15 YILIN ARŞİVİ

Billie Holiday'in hayatını anlatan yeni film yayına giriyor

Sevgi dolu bu portre çalışması yıldızın kişiliğine ve hayatına dair kısmen ışık tutsa da yine de ilgi çekici bir çalışma.

Kurşun delikleriyle dolu bir Cadillac, köpek tasmasında bir gram eroin... Caz efsanesi muhteşem Billie Holiday hakkında çekilmiş en yeni belgesel olan "Billie", tüm zamanların en özgün müzisyenlerinden biri hakkında çarpıcı detaylarla dolu.

Bu biyografik film 1970'lerde şarkıcının biyografisini yazan Linda Lipnack Kuehl tarafından derlenen zengin ve ilgi çekici kaynaklardan yararlanan yönetmen James Erskine tarafından çekildi. Yönetmene göre, Holiday esasen bir filme veya kitap sayfalarına sığdırılamayacak kadar karmaşık bir kişilikti.

1915'te Philadelphia'da doğan Billie Holiday, Baltimore'da yoksulluk içinde büyüdü ve 1928'de New York'a taşınmadan önce çocuk yaşlarında bir genelevde yaşıyordu. Harlem'deki kulüplerde şarkı söylemeye başlayınca emprezaryo John Hammond tarafından fark edildi, Hammond onu dönemin en büyük isimlerinden Count Basie ile tanıştırdı. Holiday'in kendi tabiriyle dediği gibi: "Biz Kraliyet ailesiydik".

Billie Holiday'in yükselişi

Holiday'in Greenwich Village'daki ünlü Café Society gece kulübündeki günleri ve ardından müthiş bir şarkı olan "Strange Fruit"i kaydetmek, derken 1940'lardaki büyük başarısı ve 1959'da henüz 44 yaşında iken yürek burkan mahvolma süreci, eroin bağımlılığı ve son olarak trajik ölümü Kuehl’in biyografisinin prizmasından anlatılıyor. 1979'da ölen gazeteci, Basie ve Hammond'dan ailesine ve çocukluk arkadaşlarına kadar Holiday'in birlikte çaldığı müzisyenlerle yaptığı röportajları derleyerek sekiz yıl geçirdi.

Erskine, Keuhl’un sesli konuşmalarını fotoğraflar, arşiv röportajları ve çarpıcı canlı çekimlerle birleştirerek "panla ve zumla" tarzı belgesel formatından olabilecek en iyi şekilde faydalanmış. Holiday'in kurban edilmiş gibi anlaşılan imajından nefret eden Kuehl, kahramanının "yapmak istediğini intikam alır gibi yaptı" diye yazmıştı.

Yine de, belgeselin acı veren ikinci yarısı, kontrolü dışındaki güçlerce yakalanmış bir figürü tasvir ediyor: Bir iddiaya göre, o sıra sevgilisi olan bir vicdansızın narkotik büro elemanları tarafından yönlendirilerek Billie Holiday'in çok sevdiği boxer köpeğinin tasmasına yerleştirilen bir gram eroinle yakalanmasıyla başlayan süreç Holiday'in 1958 yılında kaydettiği son albümü "Lady in Satin" kayıtları esnasında bir şişe votkayı kavraması ve nihayetinde kısa süre sonra trajik ölümüyle sonlanıyor.

Billie Holiday nasıl böyle birine dönüştü?

"Çocukken tecavüze uğradı", diyor bir arkadaşı, bu tarif edilemez travmanın onun kendi kendine zarar veren birine dönüşmesine neden olduğunu öne sürüyor. Sonraki yaşamında Holiday esasen evlenmek ve dezavantajlı çocuklara yuva sağlamak istiyordu. Bunun yerine, bağımlılığın pençesinde, kalp yetmezliğinden hesabında sadece 750 dolarla öldü.

O yıllarda caz müzisyenleri niye bu kadar genç yaşta ölüyordu?

Yönetmen bunu bir müzisyene sorduğunda aldığı cevap özellikle o yıllardaki müzisyenlerin bir günde 100 gün yaşamaya alıştıklarından söz ediyor. Billie Holiday o kadar hızlı yaşadı ki, çok az biyografi yazarı onun hayatını derleyebilmek başarısına sahip olabilir.

Biyografik film yönetmen James Erskine tarafından filme alındı ve 16 Kasımda yayına girecek.

Cazkolik.com / 11 Kasım 2020, Çarşamba