15 YILIN ARŞİVİ
Arto Peştemalcıgil ile HAPPY BIRTHDAY JAZZ > Frank Butler > David Murray > Bobby Jaspar > Tadd Dameron > Rex Stewart > Johnny Carisi > Michel Legrand
Bu bölümün müzikleri her ismin altında ayrı ayrı video klipler olarak kayıtlıdır.
Happy Birthday Jazz!`a hoşgeldiniz, yeni bir hafta ve yine az tanınan isimlerle caz tarihine mal olmuş şöhretli isimlerin bir arada olduğu yoğun bir haftaya giriyoruz...
Haftaya Miles Davis ile çalışan caz davulcusu Frank Butler ile başlıyoruz. Salı`nın ismi Türk cazseverinde yakından tanıdığı isimlerden David Murray. Çarşambayı Bobby Jaspar ile geçiyoruz. Perşembenin konuğu bir başka efsane Tadd Dameron. Cuma Rex Stewart`ı ağırlıyoruz, Cumartesi konuğumuz Johnny Carisi, haftayı bir başka efsane Michel Legrand ile kapatıyoruz.
Değerli okurlarım, bana yazarak eleştirilerinizi, isteklerinizi, köşeyle ilgili beklentilerinizi iletin lütfen. Ne de olsa bu benim ilk köşe yazarlığı deneyimim ve dolayısıyle her türlü katkıya açığım.
Arto Peştemalcıgil
arto@cazkolik.com
24 Şubat 2013, Pazar
"Tamamen müzikle çevrili biçimde yaşamak çocukluğumdan beri en büyük tutkum olmuştur. Hiçbir şeyi kaçırmak istemem. Bu yüzden tek bir müzik disiplinine bağlı kalmadım. Çalmayı, yönetmeyi, şarkı söylemeyi ve yazmayı, ve bunları her stilde yapmayı severim. Bu nedenle elimi herşeye uzattım, fakat hepsinden birer parça şeklinde değil. Tam tersine, tüm bu aktivitelerin hepsini birden ciddiyetle, samimiyetle ve derin bir adanmışlıkla gerçekleştiriyorum."
Michel Legrand atipik ve iflah olmaz bir müzisyen olarak statüsünü bu sözlerle tanımlar; daha doğrusu besteci, orkestra şefi, piyanist, şarkıcı, yazar ve prodüktör olarak birçok statülerini. 1932 yılında Paris`te doğan Legrand`ın babası Raymond Legrand, Irma la douce (Sokak Kızı İrma) gibi hitleriyle tanınan ünlü bir orkestra şefi ve besteci, annesi Marcelle Der Mikaëlian ise Ermeni burjuvazisi kökenlidir. 10 yaşında Paris Konservatuarı`na adım atan ve Nadia Boulanger, Henri Challan ve Noël Gallon gibi tanınmış hocaların çelik disiplini altında eğitim gören Legrand okulu armoni, piyano, füg ve kontrpuan dallarında üstün derecelerle bitirir. Derhal şarkı dünyasına yönelerek Maurice Chevalier`nin müzik direktörü olarak çalışmaya başlar. Ünlü Fransız şarkıcıyla birlikte uluşlararası turnelere katılır ve bu şekilde ilk olarak Amerika`yı ziyaret etme imkanı bulur. Burada Columbia Records`un talebi üzerine "I Love Paris" (1954) plağını kaydeder ve plak 50`lerin en çok satan popüler enstrümantal albümlerinden biri olur. Sanatçı 1958`deki bir diğer Amerika ziyaretinde Miles Davis, John Coltrane, Bill Evans, Phil Woods, Ben Webster, Hank Jones ve Art Farmer gibi müzisyenlerle birlikte caz standartlarının yaratıcı orkestrasyonlarından oluşan "Legrand Jazz" albümünü yapacaktır. Michel Legrand ayrıca yine 1950`lerde eşlik ettiği sanatçılar için besteler de yapmaya başlayacak ve ilk önemli çalışması olan La Valse des Lilas`da sonradan alamet-i farikası haline gelecek olan melodik bir yazım stili deneyecektir. Legrand`ı dinleyelim: "Nadia Boulanger her zaman şöyle derdi: "Melodinin üstüne ve altına istediğini koyabilirsin, ama ne olursa olsun aslolan melodidir. Modern müzik beni sıkıyor çünkü yenilikçi ritm ve kontrpuan unsurları içermesine karşın melodi olmadan herşey çok cansız ve gayrı insani. Melodi benim daima sadık kalacağım metresim gibidir." 1955`te Henri Verneuil`in Les Amants du Tage filmi için yazdığı müzikle bu alana da el atan Legrand, dört yıl sonra Fransız Yeni Dalga akımının ortaya çıkışıyla birlikte Fransız sinemasının yeniden canlandırılışının mimarlarından biri olur. Jean-Luc Godard, Agnès Varda, François Reichenbach ve yaratıcı alter egosu Jacques Demy`yle yaptığı ortak çalışmalarla yeni bir film müziği tarzı ortaya koyar. Şarkılı diyaloglara dayalı deneysel ancak oldukça başarılı bir film olan ve Cannes`da Altın Palmiye ödülü kazanan Jacques Demy yapımı The Umbrellas of Cherbourg filmi için yaptığı müzikler unutulmazdır. Filmle ilgili ilginç bir husus da, endüstri profesyonellerinin bu deneysel çalışmayla ilgili taşıdıkları olumsuz kanaatlerdir. Legrand anlatır: "Jacques`la birlikte bu projeyi hayata geçirebilmek için çok uğraştık. Prodüktörler bize önce, "Sevimli gençlersiniz, ancak insanların birbuçuk saatlerini hayatın küçük yavanlıklarını şarkılarla ifade eden karakterleri izlemek için harcayacaklarına gerçekten inanıyor musunuz?" diyerek kapıyı gösterdiler. Filmin Nana Mouskouri tarafından cover`ı yapılan tema şarkısı Je ne pourrai jamais vivre sans toi popüler bir standart haline gelir, ki bunu büyük ölçüde Norman Gimbel tarfından yapılan İngilizce adaptasyonuna (I Will Wait for You) ve Frank Sinatra, Tony Bennett, Louis Armstrong ve Liza Minelli versiyonlarına borçludur. Les Demoiselles de Rochefort, Peau d’âne, Trois places pour le 26 filmlerinde de Jacques Demy’nin yaratıcı sözlerini müziğe uyarlayan Legrand 1968 yılında kendi ifadesiyle "ortam değişikliği" amacıyla Los Angeles`a yerleşir. Aynı yıl basçı Ray Brown ve davulcu Shelly Manne`le birlikte "At Shelly`s Manne-Hole" adlı canlı trio albümünü kaydeder. İlk büyük Hollywood hitiyse, aynı zamanda kendisine ilk Oscar ödülünü kazandıran the Thomas Crown Affair filmi için yaptığı müzik ve filmin Noel Harrison ve Dusty Springfield tarafından kaydedilen unutulmaz şarkısı "The Windmills of Your Mind" olur. Bir yıl sonraysa (1969) The Happy Ending filminden "What Are You Doing for the Rest of Your Life" şarkısıyla ikinci bir hit yaratmanın mutluluğunu yaşar. Sanatçı bundan sonra zamanını Paris ve Hollywood arasında geçirerek Un été 42, Lady Sings the Blues, Jamais plus Jamais, Yentl, Prêt-à-porter gibi farklı film projelerinde yer alacaktır. Michel Legrand filmografisinde Orson Welles, Marcel Carné, Clint Eastwood, Norman Jewison, Louis Malle, Andrzej Wajda, Richard Lester, Claude Lelouch gibi isimlerin yer aldığı yegane Avrupalı bestecidir. 1971 yılında Summer of `42 filminin müziğiyle ikinci Oscar ödülüne ulaşan ve "The Summer Knows" parçasıyla yeni bir hit yaratan Legrand`ın caz alanındaki çalışmalarına dönecek olursak: Stan Getz`in Communications `72 albümünde aranjörlük yapan sanatçı Phil Woods`la Jazz Le Grand (1979) ve After the Rain (1982) albümlerinde birlikte çalışmış; 1992`de Stephane Grappelli`yle bir albüm çalışması için biraraya gelmiştir. 1994 yılında Michel Plays Legrand albümünü yapmış, 2002 yılındaysa 14 klasik parçasını solo olarak icra ettiği Michel Legrand by Michel Legrand`ı kaydetmiştir. Legrand`ın eklektik piyano stili üzerinde Art Tatum, Erroll Garner, Oscar Peterson ve Bill Evans etkilerine rastlamak mümkündür. 1983 yılında Yentl filmi için yaptığı müzikle üçüncü Oscar`ını kazanan ve 1990 yılında Dingo filminin müziği için Miles Davis`le yıllar sonra yeniden biraraya gelen Michel Legrand`ın müzik kariyerini kısıtlı satırlarımıza sığdırmak mümkün gözükmüyor. İyisi mi kariyer konseptini reddeden sanatçının kendisini anlatan sözleriyle yazımızı noktalayalım: "Amaçlar, sonuçlar ve limitlerden nefret ederim. Ben bir sanatçıyım, politikacı değil. Beni motive eden hayatın kendisi ve her tarz müzikteki zenginlik ve çeşitliliktir. Bunu unutmadan, esas önemli olan yeni başlamışlık duygusunu hiçbir zaman yitirmemektir. Hayatının en uyarıcı periyodu öğrenmeye başladığın ve yeni şeyler kaşfettiğin zamandır. Becerin arttıkça doğallığın kaybolur ve hiçbir şeyden korkmazsın. Umarım ki hiçbir zaman insanların soğukça "çok profesyonel" diye tanımlayacakları biri olmam. Hayatım boyunca müzik zevklerimi çeşitlendirmek ve bir kariyer mantığına uymaksızın daima bir "yeni başlayan" olarak kalmak istedim. Stravinsky bir zamanlar şöyle demiş: "Biz insomniyaklar daima yastıkta soğuk bir nokta bulmaya çalışırız." Ben de yıllardır o noktayı arıyorum."
Michel Legrand diskografisi: 1954 I Love Paris 1955 Holiday in Rome 1956 Castles in Spain 1957 Bonjour Paris 1957 C`est magnifique 1958 Legrand in Rio 1958 The Columbia Album of Cole Porter 1958 Legrand Jazz 1959 Paris Jazz Piano 1961 I Love Paris 1961 Reunion in Rhythm 1962 Michel Legrand Plays Richard Rodgers 1964 Les Parapluies de Cherbourg (Original Soundtrack)1967 The Thomas Crown Affair [Original Motion Picture Soundtrack] 1967 Plays for Dancers 1968 At Shelly`s Manne-Hole 1969 The Windmills of Your Mind 1971 Summer of `42 [Original Motion Picture Score] 1974 "Twenty Songs of the Century" 1976 The Concert Legrand 1977 The Other Side of Midnight 1982 After the Rain 1983 Legrand Live Jazz 1986 Atlantic City 1990 Dingo 1992 Autumn in Paris 1992 Legrand Grappelli 1992 Magic: Kiri Sings Michel Legrand 1993 Michel Plays Legrand 1995 Michel Legrand Big Band 1996 L` Douce France 1997 Paris Was Made for Lovers 1999 Live at Fat Tuesday`s 2000 Legrand & Neves 2001 Legrand Chante 2002 Michel Legrand by Michel Legrand 2002 Satie: Piano Works 2004 Twenty Songs of the Century 2005 Ice Station Zebra [Original Motion Picture Soundtrack] 2006 European Holiday: Paris, Rome & Vienna 2006 Legrand Nougaro 2006 Le Cinéma de Michel Legrand: Nouvelle Vague 2007 Eva 2007 Michel Legrand: Le Mans (The Hunter) 2008 Love Is a Ball 2009 Musicales Comédies 2011 The Music of Michel Legrand 2011 Plays Richard Rodgers/Broadway Is My 2012 Michel Legrand Recorded Live at Jimmy`s 2012 La Dame Dans L`auto [Original Motion Picture Soundtrack]
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Monsieur Legrand!
23 Şubat 2013, Cumartesi
(Not: Fotoğraf kalitesi için özür dileriz zira sanatçının internet okyanusunda maalesef daha iyi bir resmi yok, elinde olan, bulabilen varsa lütfen bize iletsin.)
John E. Carisi Amerikalı trompetçi ve bestecidir. Öncelikle bir trompetçi olarak bilinmesine karşın yeteneklerini asıl sergilediği alan besteciliği ve aranjörlüğü olmuştur. Miles Davis`in Birth Of The Cool nonet`i tarafından kaydedilen ve kompleks bir blues olan "Israel" parçası sanatçının bugün hala hatırlanmasını sağlayan en önemli çalışmasıdır.
Trompet çalmayı kendi kendine öğrenen ve müzik kariyerine az tanınmış gruplarda çalarak başlayan Carisi 1938–1943 yılları arasında Herbie Fields`in orkestrasında, 1943 yılıdaysa Glenn Miller`in Army Air Force Band`inde çalışmıştır. 2. Dünya Savaşı sonrası ileri ve sofistike aranjmanlarıyla Ray McKinley, Claude Thornhill ve Charlie Barnet orkestralarına katkıda bulunan sanatçı, 1949-50 yıllarında Claude Thornhill orkestrasında trompet de çalmıştır. Tromboncu Urbie Green`in big band`inin 1956 yılında yaptığı bir albümün bütün müzikleri de John Carisi`ye aittir. İlginç olan, Green`in bir dans müziği albümü yapma amacıyla yola çıktığı çalışmanın Carisi`nin besteleri ve Green, Al Cohn ve Joe Wilder`in mükemmel soloları sayesinde güçlü bir caz albümüne dönüşmesidir. Miles Davis`in 1957 yılı çalışması "Miles Ahead"e "Springsville" bestesiyle katkıda bulunan Carisi, 1959 yılında da Harry Galbraith`s Guitar Choir için müzik yazmıştır. John Carisi 1960 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı destekli Güneydoğu Asya ve Ortadoğu turnesine katılan trompetçilerden biridir ve bu turne esnasında, özellikle de Taj Mahal`de yaşamış olduğu deneyimler 1961 yılında piyanist Cecil Taylor`la birlikte kaydettiği ve Gil Evans`ın adı altında yayınlanan "Into The Hot" plağınaki besteleri için kendisine ilham vermiştir. Sanatçı bu deneyimini şöyle anlatır: "Taj Mahal`i dolunay altında seyretmek inanılmazdı ve `Moon Taj` parçamda sürekli tekrarlanan akor dizisini de ilk kez orada, mozoleumun içinde orkestradan bir flütçüyle birlikte çaldım. O mekanda yabancı bir müzik icra etmek tuhaf bir durumdu, ancak dayanamadık." 1968 yılında trompetçi Marvin Stamm`in Machinations albümünün aranjmanlarını yazan Carisi çalışmalarını caz ve klasik müzik alanlarında sürdürmüş, bir taraftan saksofonlar için bir quartet ve tuba için bir konçerto bestelerken öte yandan Jerry Lewis`in TV şovu için müzik yazmıştır. 1969 yılında eğitmen olarak New York Üniversitesi`nin the Manhattan School of Music fakültesine katılan John Carisi 1984 yılına kadar aralıklarla caz performanslarına devam etmiştir.
Seçilmiş John Carisi diskografisi: Miles Davis & Gil Evans Orchestra: Miles Ahead (Columbia, 1957) Gil Evans: Gil Evans & Ten (Prestige, 1957) Guitar Choir, The With Bob Brookmeyer And Phil Woods Arranged And Conducted By John Carisi - The New Jazz Sound Of Show Boat (Columbia, 1960) Gil Evans: Into the Hot (Impulse! Records; 1961) John Carisi, Eddie Sauter, Christian Wolff, Stefan Wolpe: Counterpoise (hat (now) ART; 2000)
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Carisi!
22 Şubat 2013, Cuma
Rex Stewart Amerikalı kornetçidir. 11 yıl boyunca Duke Ellington orkestrasında çalışmış ve ünlü "konuşma" stili ve yarım valf efektleriyle sayısız Ellington parçasına katkı sağlamıştır. Güçlü ve dikkat çekici tarzdaki çalışı Louis Armstrong, Bubber Miley ve Bix Beiderbecke etkilerini yansıtır. Burada Louis Armstrong`un Stewart`ı gençlik yıllarında ne oranda etkilediğini sanatçının kendi ağzından dinleyelim: "Onun gibi yürümeye ve onun gibi konuşmaya çalışır, hatta onun giydiği ayakkabı ve kıyafetlerin aynısını satın alırdım. Bir seferinde birkaç arkadaş Louis`nin penceresinin altında durup ona serenad yapmaya bile kalkıştık. Sabahın erken saatleriydi ve bir bardan çıkmıştık. Tam başlamıştık ki bir polis bizi gördü ve `defolun buradan yoksa sizi içeri atarım` dedi."
Philadelphia`da doğan Rex Stewart birkaç enstrüman denedikten sonra onlu yaşlarının başında kornet çalmaya başlar. Önce Potomac nehir gemilerinde çalışır; 1921 yılında New York`a giderek sırasıyla Elmer Snowden, Fletcher Henderson, Horace Henderson, McKinney`s Cotton Pickers ve Luis Russell orkestralarında çalar. Nihayet 1934 yılında Duke Ellington orkestrasında Freddie Jenkins`in yerini alır. Ellington`la çalıştığı 11 yıl boyunca bir star statüsünde olan ve "Boy Meets Horn" ve "Morning Glory" gibi klasik parçaların yazılmasına katkıda bulunan Stewart, ayrıca Ellington orkestrasının elemanlarıyla kayıtlara da katılır. Ellington`dan ayrıldıktan sonra kendi gruplarını yönetir, ki bunlar kendi soloları için mükemmel bir ortam sağlayan küçük swing gruplarıdır. Stewart ayrıca 1947-1951 yılları arasında Jazz at the Philharmonic turu kapsamında Avrupa ve Avustralya turnelerine çıkar ve 1950`lerin başlarından itibaren radyo ve televizyonda çalışarak oldukça saygın caz eleştirileri yayınlar. Sanatçının eleştirilerinden bir seçki Jazz Masters of the Thirties kitabında yer almaktadır. 1948 yılında Paris Konservatuarı`nda ders veren Stewart, 1950`lerin başlarında 100+ yıllık bir çiftlik evi satın alarak New Jersey`e yerleşir. Troy, New York`ta bir radyo programı sunar ve hatta kısa süreliğine küçük bir restaurant işletir. Fransa`da yaşarken Cordon Bleu ahçılık okuluna devam etmiş ve hayatını iyi bir ahçı olmaya adamıştır. 1957 ve 1958 yıllarında the Fletcher Henderson reunion band`i yöneten ve grupla birlikte albüm kaydeden Stewart, `58 ve `59`da Eddie Condon`un kulübünde çalıştıktan sonra batı yakasına taşınır. Los Angeles`ta yaşadığı yıllarda Ellington orkestrası elemanlarıyla yeniden bağlantı kurarak Los Angeles bölgesindeki kulüplerde jam session`lara katılır. Rex Stewart ayrıca Steve Allen TV show`un düzenli stüdyo müzisyenlerinden biridir. Hayat dolu, eğlenceli ve yetenekli bir adam olan Stewart, caz tarihi konusunda bir uzman olarak kabul edilmektedir. Sanatçının "Boy Meets Horn" adında bir otobiyografisi de mevcuttur.
Rex Stewart diskografisi: 1953 Dixieland Free-For-All Jazztone, 1953 Ellingtonia Dial, 1954 Irrepressible Rex Stewart Jazzology, 1956 Big Jazz Atlantic, 1957 Cool Fever, 1957 The Big Challenge Jazztone, 1957 The Big Reunion Fresh Sound, 1958Henderson Homecoming, 1958 Porgy and Bess Revisited DRG, 1959 Redhead Design, 1959 Rendezvous with Rex, 1959 Chatter Jazz RCA Victor, 1960 The Happy Jazz of Rex Stewart Prestige Records, 1960 Just for Kicks Grand Award, 1966 With Henri Chase Polydor, 1980 Rex in Paris Barclay, 1998 Late Date Simitar Distribution Beyond Patina Jazz Masters: Rex Stewart Beyond Patina, Jazz Foundations, Vol. 62,Werner Last`s Favourites Jazz, Jazz at Stereoville Blue Moon, Mainstream Jazz Makin Friends, Original Boogie Woogie Universal Pte. Ltd., Pretty Ditty jazz 2 jazz, Shady Side of the Street, Werner Last`s Favourites Jazz.
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Stewart!
21 Şubat 2013, Perşembe
Tadley Ewing Peake "Tadd" Dameron Amerikalı besteci, aranjör ve piyanisttir. Dexter Gordon`un "bebop hareketinin romantiği", eleştirmen Scott Yanow`un ise "bop döneminin nihai aranjör / bestecisi" olarak nitelendirdikleri bir isim olan Dameron bebop`u big band ortamına başarıyla uyarlamış; "Good Bait", "Our Delight", "Hot House", "Lady Bird" ve "If You Could See Me Now" gibi caz standartları yazmış ve bazı önemli müzisyenlerin kariyerlerine start vermiştir. 1940 ve 50`lerin şöhretli caz müzisyenleri kadar yerleşik bir isim olmamasına karşın meslektaşlarınca daima saygı görmüş bir sanatçıdır.
Cleveland, Ohio`da doğan Dameron`un ailesinin tüm fertleri müzikle ilgilidir ve enstrüman çalmıştır. Ağabeyi Caesar eve Fletcher Henderson ve Duke Ellington plakları taşımış ve henüz onlu yaşlarındayken Tadd`i Cleveland`ın doğu yakasındaki Columbus kulübüne gizlice sokarak the Snake White grubu elemanlarından kardeşini bir parçada piyanoya geçirmeleri için ricada bulunmuştur. Aslında tıp kariyeri yapmayı düşünen Dameron cazla giderek daha fazla ilgilenmeye başlar ve 21 yaşına geldiğinde Jeter-Pillars Big Band için aranjmanlar yazmaya başlar. Ayrıca orijinal parçalar da bestelemeye başlayan sanatçı Good Bait, Lady Bird ve Stay on It gibi sonradan birer caz standartı haline gelmiş bestelerini yaptığında yıl 1939`dur ve 22 yaşındaki Tadd Dameron daha Charlie Parker, Dizzy Gillespie ve Thelonious Monk`u dinlememiştir bile. 1940 yılında Kansas City`ye taşınarak Harlan Leonard`s Rockets grubu için aranjmanlar yazmaya başlayan Dameron Charlie Parker`la da bu dönemde tanışır ve bebop`un bu büyük öncüsüne öykünerek cazın Mekke`si olarak kabul edilen New York`a doğru yola çıkar. 1942`de önce Jimmie Lunceford organizasyonunda yer alır, akabinde Benny Carter ve Teddy Hill orkestraları için aranjmanlar yazar. Aynı yıl bebop`un doğduğu mekanlardan Minton`s kulübündeki efsanevi session`lardan birinde piyanoda alışılmadık bir akor dizisi dener ve bunu duyan Dizzy Gillespie "budur işte!" tepkisiyle memnuniyetini belli eder; Dameron için cazın zirvesindeki isimlerle çalışmanın yolu açılmıştır artık. Hot House gibi besteleri Gillespie, Parker ve ardılları tarafından çalınıp kaydedilir; aranjman ve besteleriyle Jimmie Lunceford, Coleman Hawkins ve Sarah Vaughan gibi isimlere büyük katkı sağlar. Piyanistliği hususunda oldukça mütevazi olan sanatçı bu dönemde Babs Gonzales` Three Bips & a Bop (şarkıcı Babs Gonzales`in grubu) grubunda ve yine şarkıcı Billy Eckstine`in arkasında piyano çalmıştır. Yine de hayatının en büyük şaşkınlıklarından birini 1948`de Leonard Feather`in radyo programı kapsamında yapılan bir piyano anketinde Stan Kenton`un önünde birinci geldiğini öğrendiğinde yaşadığını ifade etmekten çekinmez. 1940`ların sonunda Dizzy Gillespie`nin big band`i için aranjmanlar yazan Tadd Dameron`un Soulphony adlı eserinin prömiyeri 1948`de Carnegie Hall`de yapılır. 1948-1949 döneminde trompetçi Fats Navarro`nun (ve daha sonra Miles Davis`in) da yer aldığı bir sextet`le Broadway`deki Royal Roost kulübünde sahne alır ve 1949 Mayıs`ında Miles Davis`le birlikte Paris Caz Festivali`ne katılmak üzere Avrupa`ya gider. İki yıl kadar İngiltere`de kalarak Ted Heath, Vic Lewis ve Geraldo`nun grupları için müzik yazar. Amerika`ya dönüşünde Lucky Millinder`in eski saksofoncu / vokalisti Bull Moose Jackson`un R&B grubunda piyanist ve aranjör olarak çalışır (1951-1952). 1953 baharında Benny Golson, Philly Joe Jones ve Clifford Brown`un da yer aldıkları bir nonet kurarak Atlantic City`deki bir kulüpte sahne alır ve Prestige Records adına albüm kaydeder. 1950`lerin ortalarında yaptığı birkaç albüm kaydından sonra -ki bunlardan biri de 1956`da yaptığı Mating Call`dur ve genç saksofoncu John Coltrane`in yeteneklerini sergilemesine vesile olmuştur- 1955`te Charlie Parker`in hayatına malolan uyuşturucu alışkanlığı Dameron`u da esir alır ve sanatçı 1958-1961 döneminin büyük kısmını hapiste geçirir. Hapisteyken de müzik yazmaya devam eden Tadd Dameron, Blue Mitchell`in bir albümüne katkıda bulunacaktır. Tahliye olduktan sonra çalışmaya devam eden ve Sonny Stitt, Milt Jackson ve Benny Goodman için aranjmanlar yazan Dameron`un kalp rahatsızlığı ve kanser neticesi sağlığı giderek bozulur ve 8 Kasım 1964`te Five Spot kulübünde son performansına çıktıktan sonra 8 Mart 1965`te New York`ta hayata veda eder. Caz tarihçisi Leonard Feather, "Swing`le güzelliği buluşturan Dameron, moden cazın gelişiminde silinmez bir iz bırakmıştır" der. 1980`lerde Philly Joe Jones ve trompetçi Don Sickler, Dameron sound`unu yeniden yakalama amaçlı aranjmanlar üreten Dameronia grubunu kurmuşlardır.
Tadd Dameron diskografisi: 1948: The Dameron Band (Featuring Fats Navarro) (Blue Note) 1949: Anthropology (Spotlite) 1949: Cool Boppin´ (Fresh Sound) with Miles Davis, Kai Winding, Sahib Shihab, Kenny Clarke 1949: The Miles Davis and Dameron Quartet in Paris - Festival International du Jazz, May 1949 (Columbia; issued on LP, 1977) 1953: A Study in Dameronia (Prestige) 1956: Fontainebleau (Prestige)1956: Mating Call with John Coltrane (Prestige) 1962: The Magic Touch (Riverside) 1995: The Complete Blue Note and Capitol Recordings of Fats Navarro and Tadd Dameron (Blue Note; reissue of above 1949 recording date)
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Dameron!
20 Şubat 2013, Çarşamba
Bobby Jaspar Liège doğumlu Belçikalı cool jazz ve hard bop tenor saksofoncusu, flütçüsü ve bestecisidir. Bugün neredeyse tamamen unutulmuş bir isim olan Jaspar 1950`lerin sonlarında Hank Jones, Tommy Flanagan, Eddie Costa, J.J. Johnson ve Herbie Mann gibi dönemin önde gelen New York`lu caz müzisyenleriyle kayıtlar yapmıştır. Aynı zamanda ünlü caz şarkıcısı Blossom Dearie`nin eşi olan Jaspar`ın en bilinen albümleri Interplay for Two Trumpets and Two Tenors (1957), ki burada John Coltrane`le birlikte çalmıştır ve Chet Baker`in İtalya`da hapishaneden tahliyesinden hemen sonra kaydedilen Chet Is Back`tir (1962).
Bobby Jaspar genç yaşta piyano ve klarnet çalmayı öğrenir ve daha sonra tenor saksofon ve flüte geçer. "Bop Shots" grubuyla ilk kez caz dünyasına adım attıktan sonra 1950 yılında Paris`e yerleşerek dönemin önemli isimleriyle birlikte çalar, ki bunlar arasında Fransız piyanist Henri Renaud ve Jimmy Raney ve Chet Baker gibi turnedeki Amerikalı müzisyenleri öncelikle saymak gerekir. 1954`ün sonuna doğru Paris`te tanıştığı ve birlikte kayıt yaptığı French hornist ve besteci / aranjör David Amram sanatçıyı şu sözlerle anlatır: "Django Reinhardt gibi Bobby de tamamen Avrupalı özgeçmişe sahip ilk caz müzisyenlerinden biriydi ve kendi caz lisanını yaratmayı başarmıştı. O zamanlar hemen bütün tenor saksofoncularda rastlanıldığı gibi Lester Young`dan etkilenmiş, ancak bu etkiyi melodik olarak farklı ve Avrupai bir yöne taşımıştı. Kendine has çok güzel bir sound`u vardı ve özellikle flütte muazzamdı. Çalışı direkt kalbine işlerdi; konuşurken birşeyler hissetmene yol açan bir insan sesi gibiydi adeta." Bobby Jaspar 1956 yılında şansını Amerika`da denemeye karar verir. Şöhreti kendisinden önce ülkeye varmıştır bile. Burada J. J. Johnson`un quintet`inin yanısıra Kenny Burrell, Miles Davis, John Coltrane, Toshiko Akiyoshi, Donald Byrd gibi ünlü isimlerle birlikte çalar ve kayıtlar yapar. Kariyerinin sonraki bölümünüyse çoklukla serbest çalışarak geçirir. 1961/1962 döneminde bir dizi konser ve albüm kaydı için yeniden Avrupa`ya döner. Belçikalı gitarist René Thomas ile birlikte başarılı bir quintet kurar, ki bu grup Amerikalı trompetçi Chet Baker`in katılımıyla güçlü bir sextet`e dönüşmüştür. Yukarda da söz ettiğimiz Chet Is Back plağı Chet Baker, Armadeo Tommasi (piyano), Benoit Quersin (bas), Daniel Humair (davul), Bobby Jaspar ve Rene Thomas`dan oluşan bu sextet`in eseridir. Bobby Jaspar daha kariyerinin başlarındayken 28 Şubat 1963`te New York`ta geçirdiği bir kalp krizi sonucu hayata veda etmiştir.
Sanatçının diskografisi aşağıdadır: Jazz in Paris: Jazz de Chambre (Verve, 1954) Flutin` the Bird... Bird Lives (Savoy, 1955) Bobby Jaspar Quartet (Columbia, 1956) Bobby Jaspar in Paris (Disques Swing, 1956) Memory of Dick (Emarcy, 1956) Interplay for 2 Trumpets and 2 Tenors (Original Jazz Classics / Universal Music, 1957) Tenor & Flute (Riverside Records, 1957) Bobby Jaspar with George Wallington (OJC, 1957) Phenil Isopropil Amine (Verve, 1958) Bobby Jaspar and His All Stars (Emarcy, 1958) The Bobby Jaspar Quartet at Ronnie Scott`s (1962) With Friends (Fresh Sound, 1962), with Mundell Lowe & René Thomas Bobby Jaspar & Henri Renaud Quintet (BMG, 1998) Jazz in Paris: Modern Jazz au Club Saint Germain (Verve, 2001) Flute Flight (Riverside, 1957) - with Herbie Mann Flute Soufflé (Riverside, 1957) - with Herbie Mann Bobby Jaspar & His Modern Jazz - (Vogue, 1999) Clarinescapade - (Fresh Sound, 2007) Jeux De Cartes - (Universal, 2008) Complete Recordings: J. J. Johnson Quintet feat. Bobby Jaspar - (Fresh Sound, 2009) (2CD) Revisited - (Traditions Alive Llc, 2010) Modern Jazz Au Club - (Universal, 2010) Weaver of Dreams (Columbia, 1960-61) Kenny Burrell ile Bags & Flutes (Atlantic, 1957), Milt Jackson ile Chet Is Back! (RCA Victor, 1962).
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Jaspar!
19 Şubat 2013, Salı
David Murray Kaliforniya doğumlu Amerikalı tenor saksofoncu ve bas klarnetçidir. Derin, koyu ve vibratolu sounduyla Ben Webster ve Coleman Hawkins gibi swing dönemi tenorcularını hatırlatan Murray başlangıçta 1960`larda Albert Ayler ve Archie Shepp gibi saksofoncuların öncülüğünü yaptıkları soyut / ekspresyonist emprovizasyon stilinin mirasçısı olarak ortaya çıkmış, ancak zaman içinde mainstream bir tenorcuya dönüşmüştür. Bununla birlikte free jazz döneminin etkileyici tekniklerini straight-ahead çalışına başarıyla adapte edebilmiştir.
Annesi piyano, babasıysa gitar çalan Murray gençliğinde ailesiyle (anne-baba ve iki kardeşi) birlikte kilisede müzik yapmıştır; cazla tanışmasıysa Berkeley`deki öğrencilik yıllarına rastlar. Okul grubunda alto saksofon çalan Murray, 13 yaşında the Notations of Soul adlı yerel gruba katılır. Sonny Rollins`i duyduktan sonra altodan tenora geçecektir. Pomona College`de Ornette Coleman`ın eski sideman`lerinden olan trompetçi Bobby Bradford`dan ders alır, ayrıca yine Pomona`da rastladığı yazar Stanley Crouch`tan etkilenir. 1975`te, loft jazz akımının hüküm sürdüğü bir dönemde New York`a taşınır ve Crouch`la birlikte Studio Infinity`yi kurar. Crouch ara sıra Murray`in trio`sunda davul çalmaktadır. Sanatçıyı bu dönemde en fazla etkileyen isimler Albert Ayler ve Archie Shepp gibi free jazz saksofoncuları olmuşlardır. Kısa sürede "potansiyel büyük (müzisyen)" olarak adını duyuran Murray ilk albüm kayıtlarını Flowers for Albert (India Navigation) ve Low Class Conspiracy (Adelphi) 1976 yılında basta Fred Hopkins ve davulda Phillip Wilson`dan oluşan bir kadroyla yapar ve yine aynı yıl Julius Hemphill, Oliver Lake ve Hamiet Bluiett`le birlikte the World Saxophone Quartet`in kurucu üyeleri arasında yer alır. Bu aynı zamanda Murray için yoğun yaratıcı bir dönemin başlangıcıdır; değişik grup formasyonlarıyla birlikte bir kayıt diğerini takip eder. 1978`e kadar Jerry Garcia`dan Max Roach`a, Randy Weston`dan Elvin Jones`a birçok isimle çalışmalar yapan sanatçı önce bir quartet, daha sonra bir octet ve nihayetinde bir quintet kurar. Özellikle 80`lerdeki octet kayıtlarında yetenekli bir besteci olduğunu da göstermiştir. Yine bu dönemde, özellikle küçük grup çalışmalarında standart caz repertuvarına daha çok yer vermeye başlayan David Murray, ilerleyen yaşıyla birlikte stilini rafine etmiş ve free jazz jestlerini sürdürmekle birlikte mainstream caz geleneğinden daha fazla beslenmeye başlamıştır. 1990`larda Murray`nin çalışında swing ve bop döneminin etkileri daha yoğun hissedilir; artık tüm dikkatini enstrümanını ustalıkla icra etmeye vermiştir. Bu dönem yapmış olduğu önemli kayıtlar arasında Special Quartet (McCoy Tyner, Fred Hopkins ve Elvin Jones ile), Shakill`s Warrior (Don Pullen, Andrew Cyrille, ve gitarist Stanley Franks ile) ve Flowers Around Cleveland (piyanist Bobby Few, davulcu John Betsch, ve basçı Jean-Jacques Avenel ile) yer alır. Özellikle Steve Lacy Quartet`in ritm takımıyla birlikte çaldığı bu son albüm Murray`nin büyük bir solist olduğu kadar duygusal bir stilist ve bir ekip elemanı olduğunu göstermektedir. David Murray`nin 1997 yılında kaydettiği Fo Deuk Revue albümü, sanatçının o zamana dek yaptığı en tartışmalı ve devrimsel nitelikteki çalışmadır. Amiri Baraka`nın şiir ve anlatılarıyla desteklenen ve davullar, vokaller ve kalabalık bir Afrikalı ve Amerikalı müzisyen topluluğu tarafından icra edilen müzik, Murray`nin 21. yüzyılda ağırlık vereceği Afrikan folk stilleri, funk ve cazın bir karışımıdır. 1999 yılında bir John Coltrane tribute albümü olan Octet Plays Trane`i kaydeden Murray, birazdan diskografisinde de göreceğimiz gibi 2000`li yıllarda da üretkenliğini hiç hız kesmeden sürdürmüştür. Sanatçının the David Murray Cuban Ensemble grubuyla kaydettiği ve Ekim 2011`de yayınlanan Plays Nat King Cole en Español adlı CD, şarkıcı / piyanistin 1958 ve 1962 yıllarında İspanyolca ve Portekizce kaydettiği iki albümün birebir tekrarıdır. Son olarak 20 Kasım 2012`de ünlü R&B ve soul şarkıcısı Macy Gray`le birlikte STOMPING AND SINGIN` THE BLUES WITH DAVID MURRAY BIG BAND & MACY GRAY başlığı altında İstanbul`da da bir konser veren David Murray`nin kariyerinde şimdiye dek almış olduğu ödüllere bir göz atalım: 1980`de Village Voice Onyılın Müzisyeni ödülü; 1986`da Bird ödülü; 1989 yılında Grammy ödülü (Blues for Coltrane: A Tribute to John Coltrane albümüyle en iyi caz enstrümantal grup performansı dalında); yine 1989`da Guggenheim Fellowship; 1991`de Danimarka`nın prestijli Jazzpar Prize ödülü; 1993`te Newsday Yılın Müzisyeni ödülü; 1994`te İrlanda Guinness Caz Festivali Yılın Festival Şahsiyeti ödülü; 1995`te Ralph J. Simon Rex ödülü.
Ve sırada kapsamlı bir David Murray diskografisi var: Solo olarak: Conceptual Saxophone (Cadillac, 1978) Sur-real Saxophone (Horo, 1978) Organic Saxophone (Palm, 1978) Solo Live (Cecma, 1980) Duo olarak: Solomons Sons (Circle, 1976) with James Newton Sketches of Tokyo (DIW, 1985) with John Hicks In Our Style (DIW, 1986) with Jack DeJohnette The Healers (Black Saint, 1987) with Randy Weston Golden Sea (Sound Aspects, 1989) with Kahil El`Zabar Daybreak (Gazell, 1989) with Dave Burrell Real Deal (DIW, 1991) with Milford Graves Windward Passages (Black Saint, 1993) with Dave Burrell We Is: Live at the Bop Shop (Delmark, 2000) with Kahil El`Zabar Silence (Justin Time, 2001) with Mal Waldron Trio olarak: Low Class Conspiracy (Adelphi, 1976) 3D Family (Hat Hut, 1978) Sweet Lovely (Black Saint, 1980) The Hill (Black Saint, 1986) Acoustic Octfunk (Sound Hills, 1993) Quartet olarak: Flowers for Albert (India Navigation, 1976, expanded reissue as Flowers for Albert: The Complete Concert in 1997) Let the Music Take You (Marge Records, 1978) Last of the Hipmen (Red, 1978) Morning Song (Black Saint, 1983) I Want to Talk About You (Black Saint, 1986). The People`s Choice (Cecma, 1987) Ballads (DIW, 1988) Spirituals (DIW, 1988) Ming`s Samba (Portrait/CBS, 1988) Lucky Four (Tutu, 1988) Special Quartet (DIW/Columbia, 1990) Shakill`s Warrior (DIW/Columbia, 1991) Fast Life (DIW/Columbia, 1991) Ballads for Bass Clarinet (DIW, 1991) A Sanctuary Within (Black Saint, 1991) Body and Soul (Black Saint, 1993) Jazzosaurus Rex (Red Baron Records, 1993) Saxmen (Red Baron/Sony, 1993) Shakill`s II (DIW, 1993) Flowers Around Cleveland (Bleu Regard, 1995) Long Goodbye: A Tribute to Don Pullen (DIW, 1996) Seasons (Pow Wow, 1999) Like a Kiss That Never Ends (Justin Time, 2001) Sacred Ground (Justin Time, 2007) Quintet olarak: Penthouse Jazz (Circle, 1977, one track reissued as part of Flowers for Albert: The Complete Concert on India Navigation, 1997) The London Concert (Cadillac, 1978) Children (Black Saint, 1984) Remembrances (DIW, 1990) David Murray/James Newton Quintet (DIW, 1991) Black & Black (Red Baron, 1991) Death of a Sideman (DIW, 1991) MX (Red Baron/Sony, 1992) David Murray Quintet (DIW, 1994) Octet olarak: Ming (Black Saint, 1980) Home (Black Saint, 1981) Murray`s Steps (Black Saint, 1982) New Life (Black Saint, 1985) Hope Scope (Black Saint, 1987) Picasso (DIW, 1992) Dark Star: The Music of the Grateful Dead (Astor Place, 1996) Octet Plays Trane (Justin Time, 1999) Big Band olarak: Live at Sweet Basil Volume 1 (Black Saint, 1984) Live at Sweet Basil Volume 2 (Black Saint, 1984) David Murray Big Band (DIW/Columbia, 1991) South of the Border (DIW, 1993) Now Is Another Time (Justin Time, 2003) World Saxophone Quartet ile: Point of No Return (1977 Moers Music), Steppin` with the World Saxophone Quartet (1979 Black Saint), W.S.Q. (1981 Black Saint), Revue (1982 Black Saint), Live in Zurich (1984 Black Saint), Live at Brooklyn Academy of Music (1986 Black Saint), Plays Duke Ellington (1986 Nonesuch), Dances and Ballads (1987 Nonesuch), Rhythm and Blues 1989 Elektra / Musician Metamorphosis (1991 Nonesuch), Moving Right Along (1993 Black Saint), Breath of Life (1994 Nonesuch), Four Now (1996 Justin Time), Takin` It 2 the Next Level (1996 Justin Time), Selim Sivad: A Tribute to Miles Davis (1998 Justin Time), Requiem for Julius (2000 Justin Time), 25th Anniversary: The New Chapter (2001 Justin Time), Steppenwolf (2002 Justin Time), Experience (2004 Justin Time), Political Blues (2006 Justin Time), Yes We Can (2010 Jazzwerkstatt)
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Murray!
18 Şubat 2013, Pazartesi
Frank Butler Amerikalı davulcudur. Kansas City, Missouri`de doğmuş, ancak daha sonra batıya yerleşerek büyük ölçüde West Coast okuluyla ilişkilendirilmiştir. Kansas City`deyken lise gruplarında ve yerel caz combo`larında çalan Butler`in kariyerinin asıl başlangıç noktası, 2. Dünya Savaşı esnasında çalıştığı USO (United Service Organizations) şovlarıdır. İsmi hiçbir zaman ön plana çıkmamış olmasına karşın meslektaşlarınca çok tutulan bir müzisyen olan Butler 1950 ve 60`larda Duke Ellington, Dave Brubeck, John Coltrane, Miles Davis ve Art Pepper gibi caz dünyasının devlerine eşlik etmiştir. 1950`de Dave Brubeck`in San Francisco`daki bir konserinde davul sandalyesini devralarak büyük isimler sahnesine adım atmış olan sanatçı 1951-1953 yılları arasında piyanist Edgar Hayes`le çalışmış ve sonrasında bir dönem Duke Ellington Orkestrası`nda yer almıştır. Butler`in bir sonraki işvereni ateşli orkestra şefi ve besteci Pérez Prado`dur; ikili birlikte Stars of Jazz gibi birkaç TV şovunda yer almış ve sıklıkla basçı Curtis Counce`un da katıldığı performanslar sergilemişlerdir. Frank Butler 1963 yılında Miles Davis`in West Coast turu esnasında sanatçının grubunda yer almış, ayrıca yine aynı yıl Miles`ın "Seven Steps to Heaven" albüm kaydında çalmıştır. 1970`lerin ikinci yarısında ilk defa kendi adına albüm kaydetme olanağı bulan Butler 56 yaşında Ventura, California`da hayata veda etmiştir.
Frank Butler diskografisi: Lider olarak: The Stepper (Xanadu Records, 1977) Wheelin` and Dealin` (Xanadu Records, 1978) Sideman olarak: Elmo Hope ile,The Elmo Hope Quintet featuring Harold Land (Pacific Jazz, 1957) Elmo Hope Trio (Hifijazz, 1959) Ben Webster ile, Ben Webster at the Renaissance (Contemporary, 1960) Curtis Amy ile, Groovin` Blue (Pacific Jazz, 1961) Miles Davis ile, Seven Steps to Heaven (Columbia Records, 1963) John Coltrane ile, Kulu Se Mama (Impulse!, 1965) Art Pepper ile, Intensity (Contemporary, 1960) Smack Up! (Contemporary, 1960) Among Friends (Discovery Records, 1978) Harold Land ile, Harold in the Land of Jazz (Contemporary, 1958) The Fox (Contemporary, 1959) Curtis Counce ile, You Get More Bounce with Curtis Counce (Contemporary, 1956) The Curtis Counce Group Vol.1 - Landslide (Contemporary, 1956)
Happy Birthday Jazz! Happy Birthday Mr. Butler!
BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN
Arto Peştemalcıgil
YORUMLAR
Yorum Yazın
Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK İÇERİKLER
YAZARLARIMIZ
RÖPORTAJ
Mehmet Murat Azak
Şu "Tres Palabras" yok mu? Gelmiş geçmiş en romantik bestelerden biridir.Nefis bir bolerodur.En güzel yorum da kesinlikle David Murray"ın bu albümündekidir.Teşekkürler Arto.
Bu Yoruma Cevap Yazın »