15 YILIN ARŞİVİ

Billie Holiday'in kalp kırıklıkları

Albüm kapaklarının ne kadar etkileyici tasarımlar olabileceğini tahmin edersiniz. Tasarımın basit ve içten olması, Ahmet Haşim'in deyişiyle, 'melâli anlaması' yeterlidir. 69 yıllık bir kayıt olan Billie Holiday'in "At Jazz at the Philarmonic" aslı 1945-46 yılında farklı yerlerde verilmiş konser kayıtlarından oluşan bir albümdür. Kapak illüstrasyonu Samuel Burgess-Johnson isimli tasarımcı tarafından çizilen albümün görseli etkileyici bir ân'ı anlatır. Muhtemelen sevgilisiyle buluşmak için hazırlanan genç kadın telefonla sarsıcı bir haber almış ve yatağın kenarına adeta yığılıp kalmıştır. Billie Holiday'i tanıyınca onun hayatında böyle sayısız sahnenin olabildiğini düşünüyor insan.

Bu albümde, Holiday'in yorumlarındaki mükemmel içtenlik bakımından öne çıkan iki parça var; "Trav'lin' Light" ve "He's Funny That Way". Bu iki parça Holiday'in arkasındaki orkestranın şarkının içine fazla girmediği taktirde sesiyle nasıl büyüleyici hale gelebildiğini gösteriyor bize. Halbuki Holiday o konserlerde hepsi ünlü harika şarkıları seslendirmiş ama kiminde müzisyenlerin başıbozuk solo ihtirası, kiminde canlı performansın veya canlı kayıt halinin kafa karıştırıcı sahne sorunları nedeniyle "Body and Soul", "All of Me", hatta, "Strange Fruit" gibi diğerlerine göre çok daha ünlü şarkılar bile kötü performanslara dönüşür. Ama o ikisi hariç!

"Trav'lin' Light" Holiday'in en bilinen şarkılarından değildir. 1942 yılında, Holiday henüz 27 yaşında genç bir kadın iken o günlerde sevgilisi olan tromboncu Trummy Young'ın kolunda yeni kurulan bir plâk şirketinin kapısından içeri girer. Ünlü söz yazarı Johnny Mercer, Young'ın elinde yeni bir beste olduğunu farkeder ve şarkıyı Holiday'in seslendirmesini ister. Holiday'in o sıra başka bir firmayla plâk sözleşmesi olduğu için kaydı takma adı Lady Day olarak yaparlar ve şarkı pop listelerinde üç hafta bir numarada kalır. Tromboncu Trummy Young'ın da Holiday sayesinde elinde unutulmaz bir kayıt olmuştur.

"At Jazz at the Philarmonic" konserleri ve albümler caz tarihinin emsalsiz emprezaryosu Norman Granz'in girişimciliğinin sembolüdür. Bu etkileyici kapak çizimiyle de adı konmadan Holiday'in hayatının basit bir anlatımı ortaya çıkmıştır. Şahsen benim en sevdiğim "All of Me", "The Man I Love" gibi klasik şarkıların bile konser kazasına kurban gidebildiği bu kayıtlar hatasıyla, sevabıyla caz tarihinin en has kayıtlarından birine dönüşmüştür. Bu albümde yer verilen "Trav'lin' Light" ve "He's Funny That Way" şarkılarının "Live at the Shrine Auditorium" konserine ait olduğu göz önünde bulundurulursa o konserin aynı tarihlerdeki benzerlerinden daha iyi olabileceğini göz önünde tutmak gerekir.

Albüm: At Jazz at the Philharmonic
Sanatçı: Billie Holiday
Süpervizör: Norman Granz
Clef Records
1954

A1 Body And Soul
A2 Strange Fruit
A3 Trav'lin' Light
A4 He's Funny That Way
A5 The Man I Love
A6 Gee Baby Ain't I Good To You
A7 All Of Me
A8 Billie's Blues

B1 Everything I Have Is Yours
B2 My Man
B3 Stormy Blues
B4 Always
B5 Please Don't Talk About Me When I'm Gone
B6 Day In Day Out

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 01 Şubat 2023, Çarşamba