2010`un en iyi albümlerinden Rudresh Mahanthappa / Bunky Green; "Apex", Pi Records, (CD 2010)

"En İyi Caz Albümü" dalında Grammy adaylığını Vijay Iyer’un "Historicity"sine kaptıran 2010’un en çok ses getiren albümlerinden "Apex"i Nermin Kesen anlatıyor...

Rudresh Mahanthappa ve Bunky Green’den "Apex"

2010 yılı caz albümleri arasında "Apex", tıpkı albüm kapağında sertçe kesişip üçgen zirveler yaratan çizgilerin de çağrıştırdığı gibi dikkat çekici bir ortaklığın ürünü. Son zamanların yenilikçi isimlerinden alto saksofoncu Rudresh Mahanthappa ile bu enstrümana ömrünü adamış Bunky Green; piyanoda Jason Moran, basta François Moutin, davulda Damion Reid ve Jack DeJohnette gibi başarılı müzisyenlerle biraraya gelerek beklentileri yükseltiyorlar.

Rudresh Mahanthappa, fizikçi bir babanın oğlu olarak 71’de Colorado’da Hint kökenli ailelerin sayılı olduğu bir bölgede doğup, erken yaşta müzik eğitimine 11 yaşında saksofona başlamış ve liseyi bitirdikten sonra Berklee College of Music’ten lisans, sonrasında Chicago DePaul Üniversitesi’nden caz besteciliği yüksek lisans derecesi almış bir müzisyen olarak sağlam bir altyapıya sahip. Berklee’de okurken ilk kez dinlediği Kadri Gopalnath ile, Güney Hindistan’ın vokal ağırlıklı geleneksel bir müzik türü olan karnatik müzik konusunda yaptığı çalışmalar ve 2008 yılında kaydettikleri "Kinsmen" isimli albüm oldukça iyi tepkiler almış, Hint müzisyenlere yine yer verdiği "Apti" albümü de bu arayışın devamı niteliğinde görülebilir.

Downbeat eleştirmenlerinin yükselen yıldız ödüllerinin de sahibi olan Mahanthappa’nın artan popülaritesiyle "Apex"in kaydında ve daha çok kişiye ulaşmasında büyük payı olduğunu söyleyebiliriz. 1935 doğumlu Wisconsinli alto saksofoncu Bunky Green ise 60’lı yılların New York şehrinde Mingus’un grubunda yer almış, sonrasında Chicago’da Elvin Jane, Sonny Stitt gibi isimlerle çalışmış, 79 tarihli "Places We’ve Never Been", 89 tarihli "Healing the Pain" gibi kayıtlara imza atmış bir müzisyen olarak caz tarihinin yakın tanıklarından. Ancak Green’in konser kariyerinin yerini gittikçe üniversitede verdiği caz eğitiminin almaya başlamasıyla, öğretmenliği dolayısıyla da  nispeten arka planda kalmayı seçtiğini görüyoruz.

Pekçok saksofoncunun yetişmesinde pay sahibi olan ve aktif olarak da olmaya devam eden Bunky Green ve onun artistik potansiyeli ile yeni nesil caz dinleyicilerinin de tanışmasını sağlayan albümde "Little Girl I’ll Miss You", "Rainer and Theresia" Green’in müzikalitesini ortaya koyduğu, Green’den yüksek beklentileri olan takipçilerinin aradıklarını bulabilecekleri parçalar. "Lamenting" Moran’ın yarattığı atmosferle dinleyiciyi kısa süreli bir melankolinin içine atıyor. "Soft" durgun başlayıp sonradan patlamalar ve değişken ruh haliyle Mahanthappa’nın karmaşık ritm anlayışını ortaya koyduğu bir eserken takip eden "Playing with Stones" basit bir matematik işlemi kadar akılda kalıcı, eğlenceli bas solosunu herkesin dahil olduğu bir oyuna dönüştüren, albümün rahat takip edilebilir şarkılarından. "Eastern Echoes" ise davul saksofon dayanışması ile dikkat çekiyor. "Who?" ise üstüste binen sololarıyla enerjik dakikalar yaşatırken ismindeki soruyu sıkça sorduruyor. "Welcome", "Summit" ve "The Journey" albümün başlangıç ve sonunu belirleyen parçalar. "Welcome" albümün vaadettiği yolculuğa hazırlık havasına girmemizi sağlarken, "Summit"le beraber parçanın isminden de sezilebileceği gibi ikilinin kozlarını paylaşmasına tanıklık ediyoruz. "The Journey" son parça olarak bir kapanıştan çok yolculuğu ve ikilinin paylaşımını hissettiriyor.

Bugün 75 yaşında olan Green ile 39 yaşındaki Mahanthappa’nın biraraya gelişi ikilinin hayat felsefeleri açısından değerlendirildiğinde bir gövde gösterisi veya ticari bir girişimden çok karşısındakine alan yaratan, fikir veren bir işbirliği olarak değerlendirebiliriz. "Klasik anlayış", burada hem 20. yüzyıl Amerikan caz müziğine ait hem de Hint klasik müziği olarak karşımıza çıkıyor ancak "basit bir sentez" veya "geleneğin birebir tanıtımı" olmaktan çok uzakta, teknik arayışlar ve klasik çerçeveyi başka bir boyuta ve bugüne taşıyan emprovizasyon anlayışıyla ele alınmış. İki müzisyenin uyumlu ve güçlü enerjisi beslendikleri kaynaklar, buluştukları ve ayrıldıkları noktalar göz önüne alındığında “Apex” çok geniş bir kesim için dinleme ve keşfetme fırsatı sunuyor.

Nermin Kesen
İTÜ TMDK Müzikoloji Bölümü lisans öğrencisi.

Nermin Kesen, 1987’de İstanbul’da doğmuş, 2005 yılında Galatasaray Lisesi’nden mezun olmuştur. Halen İTÜ TMDK’da müzikoloji bölümü lisans öğrencisidir. Müzik haricinde psikoloji ve tarih öncesi ile ilgilenmektedir.

Cazkolik.com / 28 Aralık 2010, Salı

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN