Barney Bigard

Albany Leon "Barney" Bigard New Orleans doğumlu Amerikalı klarnetçidir. Creole bir aileden doğdu ve Lorenzo Tio Jr. ve Luis "Papa" Tio`dan klarnet dersleri aldı. Enstrümanını New Orleans resmi geçitlerinde çalan Bigard başlangıçta bir tenor saksafoncu olarak tanınmıştı. New Orleans`ta birkaç grupta çalışan sanatçı, ilk çalmaya başladığında berbat bir tona sahip olduğunu ve bu yüzden diğer müzisyenlerin kendisine "the Snake Charmer" (yılan oynatıcı) olarak hitap ettiklerini anlatır. Bu ifade mükemmel bir ironi teşkil eder, zira Bigard daha sonra caz tarihinin en zengin ve mükemmel tona sahip klarnetçilerinden biri olarak anılmıştır.

1924 sonlarında Joe `King` Oliver`in çağrısıyla Chicago`ya giderek onun grubuna katılan Barney Bigard, 1927 yılına kadar kaldığı bu grupta daha ziyade tenor saksafon çaldı ve büyük bir lirizmle icra ettiği bu enstrümanla Oliver`in "Someday Sweetheart" gibi hit plaklarına katkıda bulundu. Chicago`da bulunduğu esnada Oliver`in yanısıra Jelly Roll Morton, Johnny Dodds ve Louis Armstrong gibi isimlerle de kayıtlar yapan Bigard, özellikle Morton`un efsanevi Red Hot Peppers grubuyla "Sidewalk Bues" ve "Dead Man Blues" gibi önemli plâklar doldurdu. 1927 yılında kısa bir süre Charles Elgar`s Creole Orchestra ve Luis Russell Orchestra ile çalışan sanatçı, aynı yılın Aralık ayında orkestranın New Orleans doğumlu basçısı Wellman Braud`dan aldığı teklif üzerine Duke Ellington`un grubuna katıldı. Orkestranın şöhretinin doruğunda olduğu 1927-1942 yılları arasında genellikle klarnet ve bazen de tenor saksafonla katkı sağlayan Barney Bigard, aralarında "Mood Indigo" ve "The Mooche" gibi Ellington klasiklerinin de yer aldığı birçok plak kaydında çaldı. Duke Ellington "Music Is My Mistress" adlı otobiyografisinde Bigard`ın katkısını şu sözlerle anlatır: "Bigard son derece orijinal ve yaratıcı bir klarnetçidir ve orkestramıza karakteristik ses kimliklerinden birini kazandırmıştır."

Orkestrada yer aldığı son yıllarında çıktığı bir Avrupa turnesinde (Nisan 1939) Paris`te ünlü çingene gitarist Django Reinhardt`la kayıt yapma olanağı da bulan Bigard, 14 yıllık yoğun ve yorucu turne hayatının ardından 1942 yılı ortalarında Ellington orkestrasından ayrılarak Los Angeles`a yerleşti ve sonraki 5 yıl boyunca burada bir yandan çeşitli gruplarda klarnet çalarken (ki efsanevi New Orleans`lı tromboncu Kid Ory`nin Creole orkestrası bunlardan biridir), öte yandan Hollywood filmlerinin soundtrack`lerinde yer aldı. 1947 yılında Louis Armstrong, Kid Ory, Billie Holiday gibi önemli isimlerin yer aldıkları "New Orleans" filminde Armstrong liderliğindeki bir all-star grubunda klarnet çalarken gözüktü. Aynı yıl Armstrong`un turne grubu Louis Armstrong All-Stars`a katıldı ve 1955 yılına kadar kaldığı grubun "Satch Plays Fats" ve "Satch Plays W.C. Handy" albümlerinde çaldı. 1950`lerin kalan bölümünde genellikle Los Angeles civarında kendi grubuyla ve Ben Pollack`ın grubuyla çalıştı; 1958 yılında Nat King Cole, Ella Fitzgerald, Pearl Bailey ve Eartha Kitt`le birlikte "St. Louis Blues" filminde yer aldı. 1958-1959 yıllarında Cozy Cole`un big band`inde çalışan Barney Bigard, 1960 Nisan`ında yeniden All-Stars`a katılarak grubun Afrika turnesinde yer aldı; 1961 Nisan`ındaysa Armstrong ve Ellington`un tarihi önemdeki albüm kaydında çaldı. 1962`den sonrasını yarı emekli pozisyonunda geçiren Bigard yine de bazı klasik caz revival gruplarında çaldı, Earl Hines`la kayıt yaptı, bazı televizyon şovlarında yer aldı ve Nice Caz Festivali`nde sahne aldı. Ocak 1968`de Chicago`lu piyanist Art Hodes`le Delmark Records adına bir albüm kaydeden Barney Bigard, 17 Haziran 1980`de Culver City, California`da hayata veda etti. Barney Bigard`ın "With Louis and The Duke" adlı bir otobiyografisi bulunmaktadır. Kendisi ayrıca ünlü Ellington standartı "Mood Indigo"nun yardımcı bestecisi olarak anılmaktadır.

Seçilmiş Barney Bigard diskografisi: Jelly Roll Morton Birth of the Hot: The Classic Chicago Red Hot Peppers Sessions, 1926-1927, The Okeh Ellington (Columbia Jazz Masterpieces series, 2-CD album, Bigard with the Ellington band, 1928-1930, The Musical Genius of Duke Ellington, Bigard with Ellington band in compilation that spans Duke`s whole career, from 1927 to 1967, and Bigard`s 14 years with the band. Satch Plays Fats (Columbia, 1955), Louis Armstrong & Duke Ellington The Great Summit/The Master Takes, Barney Bigard & Art Hodes Bucket`s Got a Hole In It.

Arto Peştemalcıgil

Cazkolik.com / 13 Ağustos 2012, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN