Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Mart Riff Mole > Sir Charles Thompson > Roy Haynes > Shirley Scott > Charles Lloyd > Tommy Flanagan ve bizatihi Arto Peştemalcıgil > Nat King Cole

Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Mart Riff Mole > Sir Charles Thompson > Roy Haynes > Shirley Scott > Charles Lloyd > Tommy Flanagan ve bizatihi Arto Peştemalcıgil > Nat King Cole

Bu bölümün müzikleri her ismin altında ayrı ayrı video klipler olarak kayıtlıdır.


Happy Birthday Jazz!`a hoşgeldiniz, bir haftalık yoğun bir iş güçle karışık iznin ardından yeni haftanın isimleriyle yeniden merhaba...

Bu hafta caz tarihine mâl olmuş efsane isimler var. Haftaya tromboncu Mart Riff Mole ile başlıyoruz. Hemen ardından Salı günü piyanist ve organist Sir Charles Thompson, ilk büyük efsane davulcu Roy Haynes Çarşamba, ilk kadın organist Shirley Scott Perşembe, devamında haftanın bir başka bomba ismi Charles Lloyd geliyor. Cumartesi bir başka efsane Tommy Flanagan ve bu köşenin yazarı olarak bendeniz, nacizane Arto Peştemalcıgil :-), haftayı Pazar gününün ismi ve aynı zamanda haftanın da en ünlü ismi olan Nat King Cole ile kapatıyoruz.

Değerli okurlarım, bana yazarak eleştirilerinizi, isteklerinizi, köşeyle ilgili beklentilerinizi iletin lütfen. Ne de olsa bu benim ilk köşe yazarlığı deneyimim ve dolayısıyle her türlü katkıya açığım.

Arto Peştemalcıgil
arto@cazkolik.com


17 / 24 Mart 2013, (Hafta boyunca)

Nathaniel Adams Coles ya da bilinen adıyla Nat King Cole ilk olarak önde gelen caz piyanistlerinden biri olarak tanınan, ancak popüler müzik alanındaki şöhretini yumuşak, bariton sesine borçlu olan müzik dünyasının unutulmaz isimlerinden biridir. Cole 30 yıllık profesyonel müzik kariyeri boyunca oldukça tartışmalı bir figür olmuştur aslında: 1940`ların sonlarından 1960`ların ortalarına kadar adı Frank Sinatra, Perry Como ve Dean Martin`le birlikte anılan son derece başarılı bir pop şarkıcısıdır, ancak onlardan farklı olarak swing döneminde big band solistliği gibi bir geçmişe sahip olmayıp yaklaşık 10 yıl boyunca kendi grubunu yöneten önemli bir caz piyanisti olmuştur. Tartışmalı hususlardan biri tuhaf şekilde budur, zira caz eleştirmenlerinin sayısının geleneksel pop eleştirmenlerinden fazla olduğu ancak cazın giderek popülaritesini yitirmeye başladığı bir dönemde Cole`un cazdan popa geçişi ihanet olarak değerlendirilmiştir. Aynı zamanda önde gelen Afro-Amerikan şovmenlerden biri olarak Amerika`da ırklar arasındaki sosyal ilişkilerin gürültülü biçimde değişikliğe uğradığı bir dönemde zaman zaman ırkçıların, zaman zaman da insan hakları aktivistlerinin tepkilerini çeken davranışlarda bulunmuştur. Ancak tüm bu tartışmalar onun bir müzisyen olarak sahip olduğu yeteneği gölgeleyemez. Hayranlarının cazı terketmesine duydukları tepkiyi ise bir caz müzisyeni olarak başardıklarına bakarak değerlendirmek gerekir. Earl Hines`ın mirasçısı olan ve Oscar Peterson gibi müzisyenleri etkileyen Cole, swing döneminin sona ermekte olduğu günlerde yönettiği trio`yla küçük grup cazının yolunun açılmasına önemli katkıda bulunmuştur. Ayrıca popüler müzik alanına geçtikten sonra başardıklarını da unutmamak gerekir: Zengin, sıcak, kısık sesi ve dikkatli telaffuzuyla hem ballad`larda, hem de popüler şarkılarda başarı sağlayarak 20 yıllık bir periyotta 100`ün üstünde liste single`ı ve iki düzinenin üstünde liste albümü üretmiş ve Sinatra`dan sonra kuşağının en başarılı ikinci pop şarkıcısı olmuştur.

Nathaniel Adams Coles ABD`nin Alabama eyaletinde, Montgomery şehrinde doğar. Daha çocukken ailesiyle Chicago`ya taşınır. Babası papazlığa yükselmiş ve annesi de kilise orgcusu olmuştur. Cole ,org çalmayı bu sırada öğrenmeye başlar. 12 yaşına kadar annesi ona öğretmenlik yapmıştır. Caz ve gospel dışında, Johann Sebastian Bach`tan Sergei Rachmaninoff`a birçok bestecinin şarkılarını öğrenerek klasik batı müziği bilgisini de ilerletir. Aile Chicago`nun Bronzeville bölgesinde yaşamaktadır ve Cole evden gizlice kaçarak kulüplerin dışında Louis Armstrong, Earl Hines ve Jimmie Noone gibi müzisyenleri dinlemektedir. Özellikle o dönem modern cazın liderlerinden olan Earl Hines`tan etkilenerek caz ilgi duymaya başlayan ve klasik piyano eğitimini bırakan Cole, 15 yaşında full time caz piyanisti olarak çalışmak üzere okuldan ayrılır. Ertesi yıl basçı olan ağabeyi Eddie`yle birlikte bir sextet oluşturur ve 28 Temmuz 1936`da Eddie Cole`s Swingsters grubuyla Decca adına ilk kayıtlarını yapar. Aynı yılın sonbaharında piyanist olarak Broadway müzikal şovu "Shuffle Along"un turnesine katılır ve turnenin son durağı olan Los Angeles`te kalmaya karar verir. Kısa bir big band tecrübesinin ardundan kulüplerde solo piyano çalmaya başlar ve 1937 yazında Café Century`de çalışırken Swanee Inn kulübünün menajerinin teklifiyle bir trio oluşturarak orada çalışmaya başlar. Gitarist Oscar Moore ve basist Wesley Prince`ten oluşan trio bir çocuk tekerlemesinden esinlenerek ("Old King Cole was a merry old soul...") the King Cole Swingsters adıyla başladığı müzik kariyerine daha sonra sadece the King Cole Trio olarak devam edecektir. King Cole Trio önceleri sadece enstrümantal müzik icra etmektedir. Geleneksel bir hikayeye göre Cole`un sesini profesyonel olarak ilk kullanışı sarhoş ve ısrarcı bir müşterinin sürekli olarak "Sweet Lorraine" şarkısını söylemesini istemesi sonucu gerçekleşir. Ancak daha doğru gözüken açıklama Maria Cole`dan gelmiş ve sanatçının enstrümantal repertuarın monotonluğunu kırmak amacıyla şarkı söylemeye başladığını ifade etmiştir. Eylül 1938`de radyo kayıtları yapmaya başlayan grup 1939 ve 1940 yıllarında bir yandan küçük firmalar adına kayıtlar yapmayı sürdürürken bir yandan da ülke çapında canlı performanslara çıkar ve radyo yayınlarına katılır. 1940 sonunda Decca`yla kontrat imzalayan grup, bir Cole bestesi olan 1941 plağı "That Ain`t Right"la, ki 1943 başında Billboard dergisinin Harlem Hit Parade listesinde 1 numaraya yükselecektir, ilk başarısına imza atar. Bu arada Wesley Prince gruptan ayrılmış ve yerine Johnny Miller gelmiştir. King Cole Trio`nun 1942 yılında küçük Excelsior firması adına kaydettği bir sonraki single "All for You"nun, ki daha sonra Capitol Records tarafından satın alınıp yeniden yayınlanmıştır, da Harlem Hit Parade`de 1 numaraya yükselmesinden sonra yeni kurulmuş olan Capitol firması Cole`la plak anlaşması yapar. Grubun Capitol adına 1943 yılında yaptığı ilk kayıt çalışması bir Cole bestesi olan "Straighten Up and Fly Right" ve "Gee Baby, Ain`t I Good to You" ile 2 hit üretecektir. 1944 yılında "The King Cole Trio" ile ilk albümünü yayınlayan grup, Billboard dergisinin 24 Mart 1945`te ilk albüm listesini yayınlamasıyla birlikte 1 numaraya yükselir ve bu pozisyonunu 12 hafta boyunca devam ettirir. Bu esnada big band swing müziğinin popülaritesinin azalması ve caz dinleycisinin yeni ortaya çıkan bebop tarzına yönelmesi sonucu cazın geniş kitlelerin popüler müziği olma özelliği de sona ermekte, buna karşın the King Cole Trio ve özellikle de o zamanlar "King Cole" olarak bilinen grubun şarkıcı / piyanisti Nat Cole plak ve performanslarıyla ulaştığı başarı sonucu filmlerde ve radyo programlarında boy göstermek suretiyle tam tersi bir yönde ilerlemektedir. Bing Crosby`nin Kraft Music Hall radyo dizisinde sayısız kez konuk olarak yer aldıktan sonra piyanist Eddy Duchin`in de katılımıyla King Cole Trio 13 hafta boyunca şovun yaz döneminin evsahipliğini yapar ve bu arada "The King Cole Trio, Vol. 2" albümünü yayınlar. 19 Ağustos 1946`da kaydedilen Mel Tormé ve Robert Wells bestesi "The Christmas Song (Merry Christmas to You)" Cole`ün yaylıları kullandığı ilk çalışmasıdır ve pop alanındaki başarısının kilometre taşları arasındadır. Aynı dönemde sadece trio tarafından kaydedilen "(I Love You) For Sentimental Reasons" ise Cole`ün romantik ballad`lardaki başarısını da gözler önüne sermiştir. Parça sanatçının pop listelerinde zirveye yükselen ilk single`ıdır aynı zamanda. 19 Ekim 1946`da kendi radyo programı King Cole Trio Time`ı yayınlamaya başlayan grup, 22 Ağustos 1947`de orkestra eşliğinde 8 hafta boyunca liste başı kalacak ve altın plak ödülü alacak olan "Nature Boy" adındaki olağandışı felsefik ballad`ı kaydeder. Ekim 1947`de grubun orijinal gitaristi Oscar Moore ayrılır ve yerine Irving Ashby geçer. Ağustos 1948`deyse basçı Johnny Miller`in yerini Joe Comfort alacaktır. Şubat 1949`da perküsyoncu Jack Costanzo`nun katılımıyla birlikte grubun adı "Nat `King` Cole & the Trio" olarak değişir; 1950 baharından itibaren ise Cole`ün plakları üzerinde sadece "Nat `King` Cole" ibaresi yer alacaktır. 8 Temmuz 1950`de yaylılar eşliğinde kaydedilen ve Nelson Riddle`in aranje ettiği film melodisi "Mona Lisa" Cole`un 1 numaraya yükselen üçüncü plağı olur ve sanatçıya bir altın plak ödülü daha kazandırır. 1950 Eylül`ünde Cole ilk uluslararası turnesi için Avrupa`nın yolunu tutar ki bu yolculuk bundan sonra süreklilik arzedecek Amerika çapındaki kulüp ve konser performansları, ayrıca Avrupa, Uzakdoğu ve Latin Amerika turneleri ve uzun süreli Las Vegas gazino çalışmaları için model teşkil edecektir. Bu performanslarının çoğunda ayaktadır artık ve sadece bir, iki parça için piyanosunun başına geçmektedir. 1951`de Irving Ashby ve Joe Comfort`un ayrılmalarıyla birlikte trio dönemi sona erer ve Cole yoluna solist olarak devam eder. Aynı yıl "Too Young"la dördüncü liste başı pop hitini üreten ve altın plaklarına bir yenisini ekleyen sanatçı, sonraki yıllarda "Unforgettable" (1952), "Answer Me, My Love" (1954) ve "Darling, Je Vous Aime Beaucoup" (1955) gibi parçalarla başarısını sürdürür. Şarkı sözlerini dikkatli bir şekilde telaffuz ederek şarkının mana ve derinliğini ön plana çıkaran ve bu şekilde aslında sahip olduğu sınırlı vokal gücünü önemsiz kılan Cole, başarısının sırrını 1954 yılında Down Beat dergisine şu sözleriyle anlatmıştır: "Benimki aslında sıradan bir yaklaşım; şarkı sözlerine ağırlık veriyorum. Yani demek istediğim, fonda bir melodi eşliğinde bir hikaye anlatmaya çalışıyorum." Bu arada sanatçı 1952 yılı albümü "Penthouse Serenade"le, ki tamamıyle enstrümantal olarak kaydedilmiş bir plaktır, cazla bağlarını henüz tamamen koparmadığını göstermiştir.

The Blue Gardenia ve Small Town Girl gibi sinema filmleriyle Song for a Banjo adlı televizyon dramasında (1953) rol alarak bu alanda da var olduğunu kanıtlayan Nat `King` Cole, 5 Kasım 1956`da NBC televizyonunda kendi programı The Nat King Cole Show`a start verir. Kendi türünün bir Afro-Amerikan sanatçı tarafından sunulan ilk örneği olan program, NBC`nin tüm çabasına ve Ella Fitzgerald, Harry Belafonte, Frankie Laine, Mel Tormé, Peggy Lee ve Eartha Kitt gibi konukların şovu ayakta tutabilmek için ücret almadan katılmayı dahi kabul etmelerine rağmen ulusal bir sponsor bulunamamasından dolayı 17 Aralık 1957`deki son bölümünün ardından yayından kaldırılır. Cole`ün yorumu kısa ve manidardır: "Madison Avenue is afraid of the dark." (Madison Avenue karanlıktan (ya da siyahlardan) korktu.) 1950`ler boyunca "Smile", "Pretend", "A Blossom Fell" ve "If I May" gibi pop hitleri üretmeyi sürdüren Cole, rock`n roll`un yükselişiyle birlikte listelerdeki hakimiyetini kaybeder. Harry "Sweets" Edison, Stuff Smith, Willie Smith ve Juan Tizol gibi müzisyenler eşliğinde kaydettiği 1957 yılı albümü "After Midnight" caz yaklaşımına yeni bir dönüşü simgelemektedir. Aynı yıl aktörlük kariyerini de Istanbul ve China Gate filmlerinde rol alarak sürdüren Cole, bu alandaki en önemli performansını 1958 yılında blues müzisyeni W.C. Handy`nin hayatını konu alan St. Louis Blues filminde başrolde Handy`yi canlandırarak sergileyecektir. 1959`da rol aldığı Night of the Quarter Moon filmiyse aktörlük kariyerindeki son duraktır. Bu arada sanatçı 1958`de Havana`ya giderek tamamıyle İspanyolca parçalardan oluşan "Cole Español" albümünü kaydetmiş ve albüm Latin Amerika ve ABD`de büyük başarı kazanarak devam albümlerinin (A Mis Amigos, 1959 ve More Cole Español, 1962) yolunu açmıştır. Sıklıkla mukayese edildiği Frank Sinatra`nın kariyerinin yükselişe geçmesi ve Johnny Mathis ve Harry Belafonte gibi diğer genç siyahi şarkıcıların rekabetiyle birlikte 1950`lerin sonlarında popülaritesi giderek azalan Nat `King` Cole, kariyerine yeni bir ivme kazandırmak amacıyla 1960`ların başında the Merry Young Souls adındaki bir grup genç şarkıcı ve dansçıyla birlikte "Sights and Sounds" adı altında gezgin bir konser şovu organize eder; "Ramblin` Rose" ve "Those Lazy, Hazy, Crazy Days of Summer" gibi hit parçalarla da yeniden listelerde ilk ona yükselir. Mamafih bazı eleştirmenler bu anlamsız ancak kolay akılda kalan parçaların sanatçının eski hitleri ayarında olmadıklarını vurgulamışlardır. Cole`ün pop listelerinde son kez yer alışı 1964 yılında "I Don`t Want to Hurt Anymore" ve "I Don`t Want to See Tomorrow" parçalarıyla olacaktır; Jane Fonda ve Lee Marvin`le birlikte rol aldığı Cat Ballou adlı Western ise aktörlük kariyerinin finalidir. Aralık 1964`te akciğer kanseri teşhisi konan Nat `King` Cole, 2 ay sonra 45 yaşında hayata veda etmiştir. Bu dönemde piyasaya sürülen "L-O-V-E" sanatçının son plağıdır ve plağa adını veren parça günümüze dek popülaritesini koruyup birçok filmin soundtrack`inde yer almıştır. Cole`ün kızı Natalie de aile mesleğini sürdürerek başarılı bir şarkıcı olmuş ve 1991 yılında "Unforgettable" parçasında yaptığı düetle babasının ölümünden sonra yeniden hatırlanmasını sağlamıştır.

Nat King Cole diskografisinde önce sanatçının Capitol`den çıkardığı başlıca single`ları listeliyoruz: Straighten Up and Fly Right 1943, Sweet Lorraine 1943, Embraceable You 1943, It’s Only a Paper Moon 1943, Body and Soul 1944, What Is This Thing Called Love? 1944, There, I’ve Said It Again 1944, Stormy Weather 1945, You’re Nobody Til Somebody Loves You 1945, Don’t Blame Me 1945, Sweet Georgia Brown 1945, I’m in the Mood for Love 1946, Get Your Kicks on Route 66 1946, What Can I Say, Dear, After I Say I’m Sorry? 1946, The Christmas Song 1946,  1946, In the Cool of the Evening 1946, Smoke Gets in Your Eyes 1946, You’re the Cream in My Coffee 1946, Honeysuckle Rose 1947, Makin’ Whoopee 1947, Too Marvelous for Words 1947, How High the Moon 1947, Three Little Words 1947, Nature Boy 1947, Dream a Little Dream of Me 1947, Then I’ll Be Tired of You 1947, Two Front Teeth 1949, My Baby Just Cares for Me 1949, I Almost Lost My Mind 1950, Mona Lisa 1950, Frosty the Snow Man 1950, Red Sails in the Sunset 1951, Too Young 1951, Unforgettable 1951, Walkin’ My Baby Back Home 1951, You Stepped Out of a Dream 1952, Polka Dots and Moonbeams 1952, Somebody Loves Me 1952, Laura 1952, Lover Come Back to Me 1953, Tenderly 1953, Almost Like Being in Love 1953, Darling, Je Vous Aime Beaucoup 1953, Smile 1954, Tea for Two 1955, Breezin’ Along With the Breeze 1955, Taking a Chance on Love 1955, Don’t Blame Me 1955, Just One of Those Things 1955, I Want to Be Happy 1955, You Can Depend on Me 1956, Ballerina 1956, Caravan 1956, When I Grow Too Old to Dream 1956, Tangerine 1956, Stardust 1956, It’s All in the Game 1956, When I Fall in Love 1956, Ain’t Misbehavin’ 1956, When Sunny Gets Blue 1956, Blue Moon 1957, Don’t Get Around Much Anymore 1957, Who’s Sorry Now? 1957, Once in a While 1957, The Party’s Over 1957, I Understand 1957, An Affair to Remember 1957, Fascination 1957, Maria Elena 1958, The More I See You 1958, I Found a Million Dollar Baby 1958, The Very Thought of You 1958, Impossible 1958, Mood Indigo 1958, Lorelei 1958, Only Forever 1960, I Remember You 1960, Capuccina 1961, Cold, Cold Heart 1961, September Song 1961, Ramblin’ Rose 1962, Those Lazy, Hazy, Crazy Days of Summer 1963, I’ve Grown Accustomed to Her Face 1963, I Could Have Danced All Night 1963, On the Street Where You Live 1963, People 1964, You’re My Everything 1964, More 1964, My Kind of Girl 1964, The Girl From Ipanema 1964, (With Stubby Kay) The Ballad of Cat Ballou 1964, They Can’t Make Her Cry 1964. Ve sanatçının 10" ve 12" Capitol albümleri: Capitol 10" Albums: 1950 Nat King Cole at the Piano, 1951 King Cole for Kids, 1952 Penthouse Serenade,1952 Top Pops, 1952 Harvest of Hits, 1953 Nat King Cole Sings for Two In Love, 1954 Unforgettable Capitol 12" Albums 1955 Penthouse Serenade, 1955 Nat King Cole Sings for Two In Love,1955 The Piano Style of Nat King Cole ,1957 After Midnight, 1957 Just One of Those Things ,1957 Love Is the Thing, 1958 Cole Español, 1958 St. Louis Blues, 1958 The Very Thought of You, 1958 To Whom It May Concern, 1959 Welcome to the Club, 1959 A Mis Amigos, 1960 Tell Me All About Yourself ,1960 Every Time I Feel the Spirit, 1960 Wild Is Love, 1960 The Magic of Christmas (reissued in 1963 as `The Christmas Song` substituting `God Rest Ye Merry Gentlemen` with Cole`s 1961 recording of `The Christmas Song`), 1961 The Nat King Cole Story, 1961 The Touch of Your Lips, 1962 Nat King Cole Sings / George Shearing Plays, 1962 Ramblin` Rose, 1962 Dear Lonely Hearts, 1962 More Cole Español ,1963 Those Lazy-Hazy-Crazy Days of Summer, 1963 Where Did Everyone Go?, 1964 Nat King Cole Sings My Fair Lady, 1964 Let`s Face the Music! (Recorded 1961), 1964 I Don`t Want to Be Hurt Anymore, 1965 L-O-V-E

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Cole!




16 Mart 2013, Cumartesi

Thomas Lee Flanagan Detroit, Michigan doğumlu Amerikalı piyanisttir. Kusursuz ve zarif çalış stiliyle tanınan Flanagan, kendi mükemmel kayıtlarının yanısıra her biri birer kilometre taşı niteliğindeki Giant Steps (John Coltrane), Saxophone Colossus (Sonny Rollins), The Incredible Jazz Guitar of Wes Montgomery (Wes Montgomery) ve Straight Life (Art Pepper) albümlerinde çalmış ve uzun süre de Ella Fitzgerald`a eşlik etmiştir.

6 yaşındayken Noel hediyesi olarak aldığı klarneti çalmaya başlayan Flanagan, 5 yıl sonra piyanoya geçer. 15 yaşında profesyonel olarak çalmaya başlayan ve Detroit`in ünlü caz mekanlarından Bluebird gibi kulüplerde sahne alan sanatçının birlikte çalıştığı müzisyenler arasında Motor City`nin (Detroit) ağır toplarından Milt Jackson, Thad Jones, Elvin Jones ve Kenny Burrell yer almaktadır. 1956`da New York`a geçen Flanagan`ın şehirdeki ilk işi, kendi gelişiminde Art Tatum ve Nat Cole`le birlikte en büyük rolü oynamış idolü Bud Powell`in yerine Birdland`de çalmak olacaktır. Ancak yetenekleri bariz biçimde ortadadır ve kısa süre içinde kendini Sonny Rollins, John Coltrane, Charles Mingus ve Miles Davis gibi caz ikonlarıyla birlikte albüm kaydederken bulur. İlk trio albümü olan “Tommy Flanagan Overseas"i 1957 yılında Elvin Jones ve Wilbur Little`la birlikte kaydeder; defalarca basılan albüm caz kolleksiyonerlerinin gözdelerindendir. Aynı şekilde 1956-1968 yılları arasında yaptığı 100`den fazla plağın çoğu da ciddi caz kolleksiyonlarında yerlerini almışlardır. Tommy Flanagan 1963-1965 ve 1968-1978 yılları arasında Ella Fitzgerald`a eşlik eder. Bu uzun süreli çalışma bir yandan ona "cazın en önemli eşlikçisi" ünvanını kazandırırken öte yandan solist olarak hakettiği takdiri görmemesine yol açacaktır. Ancak 1975 yılında kendi trio`sunu kurmasıyla birlikte bu durum değişir ve swingli ve bop temelli stiliyle hayranlık uyandırmaya başlar. Tommy Flanagan Trio`da yıllar içinde Elvin Jones, Al Foster ve Art Taylor gibi devlerin yanısıra Kenny Washington ve Lewis Nash gibi genç davulcular yer alırlarken Flanagan`ın kullandığı başlıca basçı George Mraz olmuştur. 1975`ten bu yana Pablo, Enja, Denon, Galaxy, Progressive, Uptown ve Timeless`in yanısıra çeşitli Avrupa ve Japon şirketleri adına kayıtlar yapan Tommy Flanagan, Blue Note adına da Sunset and Mockingbird (1998) ve Samba for Felix (1999) albümlerini kaydetmiştir. Kalbinde yaşadığı probleme rağmen hayatının sonuna dek sahne, kayıt ve turne çalışmalarını sürdüren Tommy Flanagan, 16 Kasım 2001`de Manhattan`da arteryel anevrizma sonucu hayata veda etmiştir. Flanagan`ın ikisi En İyi Caz Performansı / Grup ve ikisi de En İyi Caz Performansı / Solist dallarında olmak üzere toplam 4 Grammy adaylığı bulunmaktadır. Ünlü Japon yazar Haruki Murakami de Chance Traveller adlı kısa hikayesinde kendisinden bahsetmiştir.

Tommy Flanagan`ın lider ve sideman olarak yer aldığı albümleri, ki liste hayli uzundur, yerimiz yettiğince sıralamaya çalışalım: Lider olarak: 1957: Overseas (Prestige), 1959: The Cats (New Jazz), 1959: Lonely Town (released 2000, Blue Note) With Joe Benjamin and Elvin Jones, 1960: Moodsville 9 (Prestige), 1975: The Tommy Flanagan Tokyo Recital (Pablo), 1975: Trinity (Inner City): Eclypso (Enja), 1978: Plays the Music of Harold Arlen (Inner City), 1978: Ballads and Blues (Enja), 1978: Our Delights (Galaxy) Duo with Hank, 1978: More Delights (Galaxy), Duo with Hank Jones, 1978: Something Borrowed, Something Blue (Galaxy), 1980: Super Session (Enja), 1981: The Magnificent (Progressive), 1981: A Little Pleasure (Reservoir, J.R. Monterose, 1982: Confirmation (Enja), 1982: Giant Steps (Enja) Trio with George Mraz and Al Foster, 1982: Thelonica (Enja), 1984: Alone too Long (Denon), 1989: Jazz Poet (Timeless), 1990: Beyond the Bluebird (Timeless), 1993: Flanagan`s Shenanigans (Storyville), 1993: Let`s (Enja), 1993: Lady Be Good... for Ella (Groovin` High) 1997: Sunset and the Mockingbird (Blue Note), 1997: Sea Changes (Evidence), Sideman olarak: Gene Ammons ile Boss Tenor (Prestige, 1960), Kenny Burrell ile Jazzmen of Detroit with Pepper Adams, Paul Chambers, Kenny Clarke (Savoy, 1956), Introducing Kenny Burrell by Kenny Burrell (Blue Note, 1956), Kenny Burrell (Prestige, 1957)Kenny Burrell and John Coltrane with John Coltrane (New Jazz, 1958) Weaver of Dreams (Columbia, 1960-61)Bluesy Burrell (Moodsville, 1962) - with Coleman Hawkins, Gary Burton ile, Who is Gary Burton? (RCA, 1962), Donald Byrd ile Jazz Lab (Columbia, 1957), Gigi Gryce ile Jazz Eyes (Regent, 1957), Paul Chambers ile Paul Chambers Quintet (Blue Note, 1957), John Coltrane ile, Giant Steps (Atlantic, 1960), Sonny Criss ile Sonny`s Dream (Birth of the New Cool) (Prestige, 1968), Miles Davis ile, Collectors` Items (Prestige, 1956), Booker Ervin ile The Book Cooks (Bethlehem, 1960) The Song Book (Prestige, 1964), Tal Farlow ile Chromatic Palette (Concord, 1981), Art Farmer ile Art (Argo, 1960), Listen to Art Farmer and the Orchestra (Mercury, 1962), Ella Fitzgerald ile Ella at Juan-Les-Pins (1964, Live, Verve), in Hamburg (1965, Live, Verve), Sunshine of Your Love (1969, Live, Verve), Ella in Budapest, Hungary (1970, Live, Pablo,) Ella à Nice (1971, Live, Pablo), Jazz at Santa Monica Civic `72 (1972, Live, Pablo), Ella Loves Cole (1972, Pablo), Newport Jazz Festival: Live at Carnegie Hall (1973, Live, Pablo), Ella in London (1974, Live, Pablo), Fine and Mellow (1974, Pablo) Montreux `75 (1975, Live, Pablo), Montreux `77 (1977, Live, Pablo), Curtis Fuller ile Jazz ...It`s Magic! (Regent, 1957), Sliding Easy (United Artists, 1959), Blues-ette (Savoy, 1959), South American Cookin` (Epic, 1961), Dizzy Gillespie ile The Dizzy Gillespie Big 7 (Pablo, 1975), Carter, Gillespie Inc. with Benny Carter (Pablo, 1976), Benny Golson ile Gettin` with It (New Jazz, 1959), Free (Argo, 1962), Coleman Hawkins ile At Ease (Moodsville, 1960), Night Hawk (Swingville, 1960), Desafinado (Impulse!, 1962), Today and Now (Impulse!, 1962), Jimmy Heath ile Really Big! (Riverside, 1960), Milt Jackson ile Bags & Flutes (Atlantic, 1957), Bean Bags with Coleman Hawkins (Atlantic, 1958) Bags` Opus (United Artists, 1958) Vibrations (Atlantic, 1960–61) Invitation (Riverside, 1962), Statements (Impulse!, 1962) Jazz `n` Samba (Impulse!, 1964), Elvin Jones ile, Heart to Heart (Denon, 1980), Philly Joe Jones ile Blues for Dracula (Riverside, 1958) Thad Jones ile Detroit - New York Junction (Blue Note, 1956), The Magnificent Thad Jones (Blue Note, 1956), Motor City Scene (United Artists, 1959), Clifford Jordan ile A Story Tale (Jazzland, 1961), Herbie Mann ile Flute Flight (Prestige, 1957), Bobby Jaspar ile Flute Soufflé (Prestige, 1957), Blue Mitchell ile Smooth as the Wind (Riverside, 1961), Wes Montgomery ile, The Incredible Jazz Guitar of Wes Montgomery (Riverside, 1960), Gerry Mulligan ile, Jeru (Columbia, 1962), Art Pepper ile, Straight Life (Galaxy, 1979), Sonny Rollins ile, Saxophone Colossus (Prestige, 1956), Pee Wee Russell ile, Swingin` with Pee Wee (Prestige, 1960), Stanley Turrentine ile, ZT`s Blues (Blue Note, 1961), Phil Woods ile, Pairing Off (Prestige, 1956)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Flanagan!




15 Mart 2013, Cuma

"Charles Lloyd uluslararası bir hazinedir." Carlos Sanatana`nın bu sözlerle tanımladığı 15 Mart 1938 doğumlu Charles Lloyd tenor saksofondan flüte, alto saksofondan Macar tarogato`sunu da içeren daha egzotik kamışlılara dek pek çok enstrüman çalabilen çok yönlü ve geniş ufuklu bir sanatçıdır. John Coltrane ve Albert Ayler`den bu yana ortaya çıkmış en spiritüel saksofoncu olarak kabul edilen Lloyd, fusion ve dünya müziği tarzlarının gelişiminde de anahtar rol oynamış müzisyenlerden biridir.

Memphis, Tennessee doğumlu Charles Lloyd, doğduğu şehrin oldukça hareketli blues ve caz ortamı içinde büyür. İlk saksofonunu 9 yaşındayken elde eden sanatçı Charlie Parker, Coleman Hawkins, Lester Young, Billie Holiday ve Duke Ellington`un yer aldıkları 1940`ların radyo yayınlarının tutkunudur. İlk hocaları arasında bir Memphis piyano efsanesi olan Phineas Newborn ve saksofoncu Irvin Reason yer alırlar. En yakın çocukluk arkadaşı büyük trompetçi Booker Little olan Lloyd, henüz onlu yaşlarındayken saksofoncu George Coleman ve geleceğin blues ikonları olan Bobby "Blue" Bland, Howlin` Wolf ve B.B. King`le birlikte çalar. 1956 yılında klasik müzik eğitimi almak için Memphis`ten ayrılarak University of Southern California`ya yazılan Charles Lloyd bir Bartok otoritesi olan Halsey Stevens`tan ders alır ve nihayetinde müzikte bir master derecesine sahip olur. Yine bu dönemde Los Angeles civarında performanslara da çıkarak avant-garde cazın önde gelen isimlerinden Ornette Coleman, Eric Dolphy, Don Cherry ve Bobby Hutcherson`la birlikte çalar; bir yandan da the Gerald Wilson big band`de çalışır. 1960 yılında Eric Dolphy`nin Charles Mingus`un grubuna katılmasıyla birlikte boşalan davulcu Chico Hamilton topluluğunun müzikal direktörlük koltuğuna oturan Lloyd, beste ve aranjmanlarıyla katkı sunduğu sanatçıyla birlikte Transfusion (1962), A Different Kind of Journey (1963), A Man from Two Worlds (1963) ve Passin` Through (1963) albümlerini kaydeder. Gruptaki anahtar müzikal ortağı Macar gitarist Gábor Szabó`dur. Bestecilik açısından oldukça üretken olduğu bu dönemde saksofonda da kendi benzersiz sound`unu yakalayan Charles Lloyd, Hamilton`la turnede olmadığı zamanlar Nijeryalı davul ustası Babatunde Olatunji`yle birlikte çalar. 1964 yılında Cannonball Adderley Sextet üyesi olarak Nat Adderley, Joe Zawinul, Sam Jones ve Louis Hayes`le birlikte sahne alan Charles Lloyd, iki yıl birlikte çalıştığı Cannon`un lider olarak gelişiminde oynadığı önemli rolü bugün bile minnetle anmaktadır. Aynı yıl CBS Records`la kontrat imzalayarak kendi adına kayıtlar yapmaya başlayan sanatçının Discovery! The Charles Lloyd Quartet (1964) ve Of Course, Of Course (1965) albümlerinde sideman olarak davulda Roy Haynes ve Tony Williams, basta Richard Davis ve Ron Carter, gitarda Gabor Szabo ve piyanoda Don Friedman gibi isimkler yer almaktadır. 1965`te Adderley`den ayrıldıktan sonra kendi grubunu kuran Charles Lloyd, piyanoda Keith Jarrett, davulda Jack DeJohnette ve basta Cecil McBee`nin yer aldıkları bu son derece yaratıcı, sezgisel ve gözüpek quartet`le Dream Weaver (1966), Charles Lloyd in Europe (live, 1966) ve Love-In (1967) gibi birbirinden mükemmel albümlere imza atar. Ancak grubun kitlelerin dikkatini çekmesi, yine 1966 yılında Monterey Caz Festivali`nde sahne alması ve akabinde gelen "Forest Flower: Charles Lloyd at Monterey" plağıyla olacaktır. Yaratıcılıklarının doruğunda olan Charles Lloyd ve grubunun doğu müziğiyle modal ve avant-garde caz formlarını birleştirdikleri albüm, milyonluk satış rakamına ulaşan ilk caz albümlerinden biri olmasının yanısıra radyolarda da sıkça çalınarak rock`un popülaritesinin zirvede olduğu bir dönemde geniş bir dinleyici kitlesine ulaşacaktır. Columbia menajeri George Avakian`ın grubu aynı bir rock grubu gibi pazarlama taktiği tutmuş ve San Francisco`nun ünlü Fillmore Auditorium`unda ve diğer rock mekanlarında sahneyi Jimi Hendrix, Janis Joplin, Cream, the Grateful Dead ve Jefferson Airplane gibi isimlerle paylaşan Charles Lloyd Quartet büyük bir başarı yakalamıştır. Aynı zamanda bir Sovyet festivalinde yer alan ilk Amerikan grubu olma özelliğini de taşıyan quartet dinleyiciler ve Miles Davis ve Ian Carr gibi müzisyenler tarafından hayranlıkla karşılanırken eleştirmenler müzisyenlerin kıyafetleri, saç stilleri ve hippi tavırlarından dolayı alaycı bir tavır sergilemişler ve müziğin temel değerlerini (ki ritmik canlılık, bop ve blues kaynaklı bir sound ve Lloyd`un etkileyici tenoruyla karakterizedir) görmezden gelmişlerdir. 1967 yılında Down Beat dergisi tarafından "Yılın Caz Sanatçısı" seçilen ve grubuyla birlikte dünya turuna çıkan Charles Lloyd, 1970`lerin başlarında kariyerinin zirvesindeyken grubunu dağıtır ve herşeyi geride bırakarak transandantal meditasyonla ilgilenmek ve bir iç yolculuğa çıkmak amacıyla California`nın Big Sur bölgesinin yolunu tutar. Yaklaşık 10 yıl süren sessizliğini 1981 yılında bozacak ve Big Sur`da tanıştığı 18 yaşındaki genç Fransız piyanist Michel Petrucciani`nin yeteneğinden etkilenerek onu dünyaya tanıtmak amacıyla basta Palle Danielsson ve davulda Son Ship Theus`tan oluşan bir grupla birlikte Amerika, Avrupa ve Japonya turnelerine çıkacaktır (1982-1983). Grupla birlikte yaptığı "Montreux `82" ve "A Night in Copenhagen" (1983) adlarındaki iki canlı albüm kaydından sonra Petrucciani`nin hakettiği ilgiyi görmeye başlamasından duyduğu memnuniyetle yeniden Big Sur`a çekilen Lloyd, 1986 yılında ölümcül vaziyette hastaneye kaldırıldıktan sonra kendini yeniden müziğe adamaya karar verir. Gücünü yeniden kazandıktan sonra 1988 yılında İsveçli piyanist Bobo Stenson`la birlikte yeni bir quartet oluşturur ve ECM adına aralarında 1989`daki Fish Out of Water, 1991`deki Notes From Big Sur ve 1996`daki Canto`nun da yer aldığı birkaç albüm yapar. ECM`le birlikteliğini 2000`li yıllarda da sürdüren ve kendisine olan ilginin yeniden artmasıyla birlikte birbiri ardına güçlü albümler yapan sanatçının bu çalışmaları çoğunlukla spiritüel unsurlar taşırken bazen dünya müziği kategorisine girecek, bazen de daha farklı ve deneysel albümler (eski dostu ve müzikal anlamdaki ruh ikizi davulcu Billy Higgins`le birlikte yaptığı Which Way is East? adındaki düet albümü gibi) kaydetmiştir. 2010 yılında piyanist Jason Moran, basist Reuben Rogers ve davulcu Eric Harland`dan oluşan yeni quartet`iyle "Mirror" albümünü kaydeden ve 2011`de vokalist Maria Farantouri`nin konuk olduğu live albüm "Athens Concert"i çıkaran Charles Lloyd`un son çalışmasıysa, bu yılın Şubat ayında piyasaya çıkan ve quartet`inin piyanisti Jason Moran`la bir düet çalışması olan "Hagar`s Song"dur. Carlos Santana`nın sözleriyle açılışını yaptığımız Charles Lloyd biyografimizi The New York Times`dan Ben Ratliff`in tespitiyle noktalayalım: "Charles Lloyd`un kariyerini takip ettiğinizde mükemmel cazın yarım yüzyıllık bir haritasıyla karşılaşırsınız. Piyanist Jason Moran, basist Reuben Rogers ve davulcu Eric Harland`dan oluşan şu anki grubuyla verdiği konserler momentum ve sezgi dolu ve cazın ideal ortamının canlı konserler olduğu fikrinin mükemmel bir ispatı gibi."

Charles Lloyd diskografisi: 1964 Of Course, Of Course Columbia, 1968 Nirvana Columbia, 1966 Dream Weaver Atlantic, 1966 Forest Flower Atlantic, 1966 The Flowering Atlantic, 1966 Charles Lloyd in Europe Atlantic, 1967 Love-In Atlantic, 1967 Journey Within Atlantic, 1967 Charles Lloyd in the Soviet Union Atlantic, 1968 Soundtrack Atlantic, 1970 Moon Man Kapp, 1971 Warm Waters Kapp, 1972 Waves A&M, 1973 Geeta A&M, 1973 Morning Sunrise ADC, 1978 Weavings Pacific Arts, 1978 Koto ADC (Same album as Pathless Path), 1979 Pathless Path Unity (Same album as Koto), 1979 Big Sur Tapestry Pacific Arts, 1979 Autumn in New York Volume One Destiny, 1982 Montreux 82 Elektra / Musician, 1983 A Night in Copenhagen Blue Note, 1989 Fish Out of Water ECM, 1992 Notes from Big Sur ECM, 1993 Acoustic Masters I Atlantic, 1993 The Call ECM, 1994 All My Relations ECM, 1996 Canto ECM, 1999 Voice in the Night ECM, 2000 The Water Is Wide ECM, 2001 Hyperion with Higgins ECM, 2002 Lift Every Voice ECM, 2004 Which Way is East ECM, 2005 Jumping the Creek ECM, 2006 Sangam ECM, 2008 Rabo de Nube ECM, 2010 Mirror ECM, 2011 Athens Concert (with Maria Farantouri) ECM, 2013 Hagar`s Song with Jason Moran ECM.

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Lloyd!




14 Mart 2013, Perşembe

Shirley Scott Amerikalı hard bop ve soul-jazz organistidir. `Queen of the Organ` olarak bilinen ve caz orgunda yeni ufuklar açan Jimmy Smith`in hayranı olan Scott, 1950`lerin sonlarından itibaren bu enstrümanın önde gelen temsilcilerinden biri olmuştur.

Oldukça melodik ve kolay dinlenilebilir bir müzisyen olan Scott, piyanoyla başlayıp lise yıllarında trompet çalarak devam ettiği müzik kariyerinde 1950`lerin ortalarında orga geçerek şöhret kapılarını açmıştır. Bu dönemde doğduğu şehir olan Philadelphia`nın kulüplerinde, çoğunlukla da genç John Coltrane`le birlikte piyano çaldığı esnada bir gece bir kulüp sahibinin organiste ihtiyaç duymasıyla birlikte enstrümanın başına geçen Scott, daha en başından swingli ve kendine has bir sound`la farkını ortaya koymuştur. Genellikle lider bir saksofoncu ve davulcunun yer aldığı küçük gruplarda çalarak popüler olan Scott`un ilk önemli çalışması, Count Basie`nin tenor saksofoncusu Eddie "Lockjaw" Davis`le birlikte Prestige plak şirketi adına yapmış olduğu kayıtlardır. İkili 50`lerin sonlarında kaydettikleri "Cookbook" serisi ve 1958 yılı hitleri "In the Kitchen" ile büyük bir popülarite yakalamışlardır. Solo kariyerine 1958 yılında başlayan ve toplamda 45 albüme imza atan Shirley Scott, aynı zamanda eşi olan soul-jazz tenor saksofoncusu Stanley Turrentine`le birlikte 1960-1969 yılları arasında Blue Note, Prestige, Impulse ve Atlantic plak şirketleri adına mükemmel kayıtlar yapmıştır. 70`lerde organ combo`larının popülaritesinin azalması ve plak şirketlerinin daha ziyade fusion ve pop-caz`la ilgilenmeye başlamaları üzerine 60`lardaki kadar ortalarda gözükmeyen sanatçı (yine de Chess/Cadet ve Strata East adına bazı albümler kaydetmiştir), 1980`lerle birlikte eğitim alanına kayarak Cheyney University, Pennsylvania`da caz tarihi dersleri vermiş, ayrıca kilise müzik direktörü ve organizatör olarak çalışmıştır. 1989 yılında Muse plak şirketi adına yaptığı albümle aktif müzisyenliğe geri dönen Shirley Scott`un kariyeri 90`larda Hammond orgun tekrar moda olmasıyla birlikte yeniden yükselişe geçmiş, ancak kullandığı diyet hapları sonucu sağlığı bozulan sanatçı 10 Mart 2002`de Philadelphia`da kalp yetmezliği sonucu hayata veda etmiştir. Küçük bir not: Scott 2000 yılında ilacın üreticileri hakkında açmış olduğu 8 milyon dolarlık davayı kazanmıştır. Blues ve bebop`u kucaklayan eklektik bir stile sahip son derece yetenekli bir müzisyen olan Shirley Scott, potansiyel olarak caza pek uygun sayılmayan bir enstrümanı bu bağlamda başarıyla kullanabilmiş az sayıdaki organistten biridir.

Shirley Scott diskografisi: Lider olarak: 1958: Great Scott! (Prestige) 1958: Scottie (Prestige)1959: Scottie Plays the Duke (Prestige) 1959: Soul Searching (Prestige)1958-60: Shirley`s Sounds (Prestige) - released 1961, 1958-60: The Shirley Scott Trio (Moodsville), 1960: Soul Sister (Prestige) - released 1966, 1960: Mucho, Mucho (Prestige), 1960: Like Cozy (Moodsville), 1961: Satin Doll (Prestige), 1958-61: Workin` (Prestige) - released 1967, 1960-61: Stompin` (Prestige) - with Eddie "Lockjaw" Davis released 1967, 1961: Hip Soul (Prestige), 1961: Blue Seven (Prestige) - released 1965, 1961: Hip Twist (Prestige), 1961: Shirley Scott Plays Horace Silver (Prestige), 1962: Happy Talk (Prestige) - also released as Sweet Soul, 1963: The Soul Is Willing (Prestige) - with Stanley Turrentine, 1962: Drag `em Out (Prestige), 1963: For Members Only (Impulse!), 1963: Soul Shoutin` (Prestige) - with Stanley Turrentine, 1964: Travelin` Light (Prestige) - with Kenny Burrell, 1958-64: Now`s the Time (Prestige) - released, 19671964: Blue Flames (Prestige) - with Stanley Turrentine, 1964: Great Scott!! (Impulse!), 1964: Everybody Loves a Lover (Impulse!), 1964: Queen of the Organ (Impulse!), 1965: Latin Shadows (Impulse!) 1966: On a Clear Day (Impulse!)1966: Roll `Em (Impulse!) 1967: Soul Duo (Impulse!)1967: Girl Talk (Impulse!) 1968: Soul Song (Atlantic), 1969: Shirley Scott & the Soul Saxes (Atlantic), 1970: Something (Atlantic)1971: Mystical Lady (Cadet) 1972: Lean on Me (Cadet)1973: Superstition (Cadet) 1974: One for Me (Stata East), 1979: Oasis (Muse), 1991: Great Scott! (Muse), 1991: Blues Everywhere (Candid), 1991: Skylark (Candid), 1992: A Walkin` Thing (Candid) Stanley Turrentine ile, 1961: Dearly Beloved (Blue Note) 1963: Never Let Me Go (Blue Note)1963: A Chip Off the Old Block (Blue Note), 1964: Hustlin` (Blue Note), 1966: Let It Go (Impulse!), 1968: Common Touch (Blue Note) Sidewoman olarak: Eddie "Lockjaw" Davis ile, Count Basie Presents Eddie Davis Trio + Joe Newman (Roulette, 1957) The Eddie Davis Trio featuring Shirley Scott (Roost, 1958) The Eddie Davis Trio featuring Shirley Scott, Organ (Roulette, 1958) The Eddie "Lockjaw" Davis Cookbook (Prestige, 1958)Jaws (Prestige, 1958) The Eddie "Lockjaw" Davis Cookbook, Vol. 2 (Prestige, 1958) The Eddie "Lockjaw" Davis Cookbook Volume 3 (Prestige, 1958) Smokin` (Prestige, 1958) - released 1964, Very Saxy (Prestige, 1959) Jaws in Orbit (Prestige, 1959), Hear My Blues (Bluesville, 1959), Bacalao (Prestige, 1959), Eddie "Lockjaw" Davis with Shirley Scott (Moodsville, 1960), Misty (Moodsville, 1960) - released 1963, Al Grey ile, Al Grey Live at Travelers Lounge (Travelers, 1977), Al Grey / Jimmy Forrest Quintet Live at Rick`s (Aviva, 1981)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mrs. Scott!




13 Mart 2013, Çarşamba

Roy Owen Haynes Roxbury, Boston doğumlu Amerikalı davulcu ve grup lideridir. 70 yıllık kariyerinde cazın neredeyse bütün önemli isimleriyle birlikte çalan ve caz tarihinin en önemli geçiş dönemlerine tanık olan Haynes swing ve bebop`tan fusion ve avant-garde caza uzanan oldukça geniş bir spektrumda faaliyet göstermiştir. Parlak ve etkileyici stiliyle (ki kendisine 1950`lerde "Snap Crackle" lakabının verilmesine yol açmıştır) Lester Young swing`i ve Charlie Parker bebop`undan Chick Corea ve Pat Metheny modernizmine birçok müzikal ortama uyum sağlamıştır.

Babasının organist olarak görev yaptığı kilisede müzikle tanışan Roy Haynes, 1945 yılında profesyonel kariyerine start verir. 1945-1947 yılları arasında the Sabby Lewis big band, Frankie Newton ve Luis Russell`la çalışır, 1947 yılındaysa Lester Young`ın grubuna katılır. Prez`in kendine has tonu ve melodik emprovizasyon yaklaşımı Charlie Parker`ı derinden etkilemiştir, dolayısıyla Parker 40`ların sonlarında bebop`u olgunlaştırırken Haynes`in kendisiyle birlikte çalmaya başlaması sürpriz değildir (1949-1952). Bu dönemde ayrıca Bud Powell, Wardell Gray ve Stan Getz`le de kayıtlar yapan Haynes, 1953-1958 yılları arasında Sarah Vaughan`la birlikte dünyayı dolaşır. 1959-1960 yıllarında birçok defa Thelonious Monk`la birlikte sahne alır; 1960-1961 yıllarındaysa Eric Dolphy`yle birlikte tam 8 adet plak çalışması yapar.

1961-1965 dönemini çoğunluk Stan Getz`le birlikte çalışarak geçiren Haynes, bu arada zaman zaman John Coltrane`in klasik quartet`inde Elvin Jones`un yerini alır. Daha sonra sırasıyla Getz (1965-1967), Gary Burton (1967-1968), Chick Corea (1981 ve 1984) ve Pat Metheny`yle (1989-1990) turne ve / veya kayıt çalışmaları yapan sanatçı, özellikle 70`li yılları kendi grubu Hip Ensemble`ın başında geçirecektir. Tüm bu saydığımız isimlerin yanısıra Miles Davis, Art Pepper, Horace Tapscott ve Dizzy Gillespie`yle çalıştığı da düşünülürse, Roy Haynes`in hemen hemen herkesle birlikte çaldığını söylemek abartılı olmayacaktır. 1994 yılında Danimarka`nın prestijli Jazzpar ödülünün sahibi olan Roy Haynes, iki yıl sonra da Fransızların yine oldukça prestijli Chevalier des l`Ordres Artes et des Lettres nişanıyla onurlandırılır. 90`ların sonlarında piyanist Danilo Perez ve basist John Pattitucci`den oluşan bir trio kuran sanatçı, 2000 yılı başlarında The Roy Haynes Trio Featuring Danilo Perez & John Pattitucci albümünü piyasaya sürer. 2001 yılında tanınmış müzisyenlerle birlikte yaptığı Birds of a Feather adlı çalışmasıyla Charlie Parker`a saygılarını sunar; albüm 2002`de Grammy`ye aday gösterilecektir. 2004 yılında "Fountain of Youth" albümünü yapan Haynes alto saksofonda Jaleel Shaw, piyanoda Martin Bejerano ve basta David Wong`un yer aldıkları aynı adı taşıyan grubuyla daha sonra da konser ve albüm çalışmalarını sürdürecektir. 2006 yılında çıkardığı "Whereas" albümüyle En İyi Caz Enstrümantal Solosu dalında bir kez daha Grammy`ye aday gösterilen Haynes`in unutulmaz çalışmalarından biri de 2007 Eylül`ünde efsane saksofoncu Sonny Rollins ve basçı Christian McBride`la birlikte, Rollins`in sözkonusu mekanda ilk kez çalışının 50. yıldönümünü kutlamak amacıyla Carnegie Hall`da sahne alışıdır. Yine 2007 yılında piyasaya çıkan "A Life in Time: The Roy Haynes Story" adlı 3 CD`lik box set sanatçının kariyer retrospektifi niteliğini taşımaktadır. İlerlemiş yaşına karşın grubuna adını verdiği gençlik çeşmesinden içmişçesine dinç görünümünü koruyan ve gerek kendi grubuyla, gerekse Chick Corea, Kenny Garrett ve Christian McBride`dan oluşan Freedom Band`le performanslarını sürdüren Roy Haynes`e ayırdığımız bölümü kendi sözleriyle bitirelim: "Parçaları ata biner gibi kurguluyorum: Dizginleri biraz çekiyorum, biraz serbest bırakıyorum. Hala sürücü koltuğunda oturuyorum, bir başka deyişle. Bazen serbest bırakıp nefes aldırıyor, nereye gittiğini ve bunun nasıl bir duygu olduğunu izliyorum; bazen de kontrolü ele alıyorum. Böylece müzik sıkı ancak serbest oluyor." "Gençken çok çalışırdım; belli bir şeyi değil, sadece davul çalmayı. Şimdi daha ziyade bir doktor gibiyim. Bilirsiniz, sizi ameliyat ederlerken pratik yaparlar. Benim de sahneye çıkışım pratiğimdir. Daha önce hiç duymadığım ya da sizin hiç duymadığınız birşey çalabilirim, hepsi bir meydan okumadır. Sound`larla uğraşıyorum ve ritm doluyum, ritmi hissedebiliyorum. 60 yılı aşkın süredir profesyonel olarak çalmaktayım ve daima kendimi şaşırtıyorum. En kötü sürpriz başaramamam olur, ancak genellikle üstesinden geliyorum. Uzun süre çalmadığımda kafesteki bir aslan ya da kaplana benziyorum ve dışarı çıktığımda kendimi tutmaya çalışıyorum. Abartılı çalmak istemiyorum; grup elemanlarının karşılıklı etkileşiminden hoşlanıyorum, bense sadece hareketi sürdürüyor ve ritmi yayıyorum. Coltrane`in dediği gibi: Keep it moving, keep it crisp.” Bitirirken küçük bir not: Esquire dergisi tarafından 1960 yılında Fred Astaire, Clark Gable ve Cary Grant`la birlikte Amerika`nın En İyi Giyinen Adamı seçilen Roy Haynes, bu özelliğini günümüzde de sürdürmektedir.

Roy Haynes diskografisi: 1954: Busman`s Holiday 1954: Roy Haynes Sextet 1956: Jazz Abroad 1958: We Three 1960: Just Us 1962: Out of the Afternoon (Impulse! Records) 1963: Cracklin`1963: Cymbalism1964: People 1971: Hip Ensemble (Mainstream Records) 1972: Equipoise (Mainstream) 1973: Senyah (Mainstream)1975: Togyu (RCA)1976: Jazz A Confronto vol.29 1976: Sugar Roy 1977: Vistalite 1977: Thank You Thank You 1979: Live at the Riverbop (Marge Records) 1986: True or False (Freelance Records) 1992: Homecoming 1992: When It`s Haynes It Roars 1994: My Shining Hour 1994: Te Vou! (with Pat Metheny) 1998: Praise 2000: The Roy Haynes Trio 2000: Roy Haynes 2001: Birds of a Feather: A Tribute to Charlie Parker (with Roy Hargrove, Dave Holland and Kenny Garrett) 2003: Love Letters 2004: Fountain of Youth 2004: Quiet Fire (reissue of Thank You Thank You and Vistalite) 2006: Whereas 2007: A Life in Time: The Roy Haynes Story (3CD-1DVD Boxed Set, 1949-2006) 2011: Roy-Alty Sideman olarak: 1949: Meet Milt Jackson (Milt Jackson) 1951: Miles Davis and Horns (Miles Davis) 1955: In the Land of Hi-Fi (Sarah Vaughan) 1958: Thelonious in Action (Thelonious Monk) 1958: Misterioso (Thelonious Monk) 1958: Portrait of Art Farmer (Art Farmer) 1958: Brass & Trio (Sonny Rollins) 1959: Live at the Five Spot (Randy Weston) 1959: A Night at the Vanguard (Kenny Burrell) 1959: The Sonny Side of Stitt (Sonny Stitt) 1960: Outward Bound (Eric Dolphy) 1960: Far Cry (Eric Dolphy)1960: Soul Street (Jimmy Forrest) 1960: Soul Battle (Oliver Nelson, King Curtis & Jimmy Forrest) 1960: Stittsville, Sonny Side Up (Sonny Stitt) 1960: The Great Kai & J. J. (Kai Winding & J. J. Johnson) 1960: Trane Whistle (Eddie "Lockjaw" Davis) 1961: Here`s Jaki, Out Front! (Jaki Byard) 1961: Focus (Stan Getz) 1961: The Straight Horn of Steve Lacy (Steve Lacy) 1961: The Blues and the Abstract Truth (Oliver Nelson) 1962: Stitt in Orbit (Sonny Stitt)1962: Domino (Roland Kirk) 1962: Reaching Fourth (McCoy Tyner)1962: Ted Curson Plays Fire Down Below (Ted Curson) 1963: Black Fire (Andrew Hill)1963: Smokestack (Andrew Hill) 1963: Newport `63 (John Coltrane)1963: Destination... Out! (Jackie McLean) 1964: It`s Time! (Jackie McLean)1966: Tennessee Firebird (Gary Burton) 1967: Duster (Gary Burton)1968: The Way Ahead (Archie Shepp) 1968: Now He Sings, Now He Sobs (Chick Corea) 1968: The DeJohnette Complex (Jack DeJohnette) 1969: Country Roads & Other Places (Gary Burton)1974: "All The Things We Are" (Dave Brubeck) 1976: Trinity (Tommy Flanagan)1978: Birds and Ballads (Johnny Griffin) 1978: Times Square (Gary Burton) 1983: Trio Music (Chick Corea)1984: Trio Music Live in Europe (Chick Corea) 1987: Live in Montreaux (Chick Corea) 1987: Blues for Coltrane (McCoy Tyner)1989: Question and Answer (Pat Metheny) 1994: Wanton Spirit (trio led by Kenny Barron with Charlie Haden) 1996: Flamingo (Michel Petrucciani & Stephane Grappelli) 1998: Like Minds (Gary Burton, Chick Corea, Dave Holland, Pat Metheny)

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Haynes!




11 Mart 2013, Pazartesi

Irving Milfred Mole, ya da bilinen adıyla Miff Mole Amerikalı tromboncu ve grup lideridir. Tüm zamanların en iyi caz tromboncularından biri olduğu düşünülen ve ilk kendine özgü ve etkili solo caz trombon stilini yarattığı kabul edilen Mole`nin en bilinen kayıtları arasında "Slippin` Around", "Red Hot Mama" (vokalde Sophie Tucker ile, 1924), "Miff`s Blues", "There`ll Come a Time (Wait and See)", "Toddlin` Blues" ve "Davenport Blues" (Bix Beiderbecke ve Tommy Dorsey ile Bix Beiderbecke and His Rhythm Jugglers adı altında, 1925) yer almaktadır.

Müzik kariyerine keman çalarak ve sessiz filmlere piyanosuyla eşlik ederek başlayan Miff Mole, daha sonra trombonda karar kılar. Caz kariyeri Gus Sharp`ın orkestrasında başlar ve grup lideri / komedyen Jimmy Durante`nin eşlikçisi olarak devam eder. New York sahnesinin önemli bir figürü haline gelmesiyse the Original Memphis Five`ın üyesi olmasıyla gerçekleşecektir (1922). Zamanın diğer birçok caz müzisyeni gibi sessiz filmlerde ve radyo orkestralarında da çalışmayı sürdüren Mole, 1927-1930 döneminde trompetçi / kornetçi Red Nichols`la birlikte liderliğini üstlendiği "Miff Mole and His Little Molers" grubuyla birçok plak kaydı yapar. Eddie Lang, Jimmy Dorsey, Red Nichols ve Vic Berton`dan oluşan grup, 1920`lerin en popüler şarkıcılarından biri olan ve "The Last Of The Red Hot Mammas" olarak bilinen Sophie Tucker`a da "After You`ve Gone", "Fifty Million Frenchmen Can`t Be Wrong", "I Ain`t Got Nobody" ve "One Sweet Letter From You" gibi hit parçalarında eşlik edecektir. Mole ayrıca 1925-1929 yılları arasında Red Nichols`un yönetimindeki çeşitli gruplarla da stüdyoya girer, ki bunlar The Red Heads, The Hottentots, The Charleston Chasers, The Six Hottentots, The Cotton Pickers, Red and Miff’s Stompers ve özellikle önemli olarak Red Nichols and His Five Pennies gruplarıdır. Orijinal Five Pennies grubu kornette Nichols, trombonda Mole, klarnette ve alto saksofonda Jimmy Dorsey, gitarda Eddie Lang, piyanoda Arthur Schutt ve davulda Vic Berton`dan oluşmaktadır; ancak zaman içinde grup elemanları değişmiş ve klarnetçi Pee Wee Russell, kemancı Joe Venuti, bas saksofoncu Adrian Rollini, tubacı ve basçı Joe Tarto, tromboncu / aranjör Glenn Miller ve Leo McConville ve Charlie Teagarden gibi trompetçiler Five Pennies`de kendilerine yer bulmuşlardır. 1927 yılında stüdyo müzisyeni olarak çalışmaya başlayan Miff Mole, sonraki yıllarda bu yönde yoğunlaşarak caza olan ilgisini azaltır. 1938-1940 yılları arasında Paul Whiteman`la, 1943`te ise Benny Goodman`la birlikte çalar. 1940`ların ortalarında küçük grup çalışmalarına geri döndüğünde (Eddie Condon`la birlikte Nick`s kulübünde çalmakta ve Miff Mole and his Nicksieland Band grubuyla Commodore adına kayıt yapmaktadır) artık o eşsiz stilinden eser yoktur ve Jack Teagarden`in müridi gibi tınlamaktadır; yine de "Peg of My Heart" plağıyla popüler olmayı başarır. 1950`lerde sağlığı giderek bozulan ve caz dünyası tarafından büyük ölçüde unutulan Miff Mole, 29 Nisan 1961`de New York`ta hayata veda eder. Miff Mole`dan etkilenen beyaz tromboncular arasında Bill Rank, Glenn Miller ve Tommy Dorsey yer alırlarken, siyahi tromboncu Jimmy Harrison`da da bu etkiyi farketmek mümkündür. Mole`nin 1928 kaydı "Shim-Me-Sha-Wabble" 2005 yılında Russell Crowe filmi Cinderella Man`in soundtrack`inde kullanılırken, Wingy Manone`la birlikte yazdığı "There`ll Come a Time (Wait and See)" 2008 yılında Oscar adayı The Curious Case of Benjamin Button`un soundtrack`inde yer almıştır.

Miff Mole diskografisi: Bix Beiderbecke With Frankie Trumbauer, Benny Goodman, Adrian Rollini, Jimmy Dorsey, Tommy Dorsey, Don Murray (2), Eddie Lang, Miff Mole, Joe Venuti - At The Jazz Band Ball‎ (CD) ASV 1991, Miff Mole`s Molers 1928-30 (LP), Compilations Red Nichols and Miff Mole - Great Original Performances - 1925 To 1930‎ (LP, Comp), BBC Records And Tapes 1988.

Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Mole!

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN


Arto Peştemalcıgil

  • Instagram
  • Email

Yorum Yazın

Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.