CRR, cazın zirvesini ağırlıyor...

Kasım ayının ilk yarısı çok önemli bir kaç konsere tanık olacak. Hiç kuşku yok ki bunların başında geleni doksanların ortalarından bu yana caza damgasını vurmuş bir üçlü; Saxophone Summit.

20. yüzyılın ilk yarısında cazın büyük emprezaryolarından Norman Granz, Jazz at the Philharmonic (JATP) isimli konser serisiyle cazın geleceğinde nasıl derinlemesine etkilediğinin kuşkusuz farkındaydı. Birincisi, yaptığı işi çok seviyordu, ikincisi, sahneye çıkardığı müzisyenleri çok iyi tanıyordu. Kimin kiminle çıkacağından tutun da o isimlerin birlikte nasıl konser vereceklerine kadar her şeyi bir müzisyenin öngörüsünden çok daha iyi bilebiliyordu.

Kırklı yıllardan başlayarak inanılmaz konserlere, jam sessionlara, muhteşem kayıtlara imza attı. Yarattığı sahne ve konser formatı cazın temel duygusu olan doğaçlamayı alabildiğine dışavuran, müzisyenin yaratıcılığını olabildiğince geliştiren, sahnede müzisyenlerin birbirleriyle ‘kapışarak’ ortaya dehşet bir müziğin çıkmasını sağlıyordu. Seyirciler alabildiğine mutlu, müzisyenler özgürdü.

Saxophone Summit grubunun üç kurucu üyesinden biri olan Dave Liebman gruplarının doksanlı yılların ortalarında biraz böyle bir ruhun etkisiyle kurulduğundan ya da bu ruhun, bu geleneğin icra ettikleri müzikte belirgin olduğundan söz eder. 1997 yılında Japonya’da konser vermek üzere bulunan üç arkadaş; Dave Liebman (1946), Michael Brecker (1949-2007) ve Joe Lovano (1952) “Live by the Sea” adı verilen konserlerini gerçekleştirirler. Saxophone Summit grubunun ilk konseri sayabileceğimiz gece aynı zamanda John Coltrane’in ölüm yıldönümüne denk gelmiştir. Üç büyük müzisyenin de ortak kahramanı olan Coltrane, bu anlamda Summit grubunun kurucu temel figürüdür, Coltrane’e ve müziğine olan hayranlıkları, derin bağlılıkları tabiri caizse üç müzisyeninde ek yeridir ...

Aslında, Japonya konseri bir Coltrane kutsamasıdır, ölüm yıldönümüne denk gelmiştir fakat sadece bu üç isimden oluşan bir konser değildir, iki set halinde planlanmış bir konserdir, ilk setinde Pat Metheny, Christian McBride, Dave Holland ve Jack Deohnette gibi isimler varken ikinci sette ise Joshua Redman, Mike Brecker, Dave Liebman ve Joe Lovano sahne alır. Gece, konser olarak büyük başarı kazanır. Durumu farkeden organizatörler fırsatı kaçırmaz, menajerler benzeri konserlerin festivallerde de yapılmasını isterler...

Böyle bir sürecin sonunda kurulan Saxophone Summit, Dave Liebman’ın deyimiyle klasik formatın modern versiyonudur, tıpkı klasik döneme modern cazın içinden gönderilen bir selamlama gibi...

Ekip ilk albümünü “Gathering of Spirits” adı altında yayınlayarak grubun konseptini ve repertuvarını bir anlamda resmileştirmiş olur. İlk konserlerinde caz standartları ağırlıklı çalarken sonraki yıllarda Coltrane ağırlıklı parçalara yer vermeye başlarlar.

* * *

Saxsophone Summit’in yaşadığı en keskin dönem 2007 yılında Michael Brecker’ın iki yıl süren hastalığının ardından gelen ölümüdür. Brecker’ın yerine denenen bir kaç başarısız müzisyen tecrübesinden sonra gruba ruhunu veren John Coltrane bir kez daha yardım eder ve bu kez oğlunu, Ravi Coltrane’i verir. Hem Dave Liebman, hem de Joe Lovano oğul Coltrane’de babasının büyük geleneğini ve yaratıcılığını gördüklerini söylerler. Gerçekten de Ravi’nin kısa sürede sağladığı mükemmele yakın uyum aynı yıllarda kaydettikleri “Seraphic Light” albümüyle de tescillenir.

Bu noktada belki kısa bir geri dönüş yapıp grubun ilk kaydı “Gathering Spirits”i kısaca yeniden anımsamakta fayda var. Üç temel müzisyenin yanında isimlerini anmadan geçmeyelim piyanoda Phil Markowitz, basta Cecil McBee ve davulda Billy Hart gibi majör müzisyenler olan albüm, efsanevi tenor saksofonist Joe Alexander’a ithaf edilen “Alexander The Great” isimli parçayla açılır. Joe Alexander, Coltrane dahil bir çok önemli müzisyenle kayıt yapmış bir efsanedir. Ardından piyanist Phil Markowitz’in “The 12th Man” isimli parçası gelir. Takip eden parça ise bir Coltrane bestesi olan ama Liebman’ın yeniden düzenlediği “India” yorumudur. Albüm yine bir Coltrane baladı “Piece on Earth”, Liebman bestesi “Tricycle” ile devam eder ve albüme adını veren “A Gathering of Spirits” ile de sona erer.

Saxophone Summit Brecker’sız ama Ravi’li yayınladıkları albümleri “Seraphic Light”ta yine aynı kadroyla beraber çalışır. Değişen sadece Brecker değildir ama Brecker’a olan bağlılıkları albümde ruhunu bulur çünkü Brecker’ın kardeşi Randy “Alpha and Omega” ve “Expression” isimli parçalarda çalarak kardeşinin ismini muhafaza eder.

* * *

9 Kasım gecesi günümüzün en yetkin ve önemli müzisyenlerini aynı sahnede izleyeceğiz. Eleştirmen John Kelman bir yazısında 3 tenor lafını bir yerde okuyunca bunun sadece operada rastlanan bir şey olduğunun sanan çok insanla karşılaştığını anlatır, o insanlara şöyle söylemek lazım; 3 tenor, evet, ama dünyanın en iyi 3 tenoru...

Gerçekten üçünün dünyanın en iyileri olup olmadığının fazla bir önemi yok, çünkü onlar dünyanın gerçekten gelmiş geçmiş en önemli tenor saksofonisti John Coltrane’in ruhundan icazet alıp İstanbul’a geliyorlar.

Cazkolik.com / 01 Kasım 2010, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN