Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Red Garland > Sidney Bechet > Ellis Larkins > Jackie McLean > Kai Winding

Bu bölümün müzikleri her ismin altında ayrı ayrı video klipler olarak kayıtlıdır.

Happy Birthday Jazz!`a hoşgeldiniz, yeni bir hafta ve yeni isimler ve efsanelerle yine hafta boyu birlikte olacağız.

Haftaya piyano efsanesi Red Garland ile başlıyoruz, Salının ismi vibratolu klarnet ustası Sidney Bechet. Çarşamba piyanist Ellis Larkins`i ağırlıyoruz, Perşembe big band swing döneminin caz tarihine damgasını vurmuş büyük ismi Woody Herman`ı ağırlıyoruz. Bu hafta adeta herkes `jazz great` Cuma günü tenor titan Jackie McLean var. Cumartesi hem orkestralarıyla hem de vibrafonuyla büyük bir isi Kai Winding var, haftanın son günü ise haftayı bir başka ünlüyle kapatıyoruz; Sonny Fortune.

Arto Peştemalcıgil
arto@cazkolik.com

18 Mayıs 2013, Cumartesi

Kai Chresten Winding Danimarka doğumlu Amerikalı tromboncu ve bestecidir. Bir diğer tromboncu J.J. Johnson`la yaptığı başarılı çalışmalarla adından söz ettirmiştir. Bebop döneminde ortaya çıkan en iyi trombonculardan biri olan Winding, J.J. Johnson ve Curtis Fuller`la birlikte trombon cümlelemesinde yaratmış olduğu etkili değişikliklerden dolayı "Mr. Trombone" olarak anılır.

Danimarka`nın Aarhus şehrinde doğan Kai Winding, 1934 yılında ailesiyle birlikte Amerika`ya göç eder. 1940 yılında New York`taki Stuyvesant Lisesinden mezun olur ve aynı yıl Shorty Allen`in grubunda profesyonel tromboncu olarak müzik kariyerine start verir. Kısa sürelerle Alvino Rey ve Sonny Dunham`ın orkestralarında çaldıktan sonra üç yıl sahil güvenlik görevlisi olarak çalışır. 2. Dünya Savaşı`nı takiben önce Benny Goodman`ın grubuna, daha sonra da şöhrete ilk adımını attığı Stan Kenton orkestrasına (1946-1947) katılır. Orkestrada çaldığı sürede cümlelemesi diğer tromboncularca adapte edilmiş ve Kenton soundu sürekli bir değişime uğramıştır. Winding ayrıca bazı erken dönem bop session`larına katılır ve 1948-1949 yıllarında Tadd Dameron`la birlikte çalar. Yine 1949 yılında Miles Davis`in ünlü Birth of the Cool kayıtlarında yer alarak 12 parçanın 4`ünde çalar (diğer 8 parçada trombonda J.J. Johnson yer almıştır). Özellikle Godchild parçasındaki yorumu dikkat çekicidir. Charlie Ventura ve Benny Goodman`ın big band`lerinde bir müddet çalıştıktan sonra J.J. Johnson`la bir quintet oluşturur (1954-1956). Winding`in derin ve bluesy tonuyla Johnson`un belirgin ve keskin kalitesinin kombinasyonu o zamana dek görülmemiş ilerici bir melodik dizayn teşkil etmektedir. Birlikte birkaç albüm kaydeden ikilinin grubunda değişik zamanlarda basta Charles Mingus, Peck Morrison ve Milt Hinton; piyanoda Dick Katz ve davulda Al Harewood ve Osie Johnson gibi sideman`ler yer almıştır. 1956 yılında yollarını ayıran Winding ve Johnson daha sonra çeşitli vesilelerle yeniden bir araya gelmişlerdir. 1960`larda uzun süre Verve Records`la çalışan Kai Winding, Mondo Cane filminin tema parçası More ile bir top ten hiti yaratır. Ayrıca Hugh Hefner`in Playboy Kulübü`nün müzik direktörlüğünü yapar ve dört trombon ve ritm grubundan oluşan ilerici bir septet kurar. 1966`da bir Leo Penn filmi olan A Man Called Adam`da kendisi olarak yer alır; 1960`ların son bölümündeyse cazla diğer müzik türlerini (bossa nova, country, pop) birleştiren çalışmalar yapar. 1969`da Güney California`ya yerleşen Winding stüdyo müzisyeni olarak çalışır ve aralıklarla turnelere çıkar. 1971-1972 yıllarında Dizzy Gillespie, Sonny Stitt, Art Blakey ve Thelonious Monk`tan oluşan the Giants of Jazz grubunun üyesidir. Yine 1972`de Lionel Hampton ve Dexter Gordon`la birlikte New York`un ünlü Philharmonic Hall`ünde sahne alır. 1978`de Hampton`un grubunda Curtis Fuller`la birlikte çalar, ertesi yıl yine Fuller`la birlikte Giant Bones grubunu yönetir. Aynı yıl ilk metod kitabı "Mr. Trombone: the Kai Winding Method of Jazz Trombone Improvisation" Mel Bay Publications tarafından yayınlanır; 1981 yılındaysa ikinci kitabı "Kai Winding Jazz Trombone Solos" yayınlanacaktır. Hayatının son yılında yeniden Johnson`la bir araya gelerek Aurex Caz Festivali ve Kool Caz Festivali`nde sahne alan Kai Winding, 6 Mayıs 1983`te New York`ta 5 aylık bir hastane döneminin ardından beyin tümörü sonucu hayata veda eder. Hastanede yattığı sürede trombonu hep başucundadır.

Kai Winding diskografisi: J. J. Johnson`la birlikte co-leader olarak: 1954: Jay and Kai Savoy SV0163 (CD), 1954: An Afternoon at Birdland, 1954: Jay and Kai Prestige, 1955: `Nuf Said Bethlehem 20-40062 (CD), 1955: Trombone for Two Columbia (LP); Collectables (CD), 1956: Jay and Kai + 6 Columbia (LP); Collectables (CD), 1960: The Great Kai & J. J. Impulse! Records, 1968: Israel (A&M/CTI), 1968: Betwixt & Between (A&M/CTI), 1969: Stonebone (A&M/CTI (Japan)), Kai Winding Trombones ve solo albümler: 1960: The Incredible Kai Winding Trombones (Impulse!), 1961: Kai Olé, 1962: More! / a.k.a. Soul Surfin′ (Theme from Mondo Cane) featuring Kenny Burrell (Verve), 1963: The Kai Winding Trombones (Jazz Vault), 1963: Solo: Kai Winding (Verve), 1965: Rainy Day (Verve), 1967: Penny Lane and Time (Verve), 1965 Modern Country (Verve) Curtis Fuller`la birlikte co-leader olarak: 1980: Bone Appétit, 1980: Giant Bones `80. Sideman olarak: Paul Desmond ile, Summertime (A&M/CTI, 1968), Curtis Fuller ile, Cabin in the Sky (Impulse!, 1962), The Giants of Jazz ile, The Giants of Jazz (Atlantic, 1971), with Art Blakey, Dizzy Gillespie, Al McKibbon, Thelonious Monk and Sonny Stitt, Modern Jazz Quartet ile, Jazz Dialogue (Atlantic, 1965), Lalo Schifrin ile, New Fantasy (Verve, 1964).

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Winding!

17 Mayıs 2013, Cuma

John Lenwood (Jackie) McLean Amerikalı alto saksofoncu, besteci, grup lideri ve eğitmendir. Yoğun ve keskin bir çalış stiline sahip olan McLean`in kendine özgü sound`unu iki notada tanımak mümkündür. Bop kökenli olup 1960`larda free jazz`e yönelen az sayıdaki müzisyenden biri olan McLean, müzikal kişiliğini besleyecek yeni özellikler peşinde koşmuş bir sanatçıdır.

New York doğumlu olan Jackie McLean`in babası John Sr. da Tiny Bradshaw`un orkestrasında çalmış bir gitaristtir. McLean`e ilk saksofonunu, ki bir sopranodur, 13 yaşında vaftiz babası hediye eder. Gençlik yıllarını Harlem`in Sugar Hill semtinde geçiren McLean burada saksofoncu Sonny Rollins, davulcu Art Taylor ve piyanist Kenny Drew`la takılır. Üvey babasının plakçı dükkanında çalışırken Lester Young`un sololarını dinleme imkanı bulur. "Lester Young`un sololarını dinlediğimde çok etkilendim," diye hatırlar sanatçı. "Sanki enstrümanı benimle şahsen konuşuyordu." 15 yaşına geldiğinde annesi ona bir alto saksofon satın alır, fakat alet Lester Young gibi tınlamamaktadır. Ancak Charlie Parker`i dinledikten sonra enstrümanına büyük bir aşkla bağlanacaktır. "Bird"ü ilk kez dinlediğinde neler hissettiğini şöyle anlatır: "Hayatımda ilk defa alto saksofon dinledim ve çok sevdim. Sound`unu, kalitesini...fikirlerine de bayıldım." Daha çok Parker dinlemeye başlayan McLean Dizzy Gillespie ve Bud Powell gibi bebop`un diğer mimarlarına kulak vermeyi de ihmal etmez. Daha sonra bir araya geldiği Powell yol göstericisi olacaktır. İlk kez Powell`la birlikte Birdland`de sahne alan sanatçı Miles Davis`le tanıştırılır ve onun 1951 albümü "Dig"de yer alarak ilk albüm kaydını yapar. Bu kayıt sonucunda eleştirmenlerce Charlie Parker`in varisi olarak gösterilen Jackie McLean, 1955 yılında lider olarak ilk albümünü kaydeder. Bir yıl sonra birlikte çalışmaya başladığı Charles Mingus McLean` -bazen fiziksel kuvvet de uygulayarak- kendi soundunu geliştirmeye zorlayacaktır. Mingus`la birkaç yıl çalıştıktan sonra üst sınıf müzisyenlerin eğitim alanı olarak kabul edilen Art Blakey`s Jazz Messengers`a geçen sanatçı, bir süre Prestige ve New Jazz plak şirketlerinin jam session tarzındaki kayıtlarında yer aldıktan sonra 1959-1967 yılları arasında Blue Note adına lider ve sideman olarak birçok albüm kaydeder, ki sideman olarak çalıştığı müzisyenler arasında Donald Byrd, Sonny Clark, Lee Morgan, Ornette Coleman, Dexter Gordon, Billy Higgins, Freddie Hubbard, Grachan Moncur III, Bobby Hutcherson, Mal Waldron gibi isimler yer almaktadır. 1962 yılında çıkardığı "Let Freedom Ring" plağıyla modal jazz ve free jazz alanındaki yenilikleri kendi hard bop vizyonuyla buluşturur ve bu plakla birlikte daha önce çaldığı veteran hard bop müzisyenleri yerine avant-garde jazz müzisyenleriyle çalışmaya başlar. Yetenek keşfi konusunda özel bir becerisi olan Jackie McLean`in 1950`ler ve 1960`lar boyunca destek verdiği ismlerden bazıları saksofoncu Tina Brooks, trompetçi Charles Tolliver, piyanist Larry Willis, yine trompetçi Bill Hardman, ve tubist Ray Draper`dir. Ayrıca Tony Williams, Jack DeJohnette, Lenny White, Michael Carvin ve Carl Allen gibi davulcular McLean`le çalarak büyük deneyim kazanmışlardır. Blue Note kontratının sona ermesiyle birlikte geçimini sağlayabilmek için eğitim alanına kayan Jackie McLean, 1968 yılında The Hartt School of the University of Hartford`da ders vermeye başlar. 1972-1974 yılları arasında yaptığı bazı SteepleChase kayıtları (bunlardan ikisinde erken dönem idolü Dexter Gordon`la birlikte çalmıştır) ve bir RCA kaydı dışında 1970`lerde müzisyen olarak aktivitesi sınırlıdır. Ancak 1980`lerde daha yoğun bir çalışma programına girerek Triloka, Antilles ve yeni bir kontratla Blue Note adına albüm kayıtları yapar; bu kayıtlarda kendisine bazen tenorda oğlu René McLean de eşlik etmiştir. Bu arada 1970 yılında karısı Dollie McLean`le birlikte Hartford`da Afrika sanat ve kültürünü koruma amaçlı bir organizasyon olan the Artists Collective, Inc.`i kuran Jackie McLean dans, tiyatro, müzik ve görsel sanatlar alanlarında eğitim olanağı sunmuştur. 2001 yılında NEA (National Endowment for the Arts) tarafından American Jazz Masters Fellowship ödülüne layık görülen McLean, uzun bir hastalık döneminin ardından 31 Mart 2006`da Hartford`da hayata veda etmiştir. Sanatçı aynı yıl the DownBeat Hall of Fame`e seçilmiştir.

Jackie McLean diskografisi: Lider olarak: Presenting Jackie McLean (1955), Lights Out! (1956) 4, 5 and 6 (1956), Jackie`s Pal (1956), McLean`s Scene (1957), Jackie McLean & Co. (1957), Makin` the Changes (1957), A Long Drink of the Blues (1957), Strange Blues (1957), Alto Madness (1957), Fat Jazz (1957), Blue Note New Soil (1959), Swing, Swang, Swingin` (1959), Capuchin Swing (1960), Jackie`s Bag (1959–60), Bluesnik (1961), A Fickle Sonance (1961), Let Freedom Ring (1962), Tippin` the Scales (1962) Vertigo (1962–63), One Step Beyond (1963), Destination... Out! (1963)It`s Time! (1964) Action Action Action (1964), Right Now! (1965) Jacknife (1965), Consequence (1965), Hipnosis (1967)New and Old Gospel (1967) `Bout Soul (1967)Demon`s Dance (1967) One Night with Blue Note Preserved Volume 2 (1985) with Woody Shaw, McCoy Tyner, Cecil McBee and Jack DeJohnette It`s About Time (1985) with McCoy Tyner Hat Trick (1996), Fire & Love (1998), Nature Boy (2000), SteepleChase Ode to Super (1973), Dr. Jackle (1979; recorded 1966), New York Calling (1979), Contour (1980), Dynasty (1990). Diğerleri: The Jackie Mac Attack Live (1991),Rhythm Of the Earth (1992), Dreyfus The Complete Jubilee Sessions (2008) Lone Hill Jazz. Sideman olarak: Gene Ammons ile, The Happy Blues (Prestige, 1956), Jammin` with Gene (Prestige, 1956), Funky (Prestige, 1957), Jammin` in Hi Fi with Gene Ammons (Prestige, 1957), Art Blakey ile, Hard Bop (1956), Drum Suite (1956), Ritual (1957), Kenny Burrell ile, 2 Guitars with Jimmy Raney (Prestige, 1957), Donald Byrd ile, 2 Trumpets (Prestige, 1956) - with Art Farmer Off to the Races (Blue Note, 1958), Fuego (Blue Note, 1959), Byrd in Flight (Blue Note, 1960), Sonny Clark ile, Cool Struttin` (Blue Note, 1958), Miles Davis ile, Dig (Prestige, 1951), Quintet / Sextet (Prestige, 1955), Walter Davis Jr. ile, Davis Cup (Blue Note, 1959), Kenny Dorham ile, Inta Somethin` (1961), Matador (1962), Ray Draper ile, Tuba Sounds (Prestige, 1957), Dizzy Gillespie ile, Bird Songs: The Final Recordings (Telarc, 1992), To Bird with Love (Telarc, 1992), Charles Mingus ile, Pithecanthropus Erectus (1956), Blues and Roots (1958), Hank Mobley ile, Mobley`s Message (1956), Hi Voltage (1967), Grachan Moncur III ile, Evolution (1963), Lee Morgan ile, Lee-Way (1960) Tom Cat (1964), Cornbread (1965), Infinity (1965), Charisma (1966), The Sixth Sense (1967), Freddie Redd ile, The Connection (1960), Shades of Redd (1960) Redd`s Blues (1961), Jimmy Smith ile, Open House (1960), Plain Talk (1960), Art Taylor ile, Taylors Wailers (1957), Mal Waldron ile, Mal 2 (1957), Like Old Time (1976), Left Alone `86 (1986), Jack Wilson ile, Easterly Winds (1967), Michael Carvin ile, Antiquity (1975). 

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. McLean!

15 Mayıs 2013, Çarşamba

Ellis Larkins Maryland doğumlu Afro-Amerikan caz piyanistidir. Kariyeri boyunca büyük talep gören bir eşlikçi olan Larkins, özellikle Ella Fitzgerald`la yaptığı Ella Sings Gershwin (1950) ve Songs in a Mellow Mood (1954) plaklarıyla tanınmıştır.

Müzisyen bir aileden doğan Larkins (annesi piyano, babasıysa keman çalardı) henüz 11 yaşında bir orkestrayla birlikte sahne almıştır. Kendisi aynı zamanda Baltimore`daki ünlü Peabody Conservatory of Music`te eğitim gören ilk Afro- Amerikan müzisyendir. Daha sonra Juilliard`da eğitimini sürdürmek amacıyla gittiği New York`ta profesyonel müzik kariyerine başlamış ve 1940`ların ortalarında Edmond Hall`un grubunda çalışmış; Mildred Bailey, Coleman Hawkins ve Dicky Wells`le kayıtlar yapmış; daha sonra da 20 yıla yakın bir süre düzenli olarak Village Vanguard ve the Blue Angel kulüplerinde sahne almıştır. 50`li yıllarda Ella Fitzgerald, Ruby Braff ve Beverly Kenney`yle kayıtlar yapan Ellis Larkins, 1960`lar boyunca da Eartha Kitt, Joe Williams, Jane Harvey, Helen Humes, Georgia Gibbs ve Harry Belafonte`yle kayıt ve sahne çalışmaları yapmıştır. Daha ziyade bir eşlikçi olarak bilinen Larkins 1950`li yıllarda Storyville ve Decca adına, 70`lerde de Halcyon ve Black & Blue etiketleriyle lider olarak albümler kaydetmiştir. Sanatçı 1970`ler boyunca aralarında küçük bir bar olan Gregory`s`in de yer aldığı muhtelif New York mekanlarında çalışmayı sürdürmüştür. Geleneksel caz hayranları Larkins`i Jimmy Jones`la birlikte caz tarihinin en lirik ve romantik piyanistlerinden biri olarak kabul ederler. Mentör ve öğretmen olarak da büyük katkı sunan sanatçının tekniği ve yaratıcılığı birçok müzisyen için örnek teşkil etmiştir. İlk öğrencilerinden olan şarkıcı ve sahne sanatçısı Corrina Manetto onun hem eşlikçi, hem de öğretmen olarak destekleyici yaklaşımından övgüyle bahseder. Tanınmış caz eğitmeni Dr. Billy Taylor ise, "Larkins`in birçok müzisyeni etkilediğini biliyorum, bunu onların çalışmalarında duyabiliyorum" demiştir. Joe Williams Larkins`in her alandaki cömertliğini şu sözlerle özetler: "Yapmış olduğu herşey bize armağandır." Ellis Larkins 30 Eylül 2002`de Baltimore`da hayata veda etmiştir.

Ellis Larkins diskografisi: 1952 Blues in the Night Decca, 1954 Duologue 1201 Music / Black Lion…, Duologue Storyville, 1954 Perfume and Rain Storyville, 1955 Two by Two: Ruby and Ellis Play Rodgers and Hart Vanguard, 1955 Do Nothin` `Til You Hear from Me Storyville, Manhattan at Midnight Lone Hill Jazz, 1958 The Soft Touch, 1958 Blue and Sentimental Universal International, 1977 A Smooth One Black & Blue, 1979 Swingin` for Hamp Concord Jazz, 1990 Ellis Larkins Mango 1992, Live at Maybeck Recital Hall, Vol. 22 Concord Jazz, 1999 In an Ellington Mood Story. Eşlikçi olarak: Ruby Braff ile, Ruby Braff and Ellis Larkins: Calling Berlin, Vol. 1 (Arbors) Ruby Braff and Ellis Larkins: Calling Berlin, Vol. 2 (Arbors), Ruby Braff and Ellis Larkins: 2 Part Inventions in Jazz, Vanguard/Pye, Ella Fitzgerald ile, Ella Sings Gershwin (1950, Decca), Songs in a Mellow Mood (1954, Decca), "You Turned the Tables on Me", "Nice Work If You Can Get It", "I`ve Got a Crush on You" on Newport Jazz Festival: Live at Carnegie Hall (1973, Pablo), Sonny Stitt ile, What`s New!!! (Roulette, 1966) I Keep Comin` Back! (Roulette, 1966).

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Larkins!

14 Mayıs 2013, Salı

New Orleans`ın cazdaki öncüsü ve bu müziği eşsiz bir sanat formu haline getirme yolunda en çok çaba sarfeden kimdir? Bu soru sorulduğunda akla ilk gelen isim haklı olarak Louis Armstrong`dur, ancak adı Armstrong`la birlikte anılması gereken bir diğer caz müzisyeni daha vardır ki o da Sidney Bechet`dir. Güçlü bir vibratoya sahip mükemmel bir soprano saksofoncu ve klarnetçi olan Bechet`nin stili yıllar içinde fazla gelişmemekle birlikte çoşku ve yaratıcılığını asla yitirmemiştir. Bechet hem bireysel hem de kollektif emprovizasyondaki ustalığıyla o denli baskın bir icracıdır ki, trompetçiler daima onunla birlikte çalmanın güçlüğünden yakınmışlardır.

1897 yılında New Orleans`da orta sınıf bir Creole aileden doğan Sidney Bechet, kendi başına öğrendiği klarneti ilk olarak 6 yaşında ağabeyinin grubuyla birlikte bir aile doğum günü partisinde çalarak yeteneğini sergileme fırsatı bulur. Daha sonra ünlü Creole klarnetçiler Lorenzo Tio, Big Eye Louis Nelson ve George Baquet`dan ders alır ve hızlı gelişimi sayesinde daha çocuk yaşta şehrin önde gelen gruplarında çalmaya başlar, hatta ders bile verir; öğrencilerinden Jimmy Noone kendisinden 2 yaş büyüktür. Çalışından oldukça etkilenen efsanevi kornetçi Bunk Johnson`un davetiyle sanatçının grubu Eagle Band`e katılır (1911-1912) ve dans salonlarında, piknik ve partilerde çalarak tecrübe kazanır. 1913-1914 yıllarında King Oliver`la birlikte Olympia Band`de çalar, daha sonra 1917 yılına kadar gezgin olarak çalışır. 1917`de Chicago`ya giderek Freddie Keppard ve diğer Creole müzisyenlerle bir araya gelir; 1919 baharındaysa New York`a geçerek Will Marion Cook`s Syncopated Orchestra`ya katılır. Orkestrayla birlikte Avrupa turnesine çıkan Bechet, özellikle Londra`nın ünlü Royal Philharmonic Hall`ünde sergilediği performansla dikkatleri çekecektir. Hatta ünlü İsviçreli orkestra şefi Ernst Ansermet bir İsviçre müzik dergisinde sanatçı için şu ifadeyi kullanır: "Olağanüstü klarnet virtüözü Bechet dahi bir sanatçı!" Yine Londra`dayken bir dükkanda düz soprano saksofonu keşfeden Bechet, klarnetten farklı tarzda çaldığı bu enstrümanı kısa süre içinde cazın önemli seslerinden biri haline getirecektir. Tecavüz suçundan Londra`da bir süre hapis yatan Sidney Bechet, 13 Kasım 1922`de New York`a döner ve 30 Temmuz 1923`te piyanist Clarence Williams`la birlikte ilk kaydını yapar. "Wild Cat Blues" ve "Kansas City Man Blues" plaklarında Bechet`nin icrası olağanüstü bir yaratıcılık ve yenilik içermektedir. Sonraki iki yıl boyunca blues şarkıcılarına eşlik eden ve klasik bir Clarence Williams Blue Five kaydında Louis Armstrong`la birlikte çalan sanatçı, ayrıca Duke Ellington`s Washingtonians`ın erken bir versiyonunda da yer alır ancak ne yazık ki grupla herhangi bir kayıt yapmaz. 1925-1929 yılları arasında Avrupa`da yaşayan ve İngiltere, Fransa, Almanya ve Rusya`da çalan Bechet, Paris`te yaşadığı dönem bir başka müzisyenle kavgaya karışır. Silahların patladığı kavgada üç kişi yaralanır ve sonuçta Bechet bir yılını bir Fransız hapishanesinde geçirir. Tahliye olduktan sonra sınırdışı edilir ve Berlin`e giderek 1931 yılına dek burada yaşar. 1930`ların büyük bölümü Bechet için verimsiz yıllardır. Bu dönemde zaman zaman Noble Sissle orkestrası ile çalışır ve 1932 yılında trompetçi Tommy Ladnier`nin de yer aldığı kendi New Orleans Feetwarmers grubuyla unutulmaz kayıtlar yapar; ayrıca yine Ladnier`le birlikte başarısız bir kuru temizleme dükkanı işletme girişiminde bulunur. 1938`de yaptığı "Summertime" plağı büyük bir hit olur ve sonraki üç yıl boyunca Bluebird adına klasikleşmiş kayıtlar yapar. 1940`lar boyunca düzenli olarak New York`ta Eddie Condon`la çalışan Sidney Bechet 1945 yılında veteran trompetçi Bunk Johnson`la bir grup kurma girişiminde bulunur, ancak Johnson`un alkol bağımlılığı bu projeyi öldürür. 1940`ların sonlarındaki Dixieland Revival akımının poıpüler bir figürü olarak Mezz Mezzrow`la kayıtlar yapar. Sanatçı iş olanaklarının kısıtlı olduğu 1940`larda bir müzik okulu açma girişiminde de bulunmuş, ancak yegane öğrencisi sonradan himayesine aldığı Bob Wilber olmuştur. Sidney Bechet`nin talihi 1949 yılında önemli ölçüde değişir. Paris`teki Salle Pleyel Caz Festivali`nde sahne alan sanatçı büyük bir sansasyon yaratır ve nihayetinde buraya yerleşmeye karar verir. Birkaç yıl içinde önemli bir şöhret ve ulusal bir kahraman haline gelerek ücreti oldukça iyi işlerde çalışır ve satış rakamları pop starlarınınkilerle yarışan hit plaklar kaydeder, ki bunlar arasında "Les Oignons", "Promenade aux Champ Elysees", ve uluslararası bir hit olan "Petite Fleur"ü özellikle anmak gerekir. Bechet ayrıca La Nuit est sorcière (The Night Is a Witch) adlı Tchaikovsky tarzı bir klasik bale müziği de bestelemiştir. Sidney Bechet 62. doğum günü olan 14 Mayıs 1959`da akciğer kanseri sonucu Paris`te yaşamını yitirir. Renkli (ve bir ölçüde hayali) hatıratı Treat It Gentle ölümünden kısa bir süre önce yayınlanmıştır. 1968 yılında the Down Beat Jazz Hall of Fame`e kabul edilen Bechet için Duke Ellington şu sözleri sarfetmiştir: "Bechet benim için cazın hakiki simgesiydi...bütün hayatı boyunca çaldığı herşey tamamen orjinaldi. Samimi olarak onun bu müziğin içindeki en eşsiz adam olduğunu düşünüyorum."

Sidney Bechet diskografisi buraya sığdırılamayacak ölçüde kapsamlı olduğundan sadece kısmi bir single listesi sunalım: "Texas Moaner Blues" (recorded with Louis Armstrong) - 1924, "Cake Walkin` Babies from Home" (with Red Onion Jazz Babies) - 1925, "Blues In Thirds" - 1940, "Dear Old Southland" - 1940, "Egyptian Fantasy" -1941, "Muskrat Ramble" - 1944, "Blue Horizon" - 1944

Sidney Bechet`nin ayrıntılı diskografisini öğrenmek isteyenler bu satıra tıklayarak ilgili bilgiye ulaşabilir.

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Bechet!

13 Mayıs 2013, Pazartesi

William "Red" Garland Block chord stiliyle kendisinden sonra gelen birçok piyanisti etkilemiş Amerikalı modern caz piyanistidir. Kendi kuşağının (Nat Cole, Bud Powell ve Ahmad Jamal) etkilerini kendine has yaklaşımıyla harmanlayan Garland, özellikle Miles Davis`in First Great Quintet`inin piyanisti olarak şöhrete ulaşmıştır.

Dallas, Texas doğumlu olan Red Garland müziğe klarnet ve alto saksofon çalarak başlar, ancak 1940 yılında piyanoya geçer. Uzun saatler boyunca pratik yapan sanatçı kısa sürede yetkin bir piyanist olacaktır. Gençliğinde kısa süre orta siklet boks kariyeri yapan ve hatta genç Sugar Ray Robinson`la döğüşen Garland`ın ellerinin zarar görmemiş olması ilerki müzik kariyeri açısından bir şanstır. İkinci Dünya Savaşı`nı takip eden yıllarda Billy Eckstine, Roy Eldridge, Coleman Hawkins, Charlie Parker ve Lester Young`la çalan Red Garland Boston, New York ve Philadelphia şehirlerinde düzenli iş imkanı bulur. 1940`ların sonlarında Eddie Vinson`la turneye çıktığında John Coltrane de gruptadır. Yaratıcılığı ve çalma yeteneği gelişme göstermekle birlikte henüz yeterince tanınmamaktadır, ancak Miles Davis Quintet`in piyanisti olmasıyla birlikte bu durum değişecektir. 1955 yılında gruba katılan Garland John Coltrane, Philly Joe Jones ve Paul Chambers`la birlikte caz tarihinin bu unutulmaz beşlisinde 1958 yılına dek çalarak ünlü Prestige albümleri Miles: The New Miles Davis Quintet, Workin, Steamin`, Cookin` ve Relaxin`de yer alır. Kendisi de büyük bir boks hayranı olan Miles Garland`ın gençliğinde bu sporu yapmış olmasından etkilenmiştir. Grubun Prestige kayıtlarında sanatçının sofistike eşliği ve etkilenmiş olduğu piyanistlerden Ahmad Jamal`in (bir diğeri de Charlie Parker`in piyanisti Walter Bishop`tur) stiline referansları kendini açıkça belli etmektedir. Miles`ın ilk Columbia kaydı olan `Round About Midnight`ta da çalan Red Garland`ın sanatçıyla ilişkisi bundan sonra giderek bozulacak ve Miles tarafından gruptan kovulacak, ancak bir diğer Miles Davis klasiği olan Milestones`da çalmak için geri dönecektir. Bu albümün kaydı esnasında Miles`la yeniden sorun yaşayan Garland ("Straight, No Chaser" parçasının yavaş versiyonu esnasında Miles`ın daha eski ve ünlü "Now`s The Time" solosundan pasajlar sunmuş ve bu durum sanatçının hoşuna gitmemiştir) kaydı terkeder, ki bu yüzden "Sid`s Ahead" parçasında saksofon sololarına piyanoda Miles eşlik etmek zorunda kalmıştır. Böylece Miles Davis dönemini ardında bırakan Red Garland 1958 yılında kendi trio`sunu kurar; trio Pepper Adams, Nat Adderley, Ray Barretto, Kenny Burrell, Eddie "Lockjaw" Davis, Jimmy Heath, Harold Land, Philly Joe Jones, Blue Mitchell, Ira Sullivan ve Leroy Vinnegar gibi isimlerle kayıtlar yapmış ve ayrıca John Coltrane ve Donald Byrd`le birlikte quintet olarak stüdyoya girmiştir. Prestige Records`la 19 albüm kaydeden ve Fantasy Records`un 25 albümünde yer alan Red Garland, 1960`larda rock and roll`ün popülaritesinin artması ve buna paralel olarak caza olan ilginin azalması sonucu birkaç yıl müziğe ara verir. 1970`lerde yaşlı annesiyle ilgilenmek üzere Texas`a geri döner ve 1977 yılında Miles Davis grubundan arkadaşı olan Philly Joe Jones`la Crossings albümünde yeniden bir araya gelir. Sanatçının son dönem çalışmaları daha modern tınılara sahiptir. Red Garland 1979 yılına dek kayıt yapmayı sürdürmüş ve 61 yaşında geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda etmiştir.

Red Garland diskografisi: Lider olarak: A Garland of Red (Prestige, 1956), Red Garland`s Piano (Prestige, 1957), Curtis Fuller with Red Garland (New Jazz, 1957) - with Curtis Fuller Red Garland Revisited! (Prestige, 1957 [1969]), The P.C. Blues (Prestige, 1956-57 [1970]), Groovy (Prestige, 1956-57), John Coltrane with the Red Garland Trio (Prestige, 1957) - with John Coltrane All Mornin` Long (Prestige, 1957), Soul Junction (Prestige, 1957), High Pressure (1957), Dig It! (Prestige, 1957-58), It`s a Blue World (Prestige, 1958), Manteca (Prestige, 1958), Can`t See for Lookin` (Prestige, 1958), Rojo (Prestige, 1958) The Red Garland Trio (Moodsville, 1958), All Kinds of Weather (Prestige, 1958), Red in Bluesville (Prestige, 1959), Coleman Hawkins with the Red Garland Trio (Moodsville, 1959) - with Coleman Hawkins Satin Doll (Prestige, 1959 [1971]), Red Garland at the Prelude (Prestige, 1959), Lil` Darlin` (Status, 1969), Red Garland Live! (Prestige, 1959), The Red Garland Trio + Eddie "Lockjaw" Davis (Moodsville, 1959), Red Alone (Moodsville, 1960), Alone with the Blues (Moodsville, 1960), Halleloo-Y`-All (Prestige, 1960), Soul Burnin` (Prestige, 1960), Bright and Breezy (Jazzland, 1961), The Nearness of You (Jazzland, 1961), Solar (Jazzland, 1962), Red`s Good Groove (Jazzland, 1962), When There Are Grey Skies (Prestige, 1962), The Quota (MPS, 1971) Auf Wiedersehen (MPS, 1971) Groovin` Live (Alfa Jazz, 1974) Groovin` Live II (Alfa Jazz, 1974), Keystones! (Xanadu, 1977), Groovin` Red (Keystone, 1977), Red Alert (Galaxy, 1977), Crossings (Galaxy, 1977), Feelin` Red (Muse, 1978), Equinox (Galaxy, 1978), Stepping Out (Galaxy, 1979), So Long Blues (Galaxy, 1979), Strike Up the Band (Galaxy, 1979). Sideman olarak: Arnett Cobb ile, Sizzlin` (Prestige, 1960), Ballads by Cobb (Moodsville, 1960), John Coltrane ile, Traneing In (1957), Lush Life (1957), Soultrane (1958), Miles Davis ile, Miles: The New Miles Davis Quintet (1955) Cookin` with The Miles Davis Quintet (1956) Relaxin` w/The Miles Davis Quintet (1956) Workin` w/The Miles Davis Quintet (1956) Steamin` w/The Miles Davis Quintet (1956), `Round About Midnight (1957), Milestones (1958), Art Pepper ile, Art Pepper Meets the Rhythm Section (1957), Phil Woods ile, Sugan (Status, 1957)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Garland!

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN