Intution" (Impulse!)
04 Nils Landgren w/ Janis Siegel "Some Other Time" (ACT)
05 Paolo Fresu, Richard Galliano, Jan Lundgren "Mare Nostrum II" (ACT)
06 Jazz at Berlin Philharmonic "Lost Hero (Tears for Esbjörn)" (ACT)
07 David Murray "Blues for Memo" (Double Moon)
08 Esperanza Spalding "Emily`s D-Evolution" (Concord Music Group)
09 Theo Crocker "Escape Velocity" (DDB Prod.)
10 Joachim Kühn "Beauty and Truth" (ACT)

 

 

- Omar Sosa Paolo Fresu (CRR Konser Salonu) 26. Akbank Caz Festivali
- Kamasi Washington (Beykoz Deri Kundura Fab.) 23. İstanbul Caz Festivali
- Staley Clarke Hiromi (CRR Konser Salonu) CRR Caz Şubatı

 

---

 

 

(Not: Sıralı liste değildir)

 

- Kenny Barron Trio "Book Of Intuition" (Impulse!)

 

73 yaşında bir caz ikonu Kenny Barron hayatta olan-olmayan pek çok efsaneyle birlikte çalarken piyanosunun tuşlarını eskitmiş. Impulse etiketiyle yayınlanan son albümünde davulda iri kıyım yetenek abidesi davulcu Jonathan Blake ve Japon basçı Kiyoshi Kitagawa’yla dinamik ve ustalıklı bir albüme imza atıyorlar. Yarattıkları müzik caz imgesine karşılık gelen ses örgüsünü zihnimizde bedene tam oturan el dikişi bir takım elbise şıklığında zarifçe işliyor. Yakası açılmamış doğaçlamalar ve saat gibi dakik eşlikler albümü caz piyano üçlülerinin gizli saklı dünyalarında yarattığı mucizelere bizleri inandırıyor.

 

- Phronesis "Parallax" (Edition Records)

 

İngiliz grup Phronesis, Edition Records etiketiyle yayınlanan yeni albümleri Parallax’ta dinleyicinin tüm dikkatini toplamaya aday bir kayıtla diskografilerini parlatıyor. Yarattıkları müzik karşısına geçip pür dikkat dinlenilmesi gereken cinsten. Müziği kulak alışkanlığı olarak dinlemek isteyen dinleyicinin seviyesine inilme dertleri hiç yok aksine onlara kulaktan bağlı dinleyici kitlesine her zamankinden biraz daha fazla odaklanma misyonu yüklüyor bu albüm. Öyle basitçe hayatınıza katık yapamazsınız. Kapağından, müzikal yapısına kadar şeffaf ve dinleyicinin kalbine dokunan bir anlayış geliştirmeyi kendine şiar edinen bir yapım şirketinden bu senenin en dikkat çekici albümlerinden biri.

 

- Brad Mehldau Trio "Blues and Ballads" (Nonesuch)

 

Piyano üçlüsü denildiğinde istisnasız hiçbir kaydını ıskalamak istemeyeceğiniz Brad Mehldau Trio Larry Grenadier ve Jeff Ballard’ la Blues and Ballads’ı yayınladı. Mehldau’nun tuşesi keskinleştikçe “alışılageldik caz geleneği limanından ayrılıp rock müzik okyanusuna yelken açıyor” eleştirileri yapılsa bile içinde hala rock ruhu taşıyan biz müzikseverler için bu sert vuruşlar daha bir heybetli geliyor. Bu albümde John Lennon, Cole Porter, Charlie Parker gibi isimleri ziyaret ediyor. Siyahi bir müzisyenin çaldığı blues kadar derinlerde hissiyatı alamasamda Mehldau’yu yine, yeni, yeniden beğenmemek, sevmemek elde değil.

 

- Charles Lloyd The Marvels "I Long to See You" (Blue Note)

 

Holywood’un en çok gişe yapan filmelerinden biri süper kahraman serileridir. Caz dünyasının süper kahramanlarından biri de Charles Lloyd. Lloyd bu albümünde kendi gibi süper kahraman dostlarını göreve çağırıyor ve “I long to See You” albümü meydana geliyor. İçsel huzur, ruhsal yolculuklar ve lucid rüyalara götüren bir albüm bize ulaşıyor.

 

- Peter Bernstein "Let Loose" (Smoke Sessions)

 

Smoke Sessions’ın caz evrenine getirdiği taze nefes her geçen sene beni daha da keyiflendiriyor. Gitar tonlarındaki melodik zenginliği dönemdaş gitaristlerine örnek olacak cinsten isimtlerden Peter Bernstein daha önce Charles Lloyd’la İstanbul’da dinleme şansı yakaladığımız piyanist Gerald Clayton’la çalışmış. Bestecilik yönüne ağırlık veren Bernstein albümde dokuz bestenin beşine hayat vermiş.

 

- Bill Evans "Some Other Time, The Lost Session from the Black Forrest" (Resonance)

 

Caz tarihinin gelmiş geçmiş en efsanevi piyanistlerinden Bill Evans’ın daha önce yayınlanmamış 1968 tarihli bir kaydı günyüzüne çıktı. Evans’la ilgili bulabildikleri her materyali toplayan koleksiyonerler adeta altın bulmuşçasına sevindi. Eğer yurtdışından getirtebilirseniz iki CD`li albüme sahip olmanız mümkün. Kısa sürede tükenen, elle numaralandırılmış 4000 kopyadan birine sahip olma şansı yakalamış cazseverlerse albümü dinlediklerinde ayakları yerden kesilerek "siyah ormanın" derinliklerine doğru astral bir seyahata çıkıyor ve bu albüm 2016 yılında en iyi albümler sıralamasında haklı yerini alıyor.

 

- Jack DeJohnette "In Movement" (ECM)

 

Usta davulcu Jack DeJohnette’in Coltrane’in oğlu Ravi Coltrane ve Garrison’ın oğlu Matthew Garrison’ı konuk ettiği bir albüm. İki önemli müzisyende babalarının enstrümanlarını devralmış, yani, armutlar dibine düşmüş ve albümü dinlerken sizde hissedeceksin eminim, dibe düşen armutlar oldukça olgun ve tatlı olmuşlar. Bakış açıları aynı, geçmişleri aynı, müziğin geleceğiyle ilgili kaygıları, beklentileri ve arayışları aynı olunca kulaklara ulaşan müziğinde zihinde bıraktığı iz de güzel hissettiriyor. ECM’in kaotik atmosferli albümler serilerinden keyif alan eğitimli kulakların özellikle seveceği, yoğunluğu artırılmış güzel bir albüm daha koleksiyona dahil oluyor.

 

- Henri Texier "Sky Dancers" (Label Bleu)

 

Fransızların hatta Avrupalı müzisyenler arasında en sevdiğim basçılarından Henry Texier yeni albümünde sound olarak beklentileri fazlasıyla karşılayan son derece sofistike, yaratıcı ve lezzetli bir albüm kaydetmiş. Oğlu saksafoncu Sébastien Texier’le kan bağları kadar sıkı bir müzikal bağ yakaladıkları daha ilk parçadan daha hissediliyor. Gitarist Nguyên Lê’nin modern dokunuşu albümü bugünün değil geleceğin müzikleri sınıfına taşıyor.

 

- Donny McCaslin "Beyond Now" (Motema)

 

2016’ da kaybettiğimiz David Bowie McCaslin’i bu albümdeki dörtlüsüyle dinler ve son albümü BlackStar’ın yaratım sürecine davet eder. McCaslin dörtlüsü hayatlarındaki bu çok önemli dönemden yoğun şekilde etkilenirler ve efsanenin ruhunun üzerinde gezindiği bir albüm kayıda alırlar. Albüm bir ağıt havasından ziyade (Jeff Taylor’ın vokalide buna dahil) Bowie’ nin müziklerine öykünen bir havada. Black Star sonrası merakla beklenen bir albüm Beyond Now. Alışılagelmiş caz albümlerinden biraz farklı. Rock müzik meraklı cazseverler de bu albümden hoşlanacaktır.

 

- Steve Kuhn "As This Time" (Sunnyside)

 

Steve Swallow, Steve Kuhn ve Joey Baron Birdland`de çaldıkları üç muhteşem gecenin ardından stüdyoya girme kararı alırlar. Zihinlerinden kalplerine oradan parmaklarına süzülen tecrübe ve caz sanatının nadide notaları çelik gibi sağlam bir trio sounduyla kulaklarımıza ulaşır. Yıllar boyu edindikleri tecrübeye rağmen gelişmeye asla ara vermiyorlar ve kesinlikle “caz sahnesinin en iyi oyuncuları ödülü” kategorisinde her zaman adaylar.

 

- Burak Bedikyan "Awakening" (SteepleChase)

 

Burak Bedikyan yayınladığı tüm albümlerle yılın albümleri listeme en üst sıradan giriş yapmayı her zaman başarmış bir müzisyen. Onun müziği bugünün caz sahnesinde dikkatlerden kaçmaz yaratıcılıkta ve caz geleneğinin kökleriyle aynı toprağa basar sağlamlıkta. Ne olacak bu cazın hali tartışmaları süre dursun Bedikyan günün sonunda Türkiye’ de icra edilen caz müzikler gemisini yürüten kaptanlardan.

 

- Larry Young "In Paris: The ORTF Recordings" (Resonance)

 

Resonance Records şirketinin prodüktör Zev Feldman yönetiminde Fransız National Audiovisual Institute arşivlerinden 40 yıl sonra gün ışığına çıkarılmış muhteşem materyallerden oluşuyor. Coltrane’den büyük ölçüde etkilenen ve daha sonrasında “Coltrane of the organ” lakabıyla anılan Larry Young’ın müziği 60 ların müziğine ışık tutuyor. Bu kayıtta organist Larry Young’a Woody Shaw trompette Nathan Davis saksafonda ve Billy Brooks davulda eşlik ediyor. Bu albüm işitsel değeri yanında arşiv niteliğinde fotoğraflar, mini röportajlar, albüm değerlendirme notları ve görsel dökümanlarda içermekte.

 

 

- Kamasi Washington (23. İstanbul Caz Festivali)
- Cyrus Chestnut Buster Williams (23. İstanbul Caz Festivali)
- Pharoah Sanders konseri (CRR Konser Salonu) (26. Akbank Caz Festivali)

 

---

 

Best of 2016 / Yerli Albümler:

 

01 Mehmet Ali Sanlıkol “Resolution”
02 Burak Bedikyan “Awakening” (SteepleChase)
03 Tuna Ötenel, Kudret Öztoprak, Erol Pekcan” (Rainbow45 Records)
04 Fatih Erkoç "True Love"
05 Alper Yılmaz “Different City, Different Mood” (Kabak Lin)
05 Başak Yavuz " A Little Red Bug" (Things Records)
06 Asena Akan "Golden Heart" (Kalan Müzik)
07 Ediz Hafızoğlu "Nazdrave" (Kabak Lin)
08 Önder Focan Şallıel Bros. "Funkbook" (A.K. Müzik)
09 Fahir Atakoğlu Trio "Live at Umbria Jazz"

 

 

- Kamasi Washington (23. İstanbul Caz Festivali)
- Maria Schneider Orchestra (CRR Konser Salonu) (CRR Caz Şubatı)
- Pharoah Sanders konseri (CRR Konser Salonu) (26. Akbank Caz Festivali)

 

---

 

Cazkolik.com / 09 Aralık 2016, Cuma

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN