Çalkantılı bir dünyanın sesi: Cazkolik gözüyle 62. Berlin Caz Festivali'nde direniş notaları

 

 

Öncelikle, bu yıl Cazkolik adına festivale katılmaktan ve bu prestijli etkinliğin parçası olmaktan mutlu olduğumu belirtmek isterim. Heyecanla beklediğim Berlin Caz Festivali’nin ardından, festival boyunca tanık olduklarımı, gözlemlerimi, konserleri, kısaca olan biteni buradan size aktarabildiğim için mutluyum.

 

 

 

"Where Will You Run When the World’s on Fire? (Dünya yanarken nereye kaçacaksın?)"

 

 

"Dünya yanarken nereye kaçacaksın" sorusu bu yıl 62. Berlin Caz Festivali'nin sadece sloganı değil, aynı zamanda 2025 sonbaharının karmaşa ve belirsizlik içinde çalkalanan küresel ruh halinin can alıcı sorusuydu. Fakat, festivalin artistik direktörleri ve sahne alan müzisyenler bu soruya pasif bir kaçış önermek yerine ortak bir eylemle cevap verdi: "Hiçbir yere kaçmayacağız, burada kalıp haykıracağız".

 

Gelin birlikte festivalin tarihine ve bu yılın çarpıcı sloganı ile öne çıkan olaylara yakından bakalım.

 

 

Tarihçe ve kimlik

 

 

Berliner Jazztage (Berlin Caz Günleri) adıyla 1964 yılında Joachim-Ernst Berendt ve Ralf Schulte-Bahrenberg tarafından hayata geçirilen festival, 1981 yılında Jazzfest Berlin (Berlin Caz Festivali) adını aldı. Festival, Avrupa'nın en eski ve uluslararası üne sahip festivallerinden biri olma özelliğini bugüne kadar koruyor. 2018 yılından beri Jazzfest Berlin'in Sanat Yönetmenliği görevini Nadin Deventer üstleniyor. Jazzfest Berlin, Deventer yönetiminde 2020, 2022 ve 2024 yıllarında Alman Caz Ödülü'ne (Deutscher Jazzpreis) "Yılın Festivali" dalında aday gösterildi ve 2021 yılında Europe Jazz Network tarafından "Maceracı Programlama Avrupa Ödülü"ne (European Award for Adventurous Programming) layık görüldü.

 

 

62. yılın sloganı: Bir Çağrı

 

 

Bu yıl 62. Berlin Caz Festivali, 30 Ekim ile 2 Kasım 2025 tarihleri arasında gerçekleşti. Festivalin düşündürücü sloganı; "Where Will You Run When the World’s on Fire? (Dünya yanarken nereye kaçacaksın?)" sorusu oldu.

 

Bu soru festival broşüründe şöyle açıklanıyor: "Dünya çalkantılı. Efsanevi gitarist Marc Ribot'un yeni albümü ‘Map of a Blue City’de sorduğu gibi: Dünya alevler içindeyken nereye kaçarsınız? Trompetçi Wadada Leo Smith ve piyanist Vijay Iyer, sanki müzikle cevap verircesine, “Defiant Life” albümlerinde hayatın asi ruhunu keşfediyor ve şarkılarıyla acı ve umutsuzluk dolu bir dünyaya meditatif bir merhem sunuyorlar".

 

Gerçekten de, dünyanın ateş altında olduğu, modern tarihin en ürkünç dönemlerinden birinden geçtiğimiz bugünlerde sığınabileceğimiz limanların başında bilim ve sanat gelmeli.

 

 

Sanatsal çeşitlilik ve etki

 

 

Küresel krizler ve çalkantılı dönemler ışığında, bu yıl Jazzfest Berlin, 20'den fazla ülkeden 120 uluslararası müzisyeni Berlin'e davet etti. Program, serbest doğaçlamalardan hip-hop'a lirik ve melankolik tonlardan akortsuz gitar seslerine veya kekeme ritimlere, iç gözlemsel solo setlerden güçlü büyük topluluklara kadar uzanan sanatsal açıdan çeşitlilik içeren bir yelpaze sundu. Dört gün boyunca, toplam 27 etkinlikte, caz tarihinin sıra dışı ve stil belirleyici sanatçıları; Haus der Berliner Festspiele, A-Trane, Quasimodo ve Kaiser Wilhelm Anıt Kilisesi gibi mekânlarda, uluslararası müzisyen topluluğunu kutlayarak heyecan veren genç seslerle sahneyi paylaştı.

 

---

 

 

 

 

Albert Mangelsdorff Ödülü Sahibi: Lauren Newton

 

 

Festivalin önemli parçası olan ve 1994 yılından bu yana iki yılda bir Almanya’daki caz müzisyenlerine verilen en prestijli ödül olarak kabul edilen Albert Mangelsdorff Ödülü bu yıl sahibi Lauren Newton’a verildi.

 

Festival için özel hazırlanan kitapçıkta, ödül hakkındaki görüşlerini Jüri Başkanı Anette von Eichel ve Alman Caz Birliği Başkanı Michael Griener şu ifadelerle dile getiriyorlar: "Albert Mangelsdorff, zamanının seçkin müzisyeni, yenilikçiliğin savunucusu, sınırları zorlamada öncü ve Alman caz sahnesinde eşi benzeri olmayan bir isimdi. Onun adını taşıyan bu ödülle mirasını yaşatıyor ve Alman caz ve doğaçlama sahnesini önemli ölçüde etkileyen, yeni yollar açan ve kalıcı ilhamlar veren müzisyenleri onurlandırıyoruz. Bu ödül, sanatsal mükemmelliği, kişinin kendi vizyonunu geliştirme yeteneğini, başkalarına ilham vermeyi ve böylece müziğimizi Almanya'da görünür kılmayı temsil ediyor. Bu nedenle, 2025 Albert Mangelsdorff Ödülü'nün bu idealleri olağanüstü şekilde temsil eden bir sanatçıya verilmesinden büyük mutluluk duyuyoruz. Lauren Newton, onlarca yıldır caz ve doğaçlama sahnesini şekillendirerek, müzikal ve sosyal birlikteliğimizin, özellikle de günümüzde acil ihtiyaç duyduğu etkileşimi, çok sesliliği ve açık sorgulama niteliklerini somutlaştırdı. Dolayısıyla bu ödül, yalnızca olağanüstü bir yaşam boyu başarının takdiri değil, aynı zamanda sahnemizin çeşitliliğini, yaratıcılığını ve yenilikçi ruhunu kutlamak için de bir fırsattır. Kendisini yürekten kutluyoruz".

 

 

Albert Mangelsdorff - Photo Jazz Page sayfasından alınmıştır. (Photo: Ulla C. Binder)

 

 

Photo: Lauren Newton

 

---

 

 

Vokalde sınırları zorlayan bir sanatçı; Lauren Newton

 

 

 

Oregon'da doğan ve 1974 yılından beri Baden-Württemberg'de yaşayan Lauren Newton, vokal ifadesini sanatsal bir şekilde genişletmesiyle uluslararası üne kavuştu. Solist olarak Vienna Art Orchestra ve Vocal Summit gibi efsanevi topluluklarla; Bobby McFerrin ve Anthony Braxton gibi büyük isimlerle sahne aldı. Sanatçının diskografisi yaklaşık 90 kayıttan oluşuyor. Grup lideri olarak yaptığı ilk kayıt olan Timbre ile 1983'te Alman Plâk Eleştirmenleri Ödülü'nü aldı. Newton, 2020'de yaşam boyu başarılarından dolayı Baden-Württemberg Özel Caz Ödülü'ne layık görüldü. Sanatçı, Graz, Essen, Berlin, Hamburg ve Luzern'deki üniversitelerde caz şarkıcılığı ile serbest doğaçlama alanlarında dersleri verdi. Konserleri, besteleri ve dersleriyle müzik sahnesine ilham vermeye devam eden Newton'ın "Vocal Adventures: Free Improvisation in Sound, Space, Spirit and Song" adlı kitabı 2022 yılında Wolke Verlag tarafından yayımlandı.

 

 

Konser izlenimleri: Sahnede kadın gücü

 

 

Bu bilgilerin ardından konserler hakkındaki notlarıma geçebiliriz. Öncelikle, festival kapsamında gözlemlediğim olumlu ve sevindirici bir şey var ki, o da kadın müzisyenlerin artmış olması. Bu durum caz dünyasında denge arayışının göstergesi olarak sevindirici bir gelişmeydi.

 

Festivalin ana sahnesi Haus der Berliner Festspiele'de cazseverler 30 Ekim akşamı art arda üç konser izleme fırsatı elde etti.

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük - Haus der Berliner Festspiele

 

---

 

 

Birinci Gün: Yoğunluk ve Direnç; Açılış: Niescier / Reid / Salem: "Beyond Dragons"

 

 

Festivalin açılış konserini muhteşem üçlü Angelika Niescier (alto saksafon), Tomeka Reid (çello) ve Eliza Salem (davul) ile gerçekleştirdi. Bu üç kadın müzisyen sahneyi adeta salladı. Angelika Niescier oldukça enerjikti ve serbest cazın fitilini ateşledi. Tomeka Reid’in güçlü besteleri, ustalıkla çalınan armoniler ve ritimlerle doğaçlama için harika fırsatlar ortaya koyuyordu. Niescier'e, davulcu Savannah Harris'in yerine o akşam Eliza Salem eşlik etti.

 

 

Photo: Camille Blake

 

 

Felix Henkelhausen: “Deranged Particles”

 

 

Konser, basçı Felix Henkelhausen’ın projesi “Deranged Particles” ile devam etti. Geleneklere olan hassasiyeti ve deneyime açık yapısıyla Henkelhausen, bu yolda gitmek isteyen müzisyenlerin güvendiği bir isim haline geldi.

 

Henkelhausen, grubunun post-bop sound'unun ötesine geçtiğini düşünüyor ve müziği için şunları söylüyor: "Zorlu, ritmik tersine çevirmelerle desteklenen parçalara odaklanmak amacıyla grubu kurduk. Yedili; aralarında tenor saksafoncu Philipp Gropper, New York'ta yaşayan klavyeci Elias Stemeseder ve vibrafoncu Evi Filippou'nun bulunduğu Berlin ve Köln'den bir dizi müzisyenden oluşuyor. Bu isimler, grup liderine, karmaşık bir elektroakustik tını ve hızlı dur-başla (stop-start) groove'lar ile şekillenen müziğe fütüristik bir dokunuş katmada destek oluyorlar. Grubun kendine özgü estetiği, kendi gramerini takip ederken "duyulmamış" bir kelime dağarcığını kullanıyor. Bu, adeta gelecekteki bir toplumun ses dilidir". Bana göre sahnede vibrafonun etkisi özellikle dikkat çekiciydi.

 

 

Photo: Camille Blake

 

 

Gecenin Finali: Vijay Iyer Wadada Leo Smith: „Defiant Life“

 

 

Gecenin finali, piyanist Vijay Iyer ile trompetçi Wadada Leo Smith arasındaki derin işbirliği olan „Defiant Life“ ile son buldu. Smith'in Iyer'i yirmi yıl önce "Golden Quartet" için davet etmesiyle başlayan ortaklık, Iyer'i Smith'in kalıcı hale geldi ve çağımızın yakıcı sosyopolitik sorunlarını müzikle ele alan ikilileri kuruldu.

 

İkilinin ikinci albümü olan "Defiant Life", insanlık durumunu (Conditio humana) mercek altına alıyor; insanın hem acı çekişini hem de direncini keşfe çıkıyor. Iyer, bu kayıt sürecini şöyle özetliyor: "Bu seans, geçtiğimiz yılın gaddarlıkları karşısında duyduğumuz bitmeyen yas ve öfkeyle yoğruldu, fakat aynı zamanda insana dair olasılıklara olan güçlü inancımızla da belirlendi".

 

Bu iki usta müzisyenin, alttan alta kaynayan yoğunluktaki müziği; karanlık, hatta zaman zaman tehditkâr tınlayan armonileri, ruhani bir hassasiyetle parlayan melodik pasajlarla buluşturuyor. Örneğin "Sumud" gibi bir eserde, Smith'in kendini geri planda tutan, ölçülü icrası sarsıcı bir güzellik saçıyordu. Chicago'nun etkili "Yaratıcı Müzisyenleri Geliştirme Derneği (AACM)"nin eski üyelerinden olan Smith, kendine özgü bir müzikal evren yaratmış bir besteci. Şu anda son Avrupa turnesini gerçekleştiren Smith, bu turne kapsamında, 21. yüzyılın en derinlikli ve çok yönlü müzisyenlerinden biri olan Iyer ile yürüttüğü bu büyüleyici projesini de sahnelemeye devam ediyor.

 

İki usta ismi aynı sahnede dinlemek ve hissettiklerini aktardıkları müzikle bize ulaştırdıkları etki anlatılamayacak kadar derindi.

 

Konserler bittikten sonra izlediklerimi içselleştirmeye çalışıyordum. Sonbaharın serinliği, rüzgârın ağaçların yapraklarına değmesiyle çıkan bambaşka bir müzikle otelin yolunu tuttum. Ertesi gün için dinlenmek gerek.

 

 

Photo: N. Melike Atalay

 

 

Photo: Camille Blake

 

 

Photo: Camille Blake

 

---

 

 

İkinci Gün: Prömiyerler ve ustalık

 

 

Büyük sahnede yine üç konser vardı: Signe Emmeluth: “BANSHEE” (Almanya prömiyeri), David Murray Quartet: “Birdy Serenade” ve Makaya McCraven. Ama bu konserleri izleyemedim.

 

 

Kendimi, Aki Takase solo konserinde bulduğum için çok şanslıydım

 

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

Diğer üç konser yerine Jazz Institute Berlin (JIB)’te gerçekleşen piyanist Aki Takase’nin solo konserine odaklandım. Japon piyanist Aki Takase 1978 yılından bu yana Berlin'de yaşamakta ve Avrupa sahnesindeki çıkışını 1981'deki Berlin Caz Festivali'nde verdiği ilk konserle yapmıştı. 2021'de Albert Mangelsdorff Ödülü'ne layık görülen Takase, bu yılki ödül jürisinde de yer aldı. Sanatçı, sunduğu solo programda yaşamdan esinlenerek yarattığı besteleriyle dinleyicilere zengin bir deneyim sundu. "Sakura" isimli baladıyla dinginliği yansıtırken, yerini "Trafik Jump" ile aniden kentsel kaosu yansıtan dinamik bir tempoya bıraktı.

 

 

Aki Takase: “Timeless Small Project” (Dünya prömiyeri)

 

 

Aki Takase (piyano), Yuma Shigesada (çello), Tino Ribeiro (kontrbas), Valeryia Delé (ses), Fabiana Striffler (violin), Heinrich Köbberling (davullar)

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

 

Photo: Fabian Schellhorn

 

Geçmiş ile gelecek arasında köprü kurmanın önemini sıkça dile getiren usta sanatçı, konserin bir bölümünde sahneyi öğrencileriyle paylaşarak izleyicilere enerjik ve dinamik bir performans sundu.

 

 

Mobait Imaginarium (Dünya prömiyeri)

 

 

Joel Grip (kontrbas), Simon Sieger (çeşitli enstrümanlar), Michael Griener (davul), Assane Seck (Tama, Djembe, Sabar)

 

Dünyanın birçok ülkesinden bir araya gelen sesler ve görüntülerle canlı, zengin ve eğlenceli bir konser gerçekleştirdiler.

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

---

 

 

Üçüncü Gün: Ödül, doğaçlama ve kapanış

 

 

Üçüncü gün, 1 Kasımda beklenen Albert Mangelsdorff Ödül Töreniyle başladı. Vokalist ve besteci Lauren Newton'a, Alman Caz Birliği (Deutsche Jazzunion) tarafından Almanya'daki caz müziğine yaptığı katkılar ve yaşam boyu başarıları nedeniyle Albert Mangelsdorff Ödülü takdim edildi.

 

 

Photo: Camille Blake

 

 

Joëlle Léandre ile Performans

 

 

Newton, ödül töreninin ardından Fransız kontrbas sanatçısı Joëlle Léandre ile birlikte bir performans gerçekleştirdi. Sahne tasarımı Lauren Newton’un eşi Koho Mori-Newton tarafından kendi yapıtlarından oluşan eserlerle hazırlanmıştı. Sesinin sınırlarını zorlayan bir vokal sihirbazı olan Newton, basçı Joëlle Léandre ile de uzun yıllardır verimli projelere imza atmış bir ikili. Seslerden, sessizlikten, nefesten ya da basit bir kumaş parçasından ilham alarak saatlerce sürebilen doğaçlama performansları için Newton, "Her şey bana ilham verebilir. Şu anda sizlerden aldığım ilhamla ortaya neyin çıkacağını bilmediğimiz bir dünyaya doğru ilerliyoruz," diyor. Sanatçı, bu sözlerinin gücünü sahnede sergilediği performansla da kanıtladı. Düşündürücü, eğlenceli, bambaşka bir gezegende olma hissiydi yaşadıklarımız.

 

 

Photo: Ulla C. Binder

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

 

Photo: Deutsche Jazzunion

 

Performans sonrası fotoğraf ve sohbetler derken, bir gün önce izlediğim piyanist Aki Takase ile de tanışma fırsatını elde ettim ve sevgili Cazkolik takipçileri için kendisinden bir de röportaj sözü aldım.

 

Bu unutulmaz anların ardından iki güzel konserle festivali tamamlıyorum.

 

Festivalin önemli bir özelliği de ARD radyo yayın kuruluşları ve Alman radyoları ile yapılan işbirliği sayesinde, festival'deki canlı konser yayınları ve uzun ARD Caz Gecesi aracılığıyla radyodan dinlenebilmesiydi. Kayıtlar ayrıca Berliner Festspiele'nin medya kütüphanesinde (Mediathek) de sunuluyor. Gerçekten müthiş bir kapsayıcılık!

 

---

 

 

Mary Halvorson’s Amaryllis Sextet

 

 

Mary Halvorson (Gitar), Adam O’Farrill (Trompet), Jacob Garchik (Trombon), Patricia Brennan (Vibrafon), Nick Dunston (Kontrbas, E-Bas), Tomas Fujiwara (Davul)

 

Genç müzisyenlerin ortaya koydukları etki ve soloları, izleyicilerden yoğun alkış aldı. İstanbul’lu izleyiciler geçtiğimiz yıl Patricia Brennan, Tomas Fujiwara ve Tomeka Reid’i aynı projede izleme fırsatını yakalamışlardı. 7 Poets Trio grubu, Fujiwara’nın güçlü bir kolektif bilince dayanan, hem vibrafoncu Patricia Brennan’ın hem de çellist Tomeka Reid’in kişisel seslerini ön plana çıkarmalarına olanak tanıyan bir grup olarak hissediliyordu.

 

 

Photo: Camille Blake

 

 

London Jazz Composers Orchestra feat. Marilyn Crispell Angelica Sanchez: “Double Trouble III” by Barry Guy

 

 

Şef Barry Guy (Kontrbas), Marilyn Crispell (Piyano), Angelica Sanchez (Piyano) ve kalabalık orkestra kadrosu

 

Konser başlamadan önce Marilyn Crispell'e 2025 Doğaçlama Müzik Anlık Ödülü (Instant Award for Improvised Music 2025) takdim edildi.

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

Festival kitapçığında şöyle diyor: ‘Geçtiğimiz on yıllarda Guy, serbest doğaçlamadaki ustalığını defalarca kanıtlarken, aynı zamanda klasik müziğin eşsiz bir yorumcusu olarak virtüözlüğünü de geliştirdi. Onunla birlikte London Jazz Composers Orchestra'sı da evrim geçirdi. Doğaçlama müziğin tarihinde, görünüşte zıt uygulamaları büyük ölçekli kompozisyonlarında uzlaştırmasıyla öne çıkmaktadır. London Jazz Composers Orchestra'nın (LJCO) ilk grup lideri kaydı olan "Ode" için, konser uzunluğundaki bu eseri çalmak üzere, aralarında Derek Bailey, Evan Parker ve Tony Oxley gibi döneminin en radikal yenilikçileri bir araya getirilmişti. 1989 yılında, Alexander von Schlippenbach'ın Globe Unity Orchestra'sı ile olan ortaklığı kapsamında LJCO için "Double Trouble"ı bestelenmişti. Guy, bu başyapıtın üçüncü bir versiyonunu, geçen yılki festivalde nefes kesici bir solo performans sergileyen Crispell ve Amerikalı piyanist Angelica Sanchez ile birlikte bu yılki Jazzfest Berlin'de yeniden sahneledi.’

 

 

Photo: Leyla Diana Gücük

 

 

Son Sözler ve İzleyici Profili

 

 

İzleyebildiğim konserlerle ilgili kısa bilgileri buraya not olarak yazarken, son olarak izleyicilerden de bahsetmek gerekirse, çok net olarak diyebilirim ki; salonun neredeyse tamamına yakını gerçek izleyiciydi. Ne demek gerçek izleyici? Genç dinleyicilerin yanı sıra, yaş ortalaması yüksek olan izleyicinin altyapısı sağlam, bu müziği seven yani anlayarak gelen bir kitle olduğunu vurgulamak isterim.

 

Bu festivalin gerçekleşmesinde emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum ve gelecek sene belki ülkemizden de müzisyenlerin katılabileceği festivalde yeniden bir arada olabilmeyi ümit ediyorum.

 

Dünya yanarken yangınları söndürmek için kültür, sanat ve bilimle bir arada olalım.

 

Cazla, sevgi ve barışla.

 

Küçük bir not: Albert Mangelsdorff'un 20. Ölüm yıldönümü nedeniyle Almanya genelinde çeşitli anmalar ve özel konserler düzenlenirken, bu büyük ismin Türkiye caz tarihi için de ne denli önemli olduğunu vurgulamak gerekir. Ülkemizi 1964, 1971, 1974 ve 1986 yıllarında ziyaret eden ve ardında silinmez izler bırakan sanatçının, temas kurduğu Türkiye'nin çok değerli müzisyenleriyle olan iş birliklerini ve etkileşimlerini merkeze alan özel bir yazıyı da çok yakında Cazkolik üzerinden sizlere ulaştırmayı hedefliyorum.

 

Leyla Diana Gücük / 07 Aralık 2025, Pazar

 

---

 

 

ENGLISH TRANSLATE

 

 

Leyla Diana Gücük wrote about her impressions of the 62th Berlin Jazz Festival

 

 

 

 

The sound of a turbulant world: Notes of resistance at the 62nd Berlin Jazz Festival

 

 

The related images are at the upper part of the page.

 

 

"The Sound of a fiery age: Melodies of resistance at the 62nd Berlin Jazz Festival through the eyes of Cazkolik"

 

 

First and foremost, I would like to express my utmost pleasure and honor at attending the festival this year on behalf of Cazkolik and being a part of this prestigious event. Following the highly anticipated Berlin Jazz Festival.

 

"Where Will You Run When the World’s on Fire?" This was not just the slogan for the 62nd Berlin Jazz Festival, but also the most crucial question encapsulating the global mood of autumn 2025, which has been unsettled by chaos and uncertainty. However, the festival’s artistic directors and the musicians performing did not offer a passive escape in response to this question; instead, they answered with a collective action: "We won't run anywhere, we'll stay here and shout."

 

Let's take a closer look at the history of the festival, this year's striking motto, and its highlights.

 

 

History and identity

 

 

Founded in 1964 by Joachim-Ernst Berendt and Ralf Schulte-Bahrenberg under the name Berliner Jazztage (Berlin Jazz Days), the event was renamed Jazzfest Berlin in 1981. It maintains its status to this day as one of Europe’s oldest and most internationally renowned festivals of its kind.

 

Since 2018, Nadin Deventer has served as the Artistic Director of Jazzfest Berlin. Under her artistic leadership, Jazzfest Berlin was nominated for the German Jazz Prize (Deutscher Jazzpreis) in the "Festival of the Year" category in 2020, 2022, and 2024, and was awarded the "European Award for Adventurous Programming" by the Europe Jazz Network in 2021.

 

 

The 62nd year’s motto: A call

 

 

This year’s 62nd Berlin Jazz Festival took place between October 30 and November 2, 2025. The thought-provoking slogan was: Where Will You Run When the World’s on Fire?

 

The power of this statement is explained in the festival brochure as follows: ‘The world is turbulent. As legendary guitarist Marc Ribot asks on his new album ‘Map of a Blue City’: Where do you run when the world is on fire? As if answering with music, trumpeter Wadada Leo Smith and pianist Vijay Iyer explore the defiant spirit of life on their album “Defiant Life,” offering a meditative balm to a world filled with pain and despair.’

 

Indeed, in these days when the world is under fire and we are passing through one of modern history's most terrifying periods, science and art should be among the most important harbors where we can seek refuge.

 

 

Artistic diversity and impact

 

 

In light of global crises and turbulent times, this year’s Jazzfest Berlin invited 120 international musicians from over 20 countries to the city. The program presented an extremely diverse artistic spectrum, ranging from free improvisation to hip-hop and noise, from lyrical and melancholic tones to distorted guitar sounds or stuttering rhythms, and from introspective solo sets to powerful large ensembles.

 

Over four days, a total of 27 events celebrated the international community of musicians at venues such as the Haus der Berliner Festspiele, A-Trane, Quasimodo, and the Kaiser Wilhelm Memorial Church, with extraordinary and style-defining artists from jazz history sharing the stage with exciting young voices.

 

 

Albert Mangelsdorff Prize Winner: Lauren Newton

 

 

A key component of the festival is the Albert Mangelsdorff Prize, which is presented biennially since 1994 to jazz musicians in Germany and is considered the most prestigious award of its kind. This year’s recipient was Lauren Newton.

 

In the special booklet prepared for the festival, Jury Chairwoman Anette von Eichel and the Chairman of the German Jazz Union, Michael Griener, expressed their views on the award with the following statements:

 

‘Albert Mangelsdorff was an eminent musician of his time, an advocate for innovation, a pioneer in pushing boundaries, and an unparalleled figure in the German jazz scene. With the award bearing his name, we keep his legacy alive and honor musicians who have significantly influenced the German jazz and improvised scene, opened new paths, and provided lasting inspiration. This award represents artistic excellence, the ability to develop one’s own vision, inspire others, and thus make our music visible in Germany.

 

We are therefore delighted to present the 2025 Albert Mangelsdorff Prize to an artist who embodies these ideals in an exceptional way. Lauren Newton has shaped the jazz and improvisation scene for decades, embodying the interaction, polyphony, and open inquiry that our musical and social coexistence – especially in our current time – so urgently needs. This award is thus not only an appreciation of an extraordinary lifetime achievement but also an opportunity to celebrate the diversity, creativity, and innovative spirit of our scene. We sincerely congratulate her.’

 

 

An artist pushing the boundaries of vocals

 

 

Born in Oregon and living in Baden-Württemberg since 1974, Lauren Newton has gained an international reputation for her artistic expansion of vocal expression. As a soloist, she has performed with legendary ensembles such as the Vienna Art Orchestra and Vocal Summit, as well as with giants like Bobby McFerrin and Anthony Braxton. Her discography comprises nearly 90 recordings.

 

She received the German Record Critics’ Award (Deutscher Plak Eleştirmenleri Ödülü) in 1983 for her first album as a bandleader, Timbre. In 2020, Newton was also honored with the special award of the Jazzpreis Baden-Württemberg for her lifetime achievements. The artist has taught jazz singing and free improvisation at universities in Graz, Essen, Berlin, Hamburg, and Lucerne. Newton continues to inspire the music scene with her concerts, compositions, and teaching. Her book, Vocal Adventures: Free Improvisation in Sound, Space, Spirit and Song, was published by Wolke Verlag in 2022.

 

 

Concert impressions: Female power on stage

 

 

Following this introductory information, we can move on to my impressions of the concerts. First, there is something very positive and gratifying that I observed on the jazz stages during the festival: the increased visibility of female musicians. This was a welcome development, signaling a search for balance in the jazz scene. On the evening of October 30, jazz lovers had the opportunity to watch three consecutive concerts at the Haus der Berliner Festspiele, the festival’s main stage.

 

 

Day One: Intensity and resistance

 

 

Opening: Niescier / Reid / Salem: „Beyond Dragons“

 

Angelika Niescier (alto saxophone), Tomeka Reid (cello), and Eliza Salem (drums)

 

These three amazing women absolutely rocked the stage. Angelika Niescier was highly energetic and ignited the fuse of free jazz. Tomeka Reid’s powerful compositions, with masterfully played harmonies and rhythms, created wonderful opportunities for improvisation. Niescier was accompanied that evening by Eliza Salem, in place of drummer Savannah Harris.

 

 

Felix Henkelhausen: “Deranged Particles”

 

 

The concert continued with the project “Deranged Particles” by bassist Felix Henkelhausen. With his sensitivity to traditions and his openness to experimentation, Henkelhausen has become a trusted name for musicians wishing to follow this path.

 

Henkelhausen believes his group moves beyond the Post-Bop sound and describes his music as follows: ‘We formed the group with the aim of focusing on pieces underpinned by challenging, rhythmic inversions. The septet features a roster of Berlin and Cologne-based musicians, including tenor saxophonist Philipp Gropper, New York-based keyboardist Elias Stemeseder, and vibraphonist Evi Filippou. These names support the bandleader in giving a futuristic touch to the music, which is shaped by a complex electroacoustic timbre and rapid stop-start grooves. The group's distinct aesthetic uses an "unheard" vocabulary while following its own grammar. It is, so to speak, the sound language of a future society.’ In my opinion, the effect of the vibraphone on stage was particularly striking.

 

 

The night’s finale: Vijay Iyer Wadada Leo Smith: „Defiant Life“

 

 

The night concluded with „Defiant Life“, the profound collaboration between pianist Vijay Iyer and trumpeter Wadada Leo Smith. This partnership, which began when Smith invited Iyer to join his "Golden Quartet" twenty years ago, made Iyer Smith's lasting collaborator and established the duo that addresses the burning socio-political issues of our time through music.

 

Their second duo album, Defiant Life, examines the Conditio humana; it explores both human suffering and tenacious resilience. Iyer summarized the recording process: "This session was imbued with the relentless grief and anger we felt in the face of last year's cruelties, but it was also determined by our powerful belief in human possibility."

 

The subtly simmering intensity of the music of these two master musicians blends dark, sometimes even threatening-sounding harmonies with melodic passages that glow with spiritual sensitivity. In a piece like "Sumud", Smith's reserved, measured performance radiated a shattering beauty. Smith, a former member of the influential Association for the Advancement of Creative Musicians (AACM) in Chicago, is a composer who has created his own musical universe. On his current final European tour, Smith continues to stage this captivating project with Iyer, one of the 21st century's most profound and multifaceted musicians.

 

Listening to and experiencing the impact conveyed by these two masters on the same stage was unspeakably profound. After the concerts, I tried to internalize what I had witnessed. In the cool autumn air, with the entirely different music created by the wind touching the tree leaves, I made my way back to the hotel. Rest was needed for the next day.

 

 

Day Two: Premieres and mastery

 

 

There were three concerts on the main stage again: Signe Emmeluth: “BANSHEE” (German premiere), David Murray Quartet: “Birdy Serenade”, and Makaya McCraven. I unfortunately missed these concerts, but. I was very lucky to find myself at the solo concert of Aki Takase. I focused on the solo concert by pianist Aki Takase, which took place at the Jazz Institute Berlin (JIB). Japanese pianist Aki Takase has lived in Berlin since 1978 and made her European debut with her first concert at the Berlin Jazz Festival in 1981. Takase, who received the Albert Mangelsdorff Prize in 2021, was also a member of this year's award jury. The artist offered the audience a rich experience with her compositions inspired by life. With the ballad "Sakura", she reflected serenity, while with "Trafik Jump", she suddenly gave way to a dynamic tempo reflecting urban chaos.

 

 

Aki Takase: “Timeless Small Project” (World Premiere)

 

 

Aki Takase (Piano), Yuma Shigesada (Cello), Tino Ribeiro (Double Bass), Valeryia Delé (Voice), Fabiana Striffler (Violin), Heinrich Köbberling (Drums)

 

The master artist, who often emphasizes the importance of building bridges between past and future, shared the stage with her students during one part of the concert, offering the audience an energetic and dynamic performance.

 

 

Mobait imaginarium (World Premiere)

 

 

Joel Grip (Double Bass), Simon Sieger (Various Instruments), Michael Griener (Drums), Assane Seck (Tama, Djembe, Sabar)

 

They delivered a lively, rich, and entertaining concert with sounds and images brought together from many countries around the world.

 

 

Day Three: Award, improvisation, and closing

 

 

The third day, November 1, began with the anticipated Albert Mangelsdorff Award Ceremony. Vocalist and composer Lauren Newton was presented with the Albert Mangelsdorff Prize by the Deutsche Jazzunion (German Jazz Union) for her contributions to jazz music in Germany and her lifetime achievements.

 

 

Performance with Joëlle Léandre

 

 

Following the award ceremony, a performance took place alongside French double bassist Joëlle Léandre. The stage design was created by Lauren Newton’s husband, Koho Mori-Newton, using pieces from his own works. Lauren Newton, a sound magician who pushes the boundaries of her voice, and the bassist Joëlle Léandre are a duo that has realized fruitful projects for many years. For her hours-long improvisation performances, inspired by sounds, silence, breath, or a simple piece of fabric, Newton says: "Everything can inspire me. We are currently moving into a world where we don't know what will emerge from the inspiration I am receiving from you now."

 

The artist proved the power of these words with her performance on stage. Thought-provoking, entertaining, the feeling of being on a completely different planet—that was our experience.

 

After photos and conversations following the performance, I also had the opportunity to meet the pianist Aki Takase, whom I had seen the day before, and secured a promise from her for an interview for the dear Cazkolik followers.

 

After these unforgettable moments, I conclude the festival with two wonderful concerts.

 

An important feature of the festival was that, thanks to the collaboration with the ARD broadcasting corporations and German radio stations, the live concert broadcasts and the long ARD Jazz Night made it possible to experience the Festival "on air" (via radio). The recordings are also available in the media library (Mediathek) of the Berliner Festspiele. Truly fantastic inclusivity!

 

 

Mary Halvorson’s Amaryllis Sextet

 

 

Mary Halvorson (Guitar), Adam O’Farrill (Trumpet), Jacob Garchik (Trombone), Patricia Brennan (Vibraphone), Nick Dunston (Double Bass, E-Bass), Tomas Fujiwara (Drums)

 

The impact and solos presented by the young musicians received intense applause from the audience. Audiences from Istanbul had the opportunity to see Patricia Brennan, Tomas Fujiwara, and Tomeka Reid in the same project last year. The 7 Poets Trio was felt to be a group based on Fujiwara’s strong collective consciousness, allowing both vibraphonist Patricia Brennan and cellist Tomeka Reid to bring their personal voices to the forefront.

 

 

London Jazz Composers Orchestra feat. Marilyn Crispell Angelica Sanchez: “Double Trouble III” by Barry Guy

 

 

Conducted by Barry Guy (Double Bass), Marilyn Crispell (Piano), Angelica Sanchez (Piano), and the large orchestra ensemble.

 

Before the concert began, Marilyn Crispell was presented with the Instant Award for Improvised Music 2025. The festival booklet states: ‘Over the past decades, Guy has repeatedly proven his mastery in free improvisation while also developing his virtuosity as a unique interpreter of classical music. The London Jazz Composers Orchestra evolved with him. In the history of improvised music, he stands out for reconciling seemingly opposing practices in his large-scale compositions. For "Ode," the first recording of the London Jazz Composers Orchestra (LJCO) as a group leader, the most radical innovators of their time, including Derek Bailey, Evan Parker, and Tony Oxley, were brought together to perform this concert-length work. In 1989, "Double Trouble" was composed for the LJCO as part of its partnership with Alexander von Schlippenbach's Globe Unity Orchestra. Guy staged a third version of this masterpiece at this year's Jazzfest Berlin, alongside Crispell, who delivered a breathtaking solo performance at last year's festival, and American pianist Angelica Sanchez.’

 

 

Final remarks and audience profile

 

 

While jotting down brief information about the concerts I was able to see, I must finally mention the audience: I can clearly state that nearly the entire hall consisted of genuine listeners. What do I mean by genuine listeners? Alongside young attendees, I want to emphasize that the audience, with a higher average age, had a solid background, loved this music, and thus attended with understanding.

 

I thank everyone who contributed to the realization of this festival, and I hope we can meet again at the festival next year, perhaps with the participation of musicians from our country.

 

Let us stand together to extinguish the fires while the world burns, with culture, art, and science.

 

With Jazz, love, and peace.

 

A small note: On the occasion of the 20th anniversary of Albert Mangelsdorff's death, various commemorations and special concerts are being organized across Germany. It is important to emphasize how significant this great name is also for Turkish jazz history. I plan to publish a special article very soon on the Cazkolik pages, focusing on the collaborations and interactions of the artist—who visited our country in 1964, 1971, 1974, and 1986 and left indelible traces—with highly valued Turkish musicians.

 

With my thanks.

 

Leyla Diana Gücük

 

Cazkolik.com / December 7, 2025

 

---

 

DEUTSCHE ÜBERSETZUNG

 

 

"Die Melodien des Widerstands": Die 62. Jazzfest Berlin aus der Sicht von Cazkolik

 

 

 

 

"Stimme eines feurigen Zeitalters: Melodien des Widerstands beim 62. Jazzfest Berlin aus der Sicht von Cazkolik"

 

 

Zunächst möchte ich betonen, dass es mir eine große Freude und Ehre war, in diesem Jahr im Namen von Cazkolik am Festival teilzunehmen und Teil dieser prestigeträchtigen Veranstaltung zu sein. Nach dem mit Spannung erwarteten Jazzfest Berlin.

 

"Where Will You Run When the World’s on Fire? – Wohin wirst du fliehen, wenn die Welt brennt?"

 

Dies war nicht nur das Motto des 62. Jazzfest Berlin, sondern auch die zentrale Frage, welche die globale Stimmung des von Chaos und Unsicherheit erschütterten Herbstes 2025 auf den Punkt brachte. Die künstlerische Leitung des Festivals und die auftretenden Musikerinnen und Musiker antworteten jedoch auf diese Frage nicht mit einer passiven Flucht, sondern mit einer gemeinsamen Haltung: "Wir werden nirgendwohin fliehen, wir bleiben hier und erheben unsere Stimme."

 

Lassen Sie uns einen genaueren Blick auf die Geschichte des Festivals, sein diesjähriges markantes Motto und die Höhepunkte werfen.

 

 

Geschichte und Identität

 

 

Die Veranstaltung wurde 1964 von Joachim-Ernst Berendt und Ralf Schulte-Bahrenberg unter dem Namen Berliner Jazztage gegründet und 1981 in Jazzfest Berlin umbenannt. Es gilt bis heute als eines der ältesten und international renommiertesten Festivals seiner Art in Europa.

 

Seit 2018 ist Nadin Deventer Künstlerische Leiterin des Jazzfest Berlin. Unter ihrer Leitung wurde das Jazzfest Berlin in den Jahren 2020, 2022 und 2024 für den Deutschen Jazzpreis in der Kategorie "Festival des Jahres" nominiert und 2021 vom Europe Jazz Network mit dem "European Award for Adventurous Programming" ausgezeichnet.

 

 

Das Motto des 62. Jahres: Ein Appell

 

 

Das diesjährige 62. Jazzfest Berlin fand vom 30. Oktober bis zum 2. November 2025 statt. Das nachdenklich stimmende Motto lautete: Where Will You Run When the World’s on Fire? – Wohin wirst du fliehen, wenn die Welt brennt?

 

Die Kraft dieser Aussage wird im Festival-Booklet wie folgt erläutert: "Die Welt ist in Aufruhr. Wohin fliehen Sie, wenn die Welt in Flammen steht, wie es der legendäre Gitarrist Marc Ribot auf seinem neuen Album ‘Map of a Blue City’ fragt? Als würde die Musik darauf antworten, erkunden der Trompeter Wadada Leo Smith und der Pianist Vijay Iyer auf ihrem Album „Defiant Life“ den trotzigen Geist des Lebens und bieten mit ihren Liedern einen meditativen Balsam für eine von Schmerz und Verzweiflung erfüllte Welt."

 

Tatsächlich sollten in diesen Tagen, in denen die Welt in Flammen steht und wir eine der schrecklichsten Perioden der modernen Geschichte durchleben, Wissenschaft und Kunst zu den wichtigsten Häfen zählen, in denen wir Zuflucht suchen können.

 

 

Künstlerische Vielfalt und Wirkung

 

 

Angesichts globaler Krisen und turbulenter Zeiten lud das diesjährige Jazzfest Berlin 120 internationale Musikerinnen und Musiker aus über 20 Ländern nach Berlin ein. Das Programm bot ein äußerst vielfältiges Spektrum, das von freier Improvisation über Hip-Hop und Noise bis hin zu lyrischen und melancholischen Tönen, verzerrten Gitarrenklängen oder stotternden Rhythmen, von introspektiven Solo-Sets bis hin zu kraftvollen Großformationen reichte.

 

Vier Tage lang feierten insgesamt 27 Veranstaltungen an Orten wie dem Haus der Berliner Festspiele, dem A-Trane, dem Quasimodo und der Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche die internationale Musiker-Community, wobei herausragende und stilprägende Künstler der Jazzgeschichte die Bühne mit aufregenden jungen Stimmen teilten.

 

 

Albert Mangelsdorff Preis: Lauren Newton

 

 

Ein wichtiger Bestandteil des Festivals ist der Albert Mangelsdorff Preis, der seit 1994 alle zwei Jahre an Jazzmusiker in Deutschland verliehen wird und als renommierteste Auszeichnung gilt. Die diesjährige Preisträgerin war Lauren Newton.

 

Im eigens für das Festival erstellten Booklet äußerten die Jury-Vorsitzende Anette von Eichel und der Vorsitzende der Deutschen Jazzunion, Michael Griener, ihre Ansichten zur Auszeichnung wie folgt: ‘Albert Mangelsdorff war ein herausragender Musiker seiner Zeit, ein Verfechter der Innovation, ein Pionier beim Überschreiten von Grenzen und eine unvergleichliche Figur in der deutschen Jazzszene. Mit dem Preis, der seinen Namen trägt, halten wir sein Erbe lebendig und ehren Musiker, die die deutsche Jazz- und Improvisationsszene maßgeblich beeinflusst haben, neue Wege eröffneten und nachhaltig inspirieren. Der Preis steht für künstlerische Exzellenz, die Fähigkeit, eine eigene Vision zu entwickeln, andere zu inspirieren und somit unsere Musik in Deutschland sichtbar zu machen. Deshalb freuen wir uns sehr, den Albert Mangelsdorff Preis 2025 an eine Künstlerin zu verleihen, die diese Ideale in außergewöhnlicher Weise verkörpert. Lauren Newton prägt seit Jahrzehnten die Jazz- und Improvisationsszene und verkörpert die Interaktion, die Polyphonie und die offene Hinterfragung, die unser musikalisches und gesellschaftliches Miteinander – gerade in unserer heutigen Zeit – so dringend braucht. Die Auszeichnung ist daher nicht nur eine Anerkennung einer herausragenden Lebensleistung, sondern auch eine Gelegenheit, die Vielfalt, Kreativität und den Innovationsgeist unserer Szene zu feiern. Wir gratulieren ihr von Herzen.’

 

 

Lauren Newton Eine Künstlerin, die die Grenzen der Vokalistik auslotet

 

 

Die in Oregon geborene und seit 1974 in Baden-Württemberg lebende Lauren Newton hat sich international einen Namen durch die künstlerische Erweiterung des vokalen Ausdrucks gemacht. Als Solistin trat sie mit legendären Ensembles wie dem Vienna Art Orchestra und Vocal Summit sowie mit Größen wie Bobby McFerrin und Anthony Braxton auf. Ihre Diskografie umfasst fast 90 Aufnahmen.

 

Für ihr erstes Album als Bandleaderin, Timbre, erhielt sie 1983 den Preis der deutschen Schallplattenkritik. Im Jahr 2020 wurde Newton mit dem Sonderpreis des Jazzpreises Baden-Württemberg für ihr Lebenswerk ausgezeichnet. Sie lehrte Jazzgesang und freie Improvisation an Universitäten in Graz, Essen, Berlin, Hamburg und Luzern. Newton inspiriert weiterhin die Musikszene mit ihren Konzerten, Kompositionen und Lehrtätigkeiten. Ihr Buch Vocal Adventures: Free Improvisation in Sound, Space, Spirit and Song wurde 2022 vom Wolke Verlag veröffentlicht.

 

 

Konzerteindrücke: Frauenpower auf der Bühne

 

 

Nach diesen einführenden Informationen kommen wir zu meinen Eindrücken von den Konzerten.

 

Zunächst gab es etwas sehr Positives und Erfreuliches, das ich auf den Jazzbühnen im Rahmen des Festivals beobachtet habe: die gesteigerte Sichtbarkeit weiblicher Musikerinnen. Dies war eine erfreuliche Entwicklung und ein Zeichen für die Suche nach mehr Ausgewogenheit in der Jazzszene.

 

Am Abend des 30. Oktober hatten Jazzliebhaber im Haus der Berliner Festspiele, der Hauptbühne des Festivals, die Gelegenheit, drei Konzerte hintereinander zu erleben.

 

 

Erster Tag: Intensität und Widerstand

 

 

Eröffnung: Niescier / Reid / Salem: „Beyond Dragons“

 

Das Festival eröffnete mit dem wunderbaren Trio Angelika Niescier (Altsaxofon), Tomeka Reid (Cello) und Eliza Salem (Schlagzeug).

 

Diese drei großartigen Frauen rockten förmlich die Bühne. Angelika Niescier war äußerst energisch und entzündete das Feuer des Free Jazz. Tomeka Reids kraftvolle Kompositionen schufen mit meisterhaft gespielten Harmonien und Rhythmen wunderbare Möglichkeiten für Improvisation. Niescier wurde an diesem Abend anstelle der Schlagzeugerin Savannah Harris von Eliza Salem begleitet.

 

 

Felix Henkelhausen: “Deranged Particles”

 

 

Das Konzert wurde mit dem Projekt “Deranged Particles” des Bassisten Felix Henkelhausen fortgesetzt. Mit seiner Sensibilität für Traditionen und seiner Offenheit für Experimente ist Henkelhausen zu einem vertrauenswürdigen Namen für Musiker geworden, die diesen Weg einschlagen wollen.

 

Henkelhausen ist der Meinung, dass seine Gruppe über den Post-Bop-Sound hinausgeht, und beschreibt seine Musik so: ‘Wir haben die Gruppe gegründet, um uns auf Stücke zu konzentrieren, die von herausfordernden, rhythmischen Umkehrungen unterstützt werden. Das Septett besteht aus einer Reihe von Musikern aus Berlin und Köln, darunter der Tenorsaxofonist Philipp Gropper, der in New York lebende Keyboarder Elias Stemeseder und die Vibrafonistin Evi Filippou. Diese Namen unterstützen den Bandleader dabei, der Musik, die von einem komplexen elektroakustischen Klangbild und schnellen Stop-Start-Grooves geprägt ist, einen futuristischen Touch zu verleihen. Die einzigartige Ästhetik der Gruppe verwendet ein „ungehörtes“ Vokabular, während sie ihrer eigenen Grammatik folgt. Dies ist quasi die Klangsprache einer zukünftigen Gesellschaft.’

 

Meiner Meinung nach war der Einfluss des Vibrafons auf der Bühne besonders bemerkenswert.

 

 

Das Finale des Abends: Vijay Iyer Wadada Leo Smith: „Defiant Life“

 

 

Das Finale des Abends bildete „Defiant Life“, die tiefgreifende Zusammenarbeit zwischen dem Pianisten Vijay Iyer und dem Trompeter Wadada Leo Smith. Diese Partnerschaft, die begann, als Smith Iyer vor zwanzig Jahren in sein "Golden Quartet" einlud, machte Iyer zu Smiths festem Partner und führte zur Gründung des Duos, das sich den drängenden soziopolitischen Fragen unserer Zeit musikalisch widmet.

 

Ihr zweites Album als Duo, Defiant Life, beleuchtet die Conditio humana; es erforscht sowohl das Leiden als auch den unbeugsamen Widerstand des Menschen. Iyer fasst den Aufnahmeprozess wie folgt zusammen: "Diese Session war durchdrungen von der unaufhörlichen Trauer und Wut angesichts der Grausamkeiten des vergangenen Jahres, wurde aber gleichzeitig von unserem starken Glauben an die menschlichen Möglichkeiten bestimmt."

 

Die untergründig brodelnde Intensität der Musik dieser beiden Meistermusiker vereint dunkle, manchmal sogar bedrohlich klingende Harmonien mit melodischen Passagen, die in spiritueller Zartheit leuchten. In einem Stück wie "Sumud" strahlte Smiths zurückhaltende, gemessene Darbietung eine erschütternde Schönheit aus. Smith, ein ehemaliges Mitglied der einflussreichen Association for the Advancement of Creative Musicians (AACM) in Chicago, ist ein Komponist, der ein eigenes musikalisches Universum geschaffen hat. Auf seiner aktuellen letzten Europatournee setzt Smith diese faszinierende Partnerschaft mit Iyer, einem der tiefgründigsten und vielseitigsten Musiker des 21. Jahrhunderts, fort.

 

Die beiden Meister auf derselben Bühne zu erleben und die Wirkung ihrer Musik, die sie uns übermitteln, war unbeschreiblich tiefgründig. Nach den Konzerten versuchte ich, das Gesehene zu verinnerlichen. Bei der Kühle des Herbstes und der ganz anderen Musik, die der Wind in den Blättern der Bäume erzeugte, machte ich mich auf den Weg zum Hotel. Ich musste mich für den nächsten Tag ausruhen.

 

 

Zweiter Tag: Premieren und Meisterschaft

 

 

Auf der großen Bühne gab es wieder drei Konzerte: Signe Emmeluth: “BANSHEE” (Deutschlandpremiere), David Murray Quartet: “Birdy Serenade” und Makaya McCraven. Diese Konzerte konnte ich leider nicht sehen, aber...

 

Ich hatte großes Glück, mich im Solokonzert von Aki Takase wiederzufinden.

 

Ich konzentrierte mich auf das Solokonzert der Pianistin Aki Takase, das im Jazz Institute Berlin (JIB) stattfand. Die japanische Pianistin Aki Takase lebt seit 1978 in Berlin und feierte ihren europäischen Durchbruch mit ihrem ersten Konzert beim Jazzfest Berlin im Jahr 1981. Takase, die 2021 mit dem Albert Mangelsdorff Preis ausgezeichnet wurde, war in diesem Jahr auch Mitglied der Preisjury. Die Künstlerin bot dem Publikum mit ihren vom Leben inspirierten Kompositionen ein reiches Erlebnis. Mit der Ballade "Sakura" spiegelte sie Gelassenheit wider, während sie mit "Trafik Jump" plötzlich einem dynamischen Tempo Platz machte, das das städtische Chaos widerspiegelte.

 

 

Aki Takase: “Timeless Small Project” (Weltpremiere)

 

 

Aki Takase (Piano), Yuma Shigesada (Cello), Tino Ribeiro (Kontrabass), Valeryia Delé (Stimme), Fabiana Striffler (Violine), Heinrich Köbberling (Schlagzeug)

 

Die Meisterkünstlerin, die oft die Bedeutung der Brückenbildung zwischen Vergangenheit und Zukunft betont, teilte in einem Teil des Konzerts die Bühne mit ihren Studenten und präsentierte dem Publikum eine energiegeladene und dynamische Performance.

 

 

Mobait Imaginarium (Weltpremiere)

 

 

Joel Grip – Kontrabass, Simon Sieger – diverse Instrumente, Michael Griener – Perkussion / Schlagzeug, Assane Seck – Tama, Djembe, Sabar, Berno Jannis Lilge – Trompete, Flöten, Bouzouki, Dudelsack, Hyunjeong Park – Gayageum, Elsa M’bala – Loops, Kasette, Hakam Wahbi – Riqq

 

Sie lieferten ein lebendiges, reichhaltiges und unterhaltsames Konzert mit Stimmen und Bildern, die aus vielen Ländern der Welt zusammenkamen.

 

 

Dritter Tag: Preis, Improvisation und Abschluss

 

 

Der dritte Tag, der 1. November, begann mit der mit Spannung erwarteten Albert Mangelsdorff Preisverleihung. Die Sängerin und Komponistin Lauren Newton erhielt den Albert Mangelsdorff Preis von der Deutschen Jazzunion für ihre Beiträge zur Jazzmusik in Deutschland und ihr Lebenswerk.

 

 

Performance mit Joëlle Léandre

 

 

Nach der Preisverleihung fand eine Performance zusammen mit der französischen Kontrabassistin Joëlle Léandre statt. Das Bühnenbild wurde von Lauren Newtons Ehemann Koho Mori-Newton mit eigenen Werken gestaltet. Lauren Newton, eine Stimmvirtuosin, die die Grenzen ihrer Stimme auslotet, und die Bassistin Joëlle Léandre sind ein Duo, das seit vielen Jahren fruchtbare Projekte realisiert. Für ihre stundenlangen Improvisationsperformances, inspiriert von Klängen, Stille, Atem oder einem einfachen Stück Stoff, sagt Newton: "Alles kann mich inspirieren. Wir bewegen uns gerade in eine Welt, in der wir nicht wissen, was durch die Inspiration, die ich jetzt von Ihnen erhalte, entstehen wird."

 

Die Künstlerin bewies die Kraft dieser Worte mit ihrer Performance auf der Bühne. Nachdenklich, unterhaltsam, das Gefühl, auf einem ganz anderen Planeten zu sein – das war unsere Erfahrung.

 

Nach Fotos und Gesprächen nach der Performance hatte ich auch die Gelegenheit, die Pianistin Aki Takase, die ich am Vortag gesehen hatte, kennenzulernen und ihr ein Interview für die lieben Cazkolik-Leser abzusprechen.

 

Nach diesen unvergesslichen Momenten schließe ich das Festival mit zwei wunderbaren Konzerten ab.

 

Eine wichtige Besonderheit des Festivals war, dass es dank der Zusammenarbeit mit den ARD-Rundfunkanstalten und deutschen Radiosendern durch Live-Konzertübertragungen und die lange ARD Jazznacht "on air" erlebt werden konnte. Die Aufnahmen sind auch in der Mediathek der Berliner Festspiele verfügbar. Wirklich eine fantastische Inklusivität!

 

 

Mary Halvorson’s Amaryllis Sextet

 

 

Mary Halvorson (Gitarre), Adam O’Farrill (Trompete), Jacob Garchik (Posaune), Patricia Brennan (Vibrafon), Nick Dunston (Kontrabass, E-Bass), Tomas Fujiwara (Schlagzeug)

 

Die Wirkung und die Soli der jungen Musiker ernteten intensiven Applaus vom Publikum. Zuschauer aus Istanbul hatten im vergangenen Jahr die Gelegenheit, Patricia Brennan, Tomas Fujiwara und Tomeka Reid im selben Projekt zu sehen. Das 7 Poets Trio wurde als eine Gruppe empfunden, die auf einem starken kollektiven Bewusstsein von Fujiwara basiert und es sowohl der Vibrafonistin Patricia Brennan als auch der Cellistin Tomeka Reid ermöglichte, ihre persönlichen Stimmen in den Vordergrund zu stellen.

 

 

London Jazz Composers Orchestra feat. Marilyn Crispell Angelica Sanchez: “Double Trouble III” by Barry Guy

 

 

Leitung: Barry Guy (Kontrabass), Marilyn Crispell (Piano), Angelica Sanchez (Piano) und das große Orchesterensemble.

 

Vor Konzertbeginn wurde Marilyn Crispell der Instant Award for Improvised Music 2025 verliehen.

 

Im Festival-Booklet heißt es: ‘In den letzten Jahrzehnten hat Guy seine Meisterschaft in der freien Improvisation immer wieder unter Beweis gestellt und gleichzeitig seine Virtuosität als einzigartiger Interpret klassischer Musik entwickelt. Mit ihm entwickelte sich auch das London Jazz Composers Orchestra. In der Geschichte der Improvisationsmusik zeichnet er sich dadurch aus, dass er scheinbar gegensätzliche Praktiken in seinen großformatigen Kompositionen vereint. Für "Ode", die erste Aufnahme des London Jazz Composers Orchestra (LJCO) als Gruppenleiter, wurden die radikalsten Innovatoren ihrer Zeit, darunter Derek Bailey, Evan Parker und Tony Oxley, zusammengebracht, um dieses konzertlange Werk aufzuführen. Im Jahr 1989 wurde "Double Trouble" für das LJCO im Rahmen seiner Partnerschaft mit Alexander von Schlippenbachs Globe Unity Orchestra komponiert. Guy inszenierte in diesem Jahr beim Jazzfest Berlin eine dritte Version dieses Meisterwerks, zusammen mit Crispell, die beim letztjährigen Festival eine atemberaubende Solo-Performance lieferte, und der amerikanischen Pianistin Angelica Sanchez.’

 

 

Letzte Worte und das Publikumsprofil

 

 

Während ich hier kurze Informationen zu den Konzerten notiere, die ich sehen konnte, muss ich abschließend das Publikum erwähnen: Ich kann ganz klar sagen, dass fast der gesamte Saal aus echten Zuhörern bestand. Was meine ich mit "echten Zuhörern"? Neben jungen Zuhörern möchte ich betonen, dass das Publikum mit einem höheren Durchschnittsalter eine solide Grundlage hatte, diese Musik liebte und sie somit verstehend besuchte.

 

Ich danke allen, die an der Verwirklichung dieses Festivals mitgewirkt haben, und hoffe, dass wir uns nächstes Jahr wieder bei dem Festival treffen können, an dem vielleicht auch Musiker aus unserem Land teilnehmen werden.

 

Lasst uns zusammenkommen, um die Feuer zu löschen, während die Welt brennt, mit Kultur, Kunst und Wissenschaft.

 

Mit Jazz, Liebe und Frieden.

 

Kleine Anmerkung: Anlässlich des 20. Todestages von Albert Mangelsdorff finden in ganz Deutschland verschiedene Gedenkveranstaltungen und Sonderkonzerte statt. Es ist wichtig zu betonen, wie bedeutend dieser große Name auch für die türkische Jazzgeschichte ist. Ich plane, sehr bald einen speziellen Artikel auf den Cazkolik-Seiten zu veröffentlichen, der sich auf die Zusammenarbeit und Interaktionen des Künstlers mit sehr geschätzten türkischen Musikern konzentriert, den er in den Jahren 1964, 1971, 1974 und 1986 in unserem Land besuchte und die unauslöschlichen Spuren hinterließ.

 

Mit meinen Dankesgrüßen

 

Leyla Diana Gücük

 

Cazkolik.com / Dezember 9, 2025

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN