Don Byron

Don Byron 1958 doğumlu Amerikalı besteci ve multi-enstrümantalisttir. Ana enstrümanı klarnet olmakla birlikte bas klarnet ve saksofon da çalmaktadır. Caz kökeninden gelme bir müzisyen olmasına rağmen eklektik bir stile sahip olan Byron Klezmer`den Alman Lied`lerine, hard rock/metal ve rap`e uzanan farklı tarzlardaki başarılı çalışmalarıyla tanınmaktadır. Yahudi müziği çalan bir siyahi müzisyen olarak eleştirmenlerin dikkatini çeken sanatçıyı yine de majör bir figür haline getiren cazla ilgili çalışmaları olmuştur.

Piyanist bir anne ve kalipso gruplarında bas çalan bir babanın çocuğu olan Byron bir yandan Dizzy Gillespie, Miles Davis ve diğer caz müzisyenlerinin plaklarını dinleyerek, öte yandan ise bale ve senfoni konserlerine giderek yetiştiği için bütün stillere açık hale gelmiştir. Değişik stillerde çalışmalar yapan konservatuvar eğitimli yeni bir caz müzisyeni kuşağının temsilcisi olan sanatçının ilk albümü "Tuskegee Experiments" (1992) klasik avant-garde`la caz emprovizasyonunun birleşimidir. Tanınmasını sağlayan "Plays the Music of Mickey Katz" (1993) bir Klezmer albümü olup 1998 çalışması "Don Byron Existential Dred: Nu Blaxploitation" bir  hip-hop / funk albümüdür. 2004 yılında yaptığı "Ivey Divey"de ise geleneksel cazdan örnekler sunmuştur. Klarnette Tony Scott, Artie Shaw ve özellikle de Jimmy Hamilton`u örnek alan Don Byron`un caz emprovizsyonundaki rol modeli ise Joe Henderson`dur. Onlu yaşlarında Joe Allard`la klarnet çalışan Byron New England Conservatory of Music`te George Russell`la çalışma imkanı bulmuş, 1980`lerin ortalarında Boston`dan tekrar New York`a geçtikten sonraysa David Murray, Craig Harris ve Hamiet Bluiett gibi şehrin önde gelen caz avant-garde`çılarıyla birlikte çalmıştır. 1990`lar boyunca kariyerinde sürekli gelişme kaydeden sanatçı, 90`ların sonunda Blue Note Records`a katılmıştır. Don Byron aynı zamanda bir caz tarihçisidir ve "Plays the Music of Mickey Katz" ve "Bug Music" gibi çalışmalarında popüler müzik tarihinin unutulmuş anlarını yeniden canlandırmıştır. 1992 yılında Down Beat dergisi tarafından "Yılın Caz Sanatçısı" seçilmesinden sonra uluslararası müzik dergilerinde sürekli olarak hem eleştirmenler, hem de okurlar tarafından en iyi klarnetçi olarak oylanmaktadır. Sanatçının birlikte çalıştığı müzisyenler arasında kimler yoktur ki? Kısa bir seçki yapacak olursak: Mario Bauza, the Duke Ellington Orchestra, John Hicks, Bill Frisell, Vernon Reid, Marc Ribot, Cassandra Wilson, Hamiet Bluiett, Anthony Braxton, Geri Allen, Marilyn Crispell, Reggie Workman, Craig Harris, David Murray, Leroy Jenkins, Bobby Previte, Gerry Hemingway, DD Jackson, Brandon Ross, Steve Coleman, Uri Caine, Steve Lacy, Medeski Martin Wood, Angelique Kidjo, Salif Keita, the Atlanta Symphony, Paul Auster, Meshell Ndegeocello, Allen Toussaint bunlardan sadece bazılarıdır. "Ivey Divey" albümünün "I Want to Be Happy" adlı parçasındaki bas klarnet solosuyla en iyi enstrümantal solo dalında Grammy`ye aday gösterilmiş ve yine aynı albüm 2004 yılında Jazz Times dergisi tarafından yılın albümü seçilmiştir. 2007 yılında Guggenheim Fellowship`i, 2009 yılındaysa Roma`daki Amerikan Akademisi tarafından verilen oldukça prestijli Rome Prize Fellowship ödülünü kazanan Don Byron aynı zamanda oldukça yetenekli bir eğitmen olup 2005-2009 yılları arasında The University at Albany`de, 2007-2008 yıllarındaysa MIT`de profesör ünvanıyla beste, emprovizasyon, müzik tarihi, klarnet ve saksofon dersleri vermiştir. Sanatçının son CD`si olan "Love, Peace, and Soul" (Savoy Jazz, 2011) New Gospel Quintet`iyle yaptığı ilk çalışma olup Gospel öncüleri Thomas A. Dorsey ve Sister Rosetta Thorpe`un müziklerine adanmıştır.

Arto Peştemalcıgil

Cazkolik.com / 08 Kasım 2012, Perşembe

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN