17-27 Ekim tarihleri arası gerçekleşecek 29. Akbank Caz Festivali’nde izleyeceğimiz Charles Lloyd caz dünyasının en etkileyici müzisyenlerinden biri olduğu kadar kendine has bilgeliğiyle entelektüelliğini adetâ bir sufî gibi müzikal cümlelerle dinleten eşsiz bir sanatçıdır. Türkiye’den cazseverler olarak gönlümüzde yeri ayrı olan sanatçının tıpkı aşağıda okuyacağınız röportajında belirttiği gibi biz Türklerin de onun dünyasında ayrı bir yerimiz olduğuna inanıyoruz. Bu yıl festivalin en kariyerli sanatçılarının başında gelen Charles Lloyd ile sevgili Tunçel Gülsoy hoş bir söyleşi gerçekleştirdi. Büyük sanatçıyı birçok yönüyle tanıma imkanı bulacağınız bu söyleşinin gerçekleşmesi için Akbank Sanat ve Pozitif yetkilisi dostlarımıza teşekkür ediyoruz.

Cazkolik.com

Michel sevgi dolu ve hoş, Keith ise içe dönük ve entelektüeldi

Tunçel Gülsoy: Hem caz hem caz dışı dünyadan pek çok seçkin müzisyenle çalışıyorsunuz, bu müzisyenlerden neler öğrendiniz, size nasıl ilham verdiler?

Charles Lloyd: Müziği seversen çok seversin. Memphis Tenessee’de büyüdüm, burada, Howlin’ Wolf, B.B. King, Johnny Ace, Roscoe Gordon gibi blues ustalarıyla çevriliydim. On ya da on bir yaşındayken onlarla beraber çalmaya başladım ve yanlış nota çalma korkumun üstesinden nasıl geleceğimi öğrendim. Hazırlık önemlidir, hazırsan yapabilirsin. Dokuz yaşındayken Phineas Newborn beni buldu ve ders almam için Ervin Reason’a götürdü daha sonra da beni babasının grubuna aldı. Bu, caz ve diğer müziklere dair mümkün olduğu kadar çok şey öğrenmeye aç bir genç için harikaydı.

Tunçel Gülsoy: Şimdi size bazı isimler versem haklarında yorumlarda bulunsanız.

Charlie Parker

Charles Lloyd: Kuzenim beni Bird’le “Relaxin’ at Camarillo” albümü kaydı sırası tanıştırmıştı. Bird ritmi özgürleştirdi. Uçuyordu. Bu bana, alto saksofon için daha sıkı çalışmam gerektiğine dair ilham vermişti.

Lester Young

Charles Lloyd: Billie Holiday benim ilk aşkımdı ve onun aracılığıyla Prez, Lester Young’ı keşfettim, bugün hala ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Çalışında çok fazla hassasiyet ve derinlik var.

Coleman Hawkins

Charles Lloyd: Bay Hawkins’e modern tenor saksofonun babası denir, New York Village Vanguard’da ayaklarının dibinde oturma ayrıcalığına sahip olmuştum. Fazla bir şey söylemedi ala lazer gibi gözleriyle çok fazla bilgi iletti.

Ornette Coleman

Charles Lloyd: Los Angeles’da beraber çaldık, o sıra müziğe dair çok konuşurduk. Ornette’i her zaman benzersiz sesi ve ifadesi nedeniyle sevmiştim, hep arkadaş kaldık.

Cannonball Adderley

Charles Lloyd: Kardeşi Nat, Joe Zawinul, Sam Jones ve Louise Hayes ile beraber Great Quintet’te bana eşlik etme fırsatı verdiği için ona hep minnettarım. Hem sahnede hem sahne dışında harika bir dosttu.

Miles Davis

Charles Lloyd: Miles farklı biriydi. NY’da karşılıklı çok çaldık. Birçok kuşağı etkiledi ve hâlâ etkilemeyi sürdürüyor.

Beach Boys

Charles Lloyd: Mike Love ve ben aynı gün doğmuşuz; 15 Mart. Altmışlarda konserlerimden birine geldi ve arkadaş olduk, daha sonra Big Sur’daki sürgün yıllarım boyunca beni turneye ve açılış konserlerine davet etmişti.

The Birds

Charles Lloyd: Roger McGuinn harika biriydi, 1970’lerin başında bazı albümlerimde çalmasını sağlamıştım, harika bir gitaristti, tarzını her zaman tanırdın.

Tunçel Gülsoy: Sovyetler Birliği dönemi, Soğuk Savaş’ın zirvede olduğu dönem orada çalmak nasıldı, o günlerden neler hatırlıyorsun?

Charles Lloyd: Bilim adamları ve yazarlar tarafından Moskova ve Leningrad’a devam edilmiştik. Sanata korkunç baskı vardı ve nerdeyse çalamıyacaktık, KGB bizden çok şüphelenmişti, üç farklı yerdeki konserde de insanlar resmen çıldırdı, oradan ayrıldıktan sonra saksofonun onlarca yıl yasaklandığını duymuştum.

Tunçel Gülsoy: Önce Keith Jarrett, sonra Michel Petrucciani’yi caz dünyasına tanıtan kişi olarak biliniyorsunuz, onları müzisyen olarak yetenek ve kişiliklerini mukayese eder misiniz?

Charles Lloyd: Her ikisi de büyük bir yetenekle kutsanmıştı. Büyük kulakları, açık fikirleri ve harika lirizmleri vardı ancak kişilikleri çok farklıydı, Michel sevgi dolu hoş biriydi, hep parti havasındaydı, Keith ise daha içe dönük ve daha entelektüeldi.

Tunçel Gülsoy: Farklı gruplar kurdunuz, yeni dörtlünüz Sangam ve Sky Trio’dan farklı, beraber neyi çalıyor, araştırıyor ve derinleştiriyorsunuz?

Charles Lloyd: Bu iş her zaman önünüze açılan keşif yoluna açık olma konusunda hep ’acemi zihnine’ sahip olmak ve bugün dahi hata yapmakla ilgilidir.

Tunçel Gülsoy: Bir müzisyen ve dünya vatandaşı olarak bugün dünya üzerinde kültürel, sosyal, siyasi ve felsefi olarak neler olduğunu düşünüyorsunuz?

Charles Lloyd: Dünya bir köpeğin kıvrık kuyruğu gibidir. Ne kadar düzleştirdiğiniz önemli değil, daima geri kıvrılır. Şu anda dünyanın kuyruğu çok sıkı kıvrılmış. Bildiğimiz gibi doğa, doğduğumuz haliyle asla restore edilemeyecek durumda. Milyonlarca savunmasız yaratık insan tarafından yok edildi. Daha büyük resme odaklanmamız gerekiyor.

Tunçel Gülsoy: Gelecek için planlarınız neler?

Charles Lloyd: Şubatta Blue note’tan çıkacak bir albümüm var. Santa Barbara’daki 80. Doğum günümde kaydedildi hem CD hem LP hem de konserin DVD’si içinde olacak. “Charles Lloyd, 8”, “Kindred Spirits, Live from the Lobero Theatre”. Ayrıca, CD, DVD, Lp ve güzel bir fotoğraf kitabı içeren sınırla sayıda özel set olacak. Birinci bölümde Gerald Clayton, Julian Lage, Reuben rogers, Eric Harland, ikinci bölümde memleketim Memphis’ten Booker T Jones ve Blue Note’un başkanı basçı Don Was’a katıldığım kayıt var.

Tunçel Gülsoy: Lütfen vizyonunuzu ve düşüncelerinizi anlamamız için önemli olabilecek herhangi bir bilgi ekleyin…

Charles Lloyd: 1989 yılında İstanbul’a ilk ziyaretimden beri buraya gelmeyi her zaman sevdim. Zamanla daha modern hale geldi. Eski ve modern arasındaki kontrastı ve getirdiğim müziğin derin takdirini seviyorum. Arkadaşlarımızı görmeyi ve yenileriyle tanışmayı dört gözle bekliyorum.

Tunçel Gülsoy: İstanbul’da güzel zaman geçirmenizi ve harika bir konser gecesi diliyorum, lütfen bu ülkede sizi seven çok sayıda hayranınız olduğunu unutmayın.

Charles Lloyd: Teşekkür ederim.

Tunçel Gülsoy

Cazkolik.com / 17 Ekim 2019, Perşembe

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN