15 YILIN ARŞİVİ

Hiromi’nin virtüözitesi marifet ile fikir arasında gidip gelirken derinlikten yoksunlaşıyor

Hiromi konserinde kötü bir şey yoktu, ama bir iyi, bir de daha az iyi iki şey vardı

Hiromi’nin dün akşam konserinin ana malzemesi "Spectrum" albümüydü. Yayınladığı günden itibaren birkaç kez dinlediğim için her parçayı ayrı ayrı tanıyorum. Hiromi'nin piyanoyla betimleme konusundaki ustalığı tartışılmaz. Buna en güzel örnek "Whiteout" isimli parça.

Tartışılmaz bir yetenek harikası olan sanatçı konserine hızlı, eğlenceli ve teknik olarak tüm marifetlerin bir bir sıralandığı "Kaleidoscope" ve "Yellow Wurlitzer Blues" ile başladı. Bu iki parçayı albümde kayıtlı süreden daha uzun çaldı, aralara spontan doğaçlamalar girdi, renkli ve hınzır eğlencelikler üretti, hem kendi eğlendi ve konsere ısındı, hem dinleyiciyi mutlu etti. Düşük tempoyu lirik balad "Whiteout" ile çaldı. İşte, bu parça tam bir betimleme ustalığı olan üst düzey bir çalışmadır. Albümde de, konserde de gayet güzeldi.

Konserin ilerleyen dakikalarında hızı, tekniği, sıcaklığı, salona hakimiyeti arttı ve açıldıkça açıldı. "Mr. C.C.", "Blackbird" sırayla geçti. Müziklerin hikâyelerini anlattı ve son olarak Gershwin'in 22 dakikalık "Rhapsoy in Blue" medley ile bis hariç konseri tamamladı.

Bu dediklerim Hiromi'nin başta söylediğim iki iyi şeyden daha iyi olanı. Marifet iltifata tâbi ise bu konuda üzerine söylenecek tek söz yok. Alkışlar.. Alkışlar.

Ama bence bir de, daha az iyi bir şey var ki bu şey kritik maalesef.

Hiromi ile ilgili yazdığım önceki yazıda Keith Jarrett'ın rahatsızlanıp sahnelerden uzak kalması nedeniyle -yaşlandı da artık- solo doğaçlama piyano konserlerinde Hiromi seçenek olabilir mi diye kendime sormuştum. Albümü dinleyince aklıma bu fikir geldi ama, dün akşam izlediğim Hiromi, Keith Jarrett'ın yaptığına hiç bir şekilde karşılık gelemez. Şimdi bana derseniz ki 'zaten bunu durduk yere kendin uydurdun, kimsenin böyle bir beklentisi yok iken bir de sonuca varıyorsun' derseniz haklısınız derim ama sanatın her alanında artı gösteri/sahne sanatlarında böyle beklenmedik mukayeseler her zaman fikir jimnastiği olarak yapılır. İşe şu tarafından bakın, ya olsaydı?

Keith Jarrett saf bir ilham icracısı ve anlık zincirleme müzikal fikir ustasıdır. Hiromi ister yazılı, ister doğaçlama hangisi olursa olsun üstün tekniğini şova dönüştürmeye çekinmiyor ve bunu yaparken salona hınzır bakışlar ve gülücükler atmayı da ihmal etmiyor. Anlık doğaçlamanın derinliğinde kaybolup gitmiyor. Ve bence, bu nedenle, görkemli üstün tekniği Japon harikasına dönüşüyor ama kıymetli bir şovun ötesini bile zorlamıyor. Müziğin saf derinliğine geçmiyor, geçemiyor.

Fotoğraf: Sedat Antay

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 13 Ekim 2022, Perşembe