Müziğin evrensel boyutunu dikkate aldığımızda Big Band kültürünün özellikle 2. Dünya savaşı öncesinde yaygınlaşarak caz müzisyenlerinin yetişmeleri açısından ne denli önemli olduğu tartışılmaz bir gerçek. Bu kapsamda, Türkiye’de Big Band geleneğine yeni bir soluk, yeni bir heyecan getiren Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band’i ve topluluğun 29 Mayıs 2020 tarihinde dijital platformlarda yayınlanan BA-BE albümünün hikâyesini, grubun kurucusu ve trompet sanatçısı Halil İbrahim Işık’la konuştuk.
Salim Zaimoğlu
Türkiye'nin yeni caz orkestrası;
Halil İbrahim Işık's Bosphorus Big Band
Salim Zaimoğlu: öncelikle, böyle bir albüm kaydettiğiniz için sizi tebrik ediyorum. Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band'de Türkiye‘nin kendi alanlarında virtüöz isimlerini buluşturmuşsunuz. "BA-BE" adını verdiğiniz ilk albümde davullarda Volkan öktem, Ferit Odman ve Ediz Hafızoğlu, kontrbasta Kağan Yıldız ve Ozan Musluoğlu, saksafonlarda çağdaş Oruç, trombonlarda Bulut Gülen, Hakan çimenot ve Ali Emre Kayhan, gitarda Cem Tuncer, trompet ve piyanoda siz varsınız. Peki, bize albümün hikâyesini ve Big Band'in kuruluşunu anlatır mısınız?
Halil İbrahim Işık: Teşekkür ediyorum. Tabii ki... Grubun ve albümün oluşma fikri 2013 senesine kadar gidiyor. Biz yıllarca konservatuvar eğitimimiz sırasında, kimliğimizi, sesimizi bulmak için uğraşırız. Bu çok uzun süreler alır. Saatlerce, günlerce hatta haftalarca sesimizin bir kimliği, kişiliği oluşsun diye uğraşırız. Ben, konservatuvar eğitimimin yanısıra stüdyo kayıtlarıyla da ilgilenmeye başladım. Bu çalışmalarım kapsamında 1995-1996 yıllarından itibaren çeşitli stüdyo çalışmalarında yer almaya başladım. Hepsinden değil ama bir kısmından memnun kalmamıştım. Kayıttaki trompet ve flugelhorn sesi sanki benim sesim değildi ve bu işler nasıl yapılıyor diye merak etmeye, sonrasında ise bu merak beni bir stüdyo açmaya kadar götürdü. Şöyle ki, konservatuvar eğitimimin ardından Bahçeşehir üniversitesi Ses Teknolojileri ve Caz Akademisi’nde, Caz Kompozisyon, Trompet ve Ses Mühendisliği Master’ını tamamlamıştım. Diğer yandan, tuşlu çalgılar konusunda da eğitimim ve ilgim vardı. üst üste kayıtla acaba bir Big Band sesi çıkarılabilir mi diye bir karar alarak projelerde kendi kayıtlarımı kendim yapmaya başladım. Arkadaşlarım trombon sanatçısı Hakan çimenot ve saksafon sanatçısı çağdaş Oruç’ta bana yardımcı oldu. Dört trompet kaydını ben, üst üste kaydettim. Hakan çimenot’la dört trombonu, çağdaş Oruç’la da saksafon grubunu üst üste kaydettim. üstüne Ferit Odman davul ve Kağan Yıldız kontrbasda kendi enstrümanlarıyla bana çok yardımcı oldular. Hatta Ferit (Odman) “bunu neden bir albüme çevirmiyoruz Halil” dedi. Aslında, aklımda bir albüm fikri yoktu, böylece, 2013 yılından bu yana 16 şarkılık bir kayıt süreci başladı. Mix ve mastering, tüm kayıt süreci 2013 yılında kurmuş olduğum ve 2016 yılında konseptini değiştirdiğim kendi stüdyom olan “Keyboardİstanbul”da gerçekleştirildi. Bu albüm kaydı Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band'in kuruluşunu da tetiklemiş oldu. Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band’in kuruluş hikâyesi kısaca böyle oluştu.
Salim Zaimoğlu: Bir Big Band'de' bulunması gereken enstrüman sayısı ve çeşitliliğini göz önünde bulundurduğumuzda, Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band'in değerli müzisyenlerden oluştuğu ve bu müzisyenlerin hepsinin Big Band geleneğinden geldiği anlaşılıyor. Bu kadar yetkin bir orkestrayla gelecekteki projeleriniz neler?
Halil İbrahim Işık: Geleneksel bir Big Band grubunda dört trombon, dört trompet, beş saksafonun yanı sıra, bir davul, bir kontrbas, bir gitar ve bir piyano yer almaktadır. Halil İbrahim Işık’s “Bosphorus Big Band" on sekiz müzisyene kadar ulaşan kadrosuyla kendi repertuvarının yanı sıra, ülkemize konser vermek üzere gelen caz müziği yorumcularına eşlik edecek bir orkestra olarak tasarlandı. Grubumuz; dünyaca ünlü caz vokallerin, Türkiye’ye konser vermek için geldiklerinde kendilerini emin ellerde hissetmelerini sağlamak açısından önemli bir misyon üstleniyor. Bu çok önemli bir husus; öyle ki, uluslararası festivallerde özellikle Türkiye’ye konser vermek için gelen/gelecek olan solistlere eşlik eden bu kadar geniş orkestranın oldukça yüksek seyahat ve konaklama giderlerinden de tasarruf etmiş oluyorlar. Son derece yetkin, virtüöz seviyesindeki grup üyeleri sayesinde önemli bir konfor yakalamış oluyorlar.
Salim Zaimoğlu: Albüm 29 Mayıs günü dijital platformlarda yayınlandı, CD olarak da yayınlayacak mısınız?
Halil İbrahim Işık: Tabii ki, CD olarak çıkacaktı, hatta arkadaşım Ediz Hafızoğlu ile birlikte, kapak tasarımı ve albümün tüm hazırlıkları tamamlanmışken Covid 19 salgını nedeniyle karantina günleriyle beraber planlar altüst oldu. Normal hayata geçtiğimiz zaman CD olarak çıkacak. Hatta plâk olarak da çıkarmayı düşünüyoruz.
Salim Zaimoğlu: Albümde “A Time for Love”, “Cute”, “The Days of Wine and Roses” ve “Stolen Moments” gibi standartların yanı sıra beste ve düzenlemesi size ait olan ve albüme adını veren “BA-BE” isimli parça da var. Albümdeki eserlerden bahsedelim, özellikle sizin besteniz olan BA-BE’nin hüzünlü bir hikâyesi var. Bunu Cazkolik okuyucularıyla paylaşmak ister misiniz?
Halil İbrahim Işık: BA-BE Banu ve Beliz’in kısaltması. Banu eşim, Beliz‘de 2013 yılında kaybettiğimiz kızımızın kısaltması. O dönemde yaşadığım duygu yoğunluğu ile yaptığım bir beste BA-BE. Herkesin acıları, sevinçleri, yaşaması farklıdır. Kimi bu duygu yoğunluğunu dışarı vurur, kimi ise iç dünyasında yaşar, dışavuramaz. Ben duygularımı yaptığım besteye yansıttım. O gün yaşadığım duyguları birleştirerek, notalara döktüm. Sonra da onu Big Band’e uyarladım. Sonuçta BA- BE ortaya çıktı. Albümdeki diğer parçalardan “A Time for Love” Johny Mandel tarafından bestelenmiş. “Cute” Neal Hefti’nin bestesi, “The Days of Wine and Roses” bir Henry Mancini bestesi, “Stolen Moments” ise bir Oliver Nelson bestesi. Hepsi çalmaktan ve dinlemekten büyük keyif aldığım eserler.
Salim Zaimoğlu: Klasik bir soru olacak ama müzikal yolculuğunuzu sormak istiyorum. çünkü Türkiye’nin önde gelen müzisyenleriyle çaldınız, albüm yaptınız, orkestra çalışmaları ve düzenlemeleri yaptınız. Bu bakımdan müziğe nasıl başladığınız ve kimlerle çalıştığınız önem taşıyor.
Halil İbrahim Işık: Ben gerçekten bu konuda şanslı bir insanım. Arkadaşlarım, hocalarım gerçekten olağanüstü insanlar. önce müziğe kısaca nasıl başladığımdan bahsedeyim. Müziğe olan ilgim sekiz yaşında başladı. Mandolin arkasından org ilk enstrümanlarım oldu. Ailem müziğe olan ilgimi bu şekilde keşfetmişti. İlkokul öğretmenim İsmet Korkmaz’ın yeteneğimi fark etmesiyle 1992 yılında İstanbul üniversitesi Devlet Konservatuvarına tam zamanlı trompet bölümüne Şenova ülker’in öğrencisi olarak kabul edildim. Şenova hocamın ilk öğrencisi olma özelliğini taşıyorum. Bu hususun benim için ayrı bir yeri ve özelliği var. Kendisinin hem klasik hem de caz müziğindeki çalışmalarının olması sebebiyle, bende de caza ve Big Band’e doğru bir gönül kayması oldu. Hocam Şenova ülker’den bu dönemde sağlam bir klasik müzik disiplini de almış olmam en büyük şansım. Konservatuvarda ana enstrumanın yanında bir de yardımcı piyano dersimiz vardı. Bu nedenle altı yıl boyunca da Ayşen Katipoğlu ile yarı zamanlı piyano eğitimine devam ettim. Aldığım klasik müzik eğitiminin yanı sıra caz müziğine ilgi duymam nedeniyle ve ilerleyen dönemlerde; Şenova ülker, Süheyl Denizci, Neşet Ruacan, Kamil özler, Emin Fındıkoğlu, Tuna ötenel, Atilla özdemiroğlu, İmer Demirer, Nail Yavuzoğlu, Kerem Görsev, Baki Duyarlar ve Selen Gülün gibi hocalarla çalışma fırsatını yakaladım. 1996’da Şenova ülker Big Band’de çalmaya başladım. 1995–1999 yılları arasında İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nda ve Cemal Reşit Rey Senfoni Orkestrası’nda trompet çaldım.
Salim Zaimoğlu: Bu arada konservatuvar sonrası Bahçeşehir üniversitesi Ses Teknolojileri ve Caz Akademisi’nde, Caz Kompozisyon, Trompet ve Ses Mühendisliği Yüksek Lisansını yaptınız. Konservatuvar sonrası böyle bir eğitim almak gerçekten heyecan verici olsa gerek bir müzisyen için. Yeni ufuklara yelken açmak gibi. Ne dersiniz bu konuda?
Halil İbrahim Işık: “Merak etmek” çok önemli. Ben oldukça meraklı bir insanım. Araştırmanın heves ve heyecanıyla, Bahçeşehir üniversitesi’nde burslu olarak master yaptım. Orada Baki Duyarlar, Şenova ülker, Şevket Akıncı ve bir çok önemli müzisyen ve hocalarla çalışma fırsatı buldum. Harika bir 3 yıl geçirdim. Sabaha karşı uçakla şehir dışından konserden gelip direk derse veya sınava giriyordum. Benim için oldukça yoğun bir dönemdi. Hocalarımın bir çoğu yakın tanıdığım insanlar olduğu için, bu durum bende ekstra bir baskı yarattı. Bir ödev veriyorlarsa ben iki ödev yapmaya başladım. Kimsenin bir şey söyleyeceği yok ama ben sadece kendi sorumluluk duygumdan dolayı yüz yüze baktığım insanlara karşı daha fazla bir şeyler yapmak istedim. Caz kompozisyonu, trompet, ses teknolojileri, mix, mastering gibi çok zevkli ve keyifli dersler aldım.
Salim Zaimoğlu: Yerli, yabancı bir çok ünlü müzisyenle de sahne aldınız, orkestralarda yer aldınız, birlikte konserleriniz oldu. Bunlardan biraz bahseder misiniz?
Halil İbrahim Işık: 2002’de üniversiteler arası düzenlenen Almanya Bonn Uluslararası Beethoven Festivali'nde, İstanbul üniversitesi Devlet Konservatuvarı Senfoni Orkestrası olarak “en iyi gençlik orkestrası” seçildik ve Almanya’ya davet edildik. Avrupa'nın ünlü orkestra şeflerinden Krzysztof Penderecki, Rah Pari, Helmut Rilling ve Peter Gülke ile çalışma imkanı buldum. 1994’ten beri bir çok albümde ve çeşitli gruplarda piyano ve trompet çaldım. Christian McBride, Kurt Elling, Sibel Köse, Dee Dee Bridgewater, Dianne Reeves, Natalie Cole, Randy Brecker, Tuna ötenel, Nükhet Ruacan, Roberta Gambarini, Ayten Alpman, İlham Gencer, Kandace Springs, Fatih Erkoç, Roy Hargrove ve Joshua Redman gibi dünyaca ünlü caz müzisyenleri ile aynı sahneyi paylaştım.
Salim Zaimoğlu: Bir efsane orkestra olan TRT İstanbul Hafif Müzik ve Caz Orkestrası, 1982’den beri Big Band geleneğini ülkemizde gururla sürdürüyor. Ulusal ve evrensel müzik örneklerini başarı ile müzikseverlere sunan orkestra, “Big Band” yapısını koruyarak özgün bir caz repertuarına sahip olma özelliği taşıyor. TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası ve devamında Türk cazının yine önde gelen isimleriyle ve orkestralarıyla olan çalışmalarınıza dönecek olursak neler söylemek istersiniz?
Halil İbrahim Işık: 2002’den bu yana hem TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası hem de İstanbul Superband’de ve 2005’ten bu yana da Cemal Reşit Rey Bigband’de birinci trompet olarak çalmaktayım. Bilindiği üzere TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası ülkemizin başarılı ve seçkin müzisyenlerinin bir araya gelmesiyle 1982 yılında kuruldu. Orkestranın kurucusu ve on beş yıl kesintisiz şefliğini yapan Rahmetli Süheyl Denizci ile kendisinden sonra göreve gelen Neşet Ruacan’la, Sn. Kâmil özler’le ve İmer Demirer’le çalışmak benim için gerçekten çok önemli, paha biçilmez derecede kıymetliydi. Müzikleri dışında duruşları ve hayata bakışlarıyla da ilgili de çok şey öğrendim. Bazı insan öyledir ki size hiçbir şey söylemeden şarkı söylemesiyle veya duruşuyla size örnek olur, eğitir, bir anlamda terbiye eder. Kendi taşınızı yontarken hep bunları dikkate alırsınız. TRT İstanbul Hafif Müzik ve Caz Orkestrası çok büyük bir okul. Orkestrada çalıştığım dönemde TRT repertuvarının neredeyse tamamını dinledim, çalmaya çalıştım. Her hafta kayıt yaptığımızı göz önüne alırsak dinleyenlerimizle yüzlerce kayıt paylaştık diyebiliriz. Bir insan hiçbir şey bilmese bile, bu kadar kayıtla bir şeyler öğrenir gerçekten.
Salim Zaimoğlu: Türkiye’de Big Band orkestralarının sayıları son derece sınırlı. Zor bir organizasyon elbette. Türkiye’de Big Band kapsamında, TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası’ndan başka hangi orkestralar var?
Halil İbrahim Işık: Dediğiniz gibi çok büyük bir organizasyon ve bu bir takım oyunu. İstanbul Süper Band, CRR Big Band, son dönemde kurulan AKRA Big Band şu an ilk aklıma gelen Big Band orkestraları.
Salim Zaimoğlu: Eşiniz Banu Kunt Işık da çok değerli müzisyenlerimizden. Ortak projeleriniz oluyor mu?
Halil İbrahim Işık: Tabi oluyor. En son pandemi döneminde Banu ile bir kayıt yaptık. “The Sultan Fainted” parçası. Banu Kunt Işık (vokal) Volkan öktem (davu & perküsyon) ve Eylem Pelit’le (bas) birlikte (Halil İbrahim Işık (piano & synth/flugelhorn) gerçekleştirerek yayınladık. Bu cover New York Voices Grubu’na aitti. Grubun üyelerinden birinin Covid-19’a yakalandığını duymuştuk. Hem onlara moral olması açısından, hem de benim çocukluğumdan beri hayran olduğum bu grup için evdeki ortamda kaydettim. Kaydımızı sosyal medyada paylaştık, bunu gruba da ulaştırdık. Onlar da sayfalarından paylaşarak bizi onurlandırıp tebrik ettiler. Sevgili eşim Banu Kunt Işık, Volkan öktem ve Eylem Pelit’in katkısı çok büyüktür.
Salim Zaimoğlu: Pandemi dönemi hepimizin evlerimize kapanmasına sebep oldu. Bu dönemi nasıl geçirdiniz, neler yaptınız?
Halil İbrahim Işık: Bu dönemde evde kalarak ne yapabilirim kendime ne katabilirim dedim ve eksiklerimi tamamlamaya başladım. Pandemi dönemini çalışarak geçirdim. Diğer işlerden kendime vakit ayıramamıştım bu dönemde kafamdakileri gerçekleştirmeye çalıştım.
Salim Zaimoğlu: Son olarak, gelecek ikinci albüm için bir kaç ipucu alabilir miyiz?
Halil İbrahim Işık: İkinci albümde Neşet Ruacan ve Eylem Pelit de olacaklar. İkisi de benim çok saygı duyduğum, hem özel yaşamımda, hem de müzik hayatımda her zaman birlikte olduğum çok değerli müzisyenler. Diğer yandan Halil İbrahim Işık’s Bosphorus Big Band’in kuruluşunu tetikleyen çalışmalarımız sırasında; biliyorsunuz 16 parçalık bir çalışma yaptığımızdan bahsetmiştim. Bu parçalardan 5 tanesi BA-BE albümümüzde yer aldı. Kayıttaki diğer eserlerin içinden seçeceğimiz ya da yine yapacağımız çalışmalardan olabilir. İkinci albümümüzü kısmet olursa gelecek yıl yayınlamayı düşünüyoruz.
Salim Zaimoğlu: Bize zaman ayırdığınız için çok teşekkür ediyorum, yeni projelerinizde başarılar diliyorum.
Salim Zaimoğlu
Cazkolik.com / 09 Haziran 2020, Salı
Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.
Çağan Yanaray
Hepsi son derece değerli müzisyenlerin oluşan Bosphorus Big Band ile bu ropörtajı gerçekleştirerek grubu tanımamıza ve birbirinden güzel eserlerle tanışmamıza vesile olan sevgili Salim Zaimoglu'na çok teşekkür ediyorum..
Bu Yoruma Cevap Yazın »Esat Orbay Altınçayır
Harika bir röportaj ve harika bir müzisyen Halil İbrahim ışık’ı örnek kişiliğiyle de bizlere tanıttığnız için çok çok teşekkür ederim
Bu Yoruma Cevap Yazın »