Yeni yıl geliyor! Cazsever yakınlarınızı mutlu etmek ister misiniz?

Yazının hakları (Copyrihgt 2009) W. Royal Stokes'a aittir.

Yeni yıl yaklaşıyor. Cazsever dostunuza, eşinize, çocuğunuza, büyüğünüze alabileceğiniz en iyi hediye nedir? Elbette başta bir caz albümü! Bu şaşırtıcı bir şey değil ama yeni bir şey de olmayabilir. Eğer ki sevdiğinizi ille de caz açısından mutlu etmeyi düşünüyorsanız elimizde albümden başka seçenekler yok sanmayın. Elbette eğer sevdiğiniz amatör müzisyen ise bir enstrüman, mesela seçeneklerden biri, belki bir konser bileti, belki başka bir şey. Bu konuda Jazzhouse Diaries'den W. Royal Stokes güzel bir araştırmaya imza atmış. Kelimenin tam anlamıyla deli bir iş yapmış ve özellikle de yaklaşan hediye günlerini düşünerek sektörün son sıralarda yayınladığı caz ve blues hatta pop art ile ilgili kitapları, art book'ları, büyük boy, bol fotoğraflı, özenli çalışmaları, arşivlik baskıları derlemiş ve ortaya birini sevdiğinize hediye olarak aldığınızda çevrenizdekileri kesinlikle ben niye daha önce düşünmedim diye kıskandıracak bir seçki çıkmış.

Stokes'un yazısı bizim burada derlediğimiz kadar minimal değil, daha uzun yazmış usta yazar. Özellikle de Copyright kısmını belirtmiş ki biz de yazının başına bu alıntıyı yaparak önemini belirtmek istiyoruz.

Buradaki kitapları ülkemizde bulabilir misiniz, açıkçası bilmiyoruz ama bulamayacağınızı tahmin etmek zor olmasa gerek, ama dünya artık küçük, amazon.com'dan bu kitapları almanız ve yılbaşı gününe kadar getirtmeniz hiç de zor değil.

Evet, gelelim Stokes'un seçkilerine, bir not ekleyelim yazının orijinalinde çok daha geniş bir liste var, buraya biz hem sadece caz ile ilgili olanlarını aldık hem de popüler ilgi görmesi yüksek seçimleri derledik. (Seçim sıralamasına alfabetik yapmış, bu nedenle biz de koyduğu dizini bozmuyoruz)

The Art of Monterey Jazz Festival / 50 Years

Dünyanın tanınmış caz festivallerinden, caz festivalleri tarihinde önemli yere sahip Monterey Caz Festivali'nin geçen 50 yılını anlatan monumental bir çalışma. 1957 ile 2007 arasını gözden geçiren kitapta her yılın bölümünde o yılın programı, posteri, müzisyenlerinin resimleri ele alınmış ve elbette konserler, resimler, resimler, resimler.

Yazarları: Keith ve Kent Zimmerman
İlk baskı
139 sayfa
30.5 x 29.97 ölçülü

Blue Note Jazz Photography of Francis Wolff

Caz sadece müzikal değil aynı zamanda görsel bir tarihtir ve hiç kuşku yok ki bu tarihi yaratanların başında da ünlü Blue Note firmasının cazın altın yıllarındaki albümlerinin kapak tasarımlarını yapan, fotoğrafarını çeken kişi Francis Wolff vardır. Wolff'un fotoğrafları ve kapakları cazın görselini kurgulamış, gözümüzün önüne geliveren ilk imgeleri yaratmışlardır, gerçekten bu kadar önemlidir. Cazın adeta görsel dilini resmetmiştir Wolff. Biliyor musunuz, çoğu cazsever o kapak stilini gördüğünde albümü kimin çaldığına bakmadan almakta tereddüt etmez, bilir ki bu bir Blue Note albümüdür ve kesinlikle iyi bir albümdür. Sonraki yılların görsel imgelerini de etkileyen Wolff tarzı estetik kuşkusuz ki rakip firmaların başını çok ağrıtmış, onları, kendileri açısından bu sorundan nasıl kurtaracakları konusunda hayli endişelendirmiştir. Elbette bir başka yanı da serial tabir edilen tasarım silsilesini yaratmasıdır ki günümüz de dahi pek çok firma caz ve klasik için kullandıkları tüm albümlerin ortak görsel dili olgusunu Wolff'un tasarımlarından ilham almışlardır.

İşte bu kitap Blue Note Years olarak da bilinen dönemdeki 30 bin resimlik arşivden seçilmiş, çoğu efsanevi kayıt mühendisi Rudy Van Gelder'ın New Jersey'de ki stüdyosunda resmedilmiş, çok büyük çoğunluğu siyah-beyaz ve içlerinde neredeyse cazın tüm kahramanlarının resimlerinin olduğu gerçek bir hazinedir.

Yazarları: Michael Cuscuna, Charlie Louri, Oscar Schneider
İlk baskı 2000 yılında yapılmış
176 sayfa
25.5 x 19.80 cm. ölçülü

The Ghosts of Harlem

Söyleşiler, fotoğraflar ve anılardan oluşan Ghosts of Harlem cazın yaşandığı bir kaç merkezden biri olan Harlem'e, cazın doğuş yıllarına bizleri yeniden geri götürüyor. 19. yüzyılda Fransız empresyonist ressamları için Montparnasse nasıl bir semt idiyse Harlem'de caz için öyle bir semttir, aslında semtten öte cazın ruhunun sokaklarına sindiği yaşayan bir yerdir. Savaş öncesi Paris'i, Berlin'i, 20. yüzyılın başı Şanghay, New York'u gibi. 1920 ve 50 yılları arasını temel alan bir yaklaşımla yazılan kitapta semtin ünlü caz mekanları, kişilikleri birer birer geçit yapıyor.

Yazarı: Hank O'Neal
İlk baskı
496 sayfa
25.5 x 23.6 cm. ölçülü

Prestige Records: The Album Cover Collection

Blue Note'tan bahsederken dönemin bir diğer büyük firması Prestige'den söz etmezsek haksızlık etmiş oluruz elbet. Görsel açıdan Prestige albümleri Blue Note'un karizmasıyla başetmekte ve Blue Note kadar tutarlı bir çizgi sürdürmekte zorlandı ama albümlerine diyecek lafımız olamaz elbette. Dönemin Blue Note etkili monokromatik kapak tasarım anlayışını kendi albümlerinde sürdürmeyi tercih etmiş firmalardan olan Prestige'i işin bu yanı itibariyle Blue Note'un gerisinde kalmış olarak nitelendirsek de çıkardığı albümler cazın tarihinde bambaşka özelliklere sahiptir. Örneğin, bir Miles Davis; The New Sounds and Stan Getz Vol.1'i, Jaki Byard'ın On The Spot'u Prestige serisi monokromatik kapakların en belirgin örneklerindendir. Muhteşem bir kataloğa sahip olan Prestige firması da digital çağa ayak uydurmayı başaran büyük firmalardandır ve artık o muhteşem kataloğunu tümüyle digital ortamda satın almanız mümkün ama bu kitabı satın alırsanız koskoca bir dönemin görsel tarihini de arşivinize katmış olacaksınız hiç kuşku yok ki.

Önemli bir not; Kitapta ayrıca bir de CD var. İçinde Miles Davis, Stan Getz, Sonny Rollins, Jackie McLean, Coltrane, Eric Doyphy gibi büyük isimlerin parçalarının da olduğu CD kitapla birlikte.

Yazarı: Derleme olarak hazırlanan kitap ekip çalışması
İlk baskı
130 sayfa
25.5 x 23.6 cm. ölçülü

Take-off: All-Girl Bands During WWII

Stokes'un başarılı çalışmasından seçtiğimiz son örnek ise daha farklı bir temaya sahip.. İkinci Dünya Savaşı yılları esnasında moda haline gelen Girl Bands'leri inceleyen, okul eğlenceliği hafifliğinde hazırlanmış bir çalışma. Çoğumuz Woody Allen'ın Radio Days filmini görmüşüzdür, işte o filmden hafızalarımızda kalan en sevimli görüntülerden biri çocuk Allen'ın alımlı, erkeklerden yana şanssız ve bekar teyzesinin sürekli olarak radyoda Girl Band'leri dinlemesi ve şarkı söylemesidir. İşte Tonya Bolden'in kitabı da bu dönemin kız gruplarını derleyen bir çalışma. Dönem swing dönemi. Aslında son yıllarda pop soundlu ve bu dönemi çağrıştıran yeni gruplar da çıkmaya başladı ama ne kadar ilgi gördüler bilmek zor. Oysa o dönem altın çağ!

Hareketli ve sevimli, dönemin renkliliğine uygun tasarlanmış, bol resimli illüstratif kitapta öncü nitelikli Marian Pankey's Female Orchestra'dan tutun da Babe Egan's Hollywood Redheads, Ina Ray Hutton, Her Melodears gibi swinghearts grupların hepsi geçit yapıyor. Bu gruplardan mesela Marian Pankey'nin grubunun müzisyenleri, orkestrası da tümüyle kadınlardan oluşuyordu. Kitaba bir de CD eklenerek dönemin gruplarının müziklerinden örnekler de verilmiş.

Yazarı: Tonya Bolden
İlk baskı Mayıs 2007
80 sayfa
25.5 x 23.6 cm. ölçülü

Cazkolik.com / 01 Aralık 2009, Salı

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN