English text is below

Büyük keşifler kimi zaman tesadüflerle gerçekleşir ama her keşif kâşifinin merakından doğmuştur. Kimi zaman kâşif yaratımını yeryüzüne emanet edip yok olmak durumunda kalabilir. Ardından başka bir araştırmacı, bahsi geçen keşfe ulaşır ve üzerindeki tozu, ceketinin koluyla hafifçe silerek onu hayata döndürür. Güzellikler hiçbir zaman yok olmaz, geç olsa da kendini açığa vurur.

Monk’un müziği hem kendi içinde keşifler barındırır, hem de farklı türlerden müzikseverler için çıkış yolları vaadeder. Yaklaşık yetmişe yakın bestesini yeniden yorumladığı kayıtlarıyla caz tarihinin en çok kayıt yapan isimleri arasında yer almıştır ve bu besteler içinde yer aldığı tüm kayıtları, zamansız albümlere dönüştürmüştür.

Anıtsal piyanist ve besteci, doğumunun 100. yılında bizi şaşırtmaya devam ediyor. 27 Temmuz 1959’da dünya müzik tarihinde önemli bir kayıt daha yaşanmış. Yaşanmış diyorum çünkü bunu ancak geçtiğimiz ay, gün yüzüne çıkaran kayıtta dinleyebildik. Üzerinden yıllar geçmesinin ardından güzel bir tesadüf bu kaydı şanslı 5 bin müziksevere ulaştırmış.

Bulunan yeni albümün hikayesi

Hikaye şöyle; Resonance Records şirketinin araştırmacı beyni prodüktör Zev Feldman, 2014 yılının başında, Fransız saksafoncu Barney Wilen’ın o dönemki menajeri Marcel Romano’nun arşivine ulaşır. Wilen’ın daha önce yayınlanmamış bir kaydını aramaktadırlar. Ama Monk’un bizzat kendisinin içinde yer alacağı bir kayıt bulabilecekleri hiç akıllarına gelmez. Tape kayıtları arasında biraz eşelendikten sonra tozlu parmakları içerisinde stüdyo sesleri, Marcel ve Monk’un seslerinin olduğu kayıtlara ulaşılır. Bulundukları odada, 55 yıl önce kaydedilmiş bir kayıt vardır ellerinde. Bahsi geçen kayıt, Roger Vadim’in "Les Liaisons Dangereuses" filmi için hazırlanan müziklerdir. Miles’ın yarattığı "Ascenseur pour l’echafaud"dan sonra Romano pek çok film müziği üzerinde çalışmıştı. Biz aslında filmin soundtrack albümünün Fontana Records etiketiyle yayınlanan Art Blakey’s Jazz Messengers’a ait olduğunu biliriz ama filmde Monk’dan seslerde duyarız.

Monk ve yönetmen Vadim, kaydın New York’ taki Nola Stüdyoları`nda yapılmasını kararlaştırmış. Fransa modern caz sahnesinin önemli isimleri Marcel Romano ve Barney Wilen Amerika’ya gitmişler ve kayıtlar oldukça rahat bir atmosferde yapılmış. Romano, kayıtların akmasına izin vermiş, doğru müziğin, kayıtların akışı içinde kendi radarlarına takılmasını beklemişler. Çünkü tüm ekip Monk’un carte blanche yani sınırsız harekete geçme yetkisi; sınırsız yetkilik gücüne inanıyorlardı. Hikayenin devamını plağa 22 Nisan 2017 Record Store Day etkinliğinin olduğu gün plakçısına erken giden ve sahip olan ya da üzerinden günler geçtikten sonra takipçiliğiyle oldukça yüksek fiyatlara sahip olma şansı yakalamış 5 bin tane basılan plaktan birini kapmış şanslı cazsever dostlar okuyacak. Saga ve Sam Records etiketiyle yayınlanan çalışma 180 gr. iki plak olarak hazırlanmış. Kayıt gününe ait çekilmiş siyah-beyaz ve renkli fotoğraflar, dokümanlardan oluşan 48 sayfalık bir kitapçıkla birlikte özenle tasarlanmış bir kutuda satışa sunuluyor. Kitapçıkta Robin D. G. Kelley, Brian Priestley ve Alain Tercinet’e ait denemeler, film ve yapım ekibi hakkında detaylı bilgilerin bulunduğu yazılar ve fotoğraflar son derece kaliteli bir kağıtta parmaklarınızın arasına ulaşıyor. Monk’un referans eserlerinden Rhythm-a-Ning, Well, You Needn’t, Pannonica gibi parçalar solo ve quartet formlarıyla alternatif kayıtların editlenmemiş halleri, yapım aşaması stüdyo kayıtlarıyla birlikte yer alıyor. Ayrıca, kayıtlar arasında, Crepuscule with Nellie, Six in One, Ba-Lue Bolivar Ba-Lues-Are, Light Blue, By and By da bulunuyor.

Monk’un piyanosuna, Charlie Rouse ve Barney Wilen tenor saksafonda eşlik ediyor. Basta Sam Jones, davulda ise Art Taylor yer alıyor. Albümü günümüze ulaştıran isimler François Le Xuan ve Fred Thomas, daha önce Bill Evans’ın Lost Sessions kaydını da gün yüzüne çıkaran çalışkan prodüktör Zev Feldman ise albümün prodüktörlüğünü üstleniyor. Kendisine Sam Records’dan François Le Xuan ve Fred Thomas eşlik ediyor. Albümün yaratım aşaması başarıyla tamamlandıktan sonra, yaşatım aşamasında Boston’da bulunan köklü iletişim şirketi Braitwaite Katz Communication yoğun çabalarıyla harikalar yaratmış. Biz müzikseverlere de keyfini çıkarmak kalmış.

Parçaların icralarındaki akıcılıktan alternatif kayıtlardaki rahatlama anlarına, stüdyo sohbetlerindeki içtenliğe kadar inanılmaz bir müzik arşivi bu kayıtta yer alıyor. Caz müzisyenlerinin eğitiminde kaynak olarak kullanılabilecek nadir bir baskı olan bu kayıt, gelecekte ismi çok anılacak işlerden. Hata yapma özgürlüğünü yok sayan müzisyenlerin aksine, hatalarıyla kaydedilen, üzerine düzeltmeler yapılan, yaşam kadar gerçek bir kayıtla karşı karşıyayız. Bu albümü dinlerken Goethe’nin bir sözü aklıma geliyor: "Müzik öyle yücedir ki; hiçbir akıl sırrına eremez. Müzikten, her şeye egemen olan ve kimsenin hesabını tutamayacağı bir etki yayılır." Ben de Monk’un olağanüstü müzisyenliği karşısında, bilgi ve müzikal estetiğin ifadesi anlamında yetersiz kaldığımı hissediyorum.

Burak Sülünbaz

Cazkolik.com / 10 Mayıs 2017, Çarşamba

Thelonious Monk "Les Liaisons Dangereuses" (1960)

Great discoveries sometimes happen coincidentally. But every discovery is born of curiosity of the explorer. Sometimes the creator of the discovery must be entrusted to the earth and passed away. Then another researcher arrives at the discovery, and turns it back to life by gently wiping the dust on it with the arm of his jacket. The beauties will never die, but they will reveal sooner or later.

The monumental pianist and composer continues to amaze us in the 100th year of his birth. On July 27, 1959, an important record of world music history was experienced. I say that we have lived because we could only listen to it nowadays. After many years of passing through, a good coincidence brought this record to the lucky 5.000 music lovers.

Resonance Records company researcher “Mr. Big Brain” producer Zev Feldman reaches the archives of saxophonist Barney Wilen`s former manager Marcel Romano in early 2014. Feldman had been searching for an unpublished record of  Wilen. But he could never come to mind that he could find a record that Monk ”himself” has played. After a little digging the tape records, the dusty fingers reached recordings of studio voices, the voices of Marcel and Monk. In their room, there was a record recorded 55 years ago. This was recorded for Roger Vadim`s Les Liaisons Dangereuses.

Limited Numbered Deluxe Edition 2- 180 gr LP box set with 48-page color booklet on April 22, 2017 for Record Store Day which was released under the label of Saga and Sam Records. A carefully designed booklet with a 48-page booklet of black and white and color photographs taken from the recording day and documents is presented in the box. Booklet Essay’s by Robin D. G. Kelley, Brian Priestley and Alain Tercinet`s booklet of detailed information about the film and production team is can be held on your hands on a very high quality paper. Alternative recordings, unedited states, and build-in studio recordings are included with Monk`s reference works such as Rhythm-a-Ning, Well, You Need, Pannonica, and other solo and quartet forms. Also included are Crepuscule with Nellie, Six in One, Ba-Lue Bolivar with Ba-Lues-Are, Light Blue and By and By. Charlie Rouse and Barney Wilen accompany tenor in the piano of Monk.  Sam Jones on bass and Art Taylor on drums. Co producers François LeX`uan and Fred Thomas are the ones who found the tapes and Zev Feldman is a hard-working producer who has previously produced Bill Evans` Lost Sessions Recording produced that album.. After successfully completing the creation process of the album, brilliant PR company Braitwaite Katz Communication, based in Boston, has made a great work too indeed. We are so lucky to listen to that record.

This recording is an incredible music archive ranging from streaming tracks to relaxation moments in alternate recordings to sincerity in studio chats. The recording, a rare print that can be used as a resource in the education of jazz musicians. Unlike musicians who ignore the freedom to make mistakes, we are faced with a real record of as much life as the ones that were recorded by mistakes. Goethe `s word comes to my mind while listening to this album; "Music is so powerful that no intellect can reach the mystery, and an effect spreads out of the music, which dominates everything and can not hold anyone`s account," and I feel that I am inadequate in expressing my knowledge and musical aesthetic in the face of Monk`s extraordinary musicianship.

Burak Sülünbaz

Cazkoik.com / 10 Mayıs 2017, Çarşamba

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN