Ricky Ford Kaset Mitanni gecesi

İsmi caz dünyasının önemli aktörleriyle aynı paragrafta yer alan ama elinizi uzattığınızda dokunacağınız bir caz figürü Ricky Ford. Doğaçlamalarındaki akıl oyunlarıyla zihin açan, tutkulu, kararlı, düşünen bir “caz gurusu”. 2000’lerin başında Bilgi Üniversitesi Müzik Bölümü’nde hocalık yaptığı dönemde öğrenciler şuan Türkiye’de icra edilen cazın kalburüstü müzisyenlerine dönüştüler. Ara sıra ülkemizde vakit geçiriyor ve şanslı ülkemizin şanslı caz dinleyicileri usta saksafoncunun performanslarını iple çekiyorlar. Konser haberini aldığım zaman yakın bir dostumla sohbetteyken "Cazın devler liginden çok önemli bir isim dinleyeceğiz" demişti. Alaylı diyeceğimiz türden kalitesini kanıtlamış saksafonculardan aktif olarak çalan kimler kaldı diye düşünürsek Ricky Ford`un kıymetini daha da iyi anlarız.

 
Geçtiğimiz akşam Beşiktaş Kaset Mitanni’de termometre çatlatan bir İstanbul akşamında dinledim kendisini. Heybetli duruşu ve nefesindeki kudretiyle Dexter Gordon’ın hamurundan yoğurulmuş, üzerine tutkusu ve karar cümleleriyle Coltrane’in mükemmel icra yeterliliğini ekleyen bir müzisyen olduğunu biliyordum ama canlı izlerken bir şey daha fark ettim ve çok hoşuma gitti. Caz “kusursuz” bir müzik değildir. Pürüzlü yanları, hataları vardır. İyi bir müzisyen kendini kaptırdığında rahatlığıyla ve ustalığıyla hataları müziğinin majör elementlerinden birine dönüştürebilir. Benim için “iyi caz” demek kusursuz çalmak değildir, aksine risk almak kusursuzluğu dönüştürebilmenin imkanlarını zorlamaktır. Alışılmadık seslerle de barışık olmak demektir. Monk’un, Bill Evans’ın yarattıkları kusursuzluğun yakınından geçebilmenin mümkün olmadığını kabul edersek hata yapabilme özgürlüğü verilmiş bir müzik türünde kendimizi neden özgür hissetmeyelim ki?  Klasik müzik ya da Avrupa Çağdaş Müziği gibi steril ve kimi zaman kalıplar içinde kalmış ve hata kabul etmeyen bir müzik değildir caz. Her insan gibi, sizin ve benim gibi kusurlu ve doğal bir müziktir. Yaşamda olduğu gibi hatalara takılmadan başarıya ulaşabilmek için çalışmalı inovatif bir düşünce yapısıyla doğaçlamalıdır. Ricky Ford sahnede doğaçlarken bile isteye değiştirdiği bölümlerde standartların içine kimi zaman Gershwin’den Fascinating Rhythm, kimi zaman Mingus Better Get Hit In Your Soul’dan bir ritim section ekleyiveriyor. Parça içlerine serpiştirdiği farklılıklarla değil icrasındaki boşluklarla, tolere edilebilir detonasyonlarıyla, dönüştürmeleriyle doğallığını hissettiriyor.

23 Ocak akşamı kendisine sahnede senelerdir olduğu gibi Can Kozlu ve Ali Perret`le birlikte yeni tanıştıkları Erdal Akyol eşlik ediyordu. Son derece iyi anlaşan bu kadro haklı olarak mekanı tıka basa doldurmuştu, izleyicileri dışarı taşan mekanın belki de en önemli gecelerinden birini yaşamasını sağlamıştı.

Cazın canlılığını yitirdiğini, yaşlandığını düşünenlere mekanı ısıtan müzik güzel bir cevap olmuştu. O akşam sahnede gördüm ki caz, Ali Perret’nin gözlüklerinin üzerinden bakışındaki ciddiyette, Can Kozlu’nun davulu başında Ricky Ford’u heyecanla takip eden gözlerinde, Ricky Ford’un gürül gürül nefesinde ve konseri izlemek için gelen gitarist Cem Tuncer’in yüzündeki tarifsiz mutlulukta yaşıyordu.

Konserin sonuna doğru, konseri izlemek için gelmiş, Türkiye caz ortamının önde gelen isimlerinden önce Sanat Deliorman, ardından Ali Perret de Başak Yavuz`u sahneye davet etti. Her iki müzisyen için bu isimlerle sahnede olmak güzel bir hatıra olmuştur eminim. Düşünsenize, Charles Mingus`la, Jaki Byard`la beraber çalmış bir adamdan bahsediyoruz.

 
Standartlardan seçilmiş bir repertuvar dinledik. Cousin Mary`yle çıktık yola. Stan Getz`e ithaf ettiği Time for Love, Epistrophy, Naima, Footprints, On Green Dolphin Street, Billie`s Bounce ve Body and Soul`la yolculuğu tamamladık. Dolu dolu geçen, ama dinleyicilerin bedenlerinde sadece mutluluktan ve yükseltmekten dolayı tatlı bir yorgunluk bırakan bir performanstı.

 
Konser bitimi mekandan ayrılırken Mitanni`nin sahibi ve işletmecisi Turgay Demiryürek`le ayaküstü sohbetimiz sırasında "burayı sıfırdan yaratırken bir hayalle yola çıktık, ve bu gece hayalimizin en özel doruk noktalarından biri" demişti. Ricky Ford yakın dönemde çeşitli mekanlarda konserler verecek. Herhangi bir yerde izleme şansınız olursa kaçırmamanızı öneririm.

Burak Sülünbaz

Fotoğraflar: Tunçel Gülsoy

Cazkolik.com / 27 Ocak 2017, Cumartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN