16 YILIN ARŞİVİ

Modern cazın öncü maestrosu, gerçek bir dev Barre Phillips öldü

Bazen bir müzik kaydeder ama bunu albüm olarak yayınlamayı planlanmamışsınızdır

Barre Phillips'in ilk solo bas albümü de böyle oldu. Max Schubel arkadaşı Barre Phillips'ten bir takım bas sesleri kaydetmesini istedi. Schubel bu sesleri “kaset ve canlı arasında bir karışık müzik” için kullanmak istiyordu. Phillips öneriyi kabul ederek bir buçuk saat ara vermeden çaldı. Schubel'in ayakları yerden kesilmişti, stüdyoda bu kayıtla uğraşmak istemediğini söyleyerek kendi plâk şirketinden yayınlamaya karar verdi. Phillips daha sonra verdiği röportajda, 'eğer birinin bunu zaten yapmadığını bilseydim, muhtemelen çok iddialı bulduğum bu albümü yayınlamak istemezdim' demişti.

Barre Philipps'in birçok solo çalışmasının ve tabii ki diğer basçıların yüzlerce solo albümünün başlangıcı olan Journal Violone albümünün (Opus One, 1969) hikâyesi böyle. Modern cazın öncü maestrosunun 28 Aralık günü ölmüş olması son derece üzücü bir haber.

Barre Phillips 28 Ekim 1934'te San Francisco'da doğdu. Müzikal açıdan en başından beri hiç bir kalıba sokulamadı. Berkeley Üniversitesi'nde Roman dilleri ve edebiyatı okuduktan sonra 1962'de New York'a taşındı ve burada New York Filarmoni'nin ilk basçısı Frederick Zimmermann'dan kontrbas dersleri aldı. Yanısıra, erken yaşlarda caza el attı ve özellikle Ornette Coleman onu birçok müzisyenle tanıştırdı. 1963'te Carnegie Hall'da Eric Dolphy ile Gunther Schuller'in Third Stream projesinde yer aldı ancak aynı sırada Larry Austin'in New York Filarmoni ile Leonard Bernstein yönetiminde solist olarak verdiği bir konseri kaydetti. 1964'ten itibaren Jimmy Giuffe triosunun üyesi oldu. 1960'ların ortalarında George Russell'ın altılısıyla ilk kez Avrupa'ya geldi. 1965 ve 1967 yılları arasında ağırlıklı olarak gitarist Attila Zoller ve saksafoncu Archie Shepp ile çalıştı. 1967'de tümüyle yerleşmek üzere Avrupa'ya taşındı ve ardından 1970'lerin başında Fransa'nın güneyine yerleşerek 50 yıldan fazla burada yaşadı.

Avrupa'da Mike Westbrook'tan Rolf ve Joachim Kühn'e, Michel Portal'dan John Surman ve Stu Martin'le tarz belirleyen The Trio'ya kadar cazda isim yapmış hemen her müzisyenle çalıştı. Daha sonra Derek Bailey ve Gunter Hampel'in yanı sıra Jeanne Lee ile de çalıştı ve 1986'dan bu yana Barry Guy ile, özellikle de Londra Caz Bestecileri Orkestrası ile çalışmaktan büyük keyif aldı.

Phillips 1990'larda Ornette Coleman, Evan Parker ve Paul Bley ile kayıtlar yaptı. Özgür cazda Phillips ile çalışmamış büyük isim neredeyse yoktur: Peter Brötzmann, Peter Kowald, Joëlle Léandre, David Holland, Lol Coxill ve çok daha fazlası.

Ancak Phillips sadece Amerikalılar ve Avrupalılarla çalmakla da kalmadı, 1990'lardan itibaren düzenli olarak Asya'da, örneğin Motoharu Yoshizawa, Keiji Haino, Kim Dae Hwan ve Masashi Harada ile albümler kaydetti. Ayrıca, besteci ve icracı olarak film, dans ve tiyatro prodüksiyonları için çalıştı. Örneğin, Robert Kramer, Jacques Rivette, William Friedkin ve Marcel Camus gibi yönetmenlerin filmleri için müzik yazdı. Ancak sonuçta Phillips her şeyden önce tek bir şeydi: Mükemmel bir avangard.

Bir röportajında “Bartók, Schönberg ve Stravinsky için ne kadar hevesliysem Duke Ellington, Charlie Parker ve Ornette Coleman için de o kadar hevesliydim” demişti. Bu yüzden her zaman klasik müzik dünyasına yolculukları oldu. 1992'de Aquarian Rain, elektroakustik besteciler James Giroudon ve Jean-François Estager ile Phillips'in basını bir teyp kolajıyla yan yana getiren bir işbirliğini içeriyordu. Already Mountainscapes (1976'da The Trio ile yaptığı ECM albümü), synthesizer sanatçısı Dieter Feichtner ile 2022'de György Kurtág Jr. ile yaptığı Face à Face işbirliğinin habercisi sayılabilecek hassas düetler içeriyordu. Barre Phillips hayatının sonlarına doğru, 2022 yılı başında Amerika Birleşik Devletleri'ne geri döndü ve New Mexico'ya yerleşti.

Barre Phillips'in muazzam arşivinden tavsiye edilecek çok sayıda kayıt var. Elbette ilk bahsettiğimiz Journal Violone (Opus One, 1969) gerçekten çığır açan bir albümdür. Ayrıca, diğer solo albümleri de anılmaya değerdir: Call Me When You Get There (ECM, 1984) ve son albümü End To End (ECM, 2018), Journal Violone'dan 50 yıl sonra. Phillips mükemmel bas duoları da yayınladı. Dave Holland ile Music From Two Basses (ECM, 1971) (iki bas için kaydedilen ilk albüm), Die Jungen: Random Generators (FMP, 1979) Peter Kowald ile, Arcus (Maya Recordings, 1991) Barry Guy ile ve Oh My, Those Boys (NoBusiness, 2018), 1994'te Motoharu Yoshizawa ile yapılan bir kayıt. Trio'nun Mountainscapes (ECM, 1976) albümünün yanı sıra Paul Bley ve Evan Parker ile yaptığı Sankt Gerold (ECM, 2000) da muhteşem bir kayıt. Joe ve Mat Maneri ile yaptığı Tales of Rohnlief (ECM, 1999) ve Angles of Repose (ECM, 2004) albümleri de kişisel tavsiyeleridir. Ne kadar iyi bir takım oyuncusu olduğunu görmek isterseniz, Gunter Hampel All Stars'ın Jubilation'ını (Birth, 1983) ya da Attila Zoller'in Quartet'i (gitarda Zoller, piyanoda Don Friedman ve davulda Daniel Humair) ile çok erken dönem The Horizon Beyond'u (Emarcy, 1965) dinleyebilirsiniz. Benim kişisel favorim Michel Portal / John Surman / Barre Phillips / Stu Martin / Jean-Pierre Drouet: Alors!!! (Futura Recods, 1970).

Gerçek bir dev gitti. Geride bıraktığı boşluk çok büyük.

Phillips'i Kaleidophon Ulrichsberg'deki bir kilisede solo çalarken izleyebilirsiniz.