Kenny Dorham

McKinley Howard (Kenny) Dorham Amerikalı trompetçi, besteci ve şarkıcıdır. Yumuşak, enerjik, be-bop stili ve kendinden emin güçlü icrasıyla sayısız müzisyeni etkilemiş olan Dorham, ne yazık ki Dizzy Gillespie, Fats Navarro, Clifford Brown ve Miles Davis gibi trompetçilerin gölgesinde kalarak hak ettiği ilgiyi görememiştir. 1940 ve 50`lerin birçok dev ismiyle birlikte çalan ve 60`larda da kendi gruplarını yöneten Dorham`ın birçok bestesi de birer caz standartı haline gelmiştir (Blue Bossa, Prince Albert, Lotus Blossom, Una Mas, Whistle Stop vb).

Fairfield, Texas`ta doğan ve müzikle iç içe bir ailede yetişen Kenny Dorham 7 yaşında piyano dersi almaya başlar, Austin High Scool`a devam ettiği sıradaysa trompete geçer. Wiley College`de eczacılık eğitimi alırken bir dans grubunda ilk kez trompet çalar. 1942 yılında orduya katılarak boks takımının üyesi olur ve 1943`te “Illinois” Jacquet’in ağabeyi trompetçi Russell Jacquet`le çalışmaya başlar. Daha sonra New York`a yerleşerek Dizzy Gillespie`nin grubunda hem trompet çalar, hem de şarkı söyler; ayrıca Billy Eckstine, Lionel Hampton ve Mercer Ellington`un orkestralarında da çalışır. Hafif ve dingin sound`undan ötürü “Quiet Kenny” olarak anılmaya başlayan sanatçı 1948-1950 yılları arasında da Charlie Parker`ın grubunda Miles Davis`in yerini alacaktır. 1950`lerin başlarında New York`ta çalan ve 1952`de Thelonious Monk`la, 1954 ve 1956 yıllarında da Sonny Rollins`le kayda giren Kenny Dorham, Art Blakey ve Horace Silver`la birlikte the Jazz Messengers grubunun kurucularındandır.

1956 yılında Clifford Brown`un genç yaşta otomobil kazasında hayatını kaybetmesiyle birlikte the Max Roach/Clifford Brown Quintet`te sanatçının yerini alır. Bir yandan sideman olarak çalışırken öte yandan kendi gruplarını yöneten Dorham (ki the Jazz Prophets bunlardan biridir) Bobby Timmons, Herbie Hancock, Joe Henderson, Charles Davis, Kenny Burrell, Butch Warren ve Tony Williams gibi genç müzisyenlerin tanınmasına aracılık edecektir. 1960`lar boyunca Blue Note ve Prestige plak şirketleri adına lider olarak kaydettiği albümlerin yanısıra Joe Henderson, Jackie McLean, Cedar Walton, Andrew Hill ve Milt Jackson gibi isimlerin albümlerinde de sideman olarak yer alır. 1958 ve 1959 yıllarında the Lenox School of Jazz`da eğitmenlik yapan Kenny Dorham, yine 1959 yılında Les Liaisons Dangereuses ve Un Témoin dans la Ville filmlerinin müziklerini yapar. Whistle Stop, Una Mas ve Trumpet Toccata gibi klasikleşmiş çalışmalara imza atmış olan sanatçı, Downbeat dergisi adına özenli ve zekice eleştiriler de kaleme almıştır. Son yıllarında NYU School of Music`te ders veren Kenny Dorham 48 yaşında böbrek yetmezliği sonucu hayatını kaybetmiştir.

Kenny Dorham diskografisi: Lider olarak: 1953: Kenny Dorham Quintet (Debut), 1955: Afro-Cuban (Blue Note), 1956: `Round About Midnight at the Cafe Bohemia (Blue Note), 1957: Jazz Contrasts (Riverside) featuring Sonny Rollins, 1957: 2 Horns / 2 Rhythm (Riverside) featuring Ernie Henry, 1958: This Is the Moment! (Riverside), 1959: Blue Spring (Riverside) with Cannonball Adderley, 1959: Quiet Kenny (New Jazz), 1960: The Kenny Dorham Memorial Album (Xanadu), 1960: Jazz Contemporary (Time), 1960: Showboat (Time), 1961: Whistle Stop (Blue Note), 1961: Inta Somethin` (Pacific Jazz), 1962: Matador (United Artists), 1963: Una Mas (Blue Note), 1963: Scandia Skies (SteepleChase), 1963: Short Story (SteepleChase), 1964: Trompeta Toccata (Blue Note). Sideman olarak: Toshiko Akiyoshi ile, Toshiko at Top of the Gate (1968), Andy Bey ile, Andy and the Bey Sisters (1959), Art Blakey ile, The Jazz Messengers at the Cafe Bohemia Volume 1 (1955), The Jazz Messengers at the Cafe Bohemia Volume 2 (1955), Rocky Boyd ile, Ease It (1961; aka West 42nd Street), Tadd Dameron ile, Fontainebleau (1956), Lou Donaldson ile, Quartet / Quintet / Sextet (1954), Herb Geller ile, Fire in the West (1957), Benny Golson ile, The Modern Touch (Riverside, 1957), Barry Harris ile, Bull`s Eye! (Prestige, 1968), Joe Henderson ile, Page One (1963), Our Thing (1963)In `n Out (1964), Ernie Henry ile, Presenting Ernie Henry (Riverside, 1956), Last Chorus (Riverside, 1956-57), Andrew Hill ile, Point of Departure (1964), Milt Jackson ile, Roll `Em Bags (Savoy, 1949), Invitation (1962), Clifford Jordan ile, Starting Time (Jazzland, 1961), In the World (1969), Harold Land ile, Eastward Ho! Harold Land in New York (Jazzland, 1960), Abbey Lincoln ile, That`s Him! (Riverside, 1957), It`s Magic (1958), Abbey Is Blue (1959), Jackie McLean ile, Vertigo (1962), Gil Mellé ile, Gil`s Guests (1956), Helen Merrill ile, You`ve Got a Date with the Blues (1959), Hank Mobley ile, Mobley`s 2nd Message (1956), Curtin Call (1957), Thelonious Monk ile, Genius of Modern Music: Volume 2 (1952), Oliver Nelson ile, Meet Oliver Nelson (1959), Cecil Payne ile, Zodiac (1968), Max Roach ile, Max Roach + 4 (EmArcy, 1956), Jazz in ¾ Time (EmArcy, 1957), The Max Roach 4 Plays Charlie Parker (EmArcy, 1958) MAX (Argo, 1958), Sonny Rollins ile, Moving Out (Prestige, 1954), Rollins Plays for Bird (Prestige, 1956) Sonny Boy (Prestige, 1956 [1961]), Horace Silver ile, Horace Silver and the Jazz Messengers (Blue Note, 1954), Cecil Taylor ile, Hard Driving Jazz (1958), Cedar Walton ile, Cedar! (Prestige, 1967), Randy Weston ile, Live at the Five Spot (United Artists, 1959), Barney Wilen ile, Barney (1959), Un Temoin Dans La Ville (1959), Phil Woods ile, Pairing Off (1956).

Arto Peştemalcıgil

Cazkolik.com / 30 Ağustos 2012, Perşembe

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN