Cazda yeni bir dergi, yeni kitaplar...

Yeni şarkılar desteğimizle hayat bulsun

Bir caz albümünün desteğe ihtiyacı var!

Türkçe ve Kürtçe bestelerini caz müzisyenleriyle kaydedeceği yeni albümü için Fongogo sosyal medya platformunda kampanya başlatan Ruşen Alkar`ın cazseverlerin desteğine ihtiyacı var. Bu yöntem, bağımsız projelerin hayat bulması için geliştirilen ve son yıllarda sıklıkla kullanılan bir yöntem. Yayınlanacak albümü doğrudan dinleyicinin sahiplenip desteklemesi önemli ve müziğin bu desteğe ihtiyacı var. Sadece müziğin değil, bizi hayata bağlayan tüm kültürel içeriklerin hatta daha büyük medya oluşumlarının dahi desteğe ihtiyacı var. Hergün bir gazete ya da derginin kapandığı haberine uyanıyoruz. Büyük oluşumları yaşatmaya gücümüz yetmez ama bir müzik albümüne destek olmaya yeter. Bu destekle bir sanatçının yeni şarkılarını dinlemeye katkımız olur. Ben projeyi maalesef geç duyduğum için ancak yazıyorum, kampanyanın sona ermesine az kaldı, elinizi çabuk tutun lütfen ve bu linke tıklayarak katkıda bulunun.

Nasıl bir caz festivali direktörü?

Festival gerçek bir caz maratonuyla başlayacak

Hani futbolda hep deriz ya, yeni bir teknik direktör takıma geldiği an damgasını vurmalı, farkını hissettirmeli diye, emin olun müzikte de aynen öyle. 55 yaşındaki Berlin Caz Festivali yeni sezona yeni direktörü Nadine Daventer ile giriyor. Benim ilgimi çeken festival programı değil, meraklısı onu araştırsın ama Nadine imza attığı ilk programa hakikaten damgasını da vuruyor. Sanatçılar ve projeler arasında tematik odak noktaları ve yeni işbirlikleri kurmayı amaçlayan yeni direktör programlarında dünya prömiyerlerine, enstalasyonlara vs. yer vermenin yanında 1 kasımda başlayacak festivale yanda resmini gördüğünüz kampüsü andıran Berliner Festpiele`de 5 sahnede 9 farklı aksiyonun gerçekleşeceği tam 5 saatlik bir konserle başlayacak. Nasıl ama? Daventer `ilk programımda sanatçıların izleyicilerle buluşacakları ve yaratıcı olacakları yeni alanlar yaratmak istiyorum` diyor, belli ki istemekle kalmayıp yapacak da.

Yeni bir caz dergisi

Caz üzerine yeni fikirler

Aslında yeni değil, ben yeni gördüm. Başlığı böyle yazınca Türkçe bir dergi zannederek heyecanlandırdıysam kusura bakmayın, Türkçe değil ama her caz dergisi heyecan verir. Dünya artık küçük malum. Jazz Research Journal, Liverpool ve Birmingham Ünivesitesi`nden Catherine Tackley ile Tony Whyton`ın editörlüğünü yaptığı caz üzerine bir dizi eleştirel bakış açısına yönelik amatör ruhlu bir yayın. Bu üniversitelerin caz burslarında gelişen çapraz yaklaşımların ve fikirlerin gübrelenmesi için oluşturulan bir platform. Sadece caz üzerine de değil ayrıca, müzik, film, sosyolji ve kültürel çalışmalar konusunda iki editör genel yaklaşımlara meydan okuyan çağdaş bakış açılarına kapıları açık insanlar. Derginin içeriğinde benim hoşuma ayrıca giden cazın sınırlarını genişleten, değişen kültürü, ırk ve cinsiyet siyasetini, kanunların açmazını korkusuzca araştıran yenilikçi bakış açısı olması. Öyle söylüyorlar.

Azeri cazında yeni bir albüm

Azeri cazında yeni müzikler

İnternet sayesinde yüzlerce yeni albüm keşfediyoruz ama birinin kapağında Azeri cazın sevdiğim iki ismini görünce diğerlerinden ayırmak farz oldu. Her ikisi de İstanbul`da izlediğimiz sanatçılar Rain Sultanov ve Isfar Sarabski. İkilinin yeni çalışması Avrupa cazı formatında. Ozella firmasından çıkmış. Sevdiğim bir firma. 38 yıl önce Jan Garbarek ve Kjell Johnsen "Aftenland" adlı bir albüm çıkarmıştı. Kilise orgu ve saksofonun yarattığı katmanlı etki farklı çalışmalara ilham kaynağı olmuştu. Azeri sanatçılar da benzer bir yol izlemiş. Hem kozmik hem atmosferik bir müzik bu. Bakü`deki Saviour Kilisesi`nde yapılan kayıt kutsallıktan derin duygulara karmaşık bir sarmal oluşturma amaçlı olgun bir kayıt olmuş. Kapak görselinden `benlik yansıması` gibi bir şey anladım, bilmiyorum size nasıl geldi. Meraklısı dinlesin derim.

Avrupa caz tarihi kitabı

Son derece kapsamlı bir başvuru kitabı

Caz tarihi deyince Amerika merkezli bir tarih düşünürüz ki bu son derece normal, cazın anavatanıdır Amerika, ama, durun bir dakika, Avrupa`nın caz tarihi de Amerika kadar eski sayılır. Tam yüzyıllık bir tarih. Avrupa cazı deyince kuzey Avrupa`yı kastetmiyorum, tüm Avrupa. Türkiye caz çevresinin iyi tanıdığı usta yazar Francesco Martinelli "The History of European Jazz" isimli kitabını çıkardı. Tam 752 sayfalık dev bir eser ve 200 yuro civarı satış fiyatı var. Martinelli kitabın Avrupa caz tarihiyle ilgili bağımsız, organik bir genel görünüm verdiğini söylüyor. İlk dönemlerden ikibinlere kadar geçen süreç, kapsamlı bir müzisyen havuzu, Çingene ve Yahudi müziklerinden avantgart müziklere, ulusal caz arşivlerine uzanan oldukça etkileyici bir çalışma, dinleme listeleri ve kıymetli bibliyografyalarla desteklenmiş durumda. Ayrıca, kitapta sevgili ustamız Hülya Tunçağ`ın da Türkiye cazına dair kapsamlı bir değerlendirme yazısı var ki bu kitaba dair ayrıca altı çizilmesi gereken bir husus. İmkanı olan mutlaka alsın derim.

Çok sıcak bir yaz günüydü

Yeniden West Side Story

Bu yaz Coltrane`nin 50 yıl sonra keşfedilen albümüyle listelere damga vuracağı belliydi. Nitekim, bütün yaz liste başıydı. Şahsen, ekim ayına kadar kalır tahmin ediyordum ama Bobby Sanabria`nın "Reimagined West Side Story" albümü şaşırtıcı bir çıkış yaptı. Şaşırtıcı diyorum zira bu sanatçı bizde fazla tanınan biri değil ama West Side Story iyi bilinir. Sanabria`nın dünyanın bu en ünlü müzikalini yeniden çalması hem riskli hem iyi bir fikir. Jazzheads firmasının çift CD`li albüme tanıtım için sıkı asılacağını sanıyorum, nitekim iyi bir haberle başladılar. Albüm aslında New York Lincoln Center`daki Dizzy`s Club Coca Cola salonunda kaydedilmiş bir konser kaydı. Sanabria iyi bir orkestra kurmuş. Müzikleri ezbere bildiğimize göre, ilk notadan itibaren tüm hikaye aynen bir film şeridi gibi geçip gidiyor. Açılışta Sanabria, hikaye benim doğduğum yıl, 1957`de başladı, "çok sıcak bir yaz günüydü"... diyor ve müzik başlıyor.

Elektronik gerginlik ve derinlik

Yeni müziğin yönü? (Mmph "Woodlawn" kapağı)

Klasik ve cazda kullandığımız `gerginlik, tansiyon, derinlik` gibi kavramları elektronik dans müziklerinde kullanacağımı, dahası seveceğimi düşünmezdim ama o da oldu. Müzik çok fena bir yere doğru gidiyor ve herkes [başta müzisyenler] kendi önüne baktığı için fotoğrafın bütünü şaşırtıcı ve ürkütücü bir manzaraya dönüşüyor. Ben bunu, kötü değil iyi anlamda söylüyorum. Hiç tanımadığım bu alanda dinlediğim son örnekler şunlar; Kilo Kish`in "Elegance"ı elektronik art pop rap dans müziği. Marie Davidson`ın karanlık ama eğlenceli dans klüpleri için yazdığı "So Right" (caz parçası adı gibi duruyor). E-40`ın müziği bana fazla stilize gelen "Aint Talking About Nothing"i. Ritmler, synthler, sözler herşey fazla tasarım duruyor, milimetrik hesaplanmış, özellikle bu şarkı öyle. Sonra, Saloli`nin "Barcarolle"i. Domenique Dumont`un üç yıl önceki "Comme ça" ile yeni çalışması "Le Soleil Dans le Monde" gibi işleri.

Bu sıradan bir fotoğraf kitabı değil

Müzik hikayeleri

Beni bu habere çeken yandaki fotoğraf oldu. Adamın eski püskü ayakkabılara sevgiyle sarılması ne hoş değil mi? Bu adam, Avrupalı özgür caz davulcusu Paul Lovens. Fotoğraftaki ayakkabılarsa onun 1964 yılından beri ayrılmadığı 54 yıllık ayakkabıları. Ama konu o da değil. Konu, fotoğrafçı Ziga Koritnik. Koritnik, bağış kampanyası sayesinde bir fotoğraf kitabı yayınlamış. Sonja Porle isimli bir yazar kitabı "bu kitap cazı bilenler için değil, müziği ve kitabı seven fotoğrafseverler için bir kitap" diye tanımlıyor. Koritnik otuz yıldır kameranın arkasında olan bir sanatçı. Yandaki fotosu da 2009 yılından. Sayısız fotoğraf sergisi açan, festivallerin gediklisi, fotoğrafı hem dijital hem hâlâ analog olarak çeken, fotoğraflarında müziğin hikayesini anlatmayı seven bir sanatçı. Tanımıyordum, hayranı oldum. Eğer uçuk bir fiyat değilse ilk fırsatta alacağım.

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 03 Eylül 2018, Pazartesi

Kaydet

Kaydet

Kaydet

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN