En büyük soru? "Wir schaffen das". Gerçekten, yapabilir misiniz?

Günümüzün önde gelen post minimalist/çağdaş klasik bestecilerinden Max Richter yeni albümü "Exiles"ı 6 Ağustosta (bugün) yayınladı.

Besteci, 2015 yılında yeni bir bale müziği bestelemek için masaya oturduğunda ne anlatmak istediğini iyi biliyordu.

O yılın Nisan ayında Libya kıyılarından yola çıkarak İtalya'ya varmak isteyen, yaşları 10 ila 12 arasında çocuklarla dolu aşırı kalabalık bir mülteci gemisi İtalya'ya varamadan dünyanın en büyük mezarlığı Akdeniz'de battı. Tam 800 göçmen çırpına çırpına öldü.

Alman başbakanı Merkel'in dudaklarından cılız bir utanç sözü döküldü; Wir schaffen das

Merkel, mültecileri ülkesine kabul edebileceğine dair arkasında duramayacağı bir söz sarfetmişti, herhalde iyi niyetle, biraz da utançla. Ama o mülteciler karaya bile varamadı. Bugün, çok az insan Akdeniz'in dibinde yatan o insanları hatırlıyor. Merkel Avrupa'dan ve ülkesinden gelen tepkiler yüzünden o sözü ettiğine muhtemelen pişman oldu.

Richter, 33 dakikadan oluşan yeni çalışması "Exiles"ı tam o günlerde zaman bestelemişti. "Exiles" malum "Sürgünler" anlamına gelen bir kelime. Sürgünler, tıpkı albümün kapağındaki küçük kız çocuğu gibi olan o insanlar. Artık hayatta olmayan, tıpkı Aylan bebek gibi Akdeniz'in dibinde yatan o insanlar.

Richter yeni bestesinin prömiyerini 2016 yılında yaptı. Kaydını ise 2019 yılında Talinn ve Estonya'da gerçekleştirdi. Beste, Baltic Sea Philharmonic orkestrası ve şef Kristjan Järvi tarafından seslendirildi.

"Exiles" yolculuklar ve sınırlara dair temaya sahip

Richter müziğin farklı deneyimlere, bakış açılarına ve sosyal bağlamlara sahip insanların bir araya gelip beraber bir şeyler yapabildikleri ortak bir alan olduğuna inanıyor.

Elbette Richter bir ütopik değil. Göç ve sürgün sorunlarına insancıl açıdan yaklaşıyor olsa da bu sorunların herkesi kucaklayarak çözülemeyeceğinin farkında.

"Bu tür sorunlar ulusötesi işbirliği gerektiriyor" diyor.

Şef Kristjan Järvi'nin de benzer fikirleri var. Eski bir SSCB ülkesi olan Estonya'da dünyaya gelen Järvi sürgün fikrine yabancı bir müzisyen değil. 1970'lerde körfezin karşısındaki Finlandiya'ya özgürlük olarak bakar, oraya gitmek isterdik diyor. "Bu sınırlar artık yok" diye ekliyor, ama başka yerlerde sınırların dikenli telleri artık daha keskin ve Akdeniz'in dibinde sayısız çocuk yatıyor.

Akdeniz artık hayaletler dolu bir deniz

Järvi daha yeni Sovyetler Birliği tarafından evlerinden sürgün edilen Estonyalıların Haziran Sürgünü olarak adlandırdığı olayın 80. yıldönümünü andık diyor.

Kristjan Järvi, Richter'in müziğini 'aktivist bir müzik' olarak tanımlıyor. 56 yaşındaki Richter ise "bu krizler farklı biçimlerde hâlâ bizimle" diyor.

Toplam 1 saat 8 dakikalık albümün önemli bölümü "Exiles" bestesine ait ve toplam 18 bölümden oluşuyor.

Richter, albümün kalan süresini ise retrospektif anlayışla kimi eski besteleriyle tamamlamış. Bunların en çarpıcı olanı esasen film müzikleriyle tanıdığımız Richter'in yönetmen Ari Forman'ın "Waltz with Bashir" filmi için yaptığı albümde yer alan "The Haunted Ocean" bestesinin "Exiles" albümü için kaydettiği yeni versiyonu.

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 06 Ağustos 2021, Cuma

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN