Gecemizi cazla dolduran adam; Iiro Rantala

Murathan Mungan`ın bir yazısında tuttuğu notlarla ilgili bir bölüm dikkatimi çekmişti. Mungan; "İyi yazılmış notlarda ayaküstü sohbet etme tadı vardır. Hayat, geçerken birbirine uğramış insanların birbirlerinin kapısına bıraktıklarıyla da çoğalır. Benim bu notlarla yapmaya çalıştığım kısaca budur" diye yazmıştı.

Cuma akşamı (6 ekim 2017) Akbank Sanat`ta izlediğim Iiro Rantala hayatıma yıllar önce uğramış ve müziğiyle zihnime notlar aldığım bir piyanist. Tarzına swingi hiç yerleştirmemiş, müziklerini dinlediği ve takdir ettiği halde emsal kabul edilen kimi Avrupa`lı caz piyanistlerinin yaptığı gibi Hancock veya McCoy Tyner`dan izler kazara dahi olsa taklit etmemiş bir piyanist. Hayatına giren John Lennon müziklerinden aldığı notlarla dinleyene ayak üstü sohbet lezzeti yaşatıyor. Bir sürü güzel şey yazdım. Bunların tabii ki belli dayanakları var. Buyrun açıklayayım;  Öncelikle, sağ-sol el koordinasyonu ve akıcılığı pek çok müzisyenin fersah fersah ötesinde. Kurgulanmış müziklere lezzetli dokunuşlarla genişlik kazandıran bir icrası var. Espirili, seyirciyle iletişimi kuvvetli, dünyada cazın gittiği yerin farkında ve pazarlama oyunlarının içinde savrulup gitmiyor. Milyonlarca versiyonu yapılan Lennon bestelerinde bile 999 bin yorum bir yana Iiro Ranta`nın Lennon yorumu bambaşka diyebiliyorsunuz. Teknik yeterliliğin ötesinde zeki doğaçlamaları solo albümlerini de keyifli ve pırıltılı kılıyor. Müziğine âşinâ okuyucularımızın zihninde bunlar gibi daha nice sebepler belirmiştir eminim.

(Fotoğraf: Leyla-Diana Gücük)

Konsere, Finli besteci Pekka Pohjola için yaptığı parçayla başladık. Parça aralarında keyifli üslubuyla mini tanıtımlar yaptı ve bestelerken neler düşündüğünü anlattı. Bence, hem kullanılan dil seviyeli olduğunda güzel hem de süre olarak sıkmadan yapılan sunumlar müziğin içinde daha rahat yer bulmamızı sağlıyor. Rantala bu yönüyle beğeni topluyor. Dinleyiciyi gülümsetiyor. Konser, Lennon`ın hayatlarımıza farklı zamanlarda düştüğü notlardan melodilerle devam etti. Lennon besteleri yolculuğumuz sırası bir ara Leonard Bernstein de mola verdik. Bernstein ve Lennon`ın bilindik tek ortak yönlerinin Lennon`ı dünyadan ayıran kurşun seslerinden yedi yıl önce Bernstein ve Lennon`ın ünlü Dakota binasında komşu olmalarıydı.

Iiro Rantala, konserin sonuna doğru büyük ilgi gören bestesi Tears for Esbjörn`ü çalmaya başladığında uzaklara dalıp gitmiştik. Avrupa cazseverlerince ikonik bir isim olarak kabul edilen ve yaklaşık on yıl önce ölen piyanist Esbjörn Svensson`un ruhu salonda gezinirken Rantala`nın parmakları ne eksik ne fazla Svensson`la aynı tuşede doğaçlıyordu. Marifet iltifata tabidir, bu güzel icra yoğun ilgiyle karşılandı.

Konser sonrası yemekte neler konuştuk

Konser sonrası dinleyicinin CD imzalatıp fotoğraf çektirme kuyruğu keyifli sohbetlere sahne oldu. Konser sonrası güzel bir vejetaryen restoranının yolunu tuttuk. Sohbet sırası ACT müzikle olan hikayesinden, müziği algılayış biçimine kadar pek çok şeyi konuştuk. Dünya meselelerine duyarlılığı ve farkındalığıyla kendini içinde yaşadığı dünyaya ve yaşama kapatan müzisyenlere güzel örnek teşkil edecek bir isim Rantala. Sohbet, takdir ettiği müzisyenlere geldiğinde Richard Tee, Egberto Gismonti, Fred Hersch ve Keith Jarrett`ın 1970`ler döneminden bahsedildi. Rantala`nın müziğini inanarak dinleyenleri temin ederim ki o akşam piyanon başında tek başına izlediğimiz adam işine büyük saygı ve hassasiyet duyuyor, özen gösteriyor ve gösteriş adına has duyguların içini boşaltmıyor.

Son bir not, konseri izleme şansı bulanlarr Rantala`nın kasımda Akbank Caz Festivali kapsamında konser verecek Ulf Wakenius`la kaydettiği "Good Stuff" albümünü uygun fiyatla henüz yayınlanmadan önce satın alma şansı yakaladı. Albümü dinlediğimde Rantala`nın hikayeci icrasına Wakenius`un akışkan icrasıyla eşlik ettiğini duyuyoruz. ACT Music albümlerini dinlemeyi sevenlerin arşivlerinde olmasını isteyeceği türden bir kayıt olduğunu düşünüyorum. Keyifli dinlemeler.

Burak Sülünbaz

Cazkolik.com / 08 Ekim 2017, Pazar

(Fotoğraf: Leyla-Diana Gücük)

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN