Büyük sesti. Çok eleştirildi ama çok da eleştirdi. Nancy Wilson 81 yaşında öldü.

`Şarkı stilisti` olarak caz ve popüler müziğe damga vuran cazın efsanevi seslerden Nancy Wilson 81 yaşında öldü.

Caz, R&B, gospel, pop, soul gibi ana akım türlerde uzun yıllar eşsiz bir üne sahip olan Nancy Wilson’ın menajeri ve gazeteci Devra Hall Levy sanatçının ölüm haberini duyurdu. Yıllar boyu ‘caz şarkıcısı’ etiketiyle anılmamayı tercih eden, hatta buna karşı direnen Wilson yıllar önce Washington Post gazetesine verdiği röportajda bu tür tanımlamalardansa bir şarkı stilisti olarak anılmayı tercih ettiğini söylemişti. ‘Bu benim özüm, kelimeleri örmeyi ve dramatik olmayı seviyorum’ diyordu.

Sesindeki güçlü ‘spiritüel’ etkiyle tanınan Jimmy Scott ve boğucu bir ihtirasa sahip Dinah Washington gibi çağdaşlarının tarzlarındaki ortak etkiyi vokalinde buluşturmaya çalışan Wilson’ın tarzı zamanla kendinden sonraki isimlere ilham kaynağı oldu. Nnenna Freelon bir gazeteye verdiği demeçte Wilson için ‘o kadar klas bir sese sahip olmasına rağmen kadın olmaktan asla korkmuyor’ diyordu.

Yoğun övgüler almasına rağmen seksenlerde funk pop şarkılarıyla caz eleştirmenlerini ve bir kısım dinleyicisini hayal kırıklığına uğratan Wilson tarzını stilize ettiğini söylüyordu. Özellikle fısıltıyla başlayan ve imkansız kreşendolara yükselebilen sesiyle her zaman şaşırttı.

Altmışlı yıllarda George Shearing ama özellikle Julian ‘Cannonball’ Adderley ile yaptığı 1962 tarihli albüm vokal caz tgeçmişinde özel bir yere sahip oldu. 1964 yılında eleştirmenler Ella Fitzgerald’ın varisi olarak tanımlamış, repertuvarını, çevik zerafetini ve caz cazibesini sevmişti. Bu dönem Wilson şarkılarında melânkolik kadınlarla ilgili hikayeleri ateşli aşk hikâyeleriyle paralel anlatmayı tercih etti.

Bu dönem aynı zamanda caz şarkıcıları arasında yüksek ücret alan isimlerden biri olarak anıldı. İlk kocası davulcu Kenny Dennis’in kurduğu müzik yayıncılığı ve TV prodüksiyon şirketinden yılda bir milyon dolar kazandığı söyleniyordu. Tabii bu para sadece şarkıcılık ya da albüm satışlarından değil o sıra çok yoğun yaptığı reklâmlardan kazandığı para idi. Nitekim, TV reklâmlarından görünen ilk siyah kadın yüz oldu. Bira markalarından bebek ürünlerine pekçok büyük markanın reklâm yüzü ve sesi oldu. Bill Cosby ile “I Spy” gibi şovlarda yeraldı. Ama bu esnada kendisini cazın köklerinden uzaklaşmakla suçlayanlara onlarla ilgilenemeyeceğini söyleyen beyanatlar veriyordu. Bu tür eleştirilere ‘onlar büyük otellerde çalar, albümler kaydeder, satmaya çalışırlar ama sizi ticari olmakla suçlarlar’ argümanıyla yanıt veriyordu.

1937 yılında dünyaya gelen Wilson 15 yaşında bir yetenek yarışmasında keşfedildi. O dönem bir yerel TV şovunda göründü. Dönemin büyük isimlerinden Rusty Bryant ile çalıştı. Sesinden etkilenen Julian ‘Cannonball’ Adderley vokalistlere evsahipliği yapmasıyla tanınan Capitol Records firmasına sözleşme yapmalarını önerdi ve az önce adı geçen albüm bu dönem yayınlanmış oldu.

Seksenli yıllarda Ramsey Lewis ve Hank Jones gibi önemli isimlerle çalışan Wilson bu dönem gelişen yeni müzikler yüzünden her kesime hitap etmiyordu artık ama cazın çekirdek dinleyicisini memnun etmeyi başardı. 2004 yılında National Endowment for the Arts Jazz Masters Award ödülü yanısıra “R.S.V.P” ve “Turned to Blue” albümleriyle Grammy ödülü kazandı.

Bu dönem ününü ve etkisini yoksul siyah çocukların eğitim sorunlarına dikkat çekmek için kullanan Wilson sivil haklar yürüyüşleri, AIDS hakkındaki uyarıcı etkinlikler, doğum öncesi bakım, meme kanseri taramaları gibi sosyal etkinliklerde ön sırada yer alan bir sanatçı oldu. Bu dönem gelişen rap ve hip hop müziğini kadınları aşağıladığı, şiddeti romantikleştirdiği için kıyasıya eleştirdi. Eleştirmekle kalmadı, kendi kariyerinde karşılaştığı baskılara dikkat çekmeyi sürdürdü. ‘Sonuç olarak, beni inandığım şeyden uzaklaştıramazsınız, bunlar benim sevdiğim şarkılar ve asla seçimim olmayan bir şey kaydetmedim’ sözüyle kendini ısrarla savundu.

(Not: Bu yazıda yer alan bilgiler sanatçının ölümünün ardından Washington Post gazetesinde hakkında yayınlanan uzun bir makale ve eş zamanlı farklı haberlerdeki bilgiler esas alınarak derlenmiştir.)

Cazkolik.com / 14 Aralık 2018, Cuma

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN