Lee Morgan

Ünlü Amerikalı hard bop trompetçisi Lee Morgan Philadelphia doğumlu olup erken yaşta cazla ilgilenmiş, henüz 15 yaşındayken basçı Spanky DeBrest ile birlikte ilk grubunu kurmuştur. İkili 1956 yılında iki müzisyen eksikle Philadelphia`ya gelen Art Blakey`nin Jazz Messengers grubunda çalmışlar, daha sonra BeBrest grupta kalırken Lee Morgan iki hafta sonra gruptan ayrılmıştır. Sanatçı bununla ilgili Blue Note`tan çıkan ilk albümünün kapağında şöyle konuşur: "Ben de grupta kalabilirdim ancak kontrat imzalamak istemedim. Daha sonra Dizzy Gillespie, ki kendisiyle birkaç yıl önce bir workshop`ta tanışmıştım ve beni biliyordu, Güney Amerika turnesinden döndü ve beni Joe Gordon`un yerine Big Band`ine aldı." 1958 yılında Dizzy Gillespie Big Band`den ayrılan Morgan, Art Blakey`s Jazz Messengers grubuna katılır ve 1961 yazında yerine Freddie Hubbard geçene kadar grupta çalar. Daha sonra uyuşturucu sorunu yüzünden Philadelphia`da düşük profilli iki yıl geçirir ve akabinde 1963 yılında New York`a dönerek "The Sidewinder"i kaydeder. Albüm ve albüme adını veren parçanın umulmadık ticari başarısı Blue Note şirketinin diğer sanatçılarını da parçanın "Boogaloo" ritmini kayıtlarında kullanmaları yönünde teşvik etmesine yol açar. Hatta Morgan`ın kendisi de aynı formülü daha sonraki "Cornbread" (aynı adlı albümden) ve "Yes I Can, No You Can`t" (The Gigolo albümünden) gibi bestelerinde tekrarlar. Davulcu Billy Hart, Morgan`ın The Sidewinder parçasını albüme dolgu malzemesi olarak kaydettiğini ve bu yüzden parçanın en büyük hiti olmasına çok şaşırdığını söylediğini anlatır. Ona göre bir ay öncesinde Grachan Moncur III`un ölümsüz avant-garde çalışması "Evolution"daki çalışı çok daha olgun ve ileridir. Bu büyük ticari başarıdan sonra Lee Morgan üretkenliğini sürdürür ve R&B listelerinde ilk yirmiye kadar yükselen "Search for the New Land" (1964) gibi önemli çalışmalara imza atar. 1964-1965 yılları arasında kısa bir dönem tekrar Art Blakey ile çalışır. Daha sonra ise albüm satışlarından elde ettiği ticari başarıyı devam ettirmek için kendi gruplarını yönetir. Saksofonda Bennie Maupin ve Billy Harper gibi isimlerle çalışan sanatçı, bestelerinde modal çalışmalara ağırlık vermesine karşın temelde hep bir hard-bop trompetçisi olarak kalır. 19 Şubat 1972`de henüz 33 yaşındayken resmi nikahsız karısı tarafından Slugs` kulübünde çıkan bir tartışma sonrası vurularak öldürülür. Lee Morgan`ın albüm listesi sayılamayacak kadar uzundur. yirmibeşi Blue Note`tan olmak üzere Vee-Jay, Roulette, Jazzland ve Trip plak şirketleri adına lider olarak albümler çıkarmış, ayrıca pek çok kayda sideman olarak katılmıştır. Çok bilinen birkaç Blue Note kaydını sayacak olursak: Lee Morgan Indeed! (1956), City Lights (1957), Candy (1957), Lee-Way (1960), The Sidewinder (1963), Search for the New Land (1964), Tom Cat (1964), The Rumproller (1965), The Gigolo (1965), Cornbread (1965), Delightfulee Morgan (1966), The Procrastinator (1967), The Sixth Sense (1967), Taru (1968), Live at the Lighthouse (1970).

Arto Peştemalcıgil

Cazkolik.com / 10 Temmuz 2012, Salı

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN