15 YILIN ARŞİVİ

Dave Brubeck Quartet'in daha önce yayınlanmamış bir konser kaydı ortaya çıktı ve tarihi dedikodu yeniden hortladı

Kuruluş amacını şirketin adı yapan The Lost Recordings adı gibi caz tarihinin kayıp sayfalarını bulup çıkarmayı amaçlamış genç bir firma. Genç ama kısa zamanda oldukça iyi işler yaptı. Bu da gösteriyor ki, firma ilk günden itibaren elinde olan orijinal malzemeleri yayın takvimine bağladı ve takvime sadık kalıyor.

Cazkolik olarak, daha önce bu şirketten çıkan Ella Fitzgerald ve Duke Ellington kayıp konser kayıtlarına yer vermiştik. Yeni gelen haber caz tarihinin efsanevi dörtlüsü Dave Brubeck Quartet'in bir diğer kayıp konser kaydıyla ilgili.

Dave Brubeck Quartet, Debut in the Netherlands 1958

Dave Brubeck ve arkadaşlarının Türkiye'ye de geldikleri yıllarda daha sık gittikleri coğrafya elbette Avrupaydı. Dörtlünün, 1958 yılı başı çıktığı Avrupa turnesi kapsamında 26 Şubat akşamı ünlü Concertgebouw Hall'da verdikleri konserin kaydı şirketin iddiasına göre daha önce yayınlanmadı. İddia diyoruz, bu konuda şirketin sözüne güvenmek durumundayız, bizim kendi caz tarihi bilgimiz bu somut iddiayı ispata yetmez, o yüzden iddia diyelim ama güvenilir bir kaynak olarak şerh düşmek en doğrusu.

'Aslında o sen olmalıydın'

Amsterdam'ın seçkin salonu Concertgebouw Hall klasik müzik salonudur ama caz konserleri de gerçekleşiyor, hatta canlı kayıtlar da yapılıyor. Brubeck ile Desmond ve arkadaşlarının 1951 yılında başlayan birliktelikleri 1954 yılında Time dergisi kapağında yer almalarıyla taçlanan bir süreç olmuştu. Albüm bilgilerinde yer alan nota göre, Duke Ellington dergi çıktıktan sonraki günlerden bir gün kutlamak için otel odasında Brubeck'i ziyaret eder. Brubeck ise; 'o aslında sen olmalıydın' der, ya da dediği rivayet edilir. Hatta, söylenenlere göre, bu nedenle o konserdeki "The Duke" isimli parçayı Ellington'a ithaf eder.

Şimdi gelin biraz spekülasyon yapalım,

Brubeck muhtemelen vicdanen Time dergisi kapağında yer almaktan mahcub oldu ve hakkaniyet adına Ellington'a bu sözü söyledi. O yıllarda, ana akım gazete ve dergi editörlerinin dönemin ayrımcı, ayrıştırıcı, ırkçı ruhuna uygun davrandıkları bilinmeyen konu değil, ırkçılık bu konuda da kendini göstermiş belli ki ve Ellington gibi biri dururken kapağa Brubeck'i almışlar. Ne dün, ne bugün bu işin izahının makul bir sebebi yok. Spekülasyon paragrafını kapatalım ve bu konuyu mahşerî vicdana teslim edelim.

O konser gününe dair diğer söylenti de dörtlünün konsere çıkmadan öncesi klasik müziğe alışkın eğitimli dinleyicisinden çekindikleri yönündedir. 1958 yılının otuzlu yaşlarındaki Brubeck dörtlüsü için erken sayılabilecek bir dönem olduğunu düşünürsek bu durum anlaşılabilir gelebilir. Bu izahın bir diğer versiyonu da, esasen -bugünün tabiriyle- 'Black Music' yapan biri hariç üç beyaz gencin muhtemelen rüştlerini ispat hissiyle dolu olmalarıdır da denebilir.

Albüm henüz dijital platformlarda yok, sadece web üzerinden orijinal LP ve CD satışı devam ediyor ama yakında dijital yayına da gelir eminiz.

Cazkolik.com / 04 Kasım 2022, Cuma