Johnny Dyani

Johnny Dyani

Don Cherry, Steve Lacy, David Murray ve Leo Smith gibi müzisyenlerle çalışmış olan Güney Afrikalı double basist ve piyanisttir. Müzikal bir aileden gelen ve erken yaşta piyano çalıp geleneksel bir koroda şarkı söyleyen Johnny Dyani 13 yaşında basa geçer, ancak şarkı söyleyip piyano çalmayı da sürdürür. 1960`ların başında Güney Afrika`nın ilk karma caz topluluğu olan The Blue Notes`ta Mongezi Feza (trompet), Dudu Pukwana (alto saksofon), Nikele Moyake (tenor saksofon), Chris McGregor (piyano), ve Louis Moholo (davul)`yla birlikte çalar; grup 1964 yılında müzikal ve politik özgürlük arayışıyla Güney Afrika`yı terkedecektir. Moholo anlatır, "Biz isyancıydık ve ırk ayrımından kaçmaya çalışıyorduk. Beyazlarla siyahların birlikte çalmasını yasaklayan apartheid (ırk ayrımı) rejimine karşı ayaklandık." Grup önce Antibes Caz Festivali`nde, daha sonra Zürih, Londra ve Kopenhag`da konserler verir. Dyani 1966 yılında Steve Lacy`nin dörtlüsüyle Arjantin turnesine çıkar ve The Forest and the Zoo (ESP) albümünü kaydeder. 1970 yılındaysa Don Cherry`nin trio`sunda Okay Temiz`le birlikte çalar ve New York`ta McCoy Tyner`la birlikte çalışır. 1971 yılında Earthquake Power grubunu, 1972`de ise Mongezi Feza ve Okay Temiz`le birlikte Xaba`yı kurar. Avrupa caz sahnesinde, özellikle de yaşadığı Danimarka ve İsveç`te oldukça faal bir çalışma temposuna giren Dyani kendi adına kaydettiği albümlerin yanısıra Dollar Brand (Abdullah Ibrahim), Don Cherry, Steve Lacy, David Murray, Joseph Jarman, Clifford Jarvis, Don Moye, Han Bennink, Brotherhood of Breath, Mal Waldron, Pierre Dørge gibi isimlere de eşlik eder. Witchdoctor`s Son adlı grubu Dudu Pukwana ve John Tchicai eşliğinde Steeplechase adına, İsveçli ve Brezilyalı müzisyenler eşliğinde de Cadillac adına plaklar doldurur. Quartet`inin konuk sanatçıları arasında Don Cherry (Song for Biko, Steeplechase), Pukwana (Mbizo, Steeplechase 1981) ve Butch Morris (Grandmother`s Teaching, Jam) yer almaktadır. Davulcu Clifford Jarvis`le bir duo albüm (African Bass, Red 1979), septet/octet`iyle de Charles Davis eşliğinde iki albüm (Afrika ve Born Under the Heat, yayın tarihleri 1983) yapar. 80`lerdeki trio`su Detail John Stevens ve saksofoncu Frode Gjerstad`dan oluşmaktadır, grubun Detail Plus versiyonunda kornette Bobby Bradford yer alır. 1985 yılında Angolian Cry (Steeplechase) albümünü çıkaran Johnny Dyani ertesi yıl Berlin`deki bir performans sonrası aniden vefat eder. Ölümünden sonra The Blue Notes grubunun kalan elemanları yeniden bir araya gelerek "Blue Notes For Johnny" adında dokunaklı bir tribute albümü kaydedeceklerdir. Güney Afrika`da yayınlanan Rixaka dergisindeyse Pallo Jordan şöyle yazar: "Herşeyin ötesinde onun müziği hayatın içinde neşeyle yankılandı."

 

Johnny Dyani`nin diskografisinde yukarda bahsettiklerimizin dışında kalan örneklere bakacak olursak: 1964: The Blue Notes Legacy – Live In South Afrika 1964 (1995`te yayınlandı) 1971: Don Cherry - Orient (BYG) 1978: Johnny Dyani with John Tchicai & Dudu Pukwana – Witchdoctor`s Son (SteepleChase) 1978: Johnny Dyani Quartet – Song For Biko (SteepleChase), 1978: Johnny Dyani & David Murray – Let The Music Take You (Marge 04), 1981: Mbizo (SteepleChase), 1981: Johnny Dyani & Mal Waldron duo Live at Jazz Unité – Some Jive Ass Boer (Jazz Unité 102), 1984: Pierre Dørge & New Jungle Orchestra – Brikama (SteepleChase), 1984: Various Artists – Percussion Summit [1995`te yayınlandı] (Black Records), 1985: Pierre Dørge & New Jungle Orchestra – Even The Moon Is Dancing (SteepleChase)

 

Arto Peştemalcıgil

 

Cazkolik.com / 30 Kasım 2012, Pazar

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN


Arto Peştemalcıgil

  • Instagram
  • Email

Yorum Yazın

Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.