Orhan Kahyaoğlu'nun kaleminden Anouar Brahem'in 'duru, derin ve çıplak' müziği Türkiye ve dünyada ilk kez bir kitapta ayrıntılı anlatılıyor

Orhan Kahyaoğlu "Duru Derin Çıplak" kitabında Anouar Brahem'in kültürel kökleriyle caz arasındaki bağı saf bir dille anlatırken albümleri bir an önce dinleme isteği uyandırıyor

Türkiye'de müzik üzerine, özel olarak da caz üzerine yazılmış kitap sayısı bir elin parmakları kadardır ama çoğu da başvuru kaynağı olma özelliğine sahip çalışmalardır.

Seksenli yıllardan bu yana müziğe ve müziksevere kalemiyle yol gösteren, müziği sadece yazılan üzerinden değil, arkasındaki hikâye ve sosyo-kültürel bağlarıyla anlamayı ve anlatmayı seven Orhan Kahyaoğlu, Türkiye ve dünyada bir ilke imza atarak Anour Brahem ve müziği üzerine 128 sayfalık etkileyici bir kitap kaleme aldı.

Yıllardır Brahem'in bütün albümlerini hayranlıkla dinleyen ve onun farkını anlamaya çalışan müzikseverler olarak ir çırpıda altı çizile çizile okuyup bitirilen Kahyaoğlu'nun "Duru Derin Çıplak" kitabından sonra emin olun dinlediğiniz müziğin anlamı farklılaşıyor.

Müzisyenlerin yapmak istedikleri ile yaşadıkları arasındaki sıkışmışlıktan çıkan bir sanat olarak Anouar Brahem'in müziği Kahyaoğlu'nun kaleme aldığı sayfaların ardından daha 'duru', daha 'derin ve çıplak' bir hale geliyor.

Sevgili Kahyaoğlu bu kitabı niçin kaleme almayı istediğini "Brahem'in müziğinde, yayınladığı albümler tekil olarak birbirinden ayrı müzikal özelliklere sahip olsa da aynı oranda tek bir müzikal-kültürel sorunsalın izini sürdüğünü kavradım. Bu kitabı yazmamın itici gücü de benim açımdan bu kavrayış oldu" diyerek açıklıyor.

Ve ayrıca, 'ürettiği atipik müzik Brahem'e özgü bir durum olmasa dahi Türkiye ve Ortadoğu coğrafyasının temel enstrümanlarından olan udu bir solo enstrümana dönüştürmeyi başaran kendinden önceki ve kendi kuşağının nadir müzisyen/kompozitörlerinden biri olmasıdır' diye ekliyor.

Tunus Ulusal Müzik Konservatuvarı'nda aldığı uzun soluklu ud eğitimiyle zamanla klasik Arap müziğinde yetkinleşen Brahem'in içindeki müzikal dürtüler sanatçının daha genç yaşından itibaren içinde olduğu müziğe Kahyaoğlu'nun tabiriyle 'sığmaması'nı sağlamıştır. Kahyaoğlu bu 'sığmamayı' 'Tunus'un da Türkiye gibi Avrupa'nın müzikalitesine yakın olmasına bağlıyor. Bu sayede, Anouar Brahem'in müziğinde, kendi özel müzik yolculuğu bazen eklektik ama aslında bir tür fusion müziğine denk gelen kompozisyonlara kişiselliğini kıyasıya katarak biricik bir 'sound'u ud enstrümanını rafineleştirerek geliştirmesi' olarak tarif ediyor.

Brahem'in asıl hedefinin müzikte çok kültürlülük olması soundunu da belirleyen unsurdur. Müziğinin temel taşları Ortadoğu Arap klasik, etnik ve folklorik kaynaklarıyla farklı modern caz eğilimleri ve özellikle de Avrupa cazıdır. Dinleyen herkesin onaylayacağı gibi Brahem'in müziğindeki acı duygusunun yarattığı lirizm kompozisyonlarının hemen tümüne sinmiştir.

Ve ayrıca, değişmeyen gelenekler ölmeye mahkumdur fikrinin de savunucusudur.

Brahem'in müziğinde çoğu kez kendini, iç dünyasını anlattığı açıktır. Yapıtlarına sinen; derin ve içli karanlık tonlardır. Bu özelliğin hissedilişinde enstrüman olarak udun da etkisinin altını bilhassa çiziyor Kahyaoğlu ve "çöl kültürünün de etkisiyle gelişen ıssızlık duygusunun ud ile acı ve hüzünle karışık mükemmel yansıtılışını dinleriz" diyor.

Emin olun Orhan Kahyaoğlu'nun Yort Yayınları'ndan çıkan 128 sayfalık bu enfes kitabı "Duru Derin Çıplak", hem Türkiye'de bir ilk olması, hem gerek Kahyaoğlu'nun gerek farklı kalemlerin besteciler üzerine bu tarz çalışmaları niye daha fazla kaleme alınmıyor sorusunu sorduruyor oluşu ve hakkında yazma isteği doğuruşuyla referans alınması ve her müzikseverin hemen alıp okuması gereken bir başvuru kitabı.

Muhtemelen bu yaz tatilinde, bir yanda çalan Brahem müziğiyle beraber Orhan Kahyaoğlu'nun "Duru Derin Çıplak" kitabını bir çırpıda okumak bir müziksever adına kendinize vereceğiniz en güzel hediyelerden biri olacak.

- "Duru Derin Çıplak", Anouar Brahem Müziği
- Yazan: Orhan Kahyaoğlu
- Yort Kitap, 128 Sayfa, 2021
- yortkitap.com

Cazkolik.com / 03 Temmuz 2021, Cumartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN