Müzik sektörü bakımından yılın hasatının toplandığı günler başladı: "Cazda Top 10, 2011"

Dinlemeye başladığınız müzik Fred Kaplan`ın "Top 10" listesinin ilk sırasındaki albümün ilk sırasındaki parça, yani I Can`t Get Started...

Geçen yıl tanınmış caz yazarı Fred Kaplan`ın yılın en iyi albümleri listesini yayınlamıştık (sadece onun değil, başka eleştirmenlerin de yayınlamıştık) bu yıl da `yılın en iyileri`, `Top 10` listeleri gelmeye başladı. Yılbaşına kadar sürecek listelerden dikkat çekici olanlarını sizlerle paylaştırmayı istiyoruz. İlk olarak Fred Kaplan`la başlamış olalım. Ayrıca, Cazkolik olarak `2011 yılında yayınlanan yerli caz albümleri` isimli bir liste hazırlığımız var. Bu liste gerçi bir sıralama değil yıl içinde yayınlanan albümleri derli toplu görmemizi amaçlayan bir çalışma olacak. Yerli albümleri sıralamaya tabi tutma konusu bize -en azından şimdilik- biraz zorlama olurmuş gibi geliyor. Böyle söylememizin nedeni var, zaten yıl boyunca yayınlanan albüm sayısı toplam otuz-otuzbeş civarında (belki o kadar yok bile), sayıca bu kadar az albümün içinden derleme yapıp şu albümler bizce ilk on olur demek çok doğru gelmiyor. Bizim için müzik sektörünün bu kurak döneminde yayınlanan her albüm çok değerli, bu nedenle çıkan albümler arasında mukayese yapmak yerine, yayınlanan albüm sayısının çoğalması için ne yapılması gerektiğini konuşmak doğrusu bize göre daha öncelikli bir konu...

Fred Kaplan`ın listesine gelirsek;

1 / Sonny Rollins; "The Road Show"

Kaplan`ın geleneksel hale getirdiği listenin ilk sırasında Sonny Rollins "The Road Show, Vol.2" var. Geçen ay İş sanat sahnesinde Sonny Rollins`i izleyince açıkçası bu albümün ilkinin kıymetini bilmediğimize karar verdik. Üçüncüsü çıkar mı? Niye olmasın ama ilki yayınlandığında caz dünyasında büyük yankı uyandırmıştı ve devamının geleceğine dair bir fikrimiz de yoktu. İşte ikincisi bu yıl yayınlandı ve üstelik biz de ustanın bizatihi kendisini canlı canlı sahnede izledik. Üçüncüsü yayınlanır da İş Sanat konserinden bir performansını dahil ederler mi acaba? Serinin ilki 2008 yılında yayınlanmıştı. Ustanın büyük bağlılığı olan Japonya konserinden alınan kayıtla başlayan ilk albümün ardından ustanın 2010 yılında 80. yaşını kutlama amacıyla verdiği konserlerden alınan kimi parçalardan oluşan Vol. 2 özellikle Beacon Theatre konseriyle dikkat çekici. Özel konuk müzisyenlerin de katıldığı konserde gitarist Jim Hall`la sahnede yirmi dakikanın üzerinde çaldıkları Sonnymoon For Two başlıbaşına özel bir kayıt olmuş.

2 / World Saxophone Quartet: "Yes, We Can"

Ne tesadüf, daha geçen gün günün albümü köşesine bu ünlü dörtlünün 1988 albümü Rhythm and Blues alsak mı acaba diye düşünürken son albümleri (aslında albümü 2010 çıkışlı diye biliyorduk ama...) Kaplan`ın listesinde karşımıza çıktı. Üstelik iyi takipçiler yeni albümler kısmında yayınladığımızı hatırlayacaklardır. Hatırlamayanların Cazkolik`e daha sık uğramalarını hatırlatırız!

Kaplan, yirmi yıldır grubun yayınlanan albümleri arasında Yes We Can`in en iyisi olduğunu söylediğini de ekleyelim. (Acaba bir daha mı yayına alsak?) Dört saksofonist; Hamiet Bluiett (Bariton saksofon ve klarnet), Kido Jordan (Alto saksofon), James Carter (Tenor ve soprano saksofon) ve David Murray (Tenor saksofon ve bas klarnet)`den oluşan World Saxophone Quartet grup olarak politik muhalif duruşları olan bir topluluk aynı zamanda. Almanya`da yayınlanan albüm Berlin`de kaydedilmiş. Albüm bilgileri arasında dikkati çeken bir de Türk isim var, Mehmet Dedeoğlu albümün fotoğraflarını çekmiş.

Geçmişi 1976 yılına kadar uzanan WSQ ilk günlerinden kurucu olarak sadece David Murray ve Hamiet Bluiett var, diğer müzisyenler geç ve albüm için katılan isimler. Kurulduğu ilk günlerde dahi avantgart ve muhalif tavırlı olan WSQ duruşunu bu anlamda bozmadan bugünlere geldi. African Jazz ve free jazz funk elementlerini müziklerinde kullanan grubun son albümü Fred Kaplan`ın listesinin ikinci sırasına kurulmuş durumda.

3 / David Weiss & Point Of Departure: Snuck Out"

Caz sitesi idaren edenler olarak ilk kez bu listede gördüğümüz bir kayıt! Bu çeşit listelerin bir faydası da bu! Usta eleştirmenlerin en iyiler arasına aldığı kaydı biz daha duymamışız bile, utanmamızı sağlaması açısından önemli! Albüme gelince, trompetçi David Weiss`in kurduğu süper grup Point Of Departure (ismini herhalde Andrew Hill`in albümünden alıyordur) tümü New Yorker üstün yetenekli müzisyenlerden oluşuyor. J.D.Allen tenor saksofonda, Nir Felder gitarda, Matt Clohessy basta ve Jamire Williams davulda çalan grup altmışlı yılların, cazın en devrimci olduğu dönemdeki yaratacı ruhundan etkilenen ve o ruhu Weiss`in önderliğinde kurdukları beşlinin ruhuyla buluşturan özelliğe sahip. Aslında bu albüm aynı kapak fotoğrafının iki farklı renkte versiyonuyla iki kez yayınlanmış ama her ekisinin de içi farklı. Fark şu, her iki albümde aslında aynı gece, ünlü Jazz Standart klübünde kaydedilmiş ama iki albümlük malzeme çıkınca böyle bir yola başvurmuşlar. İlk albüme Snuck In, ikincisine de Snuck Out demişler. Fred Kaplan mavi renkli kapaklısını yani ikincisi Snuck Out`u seçmiş. Weiss, müziklerinde korkmadan doğaçlama yapmak üzerinde duran bir müzisyen. Bu açıdan Freddie Hubbard, Booker Little tarzı geleneğe saygı duyan Weiss bu gecede böyle bir performansa imza attıklarını söylüyor. Fred Kaplan`da doğrusu albümü yere göğe koyamayıp listesinin üçüncü sırasına yerleştiriyor.

4 / Medeski, Scofield, Martin & Wood: In The Case The World Changes Its Mind

Gitar fenomeni John Scofield ile MMW`nun birlikte çktıkları konser turnesinden alınan kayıtlar 2011`de bize iki CD`li albüm olarak geri döndü. Usta müzisyenlerin turnesi 2006 yılında yapılmıştı. Albüm John Scofield`ın 1998 tarihli A Go Go`dan alınan albümle aynı isimli parçayla açılıyor. İşin ilginç yanı bu albümde yani A Go Go`da MMW`ın Medeski`si superfreak organ klavyesiyle kafa karıştırıcı performansa imza atmıştı. Konserde de öyle... Konserlerde zaten iki albümden ortak çalmışlar, ilki A Go Go, diğeri ise MMW`un Out Louder isimli çalışması. İki albümün müzikal karmasından nasıl bir şey çıkar, sonra hayal kırıklığına uğramayalım diyenler varsa eğer böyle düşündükleri için hayal kırıklığına uğrayacaklar çünkü dehşet bir konser albümü elimizdeki. John Scofield`ın blues-jazz hatta rock müziğiyle MMW`un melodileri doğaçlamanın mayınlı ortamına taşımaktan çekinmeyen müziğinin enerjisiyle birleşince ortaya her iki albümden mülhem bir tür çıkmış. Seçimlerinde hep straight cazı kolladığını bildiğimiz Fred Kaplan`ın albümü dinleyince elinin mahkum olduğu kanatine varmadan edemiyorsunuz.

5 / Orchestre National De Jazz / John Hollenbeck: Shut Up And Dance

Fred Kaplan`ın listesinin bizce en ilginç albümü! Usta yazarın albüme dair kısa ama ikna edici bir paragraf yazısı var, özetle 12 kişilik ve tümü Fransız müzisyenlerden oluşan big bandiyle davulcu ve besteci John Hollenbeck`in doğrudan bu kadro için yaptığı bestelerden oluşan albümde Hollenbeck her müzisyene kendini ifade edecek kadar solo imkanı tanımasının yanısıra karmaşık, bazen uyumsuz, hızla değişken olabilen, maceraperest ama erişilebilir müziğiyle her zamankinden daha kıvrak bir müzik yapmış diyor.

6 / Bill Frisell; "Sign Of Life"

Frisell`ın bu yıl içinde çıkan albümü bizim buralarda kendine pek taraftar bulmadı ama Fred Kaplan`ın listesinde yerini bulmuş! Kaplan albümle ilgili fikrini açıklarken irkiltici sorusunu soruyor; "Bu caz mı?" sonra cümlesine devam ediyor; "Sign Of Life caz müzisyenleri tarafından büyük caz standartları kalitesinde kaydedilmiş büyük bir müzik..." Yirmibeş yıldan fazladır kendi adına kaydettiği yirmibeşin üzerinde albümün yanısıra kaydında bulunduğu ikiyüzden fazla albüme imza atan büyük gitarist Bill Frisell`in vizyoner müzisyenliğini 858 Quartet adını verdiği grubunda da sürdürüyor. Frisell`a kemanda Jenny Sheinman, viyolada Eyvind Kang, çelloda Hank Roberts gibi chamber jazz yaylı özellikli müzisyenler eşlik etmiş ve ortaya bluegrass tarzında hüzünlü minimalizm örnekleriyle dolu, bazen yürek yaralayan müzikler çıkmış.

7 / Ambrose Akinmusire: When The Heart Emerges Glistening

Yılın hakkında en çok konuşulan isim ve kayıtlarından olan Ambrose Akinmusire`in albümü sadece Kaplan`ın değil belli ki bir çok uzmanın listesine girecek gibi. Daha önce albüm eleştirileri köşesinde yer verdiğimiz albüm hakkında bir yıldır söylenmedik söz kalmadı aslında. Kaplan notlarında fazladan Akinmusire`in tenor saksofonist Walter Smith ile içine girdiği etkileşime dikkat çekiyor ve trompetçi Akinmusire`in aklını okuma yeteneği var sanki notunu iliştiriyor.

8 / Youn Sun Nah; "Same Girl"

Kaplan`ın ilk 10 listesinin vokalistli tek albümü Paris`te yaşayan Koreli caz şarkıcısı Youn Sun Nah`a ait olan "Same Girl". Cazkolik olarak hem playlistlerde hem de albümlerine sık sık yer verdiğimiz başarılı sesin bizzat kendisinin söylediği gibi `ben bir çok kaynaktan beslensem de esas olarak hala aynı o kızım (Same Girl)" diyor. Atmosferik ses kullanımı nasıl bir şeydir onun sesinde bunu görebiliyoruz. Büyük caz standartlarından My Favorite Things`i sadece başparmakla çalınan bir kalimba eşliğinde söylediğinde herkes yutkunup bakınmıştı. Breakfast in Baghdad`da ise twee seslerle neler yapabildiğini gördük. Youn Sun Nah`ın her albümde yeniden keşfetmemize gerek yok, biz zaten her ağzını açışında hayranlıkla izliyoruz.

9 / Noah Preminger; "Before The Rain" (Palmetto)

Henüz 24 yaşındaki yetenekli genç tenor saksofonist Noah Preminger ilk albümü Before The Rain ile Kaplan`ın listesinde kendine yer bulmayı başardı. Albüm isminin yarattığı çağrışımdan da anlaşılacağı gibi balad ağırlıklı bir albüm kaydeden genç müzisyene piyanist Frank Kimbrough, basçı John Herbst ve davulcu Matt Wilson eşlik etmiş. Biz gerçi bu albümünü ilk kaydı olarak biliyoruz ama başka kaynaklarda ilk albümü olarak Dry Bridge Road geçiyor. Artık hangisi doğru bizde bilmiyoruz maalesef ama bildiğimiz şey genç saksofonistin New England konservatuvarından mezun olduğu ilk günlerde bile dahî çocuk olarak adlandırıldığı.

10 / Chris Dingman; "Waking Dreams" (Between Worlds Music)

Tam kim bu acaba diye düşünürken aynı soruyu bir de Fred Kaplan sormuyor mu benim için yeni bir isim diye. İlginç oldu, daha önce tanımadığı bir ismin albümünü en sona olsa da listesine alacak kadar beğenmiş demek ki. İşin doğrusu hiç bilmediğimiz bir isim ve albüm, yukardakilerde olduğu gibi kişisel kanaatlerimizi aktarabileceğimiz bir durum yok ama Kaplan`ın aktardığı kısa nottan vibrafon çaldığını, lirik ve akıcı tarza sahip olduğunu ve yedinci sıradaki Ambrose Akinmusire`in grubunda yer aldığını öğreniyoruz. Bu albüm de bizim için yeni bir keyif olacak.

Cazkolik.com / 12 Aralık 2011, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN