Caz dünyası için karanlık pazar: Cazın iki usta ismi Jimmy Heath ve Claudio Roditi hayatını aynı gün kaybetti.

Hayat bir kez daha acımasız yüzünü gösterdi ve aynı gün içinde cazın iki büyük ismini koparıp aldı. Adını caz tarihine damgalamış Jimmy Heath ile Claudio Roditi üst üste gelen vefat haberleri oldu.

Amerikan caz tarihine damga vurmuş caz ailelerinden Heath kardeşlerin ortanca olanıydı Jimmy Heath. Ağabeyi Percy ile iki yaştı araları, en küçükleri davulcu Albert ‘Tootie’ Heath ise en küçükleri ama tam on yaş farkla. Şimdi kardeşlerden sadece o kaldı.

Jimmy Heath ile bir dönem çalmış ve kayıtlar yapmış Ethan Iverson o sadece bir müzisyen değildi diyor, bir yaşam tarzı, bir ruh hali, dünyayı anlamanın bir yoluydu diye ekliyor.

Cazın kurucu neslinin hemen ardından gelen ikinci kuşak. Uzun bir yaşam boyunca tüm bir caz tarihine tanıklık etti. Bu tanıklıklarını “Devlerle Yürüdüm” isimli otobiyografisinde yazmıştı. Müthiş bir kaynak kitaptır ama Charlie Parker’dan Miles Davis’e ve diğer tüm büyüklerle dopdolu anılarına rağmen onların sırlarını vermemiş, kötü tek bir kötü söz etmemiştir haklarında. Tüm o sırlar şimdi onunla sonsuzluğa gitti diyor dostları.

Tenor ve soprano saksofon ile flüt çalan Jimmy Heath virtüözitesi kadar içlerinde tanınmış caz standartlarının da yer aldığı besteleriyle de bilinmektedir. Aslında, yola ilk çıktığında alto saksofon çalıyordu. Howard McGhee, Dizzy Gillespie gibi isimlerle 1950’ye kadar alto çaldı. Altoyu hiçbir zaman Parker kadar iyi çalamayacağına inandığından mıdır bilinmez ellilerin başında tenor saksofona geçti ama yaşadığı türlü sorunlar nedeniyle arada bazı bestelere imza atsa da aktif icracılık yapmadı ta ki 1959 yılına kadar. Bu dönem bir süre Miles Davis ile, devamında Kenny Dorham ve Gil Evans gibi isimlerle çalıştı. Ardından altmışlarda Milt Jackson ve Art Farmer. Yıllar yılları kovalıyor… Yetmişlere gelindiğinde artık hem yaşını başını almış biri hem müzisyen hem eğitimci hem aranjörlük yapıyordu. Ağabeyi ve kardeşiyle the Heath Brothers grubunu kurdular. Son yıllarda bile üç kardeş hâlâ ara ara birlikte çalıyordu ki Percy aralarından ilk ayrılan olana kadar.

Çoğu caz tarihçisi Jimmy Heath’in bu uzun yaşamına rağmen diskografisinin aslında iyi bilinmediğinden yakınır. Bir diğer gerçek de o yıllarda sık rastlanan tanınmış birçok bestenin izninin hilâfına kendisinden alınmış olduğu gerçeğidir ki buna Miles Davis de dahildir. Bu duruma bir başka örnek de yıllarca Donald Byrd’ün diye bilinen “Six Steps” ve benzeri parçaların aslen Jimmy Heath bestesi olduğudur. Caz tarihi böyle hikâyelerle doludur.

Pürüzsüz trompetin usta ismi Claudio Roditi 74 yaşında öldü

Günün ikinci üzücü haberi Jimmy Heath’e göre hayli genç sayılabilecek bir trompet ustası Claudio Roditi’den geldi.

Brezilyalı trompet ve flugelhorn sanatçısı Roditi tıpkı Heath gibi enstrümanında son derece parlak ve yetkin bir sanatçıydı. Tıpkı caz tarihçisi ve eleştirmen Nate Chinen`ın dediği gibi `lirik bir çalışı, cilalı bir sıcaklığı vardı`.

Yetmişlerin başında müzik eğitimi için New York’a geldi ve birkaç yıl içinde buraya yerleşmeye karar verdi. Charlie Rouse ve Herbie Mann ile düzenli çaldı. Daha düzenli birlikteliğini ise klarnetçi Paquito D’Rivera ile çalışarak gerçekleştirdi. Çok sayıda albümde yer almasına rağmen kendi adına yaptığı kayıtları sınırlı sayılabilir. 1984 yılında CTI irması için yaptığı “Red on Red” albümüyle başlayan diskografisi 27 yıl sonra “Bons Amigos” ile sona erdi ama farklı müzisyenlerle birlikte çalmayı sürdürdü. Eşi Kristen Park`ın yaptığı açıklamaya göre prostat kanseri tedavisi görüyordu ve tedavi masrafları için yakınları tarafından internette destek kampanyası başlatılmıştı. Roditi hastalığını onunla savaşmak gibi bir kavram içinde görmeyi tercih etmedi, yerine, hastalıkla beraber yaşamak, onu kabullenmek olarak gördü, öyle hissetti ve son anına kadar böyle olmasını istedi.

Cazkolik.com / 20 Ocak 2020, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN