Dave Holland

Dave Holland 1 Ekim 1946 doğumlu İngiliz basçı, besteci ve grup lideridir. 1960 ve 70`lerde Scott LaFaro, Gary Peacock ve Barre Phillips gibi yaşça daha büyük basçıların getirmiş oldukları yeniliklerden etkilenen bir kuşağa mensup olup Eddie Gómez, Miroslav Vitous ve Barry Guy gibi çağdaşlarıyla birlikte basın melodik olanaklarının geliştirilmesi yolundaki çalışmalarıyla tanınır. Bu çalışmaları esnasında "straight-ahead" cazla temasını hiçbir zaman kaybetmeyen ve mükemmel swing duygusuna sahip bir müzisyen olan Holland, aynı zamanda Charles Mingus`tan sonra bestecilik yönü en kuvvetli caz basçısı olarak kabul edilir.

İngiltere`nin Wolverhampton şehrinde doğan ve 4 yaşında ukulele çalarak müziğe başlayan Holland, daha sonra gitara ve bas gitara geçer. Down Beat dergisinin bir sayısında Ray Brown`un en iyi basçı seçildiğini görür ve bir plakçıya giderek Ray Brown`un Oscar Peterson`a eşlik ettiği birkaç plakla Leroy Vinnegar`ın kapaklarından etkilendiği iki pağını (Leroy Walks! ve Leroy Walks Again) satın alır. Bir hafta içinde bas gitarını bir akustik basla değiştiren Holland plaklarla birlikte çalışmaya başlar. Bu iki basçının dışında kendisini etkileyen basçılar Charles Mingus ve Jimmy Garrison`dur. 1964 yılında Londra`ya taşınan sanatçı Londra Filarmoni Orkestrası`nın basçısı James Edward Merrett ile çalışır ve onun tavsiyesiyle Guildhall School of Music and Drama`nın 3 yıllık programına katılır. 20 yaşına geldiğinde okulla birlikte stüdyo ve Ronnie Scott`s caz kulübü faaliyetleriyle oldukça meşgul bir basçı olmuştur. Ayrıca gitarist John McLaughlin, saksofoncu Evan Parker ve John Surman, Güney Afrika doğumlu Londra`lı piyanist Chris McGregor ve davulcu John Stevens gibi diğer İngiliz caz müzisyenleriyle çalışmalar yapar ve Spontaneous Music Ensemble`ın klasikleşmiş 1968 albümü "Karyobin"de yer alır. Yine trompetçi Kenny Wheeler`le bu dönemde başlattığı birliktelik günümüzde de sürmektedir. 1968 Temmuz`unda Miles Davis Dave Holland`ı Ronnie Scott`s caz kulübünde dinler ve Ron Carter`ın yerine grubuna katılmasını ister. 2 hafta içinde New York`a uçarak Miles`la birlikte Count Basie`s caz kulübünde ilk performansına çıkan Holland, aynı yılın Eylül`ünde Filles de Kilimanjaro albümünün yarısında Miles Davis, Chick Corea, Wayne Shorter ve Tony Williams`la birlikte çalar. 1969 yılındaysa jazz fusion tarzının gelişiminde önemli kilometre taşları olan In a Silent Way ve Bitches` Brew albümlerinde yer alır. Bu dönemde Miles`ın müziğinin giderek elektronik hale gelmesiyle birlikte elektro bas gitara geçen Holland, 1969 yılı boyunca Corea, Shorter ve Jack DeJohnette`le birlikte sanatçının hiç stüdyo kaydı yapmayan ünlü "Lost Quintet"inin bir üyesidir. Grubun perküsyoncu Airto Moreira`nın katılımıyla 1970 yılında kaydettiği Live at the Fillmore East, March 7, 1970: It`s About That Time albümü 2001 yılında yayınlanmıştır. Yine aynı yıl Black Beauty: Live at the Fillmore West ve Live-Evil canlı kayıtlarında ve ünlü Isle of Wight Festival konserinde çalan grupta yer alan Dave Holland, 1970 yazının sonuna doğru R&B bas gitarcısı Michael Henderson`un katılmasını takiben gruptan ayrılır. Kısa bir süre Anthony Braxton, Chick Corea ve Barry Altschul`la birlikte free jazz tarzında çalan Circle grubunun üyesi olur, ki bu birliktelik aynı zamanda ECM plak şirketiyle olan ilişkisinin de başlangıcıdır. 1972 yılında Sam Rivers, Anthony Braxton ve Barry Altschul`la birlikte lider olarak yaptığı ilk plak kaydı olan Conference of the Birds`ü gerçekleştirir. Sam Rivers`la uzun süreli müzikal ortaklığı da bu albümle başlayacaktır. 1970`ler boyunca Rivers`ın yanısıra Anthony Braxton, Stan Getz, Thelonious Monk ve The Gateway Trio (John Abercrombie ve Jack DeJohnette ile) gibi sanatçı ve topluluklarla çalışan Holland, Rivers ve diğer bir basçı Barre Phillips`le birlikte duo albüm kayıtlarını ve "Emerald Tears" adlı ünlü solo bas kaydını da yine bu dönemde yapar. 1980`lerin başında bir yandan Sam Rivers`la çalışmalarını sürdüren sanatçı, öte yandan Kenny Wheeler (trompet), Julian Priester (trombon), Steve Coleman (alto saksofon) ve Steve Ellington (davul)`dan oluşan ilk grubunu kurar ve bu grupla "Jumpin’ In", "Seeds of Time", ve "Razor’s Edge" albümlerini kaydeder. 1988 yılındaki "Triplicate" albümünde Steve Coleman ve Jack DeJohnette`le, 1990 yılındaki "Extensions" albümünde Steve Coleman, Kevin Eubanks ve Marvin “Smitty” Smith`le çalar. Bu dönemde yaptığı diğer iki ilginç ve önemli çalışma, Hank Jones ve Billy Higgins`le "The Oracle" ve Roy Haynes ve Pat Metheny`yle "Question and Answer"dır. 1990`larda bir yandan Joe Henderson So Near (So Far), Porgy & Bess, Joe Henderson Big Band, Betty Carter (Feed the Fire), Herbie Hancock (The New Standard) gibi isimlerle çalışmalarını sürdüren Dave Holland, öte yandan önce üçüncü quartet`ini, daha sonra da trombonda Robin Eubanks, vibrafonda Steve Nelson, alto ve soprano saksofonda Steve Wilson (daha sonra tenor saksofonda Chris Potter) ve davulda Billy Kilson (daha sonra Nate Smith)`dan oluşan quintet`ini kurar ve Points of View, Not for Nothin, Prime Directive, Extended Play: Live at Birdland ve Critical Mass gibi önemli albümler kaydeder. Daha sonra oluşturduğu Big Band`iyle 2002 yılında kaydettiği "What Goes Around" albümü sanatçıya Best Large Jazz Ensemble Album kategorisinde ilk Grammy ödülünü getirir. İkinci Big Band albümü "Overtime" (2005) ile aynı dalda bir Grammy daha kazanacaktır. Albümleri üzerinde daha fazla kontrol sahibi olabilmek için 2005 yılında bağımsız plak şirketi Dare2 Records`u kuran Holland, "Overtime", "Critical Mass" (2006), "Pass It On" (2008) ve yeni octet`inin ilk albümü olan "Pathways"i (2010) bu şirketten çıkarır. 2009 yılında tenor saksofonda Chris Potter, piyanoda Jason Moran ve davulda Eric Harland`dan oluşan The Overtone Quartet adındaki all-star grubunun kuruluşuna katkıda bulunan Holland, bu grupla Amerika ve Avrupa turnelerine çıkar. New England Conservatory (Boston), Berklee College of Music (Boston) ve Birmingham Conservatoire (Birmingham, İngiltere) tarafından kendisine onursal doktora ünvanı verilen sanatçı, "Fellow of the Guildhall School of Music and Drama" (Londra) ünvanına da sahiptir. Dünyanın çeşitli üniversite ve müzik okullarında work shop`lar ve master class`lar yönetmek suretiyle bir eğitimci olarak da caza büyük katkı sunan Dave Holland bu konuda "gençler bu müziğe büyük ilgi gösteriyorlar, pek çoğunun ilginç durumlar ve uyarıcı bir müzik arayışında olduğunu düşünüyorum" şeklinde görüş belirtmiştir.

Arto Peştemalcıgil

Cazkolik.com / 01 Ekim 2012, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN