Riot Grrrl hareketi punk rock'ta nasıl devrim yarattı ve bir dönem fanzinlerin önemi

Riot Grrrl hareketi, yalnızca feminist ve anti-kapitalist politikaları nedeniyle değil, müziğiyle de rock ve punk'taki son gerçek devrimlerden biriydi. Polyphonic tarafından hazırlanan kısa müzik tarihi isimli videoda belirtildiği gibi, Riot Grrrl internetten önce rock müzikte hâlâ önemli bir şeylerin yaşandığı son zamanlardı ve özellikle heyecan verici olanlar fanzinlerle başladı.

Punk sahnesindeki kadınların şikayet etmeye hakları vardı çünkü gruplar ve hayranların çoğu erkekti, gösterilerde yoğun cinsel taciz alışıldık şeylerdi, bu yüzden, konserlerde çoğu kadın izleyici kalabalığın arkasında durmayı tercih ediyordu. Hatta o dönem bazı fanlar bu durumu “Punklar kız değil” diye yorumlamıştı.

Bu yüzden, sahneye uzak dursa da kalpten bir punk hayranı olan Tobi Vail ve Kathleen Hanna o sıra kendi feminist fanzinlerini üretiyordu. İkili, Vail'in bir diğer fanzini “Jigsaw” için şarkı sözleri, denemeler, itiraflar, alıntılar ve eklentilerden oluşan bir derleme olan “Bikini Kill”i çıkarmak için biraraya gelmişti.

Erkek egemen rock kültüründe yavaş yavaş bir şeyler değişiyordu

Pixies'ten Kim Deal ve Sonic Youth'tan Kim Gordon ikilinin kahramanlarıydı. X-Ray Spex'ten Poly Styrene de efsaneydi ve Yoko Ono "biz kızgın grrl rock'çılar için birden fazla yoldan yolu açtı". Başka bir fanzin "Girl Germs" ise Allison Wolfe ve Molly Neuman tarafından üretiliyordu.

"Bikini Kill" isimli fanzinden 1990 yılında aynı isimli Bikini Kill grubu doğdu ve “Rebel Girl” şarkıları, grunge ile aynı zamanda, ağırlıklı olarak ABD'nin kuzeybatı pasifik kesimine odaklanan yeni bir feminist rock hareketinin marşına dönüştü.

Erin Smith'in de katıldığı Wolfe ve Neuman ise 1991 yılında Bratmobile'i kurdu. "İçimde bir şey tıkırdadı" diyordu. "Mesela, tamam, eğer çoğu erkek punk rock grubu olarak sadece Ramones'u dinliyorsa ve şarkılarını öyle yazıyorsa, biz de tam tersini yaparız ve ben hiç Ramones dinlemem, bu sayede farklı bir sesimiz olur".

Riot Grrrl Manifestosu

Gelişmekte olan bu yeni tarzın bir manifestoya ihtiyacı vardı. “Bikini Kill” ikinci sayısında bu manifestoyu yayınladı. Irkçılık, engelli olmak, yaş ayrımcılığı, türcülük, sınıfçılık, zayıflık, cinsiyetçilik, anti-semitizm ve heteroseksizm dahil bütün biçimleriyle kapitalizme karşı bir tutum belirlediklerini ilan ettiler. Manifesto şöyle bitiyordu: "ÇÜNKÜ tüm kalbimle, kızların dünyayı gerçekten değiştirebilecek devrimci bir ruha sahip olduğuna inanıyorum".

Manifesto, L7 gibi daha önce kurulmuş grupları bile biraraya getirerek yeni bir hareket yarattı. Riot Grrrl, erkek standartlarına teslim olmadan kadınların sesini ve müziğini yükseltmek ve öncü punk sahnesinin kolektif enerjisine geri dönmek için yola çıkmıştı. Aynı zamanda, feminist fikirleri de sahnelere taşıyarak travma, tecavüz, istismar, queer gibi ana akım kültürün konuşmayı reddettiği her şeyi tartışmaya açtılar. Tıpkı 1970'lerin orijinal punk sahnesi gibi, parlak bir şekilde alev aldı ve Sleater-Kinney'den White Lung'a nesiller boyu birçok gruba ve Electroclash hareketi gibi rock dışı müziklere ilham verdiler.

O günlerde yayınlanan bir fanzini bulup okuyun veya Riot Grrrl gruplarının yazdıkları sözleri dinleyin, bugünkü aynı söylemi duyacak ve aynen tanıyacaksınız. Hatta bazı açılardan kulağa şimdi daha da radikal geliyorlar. Fotokopi ile çoğaltılan fanzin kültürü müzik sektörünü etkileyebilir, değiştirebilir ve sosyal medya tarafından kolay kolay atomize edilerek de içi boşaltılamaz.

Bu yazı, Ted Mills tarafından Open Culture isimli web sitesinde 14 Şubat 2022 tarihinde yayınlanmıştır.

Cazkolik.com / 16 Şubat 20222, Çarşamba

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN