Tüm Zamanların En İyi 10 Erkek Caz Şarkıcısı

The Ten Best Male Jazz Vocalists of All Time

by Jon Solomon

Gündeme yetişmeye çalışmaktan, birazdan okuyacağınız gibi, dünyanın her yerinde cazsever okurun çok sevdiği "Ten Best, Top 10" benzeri listelere epeydir yer vermediğimizi farkettik. Oysa, Cazkolik arşivini biraz karıştırsanız en çok okunan içerik sıralamasının en üstlerinde hep bu tarz listelerin yer aldığını görürsünüz. Şimdiye kadar, gerek bizim yaptığımız, gerek yurtdışından aldığımız listelere yer vermeye çalıştık ama en iyi erkek şarkıcılar konusunda bir liste yayınlamamıştık. Taa ki caz yazarı Jon Solomon`un Şubat 2014`de yayınladığı bu listeyi görene kadar... Listenin aykırı bir yanı yok. Bu isimlere kim itiraz eder ki ama en önemlisi bu isimleri nedenleriyle sıralamak önemli. Lütfen siz de göz atın, acaba siz listeye kimi ekler kimi çıkartırdınız?

Böyle listelerde heyecan unsurunu artırmak için adet olduğu üzere sondan başa doğru gidilir, Jon Solomon`da öyle yapmış, onun düzenini bozmayalım dedik… (Önemli not; Jon Solomon listesini oluştururken Frank Sinatra, Tony Bennett, Mel Tormé gibi isimlerin söyleme teknikleri yerine ağırlıklı olarak scat, vocalese gibi ya da sıradışı seslere sahip isimleri tercih ettiğinin altını çiziyor.)

10 Mose Allison

Jon Solomon listenin en son sırasına günümüzün vokal efsanesi ama bu albümü yayınlandığı sıra, yani 1957`de genç ve idealist biri olan Mose Allison`u yerleştirmiş. Albümü ise "Back Country Suite", Allison`ın ilk albümü… Solomon, sanatçı için, "belki bu albüm kariyerinin en iyi albümü değil ama sanatçının hem piyanodaki hem de şarkıcılıktaki becerilerini keşfetmek bakımından yeterli fikri veriyor diyor. Özellikle albümdeki "One Room Country Shack" isimli parçası olmak üzere Bop`a olan yakınlığı ve Blues sevgisini bize çok net gösteriyor" diye ekliyor.

09 Jimmy Scott

Kendi listenizin sonunda mı, başında mı neresinde yer verirsiniz bilmiyoruz ama Jon Solomon her listede mutlaka olması gereken isimlerden Jimmy Smith`e dokuzuncu sırada yer vermiş. Yaklaşık iki yıl önce seksenli yaşların üstünde hayata veda eden `Little` Jimmy Scott cazda erkek sesin gelmiş geçmiş en orijinal şarkıcılarından biridir. Çocukluğunda geçirdiği Kallman sendromu nedeniyle yeteince büyümemiş bir bedene sahip olan sanatçı küçük bedeni ve bambaşka sesinden çok büyük bir sanatçı yaratmayı başarmıştı. Solomon, özellikle sanatçının "The Faboulous of Jimmy Scott" isimli albümünü hararetle öneriyor. İnişli çıkışlı kariyere ve özel hayata sahip sanatçı 1991 yılında Blues şarkıcısı ve söz yazarı Doc Pomus`un cenazesinde söylediği şarkıyla yıldızı yeniden parladı. Scott hayata veda edene kadar büyük ilgi gören bir isim oldu.

08 Mark Murphy

Günümüzün halen albümler kaydeden bir başka efsane ismi Mark Murphy listenin sekizinci sırasında. Murphy aslında ellili yıllarda şarkı söylemeye pop şarkıcısı olarak başladı ama Jon Hendricks`in gerek teşviği gerek verdiği tüyolarla caz söylemeye karar verdi. Başlangıcı 1956 yılında yapan sanatçı bir çok eleştirmen tarafından en iyi albümü kabul edilen 1978 tarihli "Stolen Moments"ı kaydetti ve ardından bir dizi albüm daha yayınladı. Kariyeri boyunca altı kez Grammy adayı olan sanatçı halen kendine özgü karizmatik sesiyle albümler yayınlamaya devam ediyor.

07 Cabell `Cab` Calloway

1994 yılında 97 yaşında hayata veda eden Calloway`in ismi otuzlu yılların Cotton Club`ıyla özdeşleşmiştir. Genç nesillerin ise 1980 tarihli ünlü The Blues Brothers filminde özellikle adıyla özdeş "Minnie the Moocher" ile tekrar keşfettiği bu caz efsanesi şarkıcılığı yanında çok iyi bir orkestra şefiydi.

06 Johnny Hartman

Jon Solomon`un listenin altıncı sırasında yer verdiği Johnny Hartman eğer üstte gördüğünüz John Coltrane`li balad albümünden sonra başka hiç bir albüm yayınlamasaydı dahi yine de bu listede yer almayı hakederdi. Onun gibi bir ses bir daha gelir mi bilinmez ama 1963 yılında yayınlanan bu albümü caz tarihinin en iyi vokal albümleri arasında ilk beş arasında yer alır hiç şüphesiz. Tabii, yanısıra, Hartman`ın kadife bariton sesiyle Coltrane`in `lush` tenor saksofonu gibi bir ikili caz tarihinde bir daha dinler miyiz o da meçhul.

05 Kurt Elling

Oooo… Jon Solomon`un Johny Hartman`ın bir sıra önüne yine kendisi gibi bariton ama bir nesil sonraki isim Kurt Elling`i alması manidar. Günümüzün hiç kuşkusuz en önemli erkek seslerinden Elling Jazz Journalists Association tarafından daha yeni `yılın erkek sesi` seçilmiş biri. Sesine olan hakimiyeti, özgüveni, sahnesi ve tekniğiyle "Nightmoves" ve "The Gate" gibi spektaküler albümler yayınlayan sanatçı her türlü övgüyü hakediyor. Üstelik, Solomon`un Hartman`ın hemen üstünde yer vermesi genç nesli cesaretlendirmek bakımından bir mesaj bile sayılabilir.

04 Billy Eckstine

Listenin dördüncü sırasında olmazsa olmaz isimlerden Billy Eckstine var. Jon Solomon`un listesinde baritonların özel yeri var. Eckstine da bariton ve özellikle sesindeki vibratoyu sihirli bir güçmüş gibi kullanan bir sanatçı. Solomon özellikle Eckstine`nın 1958 tarihli "Billy`s Best" albümünü ve albümdeki "Stella by Starlight", "You Don`t Now What Love is" gibi standartları kuvvetle öne çıkartıyor. Solomon ayrıca otuzlu yıllarda Earl Hines ile birlikteliklerinin o yıllarda ne kadar güçlü olduğunun da altını çiziyor.

03 Joe Williams

Solomon`un listesindeki bariton hakimiyeti üçüncü sırada da önde… Bu kez `smoky` bariton sesiyle bir başka büyük isim Joe Williams var sırada. Bir big band şarkıcısı olan Williams otuzlu yılların başlarından kırkların sonlarına kadar ağırlıklı olarak Jimmie Noone, Coleman Hawkins, Lionell Hampton gibi efsanelerin çaldığı orkestraların şarkıcılığını yaptı. Onu özellikle üne kavuşturan ise Duke Ellington ile yaptığı "Every Day I Have The Blues" caz tarihinin en bilinen şarkılarındandır. Hacimli orkestralar önünde söylediği şarkılar kadar baladların da usta ismi Joe Williams 1982 yılında 89 yaşında hayatını kaybetmişti.

02 Louis Armstrong

Listenin ikinci sırasında tipik bir caz şarkıcısı olmasa da kimsenin itiraz etmeyeceği Louis Armstorng var. "What a Wonderful World" ile cazın çok ötesinde üne sahip cazın kurucu babalarından Armstrong tüm caz tarihinin en önemli simge isimlerin başında gelir.

01 Jon Hendricks

Jon Solomon liste tepesine cazla az ilgelenenlerin belki tanımayacağı ama biraz yakından takip edenlerinse hiç yadırgamayacağı Jon Hendricks`i yerleştirmiş. Bir anlamda, tüm modern caz şarkıcılarının atası kabul edilen Hendricks bugün 94 yaşında ve bildiğimiz kadarıyla hala son yıllara kadar ara sıra performanslara çıkıyordu. Günümüzde başta Bobby McFerrin olmak üzere Al Jarreau, George Benson gibi çok önemli isimlerin vokal tarzının atası olan, `vocalese` tekniğinin yaratıcı isimlerinden Hendricks`i anlatmak hiç kolay değil, en iyisi Solomon`un seçtiği videoya göz atmalı. Ellili yıllarda Lambert, Hendricks & Ross üçlüsüyle tüm caz tarihini baştan sona etkileyen kayıtlara, albümlere ve performanslara imza atmışlardı. Videoda Ross`un elleri ritm tutmaktan yoruluyor ama Hendricks söylemekten asla yorulmuyor.

Cazkolik.com / 26 Nisan 2015, Pazar

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN