"Cazkolik Best of 2024 Yılın En İyi Albümleri" geleneksel dosyamız yayında. 2013 yılında başladığımız Cazkolik Best of seçkileri göz açıp kapayıncaya kadar on birinci yılı devirdi. Her sene olduğu gibi bu yıl da öncelikle katkı veren dostlarımıza çok teşekkür ediyoruz. Litelere göz gezdirmeye başladıkça ne kadar kapsamlı bir çalışma olduğunu farkedeceksiniz. Listeler esasen yılın geneline dair bilgilendirme ve önerme seçkileridir, yarışma ve puanlama listeleri değildir. Ve yine dikkatinizi çekecektir; Cazkolik Best of listeleri alanının en yetkin ve kapsamlı değerlendirme ve başvuru kaynağıdır. Son yıllarda kimi okurlarımızdan dosyanın uzunluğuna dair yakınmalar geldi, haklılar belki ama caz ve türevleri müziklere dair yılda bir defa hazırladığımız ve mümkün olan en kapsamlı ve nitelikli envanteri çıkarmaya çalıştığımız için biz bu uzunluğu bütün yıl başvurulacak bir zenginlik olarak görüyoruz. Bu yıl aramıza katılan yeni bir katılımcımız daha var. Kıdemli radyo programcısı değerli dostumuz Hakan Ünseven bu yıl aramıza yerli ve yabancı türlerarası iki listeyle katkıda bulundu, kendisine çok teşekkür ediyoruz.
Feridun Ertaşkan / Cazkolik.com, Editör
Müzik yazarı, eleştirmenler ve radyo programcılarına sorduk:
Best of 2024 / Yerli Caz (Alfabetik)
- Barış Arslan "Zenith" (Self Released)
- Başak Yavuz "Raum 610" (Rumi Sounds)
- Baturay Yarkın "Dream Again" (AudioMaze)
- Burak Bedikyan "Self Exploration" (Arya Records)
- Erkan Sönmez "Habitat" (Bubinga Records)
- Fatih Oral Trio "Sessiz Yol" (Ada Müzik)
- Kaan Çelen "30" (Lin Records)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
- Şevket Akıncı "Live at Borusan Müzik Evi" (Tarla Records)
- Uğur Güneş Quartet "Unstable" (Hip Productions)
- Yeşim Pekiner "Reclections on a Jade" (Ada Müzik)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı)
01 Kenny Barron "Beyond This Place" (Artwork Records)
02 Charles lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow (Blue Note Records)
03 Kenny Garrett "Who Killed AI" (SVOY/Mac Avenue Records)
04 John Surman "Words Unspoken" (ECM Records)
05 Chris Potter "Eagle's Point" (Edition Records)
06 Gustavo Cortinas "Live in Chicago" (Desafio Cantende Records)
07 Asha Parkinson's Kalpadruma "Possession" (Ubuntu Music)
08 Jim Funnell's World Out "New Dream" (Funnelljazz)
09 Michael Mayo "Fly" (Artistry Music/Mac Avenue Records)
10 Ben Wendell "Live at the Village Vanguard" (Edition Records)
11 Kurt Elling / Sullivan Fortner "Wildflowers, Vol. 1" (Edition Records)
12 Vijay Iyer / Linda May Han Oh / Tyshawn Sorey "Compassion" (ECM Records)
Sıralama dışı:
- Jihye Lee Orchestra "Infinite Connections" (Motema Music)
- Loek Van Den Berg "Seafarer" [Single] (Bertholds Records)
Best of 2024 / Yerli Caz (Alfabetik)
- Barış Aslan "Zenith" (Self Prod.)
- Baturay Yarkın "Dream Again" (Audiomaze)
- Burak Bedikyan "Self Exploration" (Arya Records)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
- Şevket Akıncı "Live at Borusan Müzik Evi" (Tarla Records)
- Yeşim Pekiner “Reflections on a Jade” (Ada Müzik)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Alfabetik)
- Adam Bałdych and Leszek Możdżer "Passacalia" (ACT Records)
- Bill Charlap Trio "And Then Again (Live)" (Blue Note Records)
- Bill Frisell "Orchestras" (Blue Note Records)
- Brad Mehldau / Mark Turner / Peter Bernstein "Solid Jackson" (Criss Cross Jazz)
- Charles lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow (Blue Note Records)
- Enrico Pieranunzi / Andre Ceccarelli / Diego Imbert "Faurever (A Tribute of Gabriel Faure)" (Bonsai Music)
- Jakob Bro / Lee Konitz / Bill Frisell / Jason Moran / Thomas Morgan / Andrew Cyrille "Taking Turns" (ECM Records)
- John Surman "Words Unspoken" (ECM Records)
- Kenny Barron "Beyond This Place" (Artwork Records)
- Mark Guiliana "MARK" (Edition Records)
- Matthew Shipp "New Concepts in Piano Trio Jazz" (ESP Disk)
- Miguel Zenón "Golden City" (Miguel Zenón)
- Chris Potter / Brad Mehldau / John Pattitucci / Brian Blade "Eagle's Point" (Edition Records)
- Oded Tzur "My Prophet" (ECM Records)
- Paolo Fresu "Legacy" (TUK Music)
- Pat Metheny "Moon Dial" (BMG Records)
- Tomasz Stanko Quartet "September Night" (ECM Records)
- Tigran Hamasyan "The Bird of a Thousand Voice" (Nave - Yergatun)
- Tord Gustavsen Trio "Seeing" (ECM Records)
- Wadada Leo Smith and Amina Claudine Myers "Central Park’s Mosaics of Reservoir, Lake, Paths and Gardens" (Red Hook Ltd.)
Best of 2024 / Yerli Caz (Alfabetik)
- Barış Arslan "Zenith" (Self Released)
- Baturay Yarkın "Dream Again" (AudioMaze)
- Burak Bedikyan "Self Exploration" (Arya Records)
- Ece Göksu / İmer Demirer / Eylül Biçer "Live in Assos" (SİMU Records)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
- Uğur Güneş Quartet "Unstable" (Hip Productions)
- Sercan Debelec "Human Repair Shop" (Galagella Records)
Best of 2024 / Yabancı Caz (İlk albüm hariç diğerleri sırasız)
01 Samara Joy "Portrait"
- Aaron Parks "Little Big III" (Blue Note Records)
- Magnus Öström / Dan Berglund "e.s.t. 30" (ACT Records)
- Jihye Lee Orchestra "Infinite Connections" (Motema Music)
- Black Art Jazz Collective "Truth to Power" (HighNote Records)
- Chris Potter / Brad Mehldau / John Pattitucci / Brian Blade "Eagle's Point" (Edition Records)
- Tom Harrell "Alternate Summer" (HighNote Records)
- Charles Lloyd "The Sky Will Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
- Kenny Barron "Beyond This Place" (Artwork Records)
- Oded Tzur "My Prophet" (ECM Records)
- Tord Gustavsen Trio "Seeing" (ECM Records)
Best of 2024 (Türlerarası) (Alfabetik)
Tür gözetmeksizin 2024 yılı içinde çıkmış yerli albümler arasında dikkatimi çekenleri yirmi iki albümlük bir listede toparlamaya çalıştım. Kavga çıkmasın diye listeyi alfabetik olarak sıraladım ama plâk olarak basılanlara biraz daha torpilli davranma konusunda kendimi engelleyemedim.
- Asena Akan “Contempo - Aşık Albümü” (Rainbow45 Records /SCP)
- BaBa ZuLa “İstanbul Sokakları” (Ada Müzik)
- Barış Demirel “Dans Pisti Cenazesi” (Avrupa Müzik)
- Başak Yavuz “Raum 610” (Rumi Sounds)
- Cihan Mürtezaoğlu “Köprülerin Üzerinde” (Sony Music Türkiye)
- Da Poet / Kayra "Normal" (Nuhado)
- Ezgi Aktan “Şeffaf” (Ada Müzik)
- Genco Arı “Prodüktör” (Genco Arı Production / Bordo Müzik)
- Gökalp Baykal “Bu Hayat, Belki...” (SCP)
- Görkem Karabudak “Topyekün (Live)” (Sümbül Plak)
- Kamufle “Tüm Suç Ritimlerin” (Rainbow45 Records)
- Kerem Görsev “Clear Horizon” (Emre Grafson Müzik)
- Keskin Band “İstanbul” (Geliblues)
- Melike Şahin “Akkor” (Gülbaba Records / Diva Bebe Records)
- Paralel “Yansımalar” (Rainbow45 Records / Paralel)
- Pinhani “Öz Deyişler” (Beğeni)
- Sabih Cangil “Kimin Umurunda ki” (SCP)
- Şevket Akıncı “Live at Borusan Müzik Evi” (Tarla Records)
- Şirin Soysal “Kırık Kalpler Kulübü” (Last Act)
- Sovak (Rainbow 45 Records)
- Woman in Turkish Electronic Music (Sub Rosa Records)
- Yeşim Pekiner “Reflections on a Jade” (Ada Müzik)
Best of 2024 / Yerli Caz (Sıralı değildir)
- Güç Başar Gülle "Light and Colors" [EP] (Bubinga Records)
- Baturay Yarkın "Dream Again" (Audiomaze)
- Yeşim Pekiner "Reflections On A Jade" (Ada Müzik)
- Barış Aslan "Zenith" (Self Prod.)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı değildir)
- James Brandon Lewis Quartet "Transfiguration" (Intakt Records)
- Tigran Hamasyan "The Bird of a Thousand Voice" (Nave - Yergatun)
- Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
- John Surman "Words Unspoken" (ECM Records)
- Vijay Iyer / Linda May Han Oh / Tyshawn Sorey "Compassion" (ECM Records)
- Avishai Cohen "Brightlight" (Naive Records)
- Ezra Collective "Dance, No One's Watching" (Partisan Records)
- Oded Tzur "My Prophet" (ECM Records)
- Tomasz Stanko Quartet "September Night" (ECM Records)
- Bill Laurance / Michael League "Keeping Company" (ACT Records)
- Arild Andersen "Landlooper (Live)" (ECM Records)
- Mark Egan "Cross Currents" (Wavetone Records)
- Pat Metheny "Moon Dial" (BMG Records)
- Chris Potter "Eagle's Point" (Edition Records)
- David Murray Quartet "Francesca" (Intakt Records)
- Ahmed "Giant Beauty" (Föntstret)
- Brian Bromberg "LaFaro" (BeSquared Productions)
- Jakob Bro / Lee Konitz / Bill Frisell / Jason Moran / Thomas Morgan / Andrew Cyrille "Taking Turns" (ECM Records)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı)
01 Kenny Barron "Beyond This Place" (Artwork Records)
02 Rod Stewart with Jools Holland "Swing Fever" (Warner Music)
03 Al Di Meola "Twentyfour" (earMUSIC)
04 Andy Ezrin "I Was Here" (Ez it Music)
05 Chris Potter "Eagle’s Point" (Edition Records)
06 Christian McBride / Edgar Meyer "But Who's Gonna Play the Melody?" (Mack Avenue Records)
07 Misha Tsiganov "Painter Of Dreams" (Criss Cross Jazz)
08 Carl Bagge "Don't Talk" (Bolero Recordings)
Best of 2024 / Blues (Sıralı)
01 Chris Cain "Good Intentions Gone Bad" (Alligator Records)
02 The Fabulous Thunderbirds "Struck Down" (Stony Plain Records)
03 Kenny Wayne Shepperd "Dirt On My Diamond Vol.1" (Mascot Label Group / Provogue)
04 Sue Foley "One Guitar Woman" (Ontario Inc.)
05 Eric Bibb "Live At The Scala Theatre" (Stony Plain Records)
06 Piper and the Hard Times "Revelation" (Hard Times Records)
07 Bernard Allison "Luther’s Blues" (Ruf Records)
08 Joe Bonamassa "Live At The Hollywood Bowl With Orchestra" (J and R Adventures)
09 Seth James "Lessons" (Qualified Records)
10 Tinsley Ellis "Naked Truth" (Alligator Records)
Best of 2024 / Rock (Sıralı)
01 Steve Hackett "The Circus And The Nightwhale" (InsideOutMusic)
02 Bruce Dickinson "The Mandrake Project" (BMG Rights Management)
03 Cactus "Tample of Blues" (Cleopatra Records)
04 Black Country Communion "V" (J and R Adventures)
05 David Gilmour "Luck and Strange" (Sony Music)
06 Dead Root Revival "The Controller’s Exam" (Rabid Ear Music)
07 Deep Purple "= 1" (earMUSIC)
08 Jon Anderson "True" (Frontiers Records)
09 Karma Effect "Promised Land" (Earache Records)
10 Big Big Train "The Like of Ua" (InsideOutMusic)
Best of 2024 / Yerli Caz (Alfabetik)
- Barış Arslan "Zenith" (Self Released)
- Burak Bedikyan "Self Exploration" (Arya Records)
- Can Çankaya "Flaneur" (Self Released) (Çıkış Tarihi: Aralık 2023)
- Gürkan Özkan Trio "Visal" (Self Released)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
- Sercan Debelec "Human Repair Shop" (Galagella Records)
- Şevket Akıncı "Live at Borusan Müzik Evi" (Tarla Records)
- Uğur Güneş Quartet "Unstable" (Hip Productions)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı)
01 Kenny Barron "Beyond This Place" (Artwork Records)
02 Bill Charlap Trio "And Then Again (Live)" (Blue Note Records)
03 Paolo Fresu "Legacy" (TUK Music)
04 Pat Metheny "Moon Dial" (Modern Recordings / BMG)
05 Steve Davis "We See" (Smoke Sessions Records)
06 Enrico Pieranunzi / Andre Ceccarelli / Diego Imbert "Faurever (A Tribute of Gabriel Faure)" (Bonsai Music)
07 Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
08 Arild Andersen "Landloper (Live)" (ECM Records)
09 Brad Mehldau / Mark Turner / Peter Bernstein "Solid Jackson" (Criss Cross Jazz)
10 Lars Danielsson / John Paricelli / Verneri Pohjola "Trio" (ACT Records)
Listede değil ama dinlemeden geçme:
- Ben Paterson "Cookin' in the Couve" (Cellar Live Records)
Bu yılın listesini hazırlarken bir yandan sayıyı az tutmaya, bir yandan da sevdiğim albümleri gözden kaçırmamaya çalıştım (ki mutlaka kaçırdıklarım vardır). Her ne kadar listenin son hali alfabetik olsa da bazı albümlerin müzikal ve kişisel beğeni kriterlerimde daha üstte yer aldıklarını söylemeliyim. Özellikle Brian Marsella, Tigran Hamasyan, Tim Garland ve Ben Monder'in albümleri, içerikleri ve epik uzunluklarıyla çok emek verilmiş albümler olarak öne çıktılar. John Zorn, Dave Douglas, John Lurie, Brad Shepik, Dave Douglas, Jenny Scheinman, Erik Friedlander ve Ches Smith gibi kadim "downtown" müzisyenleri yine çok iyi işlere imza attılar. Listenin geri kalanında yer alan, hangisi olduğunu söylemeyeceğim Afro-Sürrealist Anti-Opera albümünün ve benzeri cevherlerin keşfini de sizlere bırakıyorum!!!
Best of 2024 / Yabancı Caz (Alfabetik)
- Avishai Cohen "Brightlight" (Naïve Records)
- Ben Monder "Planetarium" (Sunnyside Records)
- Brad Shepik "Human Activity: Dream of the Possible" (Shifting Paradigm Records)
- Brian Marsella's iMAGiNARiUM "Medietas" (Tzadik Records)
- Ches Smith "Laugh Ash" (Pyroclastic Records)
- Christopher Hoffman "Vision Is The Identity" (Christopher Hoffman)
- Dan Weiss "Even Odds" (Cygnus Recordings)
- Dave Douglas "Gifts" (Greenleaf Music)
- De Beren Gieren "What Eludes Us" (Sdban Ultra)
- Erik Friedlander "Dirty Boxing (Skipstone Records)
- Frank London and The Elders "Spirit Stronger Than Blood" (ESP Disk)
- Iiro Rantala HEL Trio "Tough Stuff" (ACT Music)
- Isaiah Collier and the Chosen Few "The World Is On Fire" (Division 81 Records)
- Jeff Lederer "Guilty!!" (little(i) music)
- Jenny Scheinman "All Species Parade" (Royal Potato Family)
- John Hollenbeck and NDR BigBand "Colouring Hockets" (Flexatonic Records)
- John Lurie "Painting With John" (Strange and Beautiful)
- John Zorn "Her Melodious Lay" (Tzadik Records)
- John Zorn "Lamentations" (Tzadik Records)
- Kahil El'Zabar "Open Me, A Higher Consciousness Of Sound And Spirit" (Spiritmuse Records)
- Lars Danielsson, Verneri Pohjola, John Parricelli "Trio" (ACT Music)
- Mark Guiliana "MARK" (Edition Records)
- Matt Mitchell "Zealous Angles" (Pi Recordings)
- Matthew Shipp "New Concepts in Piano Trio Jazz" (ESP Disk)
- Miguel Zenón "Golden City" (Miguel Zenón)
- Myra Melford / Allison Miller / Lux Quartet "Tomorrow Land" (Enja Yellowbird)
- Nick Dunston "COLLA VOCE" (Out Of Your Head Records)
- Peter Evans "Extra" (We Jazz)
- Sylvain Rifflet "We Want Stars" (Magriff Records)
- The Messthetics "The Messthetics and James Brandon Lewis" (Verve Records)
- Tigran Hamasyan "The Bird of a Thousand Voices" (Naïve Records)
- Tim Garland "Moment of Departure" (Ubuntu Music)
- Wadada Leo Smith and Amina Claudine Myers "Central Park’s Mosaics of Reservoir, Lake, Paths and Gardens" (Red Hook Ltd.)
Cazkolik’in yılın albümleri listesi benim için günah çıkarma imkanı. Bütün yıl ense yapıp, yılın sonunda tembelliğimi telafi etme imkanı veriyor. Geçmişimden gelen rock geleneği ile sitenin isminin verdiği caz baskısını en sevdiğim janr olan fusion, caz-rock ile bertaraf edebiliyorum. Ama yılın albümleri liste için çok fazla aday oluyor gözümün önünde. Bu sefer kendimi fazla zaptetmeden bir çırpıda yazıverdim geçen sene hoşuma giden albümleri. Dinlemeniz için üşenmeyip Spotify listesi de yaptım bütün bir yılın kefareti için.
Best of 2024
- Utopianisti "Reason in Motion" (Leftover Music)
Finlilerin milli janrı caz-rock. O yüzden hep takipteyim bu ülkeyi. Markus Pajakkala bu geleneğin son harika çocuklarından. Kalabaklıklar ve çok uyumlular.
- Joe Deninzon and Stratopheerius "Impostor!" (Fiddlefunk Music)
Jerry Goodman, Jean-Luc Ponty seviyor musunuz? Kansas? O zaman bu albüm tam sizin için.
- Tony Levin "Bringing It Down to the Bass" (Flatiron Recordings)
Chapman Stick ve bas gitar denince ilk akla gelen isimlerden Tony Levin yıldızlar geçidi gibi bir kadro ile gelen güçlü bir solo albümle listemde yerini sonuna kadar hak ediyor.
- Dave Newhouse "Natura Morta" (Warner Music Company)
The Muffins’in multi enstrümancısının son albümünü betimleyecek en uygun sıfat kendi Bandcamp sayfasında belirttiği gibi “AmeriCanterbury”. Yine harika bir kadro. Sadece gitarcılardan bahsedeyim kâfi olur. Luciano Margorani, Mark Stanley, Angel Ontalva, Dave Van Allen.
- Rocket Men "The Orbiter Sessions" (JazzLab)
Peter Schilling caz yaparsa ;) Avrupa uzay cazı diye bir şey yoksa da artık var. Harika bir sound.
- Ghost Ryhthms "Arcanes" (Ghost Rhythms)
Yine kalabalık bir ensemble. 22 adet Arcana tarot kartını soğuk, ürpertici bir müzik ile tek tek betimleyen tematik bir albüm. Kasvetin kendine özgü cazibesini iliklerinize kadar duyuyorsunuz.
- The Aristocrats "Duck" (Boeing Music)
Birleşmiş milletler caz-rock üçlüsü consept bir albümle gönlümüzü fethetti yine. Bir daha İstanbul’a geldiklerinde kaçırmamam lazım bunları.
- Elephant9 and Terje Rypdal "Catching Fire" (Rune Grammoffon)
Böyle gürültüye can kurban. Bütün İskandinav müzisyenleri birleşin. Gitar’ın Odin’i Terje Rypdal’ı Finli yeteneklerle beraber görmek Valhalla’yı ziyaret etmekle eşdeğer.
- Aurora Clara "IV" (Youkali Music)
Geçen sene de listemde olan bir diğer multi-kulti grup her yeni albümleri ile listeme girecekler gibi. İspanya’da mukim olan bu grupta da İskandinav parmağı var. (bknz 2023 listem)
- Benjamin Croft "We Are Here To Help" (Galactic Receiver)
İngiliz klavyeci Benjamin Croft’tan virtüöz müsrifliği bir kadro (Simon Phillips, Marco Minnemann, Billy Sheehan, Stu Hamm, Jeff Scott Soto, Greg Howe, Mike Stern and Frank Gambale) ile Derek Sherinian tarzı yüksek tempolu, metal tonları olan sert bir progressive rock.
- Scott Kinsey "Luniwaz LIVE" (Whirlwind Recordings)
Adaşı Scott Henderson’un leziz caz-rock dörtlüsü Tribal Tech ile tanınan klavyeciden, ustası Joe Zawinul'a güzelleme. Toprağı bol olsun, Viyana’lı ordinaryüs elektrikli cazın mucitlerindendi. Mirası öğrencisi ile emin ellerde. Harika basçı John McLaughlin’in gözdesi Fransız Hadrien Feraud ve benim favori davulcum Macar Gergo Borlai da Scott Kinsey’in de son yıllardaki favorisi.
- Scott Henderson "Karnevel!" (Mango Prom Music)
Diğer bir Scott, diğer bir Tribal Tech’ten uzun zamandır beklenen yeni bir albüm geldi. Bana her zaman Jeff Beck’i anımsatan enfes bir tonu var büyük ustanın. Ama çok daha caz bir tavrı var. Yine bir davul, bas, gitar albümü. Ritm ikilisi Fransız müzisyenler. Basçı Romain Labaye, Nguyen Le ile de çalan bir genç yetenek. Davulcu Archibald Ligonnière, Richard Bona onaylı. İkilinin bu sene Phonic Nomads olarak The Nomad’s Way ismiyle çıkardığı albümü merak ettim.
- The Verge "The Verge"
Norveç’li genç bir davul, gitar, bas, sax dörtlüsü. Emprovizasyon ağırlıklı kompozisyonlar ekseriyetle saksofoncu Aksel Rønning’e ait. Gencecik, taptaze bir kuzey fusion.
- Zopp "Live At Danfest" (Flat Circle Records)
Geçen sene radarıma ve listeme giren İngilizler bu sene canlı kayıtları ile isimlerini zihnime mıhladılar. (bknz: 2023 listem)
- Sebastian Gahler "Electric Stories" (Jazz Kitchen Records)
Köln’lü klavyecinin üçüncü albümü. Fender Rhodes içeren albümlere zaafım malum. Moog da kreması olmuş. Electric Stories’ı Joe Sample da dinlese sever, Jan Hammer da.
- Enrico Piaranunzi "Faurever" (Bonsai Music)
Bill Evans, Brian Auger, Jethro Tull, Thijs Van Leer’in Pavane yorumları bana Gabriel Faure’nin kim olduğunu öğrenmemi sağlamıştı. Eric Satie, Claude Debussy, Maurice Ravel gibi dehalar 19. yy’da batı müziğinde büyük etki bıraktı. Enrico Pieranunzi de klasik müzik, oda müziğine yaslanan müziğinin temellerinden biri olan ustaya yakıştığı incelikte bir “hommage” yapmış. Piyano, bas, davul formundaki kadroda her işini takip etmeye çalıştığım davulcu André Ceccarelli ve basçı Diego Imbert var.
- Bobby Christina "True Blues Brother" [2 CD] (Nola Blue Records)
Brother bizim nesile çok etki etmiş bir film. Grubun gitarcılarından Matt “Guitar” Murphy ile başlanan ölümünden sonra ona adanan bir saygı albümüne dönüşmüş. Fabulous Thunderbird davulcusu Fran Cristina’nın ağabeyi Bobby Christina çevresindeki harika müzisyenlerle (Duke Rubillard, Al Copley, Ronnie Earl, Cliff Goodwin, Bob Margolin, Chuck Leavell, Doyle Braham II, Lee Oskar) 2 CD’lik enfes bir albüm yayınlamış.
- Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
Bir çok kez geldi, keşke eşeklik etmeyip bir kere olsun canlı izleseydim. Son 4-5 senedir yılda en az 30 saat dinliyorumdur. Bu albümü de harika. Jason Moran, Larry Grenadier ve Brian Blade gibi “krem dö la krem” bir kadro eşlik ediyor kendisine. Herkes için tartışmasız yılın albümü olacak.
- The Jazz Defenders "Memory In Motion" (ITI Records)
Klavyeci George Cooper’in önderliğinde hard bop’ın Lee Morgan, Art Blakey, Horace Silver gibi büyük isimlerini günümüz çapulcularına karşı savunan bir gardiyan taburu. Bu harika müzisyen grubu Harris Horns diye bir üflemeli grubuna da dönüşüyor. Ona da vakit ayıracağım.
- Fabulous Thunderbirds "Struck Down" (Stony Plain Records)
Ne çok şeye ulaşmışım Santana aracılığıyla. Havana Moon albümünde farkına varmıştım gruptan. Kim Wilson, Jimmy Vaughan ve Fran Christina çalıyordu Havana Moon ve Who Do You Love klasiklerinde. Sonrasında devamlı kulaklarımdaydı grup ve Kim Wilson’un solo albümleri. Eski dostlar geri döndü. Keyifliyim.
- Yussef Dayes Experience "Live From Malibu" (YD Music Limited)
Yussef Dayes’i Yussef Kamaal ikilisi ile tanımıştım. Black Focus muhteşem bir albümdü. Kimselere benzemeyen virtüozitesi müziğindeki ilk göze çarpan şey olsa da sinsi sinsi içinize eşleyen kendine özgü bir büyüsü de var müziğinin.
- Rosalie Cunningham "To Shoot Another Day" (Cherry Red Records)
Sağlam besteler, harika icralar (neredeyse her şeyi kendi çalıyor). İngiliz müzisyende Jeff Lynne’deki pop dehası da var. Stevie Nicks’te görülen bir çeşit şeytan tüyü de. O da onlu yaşlarının başından beri müziğin içindeymiş. Çok uzun zaman daha ismini duyacağımıza, eminim. Bir çok yeni müzisyenin aranjörlüğü, yapımcılığı için peşinden koştuğuna da.
- Benjamin Koppel "Time Again" (Cowbell Music)
Nesillerdir müzisyen olan Kopenhag’lı Koppel ailesinin üretken saksofoncu torunları bu sene kendi adına benim bildiğim 3 albüm çıkardı. Çok farklı formasyonlarda albüm çıkaran müzisyenin Brian Blade (davul) ve babası Anders Koppel (Hammond) ile çıkardığı Time Again, Benjamin Koppel’in bestelerinden ve bir Kenny Werner yorumundan oluşuyor. Her zamanki gibi kuzey cazı oda müziği ile emprovizasyonun harika bir bileşimi.
- Al Di Meola "Twentyfour" (earMusic)
En son klasik fusion yıllarını kutlayan cayır cayır elektrikli turnesi ile bizleri mutlu eden yaşlanmayan usta bu sene yine akustik, hafif elektrikli güzel dengelenmiş yumuşacık bir albüm ile geri döndü. Israrla besteciliğini ön plana süren bir iş olduğunu belirtiyor albüm tanıtımlarında. Kızı için bestelediği Ava's Dance in the Moonlight konser repertuvarları arasına girecektir.
- Ghost Note "Mustard n'Onions" (Ghost Note Official Productions)
Dallas’tan Snarky Puppy’nin davulcusu ve vurmalıcısının önderliğinde bir funk grubu. Yaklaşık 20 kişilik bir müzisyen havuzundan oluşan topluluk J.B.’s, The Meters geleneğini günümüze taşıyor. Hem yetenekli hem de kuduruklar.
- Slash "Orgy Of The Damned" (SnakePit Records)
Albümün ilk single’ı Brian Johnson’ın vokaliyle Killing Floor, albümün kalibresini gösteriyordu. Harika vokalistler (Paul Rodgers, Chris Robinson, Iggy Pop, Beth Hart, Billy Gibbons) ve harika parçalar ve aslına uygun tonlarda kaydedilmiş. bit pazarına nur yağdıran, atalara (Fleetwood Mac, Steppenwolf, Stevie Wonder, Robert Johnson…) bir saygı albümü.
- Adrian Gurvitz "Blood Sweat And Years" (Gurlou Records)
Gurvitz kardeşlerin (The Gun, Baker Gurvitz Army, Three Man Army) gitarcı olanı seneler sonra birinci sınıf bir pop albümle geri döndü.
- Theo Travis "Aeolus"
70’lerde Mel Collins vardı, son 20 yıldır Theo Travis var. İngiltere’nin ilk akla gelen saksafoncusu, envai çeşit üflemecisi. Soft Machine, King Crimson, Gong, Porcupine Tree gibi düzenli çaldıklarının yanında çalmadığı tür, sanatçı yok denilebilir. Bu albüm bir duduk albümü. Albümün alt başlığı One Hour Duduk Meditation. Başka söze gerek yok. Bir saatlik yekpare bir parça. Alttaki ses destekleri Steven Wilson’dan.
- John Etheridge "Blue Spirits" (DYAD Records)
Soft Machine’nin Softs (1976) albümü ile kalbimde yer edinen İngiliz gitarcının hammond ve gitar trio canlı kaydı. Gitaristin tek bestesi dışında albüm yorumlardan oluşuyor. Good Bye Pork Pie Hat’i Jeff Beck’ten sonra bir de John Etheridge’den dinleyin.
- Trifecta "The New Normal" (Snapper Music)
Adam Holzman (klavye), Nick Beggs (bas, stick bas), Craig Brundell (davul) gibi eşsiz müzisyenler ancak bu kadar iddialı bir isim kullanabilirdi zaten ( trio + perfect ) Albümün ilk parçası Beck Call (*) albümde neler bulacağınızın müjdecisi (* There and Beck göndermesi)
- Astro Can Caravan "Astral Projections" (Eclipse Music)
Bunlar da Fin, bunlar da zurnalı, saksofonlu. (On kişilik grubun altısı üflemeci). Şimdiye kadar 35 farklı müzisyenin girip çıktığı, kendi değimleriyle “jazz / prog / abstract / free-skronk-noise collective/orchestra” Finler sadece içkicilikleri ile nam salmayacaklar artık.
- Royal Time Machine "Royal Time Machine" (Dei Gratia Records)
Komşu Yunanistan’dan bir power trio. İlk dinlediğimde bana sert gelse de harika müzisyenliklerinden kurtulamadım. Panzer Ballett’in daha melodiği diyebiliriz.
- The Chronicles of Father Robin "The Songs Tales of Airoea Book III" (The Old Oak Records / Karisma Records)
Farklı gruplardan gelen Norveçli müzisyenlerin 30 senede inşa ettikleri bir fantazya, Peder Robin’in Airoea’ya yaptığı yolculuk. Üçlemesinin son ayağı bu albüm. Bir grubun Gentle Giant gibi tınlaması en büyük iltifat olmalı. Bunu hak ediyorlar.
- Beledo "Flotando En El Vacio" (Belead Music / Moonjune Records)
Geçtiğimiz sene İspanya’ya taşınan Leonardo Pavkoviç Uruguay’lı gitar virtuozunu İspanya’nın medari iftiharı iki büyük müzisyen Carlos Benavent ve Jorge Pardo ve harika davulcu Asaf Sirkis, deha müzisyen Gary Husband ile buluşturudu. Parçalar Beledo’nun bestelerinin doğaçlama icraları.
- Focus "12" (Unicorn Music)
Yodel amcamız Thijs Van Leer grubunu yarım asırdan fazladır başarıyla devam ettiriyor. Orijinal davulcu Pierre Van Der Linden ve yaklaşık 10-15 senedir bir arada olan ekibi ile hâlâ gençliğinin müzikalitesini tutturuyor. Bela Bartok ve Bowie sevgisini de birer parça ile göstermiş amcamız.
- Jon Durant "Momentarily" (Alchemy Records)
Boston’lu gitaristin uhrevi perdesiz, synth, cloud ??? gitarları bir çok övgüyü hak ederken hiçbir kalıba sığmıyor. Ritm ikilisi de alanlarında isim yapmış isimler. (Basçı Colin Edwin, perküsyoncu Andi Pupato). Vaktiniz kıymetliyse dinleyin.
- Bill Frisell "Orchestras" (Blue Note Records)
Bill Frisel 40 yıllık müzikal mirasını devasa bir proje ile kutladı. Kendi triosu ile beraber. 60 kişiye yaklaşan Brüksel Filarmoni Orkestrası İngiliz cazının yaşayan efsanesi Michael Gibbs düzenlemeleri ile, 11 kişilik Umbria Jazz Orkestrası ise Manuele Morbidini yönetimi ile Brüksel ve Umbria’daki canlı kayıtlardan oluşuyor. Her müzisyene nasip olmayan bir yapıt.
Best of 2024 / Yerli Caz (Sıralı)
01 Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
02 Baturay Yarkın "Dream Again" (Self Production)
03 Barış Aslan "Zenith" (Self Production)
04 Yeşim Pekiner "Reflections on a Jade" (Ada Müzk)
05 Başak Yavuz "Raum 610" (Rumi Sounds)
06 Şevket Akıncı "Live at Borusan Müzik Evi" (Tarla Records)
07 Burak Bedikyan "Self Exploration" (Arya Records)
08 Kaan Çelen "30" (Lin Records)
09 Asena Akan "Contempo - Aşık" (SCP)
10 Erkan Sönmez "Habitat" (Bubinga Records)
11 Ece Göksu / İmer Demirer / Eylül Biçer "Live in Assos" (Simu Records)
12 Uğur Güneş Quartet "Unstable" (Hip Production)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı)
01 Stephane Guillaume "Impression" (Incises)
02 Ben Wendel "Understory: Live at the Village Vanguard" (Wendel Music, ASCAP)
03 Patricia Brennan "Breaking Streach" (Pyroclastic Records)
04 Adam Bałdych and Leszek Możdżer "Passacalia" (ACT Records)
05 Magic Moments 17 "In the Spirit of Jazz" (ACT Records)
06 Chris Potter feat. Brad Mehldau, John Patitucci and Brian "Blade Eagle's Point" (Edition Records)
07 Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
08 Tim Garland "Moment of Departure" (Ubuntu Music)
09 Melisa Aldana "Echoes of the Inner Prophet" (Blue Note Records)
10 Iiro Rantala "Though Stuff" (ACT Records)
2024'ün caz üretimlerinin sonik manzaralarında yolculuğa çıkarken, gelenek ve yeniliğin birleştiği, müzikal ifadenin sınırlarının sürekli olarak yeniden tanımlandığı; insan ruhunun sesini ritim ve melodinin evrensel dili aracılığıyla bulduğu bir dünyaya daldık bu geçtiğimiz 12 ay boyunca. Bu seçkide yer alan albümler yalnızca bir kayıt listesi değil, cazın gündemi yakalama, algılarımızı zorlama ve bizi derin bir duygusal düzeyde harekete geçirme konusundaki kalıcı gücünün bir kanıtı.
Bu derlemede yer alan her albüm, sanatçıların deneyimlerinin, etkilerinin ve sanatsal vizyonlarının bir kristalizasyonu olarak zamanının eşsiz bir eseri olarak duruyor. Cazın altın çağının dumanlı kulüplerini hatırlatan samimi üçlü performanslardan, elektronik müzik, dünya ritimleri ve avangart deneysellik unsurlarını bir araya getiren geniş, türlere meydan okuyan çalışmalara uzanan bir gelişim.
Bu eserleri karakterize eden incelikli dokuları ve karmaşık armonileri inceleyecek, ustaların seslerini nasıl geliştirmeye devam ettiklerini ve yeni gelenlerin türe nasıl yeni bakış açıları kattıklarına kulak misafiri olduk. Bu liste sadece müzikal içeriği değil, aynı zamanda bu eserleri besleyen kültürel bağlamları ve kişisel anlatıları da kapsayacak ve her albümün çağdaş cazın daha geniş dokusu içindeki önemine dair bütünsel bir bakış açısı sağlıyor.
Bu albümlerin modern dünyamızın karmaşıklıklarını nasıl yansıttığını ve bunlara nasıl yanıt verdiğini keşfettik. Bazı eserler, müziğin evrensel dili aracılığıyla kimlik, eşitlik ve küresel kaygılar konularını ele alan dokunaklı sosyal yorumlar olarak hizmet ederken, diğerleri ise dinleyicileri tefekkür ve ruhsal yenilenme alanlarına davet etti. Böylece günlük hayatın kakofonisinden bir soluklanma sundu. 2024 ylculuğumuz boyunca, bir sanat formu olarak cazın çok yönlü doğasını örnekleyen nefes kesici virtüözite, ruhu karıştıran duygu ve entelektüel uyarım anlarıyla karşılaştık.
Farklı geçmişlerden ve müzik geleneklerinden gelen sanatçıların, parçalarının toplamından daha büyük bir şey yaratmak için nasıl bir araya geldiklerini ve cazı heyecan verici yeni bölgelere iten fikirlerin çapraz toslaşmasını nasıl teşvik ettiklerini keşfettik. Bu işbirlikleri yalnızca etkileyici müzikler üretmekle kalmıyor, aynı zamanda giderek daha fazla birbirine bağlanan bir dünyada kültürel alışveriş ve karşılıklı anlayış için bir model oluşturuyor.
Teknolojideki ilerlemelerin yaratıcı süreci nasıl etkilediğini, yeni sonik olasılıklara izin verirken, büyük caz kayıtlarının ayırt edici özellikleri olan spontanlığı ve insan dokunuşunu nasıl onurlandırdığını inceledik.
Nihayetinde, 2024'ün en iyi caz albümlerinin bu keşfi, hem deneyimli hem de yeni gelen meraklılara müzikal ufuklarını genişletmeleri, önyargılarına meydan okumaları ve çağdaş cazı tanımlayan zengin ses dokusunu keşfetmeleri için bir davet. Umuyorum ki bu yolculukta okuyucular sadece kişisel koleksiyonlarına ekleyecekleri yeni favoriler bulmakla kalmayacak, aynı zamanda 21. yüzyılda cazın canlılığı, geçerliliği ve saf güzelliği hakkında daha derin bir takdir kazanacaklar.
Öyleyse, cazda mümkün olanın sınırlarını zorlamaya devam eden sanatçıları kutlayarak ve sürekli gelişen bu türün bizi büyülemeye, ilham vermeye ve harekete geçirmeye devam etmesinin sayısız yolunun tadını çıkararak bu işitsel yolculuğa çıkalım. Müzikal formların bu en dinamik ve etkileyici olanının devam eden evriminde şüphesiz bir dönüm noktası olarak hatırlanacak bir yıl olan 2024'ün en iyi caz albümlerine hoş geldiniz. (Zekeriya Şen'in hazırladığı Spotify listesini linki kullanarak dinleyebilirsiniz.)
Best of 2024 / Yabancı Caz (Sıralı)
01 Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
Lloyd'un 86 yaşındayken piyasaya sürülen bu albümü, saksafondaki ustalığını ve bestecilik yeteneğini bir kez daha ön plana çıkarıyor. İçsel yolculukları anlatan besteler ve dinamik doğaçlamalar arasında dingin baladlar ve coşkulu tempolu parçalarla büyüleyici bir yolculuk sunuyor. Lloyd'un yıldız sanatçılardan oluşan grubuna eşlik ederek caz sanatına olan bağlılığını yansıttığı bu albüm; dinleyicileri müzikal bir deneyime davet ederken onların kalplerine dokunuyor.
02 Vijay Iyer, Linda May Han Oh, Tyshawn Sorey "Compassion" (ECM Records)
Vijay Iyer'in son albümü “Compassion” adıyla ECM etiketiyle piyasaya çıktı ve çağdaş caz müziği severler için büyük bir müzikal yolculuğa davet ediyor. Albümde piyanistin benzersiz yeteneği ve yenilikçiliği ön planda tutuluyor; karmaşık ritimler ve melodi örgüleriyle bezenmiş ses yelpazesi cazın sınırlarını zorlayarak genişletiyor. Vijay Iyer'in virtüöz piyanosuyla Linda May Han Oh ve Tyshawn Soreyle kurduğu muazzam uyum dinleyiciyi derinden etkileyebilen samimi anlardan yaratıcı enerjinin coşkusuna kadar duygusal bir yolculuğa çıkarıyor.
03 Kamasi Washington "Fearless Movement" (Shoto Mas Inc.)
Washington,"The Epic"in devasa başarısını tekrarlamaya çalışmasa da bu albüm çağdaş caz müziğine önemli bir katkı sunuyor. Geleneksel caz unsurlarını modern prodüksiyon teknikleriyle bir araya getiren albüm etkileyici bir ses deneyimi sunuyor. Washington'ın bestei yeteneği dinleyiciye bunaltmadan nefes kesici karmaşıklıkta anlar yaşatmak için maksimum düzenlemeler ile erişilebilirlik arasında kusursuz bir denge kuruyor.
04 Jahari Massamba Unit "YHWH Is Love" (Law Of Rhythm)
Jahari Massamba Unit – “YHVY Is Love” adlı albüm; Madlib ve Karriem Riggins'in ortak çalışması sonucunda meydana gelmiş olup cazın funk ve hip-hop ile ustaca bir sentezini sunuyor. Albümün rahat atmosferi ve incelikli kompozisyonlarıyla öne çıkmakta ve çeşitli müzik geleneğini kusursuzca bir araya getiriyor. Madlib’in çok yönlü enstrümantal yeteneği ile Riggins’in ritim temellerinin bir araya geldiği bu çalışma her parçasında yeni keşifler sunuyor.
05 Laufey "Bewitched" (AWAL Recordings)
Laufey'in büyük şehir cazı ve pop müziği tınılarını etkileyici bir şekilde bir araya getirmesi dikkat çekici! Pürüzsüz ses tonu ve büyük etki yaratan melodiler ile Laufey dinleyicilerini büyük ölçüde etki altına alıyor ve klasik caz standartlarına modern bir dokunuş getiriyor. Neo-geleneksel caz akımları ile çağdaş temaları ustalıkla bir araya getiren bu sanatçı; hem nostalji dolu hem de canlandırıcı bir ses sentezi sunarak modern müziğin benzersiz manzarasını ortaya koyuyor.
06 Meshell Ndegeocello "No More Water: The Gospel of James Brown" (UMG Recordings)
Söz konusu albümde Ndegeocello; derin bir içsel gözlem ve sanatsal evrim yolculuğuna çıkarak James Baldwin'in eserlerinden ilham almış. Kimlik üzerine odaklanan ve toplumsal yapıları ele alan albüm; edebiyat ve sanatın değişimci gücünü vurgulamakta. Ndegeocello'nın müziği ise kişisel gelişimin ve sanatsal vizyonun zamanla nasıl şekillenebildiğini göstermekte.
07 Perila and Ulla "Jazz Plates" (Paralaxe Editions)
Bu albümde cazın deneysel ses manzaralarıyla bir araya getirilerek ambiyans müziğin hudutlarını zorlayan bir yaklaşım benimsenmiş. Sakin bir atmosfer oluşturan minimalist yaklaşımıyla Perila ve Ulla dinleyicilerini düşünsel bir yolculuğa davet ediyorlar. Albümde güneş ışınlarından yağmur damlacıklarına ve dostluğun anımsattığı imgelere kadar geçici ile kalıcı unsurları bir araya getiren hoş bir ses manzarası sunuluyor.
08 Ron Miles "Old Main Chapel" (UMG Recording)
Söz konusu albüm ölen Ron Miles’ın lirik trompet performansını canlı bir ortamda yakalıyor. Albüm, Miles’ın melodik hassasiyetini ve caz geleneğine olan derin bağlılığını vurguluyarak, samimi performanslarıyla onun ustalığının dokunaklı bir hatırlatıcısı niteliğinde. Miles’ın trompet çizgileri, hem entelektüel olarak zihin açıcı hem de duygusal olarak heyecan verici karmaşık hikayeler örmekte.
09 Chick Corea ve Béla Fleck "Remembrance" (Thirty Tigers)
Piyanist Chick Corea’nın ve banjo çalan Béla Fleck’in bu işbirliği caz ile bluegrass tarzlarnı harmanlıyor ve sonucunda ortaya kusursuz bir etki çıkıyor. İki müzik sanatçısının arasındaki etkişim hem virtüözlük hem de içten bir albüm sunuyor. Aramızdan ayrılan Corea’nın piyanosunu ve Fleck'in banjosunu kullandığı virtüözik etkişim beklenmedik enstrümantal uyumun gerçekten eşsiz bir şey olabileceğini gösteriyor.
10 Charles McPherson "Reverence" (Sessions Recordings)
Efsanevi saksofoncu Charles McPherson'un bu canlı kaydı grup üyelerinin sahnede gösterdiği yeteneği yansıtıyor. Albümde Pherson'un uzun süredir devam edegelen tutkusu ve teknik becerileri sergileniyor ve caz standartlarının enerjik performanslarına yer veriliyor. Bu albüm, cazın zengin geçmişine bir övgü niteliğinde. Barry Harris’e ithaf edilen bu albüm, aynı zamanda müzikal yeteneğin yanında geçmişten gelen caz üstadlarına da adanma duygusu uyandırıyor.
11 Keith Jarrett "The Old Country: More From the Deer Head Inn" (ECM Records)
Caz üçlü formatına dair bu yıl çıkan, saf caz tutkunlarının vazgeçilmez bir eser olarak arşivlerinde yer alan bir başyapıt var karşımızda. Bu kaydın doğaçlama müzikal yaratım özelliklerini yakalama kapasitesinin sanatçılar arasındaki hissedilir kimya ile bir araya gelmesiyle, tek başına benzersiz bir sanatsal ifade alanını yeniden tanımlıyor.
12 Joel Ross "Nublues" (Blue Note Records)
Vibrafoncu Joel Ross'un bu etkileyici albümünde yeteneğini ve bestecilik becerilerini sergilediğine kulak misafiri oluyoruz. Ross'un melodilerinin karmaşıklığı ve cazibesiyle blues müziğiyle gospel etkilendiğini fark ediliyor. Albüm Siyahi müzik geleneğinin canlı bir kutlaması gibi hissettiriyor.
13 Shabaka Hutchings "Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace" (Impulse! Records)
Ses paletleri ve grup dinamikleri derin bir değişim geçirmiş olabilir ancak Shabaka'nın sanatının özü halen canlılığını koruyor. Bu albüm önceki çalışmalardan biraz farklı olsa da yine de yenilikçilik ruhu ve duygusal derinlik açısından yansımalar taşıyor. Shabaka yeni enstrümanları ve işbirlikçilerini benimseyerek ses evreninin çerçevesini genişletiyor ve dinleyicilerini keşfedilmemiş sesler ve duygular diyarlarını ziyaret etmeye davet ediyor.
14 Wadada Leo Smith and Amina Claudine Myers "Central Park's Mosaics of Reservoir, Lake, Paths and Gardens" (Red Hook Records)
Müzik sanatının zirvesini temsil eden Wadada Leo Smith ve Amina Claudine Myers'ın işbirliği albümü “Central Park's Mosaics of Reservoir, Lake, Paths and Gardens” dinleyiciye olağanüstü bir deneyim sunuyor. Bu iki deneyimli sanatçı kariyerleri ve doğacı yetilerinden ilham alarak basit unsurlardan karmaşık ses duvarları örmekte ustaca bir şekilde bir araya gelmişler.
15 Matthew Shipp "New Concepts in Piano Trio Jazz" (ESP-Disk)
Matthew Shipp Trio'nun bu albümü bir sanat eserinin sürekli evrimine dair bir damga. Geleneksel sınırları zorlayan müzikal bir uyum seviyesini sunan albüm, grubun işbirlikçiliğinin en üst seviyesini yansıtmakta. Üçlününn doğaçlama yeteneği performanslarını olağanüstü bir düzeye taşıyan derin bağlılıklarını sergilemekte.
16 Brian Blade / Scott Colley / Edward Simon "Three Visitors" (GroundUp Music)
Bu proje; çeşitli müzik geleneklerinin ve doğaçlama yeteneğinin bir araya gelerek nasıl harmanlandığını özetliyor. Üçü de kolektif olarak zengin bir deneyim ve sanatsal vizyon sunan olağanüstü bir yetenek kombinasyonunu temsil ediyor. Blade'in ritim hassasiyetleriyle Colley'in çok yönlülüğü ve Simon'un kültürler arası etkileşimi; köklü geleneklerden ilham alan cesurca yenilikçi bir müzikal diyalog yaratıyor.
17 Ches Smith "Laugh Ash" (Pyroclastic Records)
Bu albümün Ches Smith tarafından yapılmış olmasıyla birlikte geleneksel caz ve fusion tarzlara meydan okuyarak sınırları zorladığını söyleyebiliriz. Farklı müzikal unsurları uyumlu bir şekilde bir araya getirme ustalığını sergileyerek dikkat çeken bu çalışma, Smith'in çeşitli etkilere karşı esnekliğini ve müzikal zenginliğini ortaya koyuyor.
18 Nala Sinephro "Endlessness" (Warp Records)
Nala Sinephro'nun bu albümü geleneksel müzik kategorilerini aşarak hem akademik açıdan zengin hem de duygusal olarak etkileyici bir ses deneyimi sunuyor. Ambient müzikten caz ve elektronikaya kadar geniş bir yelpazedeki unsurları ustaca harmanlayan bu çalışma karmaşık ve anlaşılabilir bir melodi düzeni oluşturuyor. Sinephro'nun bestecilik yeteneği ise çeşitli müzikal öğeleri uyumlu bir şekilde bir araya getirme becerisiyle öne çıkıyor.
19 Oded Tzur "The Prophet" (ECM Records)
Bu albümde Tzur'un sanatının gelişimine dair bir kanıt olarak görülen şey; sanatçının sadece sesini keşfetmek ile kalmayıp onun üzerine inşa etme ve genişletme çabası. Dörtlünün uyumu belirgin bir şekilde kendini gösteriyor; ortak müzikal keşfetme arzuzu her besteyi yükselten kolektif doğaçlamalar ile ayrıştırıyor. Doğunun ve Batının müzik geleneğinin yan yana gelmesinın kusursuz bir şekilde bütünleşmesiyle başarılı bir sᴏnik manzarası oluşturuyor ve kolayca kategorize edilemez bir yapı ortaya çıkartılıyor.
20 Fergus McCreadie Stream (Edition Records)
McCreadie'nin bu albümdeki üstün performansı sadece teknik becerilerini değil aynı zamanda duygusal derinliği ve kompozisyon karmaşıklığını da sergiliyor. Albümdeki parçalar arasındaki tutarlı anlatı akışı sayesinde McCreadie'nin bestecilik yeteneği ve dinleyiciye eşsiz bir müzik deneyimi sunma kabiliyetini kulaklar önüne seriyor. Piyanistin geleneksel Kelt etkilerini çağdaş caz tarzına ustalıkla entegre etmesiyse hem kültürel mirasını hem de farklı müzik tarzlarını bir araya getirme konusundaki yenilikçiliğini gösteriyor.
Best of 2024 / Dünya Müziği (Sıralı)
2024'te müziğin manzarasını keşfetmek, gelenek ve yaratıcılığı kusursuz bir şekilde bir araya getiren zengin bir harmanlama ortaya çıkarıyor. Bu yıl dünyanın dört bir yanından gelen müzik seçkileri, müziğin insanları kültürler arasında nasıl bağlayabileceğini ve bağlantımızı nasıl güçlendirebileceğini vurguluyor. Bu seçkide yer alan albümler dinleyicileri farklı diyarları ve çağları kapsayan büyüleyici bir yolculuğa çıkmaya çağıran kültürel haberciler olarak da hareket ediyor.
Seçilen 20 albümün her biri, sanatçıların köklerini korumaya olan bağlılıklarını sergilerken aynı zamanda yeniliği de kucaklıyor; kültürler arası ortaklıklar yoluyla geleneksel ezgiler ve modern üretim yöntemlerini harmanlayarak hem otantik hem de çağdaş bir tarzda müzik yaratıyor. Kavurucu güneşin altında Batı Afrika'nın melodileri, Balkanların büyüleyici gelenekleri, Güney Asya'nın karmaşık ragaları ve Latin Amerika'nın ritimleri. Bu derleme, dünyanın dört bir yanındaki zengin müzik çeşitliliğine dair küresel bir bakış açısı sunuyor.
Bu albümlerin derinliklerine inerken müzikal becerilerin yanı sıra insan deneyimini yansıtan etkileyici hikayelerle de karşılaşacağız. Bu eserlerin bir kısmı çevresel değişimler, toplumda adalet ve kültürlerin korunması gibi konuları ele alarak müziğin dikkat çekme ve dönüşümü teşvik etme konusundaki özel gücünü ortaya koyuyor. Bu sanatçılar sanatlarını kullanarak bizi toplumdaki rollerimizi ve birbirimizle olan ilişkilerimizi düşünmeye teşvik ediyor, topluma aidiyet ve kolektif yükümlülük duygusunu besliyor.
Dünya ve etnik müzik türlerinin sınırlarını sürekli zorlayan müzisyenleri kutladığımız bu keşif yolculuğuna siz de bizimle birlikte katılın. Onların tutkuları ve yenilikçi ruhları bize müziğin insanları bir araya getirme, içimizdeki ilhamı ateşleme ve bizi yaşamlarımızın ötesindeki diyarlara taşıma yeteneğini hatırlatıyor. Bu albümler, 2025 yılında müzik sahnesini şekillendirecek sesler dizisine açılan kapınız olsun.
01 Aziza Brahim "Mawja" (Glitterbeat Records)
02 Batsükh Dorj "Ögbelerim: Music for My Ancestors" (Buda Musique)
03 Lina "Fado Camões" (Galileo Music Communication)
04 Luzmila Carpio "Inti Watana / El Retorno del Sol" (ZZK)
05 Idrissa Soumaoro "Diré" (Mieruba)
06 Bixiga 70 "Vapor" (Glitterbeat Records)
07 Mari Kalkun "Stoonia Lood / Stories of Stonia" (Real World Records)
08 Ali Doğan Gönültaş "Keyeyî" (Mapamundi Música)
09 Aynur "Rabe" (Dreyer Gaido)
10 Shakti "This Moment" (Abstract Logix)
11 Catrin Finch and Aoife Ní Bhriain "Double You" (Bendigedig)
12 Koum Tara "Baraaim El-Louz" (Odradek)
13 Bombino "Sahel" (Partisan)
14 Dudu Tassa and Jonny Greenwood "Jarak Qaribak" (World Circuit)
15 Maria Mazzotta "Onde" (Zero Nove Nove)
16 Bab L’ Bluz "Swaken" (Real World Records)
17 Sahra Halgan "Hiddo Dhawr" (Danaya Music)
18 V.A. "Lost In Tajikistan" (Riverboat / World Music Network)
19 Mokoomba "Tusona: Tracings in The Sand" (Outhere)
20 Sam Lee "Songdreaming" (Cooking Vinyl)
Önceki yıllarda Cazkolik için yaptığım listelerde bunun bir boşluğu doldurduğu inancıyla o yıl yayımlanmış caz toplamalarına ve yeniden basımlara odaklanıyordum. Ancak bu yılın listesinde ağırlıklı olarak 2024 basımı yeni albümlere yer vermek istedim. Zira 2024 yılında çok sayıda heyecan verici yeni albüm yayınlandı. Caz toplamaları açısındansa 2019’dan bu yana en zayıf yıl yaşandı diyebilirim. Listemde yer alan kayıtların mutlaka bu yılın en iyi caz albümleri olduğu gibi bir iddiam yok. Ancak artistik estetiği enstrümantal ustalıkla birleştiren ve keyif alarak dinlediğim bu kayıtlar, hem duygusal hem de entelektüel yanımıza hitap ediyorlar. Albümleri beğeni hiyerarşisine göre değil müzisyenlerin isimlerine göre alfabetik olarak sıraladım ve yazının uzamaması için küçük notlarla yetindim. Ancak birçok maddenin altında tanıtılan albümle benzer özellikler taşıyan başka 2024 basımlarına da yer verdim. Böylelikle kapsamlı bir liste oluştu. Ama kimsenin bunu sorun edeceğini sanmam. Ne de olsa uzun ve soğuk bir kış bizleri bekliyor. Son olarak bu listenin modal ve derin siyahi cazdan blues-caza uzanan bir yelpazede öncelikle benim öznel beğenimi yansıttığını ekleyeyim.
Best of 2024 / Caz (Sıralı)
01 Aki Takase Trio "Song for Hope" (BBE Music)
İngiliz BBE Records, birkaç yıldır 1960’lardan 1980’lerin sonlarına uzanan süreçte Japonya’da yayınlanmış ve bazıları birkaç yüz taneden daha fazla basılmamış albümleri J Jazz Master Class serisinde gün yüzüne çıkarıyor. Bunlardan bazıları önceki listelerimde de yer verdiğim gerçekten eşsiz güzellikte kayıtlar. Bu kez Japon piyanist Aki Takase’nin ekibiyle 1981 Berlin Caz Festivalinde verdiği konser yeniden cazseverlerin huzuruna çıkarılıyor.
02 Alan Braufman "Infinite Love Infinite Tears" (Valley of Search)
1975’teki Valley of Search’ten sonra 2020 yılına değin kendi adıyla hiçbir albüm yayınlamayan alto saksafoncu Allan Braufman’a bu lirik kayıtta son yılların en heyecan verici cazcılarından tenor saksafoncu James Brandon Lewis, davulcu Chad Taylor ve vibrafoncu Patricia Brennan gibi müzisyenler eşlik ediyorlar. Böylelikle ortaya post-bopla spiritüel ve hatta özgür cazın sınırlarında dolaşan çok katmanlı bir müzik çıkıyor.
03 Amanda Whiting "The Liminality of Her" (First Word Records)
Harpın kendine özgü dinginliğini sevenler ve cazda değişik bir şeyler arayanlar için genç İngiliz harpçıdan çok iyi çalınmış ve aynı zamanda çok da iyi kaydedilmiş bir albüm.
04 Antonio Farao "Tributes" (Criss Cross Jazz)
İtalyan piyanist Farao’ya bas gitarda John Patitucci ve davullarda Jeff Ballard’ın eşlik ettiği bu albüm, cazın piyano üçlüsü dağarcığına nefis bir katkı. Piyano merkezli caz trio albümlerini sevenler için 2024 başka birçok iyi albümün de çıktığı bir yıl oldu. Bunlar arasında dikkat çeken ve zevkle dinlediğim bazıları: Bruno Hubert – Fire Waltz, Ilya Osachuk – The Answer, davullarda Johnathan Blake’in yer aldığı Kris Davis Trio – Run the Gauntlet, caz piyanosunda biraz swing biraz blues isteyenler için Alvin Queen Trio – Feeling Good, aynı minvalde Miki Yamanaka – Chance ve sakin sularda Tord Gustavsen Trio – Seeing.
05 Baby Rose and BADBADNOTGOOD "Slow Burn" (Just For The Record)
Söze şöyle başlayalım, bu bir caz albümü değildir. Baby Rose’un nefis vokalinin eklektik caz grubu BADBADNOTGOOD’un olgun müziğiyle taçlandığı, içinden caz geçen bir soul albümüdür ve 2024’ün en güzel armağanlarındandır.
06 Ben Wendel "Understory: Live at the Village Vanguard (Live)" (Edition Records)
Virtüozitenin tutkuyla buluştuğu ve cazın yer yüzündeki mabetlerinden birinde yapılmış nefis bir canlı kayıt. Village Vanguard’daki bir başka coşkulu canlı kayıt için bakınız Bill Charlap Trio – And Then Again (ki yukarıdaki piyano trio albümlerine de eklenebilirdi).
07 Bobby Broom "Jamalot" (Steele Records)
Gitarist Broom’un the Organi-Sation Triosun’un çeşitli zaman ve mekanlarda yaptığı bu canlı kayıtlar, soul-caz ve Hammond B3 org tutkunları için adeta bir şölen. Ünlü Steely Dan grubunun 2014 konserlerini açan The Organi-Sation Trio’da Broom’un yanı sıra Hammond B3 org’da Ben Paterson ve davullarda Kobie Watkins’ yer alıyor. Bu türü sevenler için Jeremy Monteiro – Organ Quartet Live Upon Nassim Hill albümünü de öneririm.
08 Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
İtiraf edeyim: artık üstadın kendisini tekrarladığını düşünmeye başlamıştım ve son birkaç yılda yayınladığı albümler de bu kanımı güçlendirmişti. Ancak bu kayıt, Lloyd’un bize hala verebileceği çok şeyler olduğunu gösteriyor.
09 Chucho Valdés "Cuba And Beyond" (Innerjazz)
Latin cazın çınarlarından Kübalı Valdés’i geçen yıl CRR’de dinleyebilmiştik. Konserde de çaldığı ve Mozart’ın ünlü çeşitli melodilerini Küba ritimleriyle harmanlayarak yorumladığı Mozart A La Cubana şarkısının da bulunduğu bu albümü bilhassa Latin caz severler kaçırmasınlar. Gene kadrosunda Valdés’in de yer aldığı daha az Latin dokunuşlu güzel bir post-bop albümü için bakınız Lukmil Perez – Airotele Ona.
10 Dr. John "Frankie Johnny" (Sundazed Records)
Kendisini birkaç yıl önce kaybettiğimiz ve New Orleans cazının belki de en büyük ustası olan Dr. John’un kayda alındıkları 1982-1983 yıllarından bu yana ilk kez gün ışığına çıkan eşsiz güzellikteki müziği. Albümde piyanosu ve sesiyle sadece onu duyuyoruz. Ama tek başına tam bir şölen sunuyor.
11 DR TREE "Dr Tree" (WallenBink)
Çok kaliteli yeniden basımlar yayınlayan İngiliz butik plak şirketi WallenBink’ten gün ışığına çıkarılan yeni bir hazine daha. Yeni Zelandalı grubun aynı başlıklı 1976 yılı albümü dışındaki kayıtlarını da kapsayan bu iki plaklık set, bilhassa caz rock ve caz füzyon severler için baha biçilmez bir hazine. Sadece 600 adet basılan bu plaklara ulaşmak zor olsa da grubun kayıtlarını dijital olarak da dinlemek mümkün.
12 Dusko Goykovich "Doo’s Blues" (The 1967 Belgian Radio Recordings) (Sdban Records)
İşte tarihin tozlu sayfalarından gün ışığına çıkarılan bir müzik şöleni daha. Sırp caz trompetçi Dusko Goykovich’in birçok Belçikalı ve başka müzisyenlerle 1967 yılı boyunca icra ettiği ve Belçika Radyo Televizyonunca kaydedilen bu eserler, onun Avrupa cazının en önemli figürlerinden birine dönüşmesinin izleklerini takip ediyor. 2024, caz ustalarının bir zamanlar kayda alınmış, lakin bugüne değin hiç yayınlanmamış performanslarının gün yüzüne çıktığı bir yıl oldu. Bunlar arasında bence kaçırılmaması gerekenler şunlar: Louis Armstrong – Louis In London (Live At The BBC 1968), Michel Petrucciani – Jazz Club Montmartre – CPH 1988, Oscar Peterson – City Lights, The Oscar Peterson Quartet – Live in Munich, 1994 ve Keith Jarrett, Gary Peacock Paul Motian – The Old Country (Live at the Deer Head Inn). Jarrett’a ve onun piyanosuna sürekli eşlik edin sesine biraz mesafeli olsam da kaçırılmayacak bir piyano triosu canlı kaydı olmuş.
13 Ezra Collective "Dance, No One's Watching" (Partisan Records)
Son dönem Londra caz sahnesinin önde gelen gruplarından caz beşlisi Ezra Collective’den cazla Afrobeat ritimlerinin buluşmasından heyecan duyanlar ve ‘cazla tabii ki dans edilir’ diyenler için güzel zamanlar vaat eden bir albüm. Afrobeat caz buluşmasının biraz daha dingin ve çok leziz bir örneği, Kanadalı grup Atlantis Jazz Ensemble’dan geldi: Celestial Suite.
14 Finn Rees "Dawn Is A Melody" (Mr. Bongo)
Yılın en güzel kayıtlarından biri genç Avusturalyalı piyanist, besteci, film yapımcısı ve fotoğraf sanatçısı Finn Rees’den geldi. Nefesliler, vurmalılar ve çeşitli tellilerle örülmüş, Avusturalya’nın uçsuz bucaksız toprakları gibi geniş bir ses paletiyle gelse de odağını kaybetmeyen, epik bir albüm.
15 Howard McGhee "Maggie's Back In Town!!" (Craft Recordings)
Trompetçi McGhee’ye Phineas Newborn, Jr. (piyano), Leroy Vinnegar (bas), and Shelly Manne (davul) eşlik ettiği bu kayıtlar ilk kez 1961 yılında Contemporary Records tarafından mono olarak yayınlandı. Zaten müthiş olan bu müzik, orijinal basımında da bu kadar iyi bir sound’a sahip miydi bilemiyorum ama Craft bu yeniden mastering ve basımda harika bir iş çıkarmış. Yılın en ihmale gelmez tavsiyelerindendir. Bu minvalde müziğiyle ve hifi sedasıyla dikkat çeken diğer yeniden basımlar arasında şunlar da sayılabilir: Art Pepper Quintet – Smack Up, Dizzy Gillespie – Manteca, Etta Jones – Something Nice, Joe Henderson – Power To The People ve Shelly Manne His Men – At The Black Hawk, Vol. 1. Tümüyle analog yeniden basımlara ilgi duyanlar Blue note’un Tonepoet serisine ve tabii Verve, Dekka ve İmpulse gibi plak şirketlerinin muadil serilerine göz atabilirler.
16 Isaiah Collier and the Chosen Few "The World Is On Fire" (Division 81 Records)
Chicago’lu pek genç saksafoncu Isaiah Collier, hiç şüphesiz caz dünyamızın en heyecan verici yeni yıldız adaylarından biri. Grubuyla yaptığı bu en iyi albümünde dünyanın içinde bulunduğu ruh hallerini anlamaya ve George Floyd gibi sistemik ırkçılığa ve şiddete uğrayanların adalet arayışlarına bir ses oluyor. Her şarkı Amerikan adaletsizliğini yaşayanlara dair haberlerden alınmış ses klipleriyle başlıyor.
17 Jacob Chung "The Sage" (Cellar Music)
İşte genç bir yetenek, yeni bir keşif daha. Bir yanıyla old school, bir yanıyla taptaze, nefis bir bop albümü. Üstelik kayıtta Kanadalı saksafoncu Chung’a Vincent Harring ve Joe Farnsworth gibi ustalar da eşlik ediyorlar. Bu minvalde Ken Peplowski’nin At Mezzrow albümünü de şevkle tavsiye ederim.
18 Joel Ross "nublues" (Blue Note Records)
Kendisini yakından takip ettiğimiz son dönem vibrafonculardan Joell Ross’un belki de şu ana değin en iyi kaydı. Ross’u ayrıca son dönem caz vokallerinden Lauren Henderson’ın bu yıl yayımlanan Sombras albümünde de dinleyebilirsiniz.
19 Live Edge Trio with Steve Nelson "Closing Time" (Origin Records)
Benim gibi vibrafon severlerin gönlünü çelecek, bol swingli, dinamik, müzisyenlerin birbirlerini zahmetsizce tamamladıkları nefis bir kayıt. Piyanist Ben Markley, basçı Seth Lewis ve baterist Andy Wheelock’dan oluşan Live Edge Trio’ya Milt Jackson’dan sonra en önemli çağdaş vibrafonculardan Steve Nelson katılınca ortaya kaçırılmayacak bir albüm çıkmış. Nelson’un çaldığı ve tam bir çağdaş ustalar geçidine sahne olan 2024 basımı bir başka albüm de davulcu Louis Hayes’in Artform Revisited isimli kaydı.
20 Matt Panayides Trio "With Eyes Closed" (Pacific Coast Jazz)
Yılın en başarılı gitar caz albümlerinden. Standartlar dahil her şarkı yeni bir solukla yorumlanmış, çok iyi çalınmış ve kaydedilmiş.
21 Maya Cohen "Live at Ornithology" (Ubuntu Music)
Ne mutlu ki 2024 listemiz genç kuşak cazcılardan birçok nitelikli albümle dolu. Genç kadın davulcu Maya Cohen’in bu canlı kaydı, bop’tan modal caza uzanan, olgun ve davetkar bir müzik getiriyor kulaklarımıza ve oradan da iç dünyamıza.
22 Mike Ledonne Groover Quartet + Gospel Choir "Wonderful" (Cellar Music Group)
Soulful ve groovy caz sevenler için Hammond B3 ustası Mike Ledonne’dan doyumsuz bir kayıt. Ledonne, bir gospel korosuna da yer verdiği bu albümünü eşine ve 19 yaşındaki çoklu engelli, “sahiden harika” dediği kızına adamış. Aslında 2024 Ledonne için gayet verimli geçti denebilir. Eric Alexander ve Jeremy Pelt’le kaydettiği That's What's Up albümünü ve Eric Alexander ile ikili olarak kaydettikleri Together albümlerini de bu yıl yayımladı. Bu arada gitar ve Hammond B3 merkezli blues caz müptelalarına Thom Rotella’dan Side Hustle albümünü de önermek isterim.
23 Oded Tzur "My Prophet" (ECM Records)
Tel Aviv doğumlu Tzur, çoğunlukla dingin ve şiirsel bir albüme imza atmış. Bir yanıyla Alice ve John Coltrane’lerden ve doğu hüznünden beslenen bir müziği var.
24 Organic Pulse Ensemble "Zither Suite" (Ultraääni Records)
İsveçli grubun bu beşinci albümü, senenin en iyi spiritüel caz kayıtlarından. Perkasif yanı güçlü, akışkan melodilerle ve zengin bir ses paletiyle örülmüş bir albüm.
25 Rachel Eckroth "Humanoid" (Sam First Records)
Eckroth’ın 20 albümü bulan diskografisindeki kayıtların çoğu caz severler için tatmin edici olmayacaktır. Ancak bu canlı kayıtta ona eşlik eden Andrew Renfroe (gitar), Billy Mohler (bas) ve Tina Raymond (bateri) ile birlikte esaslı bir caz albümüne imza atmışlar.
26 Ryan Keberle "Bright Moments" (Positone Records)
Tromboncu ve besteci Keberle’ye bu albümde geleneksel ritim sazlarının yanında esaslı bir nefesliler grubu eşlik ediyor. Positon’dan beklenebileceği gibi her enstrümanın ayrı ayrı rahatlıkla duyulabildiği çok iyi bir kayıt.
27 Sun Atlas "Return To The Spirit" (Macombo Records)
Sun Atlas grubunun eklektik müziği caz funktan afrobeat ve Etyocaza uzanıyor. Özellikle Etiyopya cazındaki yeni arayışları takip edenler için çok şey vaat eden bir albüm. Öte yandan Etiyopya cazının kurucusu Mulatu Astatke’nin İsrailli grup Hoodna Orchestra’yla birlikte çaldığı Tension albümü de bu yıl yayınlandı. Bir iki şarkı dışında fazla heyecan uyandırmayan bir kayıt olsa da ustaya saygımız sevgimiz baki.
28 Thembi Dunjana "God Bless iKapa. God Bless Mzantsi" (AfricArise)
Kendisini piyanoda ve vokallerde dinlediğimiz son dönem Güney Afrikalı cazcılardan Thembi Dunjana, bu albümü doğup yetiştiği şehir Cape Town’a adamış. Kendisinin inançlı bir insan olduğu dinsel motiflerle örülen vokallerinden anlaşılıyor. Ama bunları duymazdan gelirsek ortaya gayet iyi bir caz müziği çıkıyor.
29 Tryp Tych Tryo "Warsaw Conjunction" (On The Corner Records)
İşte müziğini tanımlamanın çok zor olduğu gruplardan biri daha. 1970’lerin psychedelic atmosferinden elektronikaya ve derin spiritüel caza uzanan, çok yaratıcı bir müzik. Hiç kuşkusuz yılın en iyilerinden. Gene bu minvalde NFFFactory grubundan CVDropOVT albümü de tavsiye edilir.
30 Svaneborg Kardyb "Superkilen" (Gondwana Records)
Tuşlularda Nikolaj Svaneborg ve davullarda Jonas Kardyb’den oluşan bu Danimarkalı ikili, elektronik minimalizmin yanı sıra İskandinav cazı ve folk müziğinden beslenen yeni bir caz sedasıyla karşımızda. Albüm ismini Kopenhag’da bulunan ve göçmenlere kucak açtığı için çeşitliliğin ve birlikteliğin sembolü olarak görülen Superkilen parkından almış. Dingin, akıcı, olgun ve zaman zaman da bir bahar zamanı nehri gibi coşkulu.
Son olarak az sayıdaki beğendiğim 2024 çıkışlı toplamaları sıralamak istiyorum. Jazzman plak şirketinin yıllardır sürdürdüğü spiritüel caz serisinin son albümü: Spiritual Jazz 16 - Riverside etc, Japon soul ve caz dünyasından nefis örneklere yer veren Wamono A to Z Presents 'Blow Up' Trio ve dünyanın hiç beklenmeyecek bir köşesinden pek leziz soul funk şarkılarını bir araya getiren Ayo Ke Disco Boogie Pop Funk From The South China Sea. Keyifli dinlemeler!
Best of 2024 / Caz (Sıralı)
01 Martin Küchen’s Angles + Elle Kari with Strings “The Death of Kalypso” (Thanatosis)
Klasik opera ve rock-opera tamam da, caz-opera dinlemiş miydiniz hiç? Dinleyiniz, şahane oluyormuş! Klasik müzik ve mitoloji sevenler de dinlesin.
02 Mary Halvorson “Cloudward” (Nonesuch Records)
Hakikaten bulutlara doğru gittiğimiz zihin açıcı avangart bir uçuş. Gitarda Halvorson’a, Patricia Brennan (vib.), Nick Dunston (bas), Tomas Fujiwara (davul), Jacob Garchik (trombon) ve Adam O’Farrill (trompet) eşlik ediyor.
03 Fire! “Testament” (Rune Grammofon Records)
Fire!’ın orkestra değil de trio olanı. Hafiften rock’layanı. Çılgın Mats Gustafsson bey’in bas saksafonunun yanına basta Johan Berthling ve davulda Andreas Werliin’i katanı. Birazcık Morphine grubunu da hatırlatanı.
04 Vijay Iyer “Compassion” (ECM Records)
Fevkaladenin fevkinde bir trio albümü, piyanoda Iyer’e, basta Linda May Han Oh ve davulda Tyshawn Sorey katılıyor. Zamanımızın (müzikal) kahramanları! (Listemize sığamadı ama bir benzeri için bakınız: Sorey’in Pi’den çıkan “The Susceptible Now” albümü).
05 Lux Quartet (Allison Miller, Myra Melford, Dayna Stephens, Scott Colley) “Tomorrowland” (Enja Records)
İşte sevdiğimiz avangart bu! Hem sakin-dingin baladlar, hem delibozuk uçuşlar... derin çukurlar, serin tepeler... dolanıp duralım bir güzel.
06 Joel Ross “Nublues” (Blue Note Records)
Genç bir vibrafoncu, yükselen yıldız Immanuel Wilkins’in alto sakfonunu da yanına alıp çok güzel albümlere imza atıyor. Bach’tan Coltrane ve Monk’a capcanlı yorumlar, orijinal bestelerle bir arada.
07 The Ambrose Akinmusire “Owl Song” (Nonesuch Records)
Derinden işleyen trompet, Bill Frisell’le mükemmel bir uyum içinde sakin ve serin ilerlerken… birden davulcu Herlin Riley ile swing giriyor araya. Sakin güç, pek hoş bir albüm yapmış. Geçen yılın Aralık ayından bu yıla uzanıyor.
08 Charles Lloyd “The Sky Will Still Be There Tomorrow” (Blue Note Records)
İsminin bende çağrıştırdığı, bir veda albümü sanki. “Ben gidiyorum ama gökyüzü yarın da hâlâ burada olacak, ona bakın!” der gibi. Göğe bakma durağı şairin. Göğü hissetme durağı müzisyenin ve semavi çağrısı dinleyicilere... müthiş bir ekiple: Jason Moran, Larry Grenadier ve Brian Blade üçlüsüyle.
09 Anthony Branker Imagine “Songs My Mom Liked” (Origin Records)
Gazze’de binlerce çocuk vahşice öldürülürken onlar için de beste yapma duyarlılığını gösteren Branker’ın son beste ve düzenlemelerini Donny McCaslin, Fabian Almazan, Linda My Han Oh, Rudy Royston gibi “genç ustalar” yorumluyor. Branker’ın, Nijeryalı bir annenin Tanrıya yakarışını anlattığı bestesi olağanüstü.
10 Enrico Pieranunzi Marc Johnson Joey Baron “Hindsight” (CamJazz Records)
1984’ten beri birlikte yol alan, dile kolay tam 40 yıllık trio. Uyumlu, güçlü, bas ataklarıyla dikkat çekici, lirik piyanosu ve hassas dokunuşlu vurmalılarıyla bitirici. On numero trio!
11 Ron Miles “Old Man Chapel” (Blue Note Records)
Kornette Miles, gitarda Bill Frisell, davulda Brian Blade’den oluşan süper bir trio. 2011 konser kaydını yeni albüm olarak çıkarıyor piyasaya Blue Note. Ron Miles 2022’de kanserden ölmese belki de hiç çıkmayacaktı. Anısına saygıyla...
12 Wadada Leo Smith Amina Claudine Myers “Central Park’s Mosaic of Reservoir, Lake, Paths and Gardens” (Red Hook Records)
AACM günlerinden beri ilk kez bir araya geliyor ikili. Central Park’daki hayal(et)leriyle Jacqueline Kennedy Onassis, John Lennon ve Albert Ayler anısına çalıyorlar. Smith’in o bildik, etkileyici trompet sound’u özgürlük arayışında yine... (Wadada Bey’den daha “özgür doğaçlamalı” bir düet bekleyenler ise gitarist Joe Morris’le Fundacja Sluchaj’dan çıkan “Earth’s Frequencies” albümüne kulak verebilir).
13 Miguel Zenon “Golden City” (Miel Records)
Yılın Latin dokunuşlu ana akım albümü. San Francisco bölgesindeki Latin göçmenleri ve yerlileri anlatan Porto Rikolu saksafoncu Zenon’a, piyanoda Matt Mitchell, gitarda Miles Okazaki, trombonda Alan Ferber, basta Chris Tordini, davulda Dan Weiss ve perküsyonlarda Daniel Diaz eşlik ediyor. Perküsyoncu hariç bu kadar avangart bir ekibe Latin çaldırmak da, ne biliyim :-)
14 Steve Coleman and Five Elements “PolyTropos/Of Many Turns” (Pi Recordings)
Fransa’da verilmiş konserlerin iki CD dolusu kayıtlarıyla, groove’u bol türden kolektif emprovizasyonlar… Altoda Coleman’a, trompette Jonathan Finlayson, basta Rich Brown, vurmalılarda Sean Rickman eşlik ediyor. Cayır cayır yanıyor ortalık!
15 Jon Irabagon’s Outright! “Recharge the Blade” (Irabbagast Records)
Bir üçlemenin son halkası. Önceki iki “Ourtright!” albümünde tenor ve alto saksafonunu konuşturan Irabagon bu kez soprano ile yapılabilecekleri anlatıyor. Ray Anderson (trombon), Matt Mitchell (piyano ve fender), Chris Lightcap (akustik ve elektrik bas), Ben Monder (gitar) ve Dan Weiss’dan (davul) oluşan süper bir kadroyla, Sidney Bechet’ten günümüze, füzyondan avangarda.
16 Bill Frisell “Orchestras” (Blue Note Records)
Önce Brüksel filarmoni orkestrasıyla, sonra Umbria caz orkestrasıyla... trio koşuyor, gitar konuşuyor orkestraların önünde. Esaslı bir deneme, kalır geleceğe.
17 Louis Sclavis Benjamin Moussay “Unfolding” (ECM Records)
Sclavis’in beşlisinde de uyumlu bir ikiliydiler, şimdi diğer üç arkadaşı bir kenara bırakıp tam anlamıyla ikili olmuşlar, enfes bir kayıtla karşımıza çıkmışlar.
18 Geof Bradfield “Colossal Abundance” (Calligram Records)
İçine reggae, Zimbabwe folkloru, Coltrane, blues ve hafiften oryantal havalar da katılmış bir cümbüş. Aralarında Ben Goldberg (klarinet), Anna Webber (ts), Greg Ward (as), Russ Johnson (trompet), Dana Hall (davul) gibi isimlerin de yer aldığı 12 kişilik geniiiiiş bir ekiple.
19 Dan Weiss “Even Odds” (Cygnus Records)
Davulcu Weiss’ın, bu yıl birçok kayıtta karşımıza çıkan piyanist Matt Mitchell ve altocu Miguel Zenon ile triosu. Hızlı ya da ağırdan farklı farklı ritimlere kaptırıp gittiğiniz, çoğu trio, kimisi solo ve duo, kısa kısa yirmi özgün, yirmi güzel beste. Albümün en uzun ve dingin parçalarından “Fathers and Daughters” loop’a alıp bütün gün dinlemeye uygun, öyle güzel.
20 Alfredo Colon “Blood Burden” (Out Of Your Head Records)
Dominik asıllı, New Yorklu genç bir saksafoncu… William Parker, Aaron Parks, Jamaaladeen Tacuma, Henry Threadgill’le vb. çalışmış şanslı bir genç. Orjinal bestelerinin bir derdi, bir hikâyesi var Colon’un, ailesinin çektiği acıları anlatıyor, bu da her şeyi daha çekici kılıyor.
21 Ben Monder “Planetarium” (Sunnyside Records)
3 CD, toplam 2 saat 52 dakika, solo, trio ve trio+vokal denemeleri. Hayli iyi, çok uğraşılmış, özenilmiş bir albüm, bazı parçalarda özellikle eski dönem Pat Metheny etkisi açık. Meraklısına, İşiguro’nun Avunamayanlar romanına adanmış bir beste de var.
22 Simon Nabatov “Raging Bulgakov” (Fundacja Sluchaj Record)
Nabatov’un Usta ve Margarita için yaptığı albüm (Leo, 2001) bir başyapıt idi ve “Issız Ada Albümlerim” arasındaki yerini yıllar önce aldı. Bulgakov yapıtlarını deşmeye devam ediyor maestro. Köpek Kalbi ve Ölümcül Yumurtalar var sırada. Arada hayli zorluyor ama Bulgakov yapıtlarındaki gerilimi ve muhalif öfkeyi çok iyi veriyor yine.
23 John Escreet “The Epicenter of Your Dreams” (Blue Room Music)
Trio kayıtlarını, tenor saksafonda Mark Turner’ı ekleyerek kuartete dönüştürmüş Escreet, iyi yapmış. Jason Moran dışında Andrew Hill bestesi çalan pek çağdaş piyanist yoktu, “Erato”yu yorumlamış, onu da çok iyi yapmış. Vurmalılarda Damion Reid çok üst düzeyde bu albümde.
24 Yes! Trio (Aaron Goldberg Omer Avital Ali Jackson) “Spring Sings” (JazzPeople)
“Catchy” ama yine de “sofistike” parçalar icra eden bir piyano üçlüsü nasıl olur, böyle olur işte!
25 Kris Davis Trio “Run the Gauntlet” (Pyroclastic Records)
Basta Robert Hurst, davulda Johnathan Blake ile döktürme düzeyinde bir “sıra dayağı”. Geri Allen, Marilyn Crispell, Angelica Sanchez, Carla Bley, Renee Rosnes ve Sylvie Courvoisier’e adanmış besteler. Yaşasın kadın dayanışması!
26 Tord Gustavsen Trio “Seeing” (ECM Records)
Triodan devam edelim. İskandinavya’ya, Bach’a, Seattle’a, Eski Kiliselere uğrayalım, coşalım.
27 The Bad Plus “Complex Emotions” (Mack Avenue Records)
Triodan çıkalım. Gerçi ilk başta Ethan Iverson, ardından Orrin Evans ile piyano trio iken de iyiydiler, ama şimdi gitarda Ben Monder’ın, saksafonda Chris Speed’in katılımıyla dörtlü olarak çok daha iyi olmadılar mı yani?
28 Nduduzo Makhathini “Unomkhubulwane” (Blue Note Records)
Abdullah İbrahim geleneği yaşıyor, savaşıyor! Üç ana bölüm var albümde: Libation (Tanrıların şerefine toprağa şarap dökme geleneği), Water Spirits (Afrika’da su anlatılmayacak da ne anlatılacak) ve Inner Attainment. Üçü de ayrı güzel.
29 Nicole Mitchell Ballake Sissoko “Bamako Chicago Sound System” (FPE Records)
Bir yanda Şikagolu avangart flütist Mitchell ve gitarda Jeff Parker, basta Joshua Abrams gibi başka Amerikalılar, beri yanda Malili kora ustası Ballake Sissoko ve vokallerde Fatim Kouyate, Mankwe Ndosi gibi başka Afrikalılar. Coltrane durağına da uğrayan pek hoş bir Afrika-Amerika buluşması.
30 Tomeka Reid Quartet “3+3” (Cuneiform Records)
Çelloda Reid’e, Mary Halvorson (gitar), Jason Roebke (bas) ve Tomas Fujiwara (davul) eşlik ediyor. Doğaçlama başlıyor, “psychedelic” devam ediyor, daha melodik bir hatta ilerleyip “groove”a dalıyorlar sonra. Dilerseniz önceki iki albümleriyle birlikte dinleyip sonik bir yolculuğa da çıkabilirsiniz.
31 John Zorn “Lamentation” + “Ballades” (Tzadik Records)
Zorn’un sadece besteci olarak katkıda bulunduğu albümlerden ikisi daha fazla öne çıktı bu sene: Bill Frisell-Julian Lage-Gyan Riley gitar üçlüsü için yazdığı “Lamentation” ve piyanoda Brian Marsella, davulda Ches Smith’li trio kaydı “Ballades”.
32 Oded Tzur “My Prophet” (ECM Records)
Ortadoğu ve etno-jazz dünyasının daha JohnColtrane-sque, daha CharlesLloyd-ish bir hali sanki. Hayallere dalmak ve “Bu topraklara da barış gelsin” diye düşünmek için.
33 Kenny Barron “Beyond This Place” (Artwork Records)
Büyük ustanın müziğinde pek bir yenilik yok ama Immanuel Wilkins’in girişteki standard beste “The Nearness of You”da yakaladığı ton sayesinde listede. O nasıl çalmış öyle! “Innocence” ve “Beyond This Place” de diğer favoriler. Beşlide, Barron ve Wilkins dışında, Steve Nelson (vib.), Kiyoshi Kitagawa (bas) ve Johnathan Blake (davul) var.
34 Wayne Shorter “Celebration Vol. 1” (Blue Note Records)
Bir başka büyük ustanın, on yıl öncesinden Stockholm’deki eski konser kayıtları albüme dönüşmüş. Shorter az ve temkinli çalıyor ama Danilo Perez, John Patitucci, Brian Blade üçlüsü döktürüyor. Ölümünden bir yıl sonra, saygılar ustaya.
35 Darius Jones “Legend of e’Boi” (AUM Fidelity Records)
Hiç altodan güçlü çığlıklar atılan bir albüm olmayacak mıydı yani listede, o da geldi işte. Basta Chris Lightcap, davulda Gerald Cleaver, Jones’a eşlik ederken hep birlikte “No More My Lord” diye bir mapushane şarkısı yorumluyor ve en sonda da “Motherfuckin Roosevelt” diye meseleyi bağlıyorlar!
36 Anna Webber “simpletrio2000” (Intakt Records)
Avangart flüt ve saksafoncu Webber’in piyanoda Matt Mitchell, davulda John Hollenbeck ile triosu, 2014’teki “Simple”dan 10, 2016’daki “Binary”den 8 yıl sonra yeni albümle huzurlarınızda. İlk ikisine göre daha melodik, daha dinamik, daha “erişilebilir”.
37 Alan Braufman “Infinite Love, Infinite Tears” (Valley of Search Records)
1970’lerin New York özgür caz sahnesinin “kayıp” isimlerinden flütçü ve altocu Braufman, son yıllarda geri dönüş yaptı. Yeni grubunda vibrafonda Patricia Brennan, tenor saksafonda James Brandon Lewis, basta Ken Filiano, davulda Chad Taylor ve perküsyonda Michael Wimberly var. Yine avangart bir ekip toplamış olsa da, ana akıma yakın beste ve yorumlarıyla dikkat çekiyor usta.
38 Kamasi Washington “Fearless Movement” (Young Records)
Yeni “star cazcı” yeni albümlerle devam ediyor yolculuğuna. “Epic” albümündeki başarıyı tekrar yakalayamadı ama Soul, Rap ve RB gibi unsurları da katıp popülerliği zorlamaya devam ediyor. “Computer Love” ve “Interstella Peace” özellikle dikkat çekenler.
39 Isaiah Collier The Chosen Few “The Almighty” (Division 81 Records) + “The World Is On Fire” (Imani Records)
Önce Kamasi Washington denedi/deniyor, sonra Lakecia Benjamin denedi/deniyor, şimdi Isaiah Collier deniyor, John Coltrane ve Pharoah Sanders’ın yolunda, içine Soul ve RB de katıp yürümeyi. Etkileyici.
40 Fergus McCreadie “Stream” (Edition Records)
Alfredo Colon ve Isaiah Collier ile birlikte yılın bir diğer “gençlik gelecek” sanatçısı İskoçyalı piyanist McCreadie. Bir önceki albümü “Forest Floor” ile Mercury ödülünde kısa listeye kaldıktan sonra uçuşta. Basta David Bowden, davulda Stephen Henderson eşliğinde gençten bir McCoy Tyner dinliyoruz galiba.
41 Kenny Warren “Sweet World” (Out Of Your Head Records)
Hep piyano trio seçecek değiliz ya, bu da trompet, çello, davul triosu. Warren, kısa-vurucu özgün besteleriyle Ralph Alessi ve Ron Miles kayıtlarını akla getirse de doğaçlama ve deneysellik daha ön planda.
42 Ben Allison / Steve Cardenas / Ted Nash “Tell The Birds I Said Hello, The Music of Herbie Nichols” (Sonic Camera Records)
Geleneksel tarafından yorumlarla Herbie Nichols anısına döktürüyor, saygı duruşunda bulunuyor bas, gitar, saksafon üçlüsü. Aynı güzelliği iki yıl önce “Healing Power” albümünde Carla Bley anısına da yapmışlardı, dinlemediyseniz o da cila olsun üstüne.
43 Kim Cass “Levs” (Pi Recordings)
Genç basçıdan piyanoda Matt Mitchell ve davulda Tyshawn Sorey ile bol “sampling” de kullanılan avangart bir trio albüm. Cazda Schoenberg’imsi açılımlardan hoşlananlara.
44 Walter Smith III “three of us are from Houston and Reuben is not” (Blue Note Records)
Bu albümden, temel olarak basçı Reuben Rogers’ın Houston’lı olmadığını ve çok güzel çağdaş ana akım albümler yapılabildiğini öğreniyoruz. Saksafonda Smith III ve basta Rogers’a, davulda Eric Harland ve piyanoda Jason Moran eşlik ediyor.
45 Stephan Crump “Slow Water” (Papillon Sounds)
Yaylılar, trompet ve vibrafonla yaratılan puslu atmosferin üzerinde yüzüp gezen tok bas soloları ve bol kepçeden “bowing”. Zorlu ve deneysel bir “ses sınavı”. Oda müziğine yakınsayan cazı ve çocukluğunun denizlerinden, nehirlerinden, göllerinden soyut çağrışımları yakalamayı sevenlere.
46 Ingebrigt Haker Flaten’s (Exit) Knarr “Breezy” (Sonic Transmissions Records)
Caz dünyasının çok genç yaşta sonsuzluğa uğurladığı trompetçi Jaimie Branch (lakabı Breezy imiş) anısına avangart bir ağıt-süit. Norveçli (ama ABD, Austin’de yerleşik) basçı Haker Flaten’e eşlik edenler arasında alto saksafonda Mette Rasmussen özellikle dikkat çekiyor.
47 Peter Evans “Extra” (We Jazz Records)
“Peki bu listede hiç böyle bol elektronik kullanımlı, yeni tipte füzyon arayışında, çılgın ritimlerle dolu bir albüm olmayacak mı?” diyenler için. Trompette Evans’a, davul ve elektroniklerde Jim Black, bas ve synth’de Petter Eldh katılıyor.
48 Orrin Evans and the Captain Black Big Band “Walk A Mile in My Shoe” (Imani Records)
“Peki bu listede hiç mi swing’li, blues’lu, vokalli, büyük orkestra olmayacak yahu?” diyenlere. Eski “big band”i yeniden toplamış Evans, her telden çalıyorlar. Sean Jones, Nicholas Payton, Vicente Archer, Mark Whitfield gibi tanıdık cazcılar ve Bilal gibi popüler şarkıcılarla.
49 Ivo Perelman Mark Helias Tom Rainey “Truth Seeker” (Fundacja Sluchaj Records)
Bu da, “Hiç mi özgür doğaçlama olmayacak bu listede yahu?” diyenlere. Paul Dunmall, John Butcher gibi ustaları sollayıp öne çıktı Perelman’ın Helias ve Rainey’le birlikte gerçekleştirdiği bu kaydı.
50 Can Tutuğ “Bir Başına” (To2 Records)
Son olarak “Hiç mi bizden bir şey olmayacak bu listede yahu?” diyenlere… Trakya’dan ve Monk’tan gelen aykırı ses. Tutuğ, vurmalılarla düeti “Huzursuzluk”tan üç yıl sonra, ilk solo vibrafon albümüne imza atıyor ülkemizin. Yine huzursuz, yine düşüncelere sevk eden türden.
Best of 2024 / Rock (Sıralı)
01 The The “Ensoulment” (Ear Music)
02 David Gilmour “Luck and Strange” (Sony Music)
03 Jerry Cantrell “I Want Blood” (Double J)
04 The Decembrists “As It Ever Was, So It Will Be Again” (Thirty Tigers)
05 Beth Gibbons “Lives Outgrown” (Domino)
06 Pearl Jam “Dark Matter” (Republic)
07 The Cure “Songs of a Lost World” (Polydor Records)
08 The Jesus and Mary Chain “Glasgow Eyes” (Fuzz Club)
09 Vanden Plas “The Empyrean Equation of the Long Lost Things” (Frontiers)
10 Jon Anderson and The Band of Geeks “True” (Frontiers)
11 Iron Wine “Light Verse” (Sub Pop)
12 Steve Hackett “The Circus and the Nightwhale” (Inside Out Music)
13 The Libertines “All Quiet on the Eastern Esplanade” (EMI Records)
14 Black Country Communion “V” (JR Adventures)
15 Leprous “Melodies of Atonement” (Inside Out Music)
16 Fontaines D.C. “Romance” (XL Records)
17 The Smile “Wall of Eyes” (XL Records, Ocak) + “Cutouts” (XL Records, Ekim)
18 Opeth “The Last Will and Testament” (Reigning Phoenix)
19 Pixies “The Night The Zombies Came Out” (BMG Records)
20 Bruce Dickinson “The Mandrake Project” (BMG Records)
21 Jack White “No Name” (Third Man)
22 Airbag “The Century of The Self” (Karisma)
23 Caligula’s Horse “Charcoal Grace” (Inside Out Music)
24 King Hannah “Big Swimmer” (City Slang)
25 Devin Townsend “Powernerd” (Inside Out Music)
26 Elbow “Audio Vertigo” (Polydor Records)
27 Alcest “Les Chants de l’Aurore” (Nuclear Blast)
28 J Mascis “What Do We Do Now” (Sub Pop)
29 English Teacher “This Could Be Texas” (Island Records)
30 Sleepytime Gorilla Museum “of the Last Human Being” (Avant Night)
31 IDLES “Tangk” (Partisan)
32 Thurston Moore “Flow Critical Lucidity” (Daydream Library)
33 Mercury Rev “Born Horses” (Bella Union)
34 Magick Brother Mystic Sister “Tarot, Part 1” (Mart) + “Tarot Part 2” (Kasım) (Sound Effect Records)
35 Tess Parks “Pomegranate” (Hand Down Dracula)
Best of 2024 / Yılın En İyi R'n'B ve Soul Albümleri (Sıralı)
- Usher "Coming Home" (Gamma Records / 9 Şubat 2024)
2016'dan beri yeni bir albüm yayınlamayan Usher, “Coming Home” ile müzikal yolculuğuna kaldığı yerden devam etti. 20 şarkıdan oluşan bu kapsamlı çalışmada hem geçmişine saygı duruşunda bulunan hem de güncel trendleri yakalayan Usher, Summer Walker, H.E.R. gibi isimlerle yaptığı iş birlikleriyle de dikkat çekiyor. Albüm, hem uzun zamandır bekleyen hayranlarını memnun etti hem de müzik eleştirmenlerinden olumlu yorumlar aldı.
- Andra Day "Cassandra" (Cherith) (Warner Records / 31 Mayıs 2024)
Uzun bir bekleyişin ardından müzik dünyasına dönüş yapan Andra Day, “Cassandra (Cherith)” ile unutulmaz bir iz bırakıyor. Geniş bir müzikal yelpazede gezinen albüm hem duygusal derinliği hem de teknik mükemmelliğiyle dikkat çekiyor. 9 yıl aradan sonra karşımıza çıkan bu projede, Andra, aşkın tüm yönlerini, kaybedilenin acısından yeniden kazanmanın sevincine kadar, kusursuz bir vokal performansıyla ifade ediyor. Özellikle “tanrı” ile olan bağını müzikal bir yolculuğa dönüştürmesi, albüme mistik bir hava katıyor.
- NxWorries "Why Lawd?" (Stones Throw Records / 7 Haziran 2024)
Amerikalı neo-soul ikilisi NxWorries'in, Anderson .Paak ve Knxwledge'ten oluşan ekibinin ikinci stüdyo albümü olan Why Lawd?, hip-hop ritimleriyle başarılı vokal performanslarını birleştiriyor. Albüm prodüktörü Knxwledge’in sofistike derinliği ve Anderson .Paak'ın vokalleri dinleyicilere hem nostaljik bir soul hissi hem de modern bir RB dokusu sunuyor, albüme de dinamik bir yapı kazandırıyor. H.E.R., “86Sentra” teklisine eşlik eden Snoop Dogg ve Charlie Wilson gibi konuk sanatçılar albümün daha da renklenmesini sağlıyor.
- Lalah Hathaway "Vantablack" (Hathaway Entertainment, SRG-ILS Group / 14 Haziran 2024)
Haziran 2024’te Lalah Hathaway, sekizinci stüdyo albümü Vantablack ile müzik dünyasında büyük yankı uyandırdı. 16 parçadan oluşan bu albümde, “So In Love”, MC Lyte ile düet yaptığı “Mood For You” ve “I Am” dikkat çeken tekliler arasında yer aldı. Albümde ayrıca WILLOW, Rapsody, Common, Michael McDonald, Gerald Albright ve Phonte gibi ünlü isimler de Hathaway’e eşlik ediyor. Vantablack, hayatın her yönünü müzikle kutlayan, farklı türleri ustalıkla bir araya getirerek hem dans ettiren hem de düşündüren bir albüm olarak öne çıkıyor.
- Tyla "Tyla" (FAX, Epic Records / 22 Mart 2024)
Güney Afrikalı şarkıcı Tyla'nın çıkış albümü olan “Tyla”da, amapiano, pop, Afrobeats ve RB'nin bir karışımını müzikal olarak harmanlıyor. Şarkı sözleri ise güçlenme ve ilişkiler gibi temalara odaklanıyor. Kelvin Momo, Tems, Becky G, Skillibeng, Gunna ve Travis Scott gibi isimlerin konuk olduğu albümün kayıt seansları iki buçuk yıl boyunca yedi farklı ülkede gerçekleştirildi. Albüm, birçok ülkede çoklu platin plak alıp Billboard Hot 100 listesinde 7 numaraya kadar yükseldi. Tyla’da, çıkış single'ı “Water”ın yanı sıra “Truth or Dare”, “Art”, “Jump” ve “Breathe Me” gibi dikkat çeken diğer şarkılar da yer alıyor.
- Luther "Luther" (Cotillion, Atlantic Records / Orijinal çıkış tarihi Haziran 1976) - (Legacy Recordings / 19 Nisan 2024)
Luther Vandross, başarılı solo kariyerine başlamadan önce, Luther adlı vokal grubunun bir üyesiydi. Grubun kendi adını taşıyan ilk albümü, sanatçının erken dönem yeteneklerini ve grubun sıkı soul, funk ve disko sound'unu gözler önüne seriyor. Funk ritimleriyle dolu hareketli parçalar ve duygusal baladların bir karışımını içeren bu albüm, Vandross’un etkileyici vokal yeteneklerini ve şarkı yazma becerilerini gözler önüne seriyor. “Funky Music (Is a Part of Me)” ve “It’s Good for the Soul” gibi parçalar enerjik bir etkiye sahipken, “The 2nd Time Around” ve “Everybody Rejoice” ise Luther Vandross’un duygusal derinliğini yansıtıyor. Her ne kadar bu albüm, sanatçının daha sonraki solo çalışmaları kadar ticari başarı elde edememiş olsa da Luther’ın kariyerinde önemli bir dönüm noktası olmayı sürdürüyor ve onun erken dönem müzikal dehasının bir kanıtı olarak kabul ediliyor. Uzun yıllar boyunca basımı yapılmayan bu albüm, 2024’te yeniden piyasaya sürüldü ve hayranlarına RB tarihinin bu klasik eserini yeniden keşfetme fırsatı sundu.
2024’ün diğer sıkı R'n'B ve Soul albümleri
- Ravyn Lenae "Bird’s Eye" (Atlantic Records / 9 Ağustos 2024)
- Clairo "Charm" (Clairo / 12 Temmuz 2024)
- Shaé Universe "Love’s Letter" (Shaé Universe / 14 Şubat 2024)
- Childish Gambino "Atavista" (RCA / 13 Mayıs 2024)
Best of 2024 / Avrupa Cazın En İyi Albümleri (Sıralı)
01 Tord Gustavsen Trio "Seeing" (ECM Records)
02 John Surman "Words Unspoken" (ECM Records)
03 Nubya Garcia "Odyssey" (Concord Jazz)
04 Besson / Sternal / Burgwinkel Trio "Surprise!" (PROPER MUSIC)
05 Magnus Lindgren "Butterfly Effect" (ACT Records)
06 Adam Bałdych and Leszek Możdżer "Passacaglia" (Imaginary Music)
07 Emile Parisien Quartet "Let them Cook" (ACT Records)
08 Lars Danielsson / Verneri Pohjola / John Parricelli "Trio" (ACT Records)
09 Magnus Öström "e.s.t. 30"
10 Tonbruket "Light Wood, Dark Strings" (Smuggler Music)
Best of 2024 / Amerikan Cazın En İyi Albümleri (Sıralı)
01 Kenny Barron feat. Kiyoshi Kitagawa, Johnathan Blake, Immanuel Wilkins and Steve Nelson "Beyond this Place" (Artwork Records)
02 Chris Potter "Eagle's Point" (Edition Records)
03 Vijay Iyer Trio "Compassion" (ECM Records)
04 Julian Lage "Speak To Me" (Blue Note Records)
05 Charles Lloyd "The Sky Will Still Be There Tomorrow" (Blue Note Records)
06 Ambrose Akinmusire feat. Bill Frisell, Herlin Riley "Owl Song" (Nonesuch Records)
07 John Beasley / Frankfurt Radio Big Band "Returning To Forever" (Candid Records)
08 Lakecia Benjamin feat. Randy Brecker, Jeff “Tain” Watts, John Scofield "Phoenix Reimagined (Live)" (Ropeadope Records)
09 Chick Corea / Béla Fleck "Remembrance" (Thirty Tigers Records)
10 Oded Tzur "My Prophet" (ECM Records)
Best of 2024 / Caza Sadık (Sırasız)
- Kaan Çelen "30" (Lin Records)
- Peter DiCarlo "The Other Side" (Shifting Paradigm Records)
- Uğur Güneş Quartet "Unstable" (Hip Productions)
- Erkan Sönmez "Habitat" (Bubinga Records)
- Ece Göksu, İmer Demirer, Eylül Biçer "Live in Assos" (Simu Records)
- Baturay Yarkın "Dream Again" (AudioMaze)
- Mehmet Ergin "The Levent Diary" (Ergin Records)
- Yeşim Pekiner "Reflections on a Jade" (Ada Muzik)
- Bossa Nova Jazz Vibes Vol. 1 (Lin Records)
- Kerem Görsev "Clear Horizon" (Emre Grafson Müzik)
Best of 2024 / Farklı Denemeler (Sırasız)
- Sercan Debelec "Human Repair Shop" (Galagella Records)
- Develer "Fauna" (Develer)
- Başak Yavuz "RAUM 610" (Rumi Sounds)
- Asena Akan - Contempo "Aşık" (SCP)
- Emine Bostancı, Maya Fridman "Ghost Secrets" (Emine Bostancı)
- Şevket Akıncı "Live at Borusan Müzik Evi" (Tarla Records)
- Fatih Oral Trio "Sessiz Yol" (Ada Müzik)
- Canberk Ulaş "Echoes of Becoming" (Canberk Ulaş)
Best of 2024 / Yabancı (Türlerarası)
- Pantelis Stoikos Quartet and Friends "I" (Self Released)
- Katerina Papadopoulou and Aegean Arc "Aura" (Saphrane Records)
- Amsterdam Klezmer Band "Bomba Pop" (Vetnasj Records)
- Sar Kamler "Butterfly: Colors Of Armenian Duduk" (Dudukhouse Records)
- Lemon Bucket Orkestra "Cuckoo" (Self Released)
- Mirza Redzepagic "Cycles" (Rekord)
- Alicia Svigals "Fidl Afire" (Self Released)
- Söndörgö "Gyezz feat. Chris Potter" (GroundUP)
- Halva "Musafir" (Zephyrus)
- Kombos Collective "Uproot: Greek Refugee Songs from Asia Minor"
Best of 2024 / Yerli (Türlerarası)
- Yinon Muallem / Saman Alias "2gether" (Suznak Records)
- Anıl Şallıel ve Arkadaşları (Warner Bros. Records)
- Asena Akan "Contempo - Aşık" (Rainbow 45)
- Canberk Ulaş "Echoes Of Becoming" (Self Released)
- Ruşan Filiztek "Exils" (Accords Croises)
- Schnieke "Hediye feat. Özgür Akgül" (Asphalt Tango)
- BaBa ZuLa "İstanbul Sokakları" (Glitterbeat Records)
- Aynur "Rabe" (Dreyer Gaido)
- Senem Diyici "Senem Diyici Paris 2023" (Self Released)
- Mircan Kaya "Solus" (UCM)
Müzik dünyası dijitalleşmenin de etkisiyle her geçen gün çok daha renkli bir çeşitlilik sunmaya başladıysa da artık geçmiş dönemlere göre çok daha çabuk tüketilen, kalıcı olmaktan gittikçe uzaklaşan ve her fırsatta geçmiş hitlerin ya da imajların gücüne sığınan, sıklıkla kendini tekrar eden bir değersizlik içinde kayboluyor, uçuyor, kaçıyor. Yeni her işin referansı da geçmişin en iyilerini akıllara getirmeyi sürdürüyor. Tıpkı yılın en çok abartılanlarından, Joker filmi ile gümleyen Lady Gaga’nın Bruno Mars ile düeti “Die With A Smile” şarkısının alt yapısı ve tüm havasıyla 80’ler rock ballad havasını, imajıyla 70’leri ve hatta Gaga’nın bizzat saçıyla Dolly Parton’ı çağrıştırması ya da Chappell Roan’un kimi yerde vokaliyle kimi yerde punk görünüşüyle aslında şu dönemin Cyndi Lauper’ı olması gibi. Öte yandan Sultan Jay Z’nin sanat hamiliğinde sağa dönse ödül alan Beyonce’yi de kocasıyla semirmeden önceki şarkılarıyla hatırlamak istiyorum sadece. Her ne kadar “Texas Hold 'Em” şarkısı hit olmayı başarmış olsa da Yeşim Salkım’ın açık yüreklilikle tarif ettiği Kral TV hükümdarlığı gibi Beyonce’nin ödül törenlerindeki rekorları artık kabak tadı veriyor. Öte yandan yılın en çok dinlenilen yıldızı “Taylor Swift”’i de yıl boyunca iç bayan son albümünden daha ziyade konserleriyle ve spor yıldızı sevgilisiyle konuştuk ama benim sevgililerim pek de değişmedi. 2024 yılı, Madonna’nın “Like A Prayer” şarkısının 35. yılıydı ve yine dinlemeye doyamadım. Şarkının girişinde Prince’in çılgın gitar girişini, nakaratını, şarkının gospel korosunu ve tüm dünyanın ezberlediği o malum nakaratını... Bunun yanı sıra bu sene Katy Perry’nin yeni albümündeki 90’lar house havasında nefis pop şarkısı “Lifetimes” parçasına da çok yazık oldu. Çıkış şarkısı olarak, “kadını güçlendirme” mesajı vereceğim diye seçtiği süper vasat şarkı yüzünden “Lifetimes” da güme gitti. Oysaki bence yılın en iyi pop şarkılarından biriydi.
Yılın En Şeker Pop Şarkısı
Velhasıl bu yılın somut verilerle dijitalde en çok dinlenilen şarkısı olan Sabrina Carpenter’ın “Espresso” şarkısı ise bana kalırsa 2024 yılının en şeker pop şarkısı. Şarkıdaki mutlu funk alt yapısına, eğlenceli sözlerinin keyfine hele hele akla takılan kolay nakaratı da eklenince müthiş neşe veriyor. Sabrina Carpenter, Espresso tam bir şeker pop.
Yılın En Yüksek Enerjili Şarkıcısı
2024 yılı boyunca en yüksek enerjili, en hedonist pop şarkılarıyla yıllar sonra nihayet en çok parlayan yıldızlardan biri olmayı başaran Charlie XCX ise albümü “Brat” ile son derece eğlenceli bir dans ve elektronik albümüne imza attı. Charlie, koca bir yazı her yerde çalınarak, tiktok videolarında bol bol coşturarak kapadı ve üstelik koca yazın adını da koydu: “Brat Summer.”
Charlie XCX, özellikle “Von Dutch” ve “Apple” şarkılarıyla viral hale gelirken Billie Eilish ile birlikte söylediği şarkısı “Guess” bence yılın en seksi, en eğlenceli dans şarkılarından biri. Eilish’in genç yaşında tüm dünyaya kafa tutarak eğilimini aslanlar gibi açıklamasının ardından “Guess” şarkısındaki erotik ayartıcı sözler de teyzesi Madonna’nın 80’lerde, 90’larda cesaret ettiği türden devrimci. Charlie’ye dönecek olursak hem bir kulüp hiti hem bir LGBTQ+ fenomeni olarak hem de sosyal medya çılgınlığı yaratarak, “Brat” albümüyle ve sonrasından da remix albümüyle yaz boyunca tüm dünyaya keyif verdi. Yıl bitmeden, Charlie XCX’in viral hitlerinden “Apple” şarkısıyla “Grotesquerie” dizisinin setinde dans eden televizyon dehası Ryan Murphy’nin yeni gözdesi, Menendez kardeşlerden de birini oynayan, yakışıklı Nicholas Alexander Chavez’in süper sempatik dansını da unutmayalım.
Yılın Disko Atağı
Bu yılın en şahane pop ve dans enerjisi ise yine pop tarihinin eşsiz disko prensesi Kylie Minogue’un, “Tension 2” albümü ile oldu. Geçen sene “Padam Padam” ile yenilenen enerjisi ve Amerika’da yıllardan sonra hit oluşunun gazıyla Kylie 2024 yılında dört dörtlük bir albüm daha patlattı. Çarpan baslarıyla, seksi sözleriyle, müthiş house alt yapısıyla “Lights Camera Action”, Kylie Minogue’un nefis disko pop albümü “Tension 2”’nin en kusursuz pop şarkılarından biri olarak dans müziğini sevenler için gerçek bir hediye sayılabilir. Kylie son albümünde “Taboo” şarkısında ABBA, “Kiss Bang Bang” şarkısında tam bir dans pisti havası yaratırken, “Hello” şarkısında da iyice ayartıyor.
Yılın En Enerjik Rock Albümü
2024 yılında endüstriyel rock türünün ikonik ismi Marilyn Manson’ın müzikal açıdan eski havasını yeniden yakaladığı sürpriz çalışması “One Assasination Under God- Chapter 1” bana kalırsa yılın en iyi prodüksiyonlarından da biri oldu ama karşılığını bulabildi mi? Hayır. Özellikle “Sacrilegious”, “Raise The Flag”, “As Sick As The Secrets” şarkılarında evvel ezel bildiğimiz Manson, yine yüksek enerjili, harika sözleri olan, gitar riffleri ile yerinde duramayacağınız şarkılar sunuyor.
Yılın En Büyük Tırmanışı
Son olarak yılın en iyi çıkışlarından biri de kuşkusuz Chappell Roan. Queer enerjisiyle “The Rise And Fall Of A Midwest Princess” albümünde punk, elektronik pop ve öyle tarifsiz bir yüksek enerji var ki, sözleri de cabası. Özellikle “Hot to Go” şarkısında imajıyla olduğu kadar kimi yerde vokaliyle de Cyndi Lauper’ın 80’lerini hatırlatıyor. Roan, synthpop havası da veren “Red Wine Supernova” şarkısında ise güçlü melodisiyle ve hatta sesiyle adeta oynadığı güçlü vokaliyle ne kadar iyi bir şarkıcı olduğunu da hissettiriyor. “Super Graphic Ultra Modern Girl” şarkısında da enerjisi tavan yaparken, sözlerinin cesareti ve kafa tutuşu harika: Ayağa kalkın, bara çıkın, kafa tutun kızlar! Roan, “Kaleidoscope” şarkısında ise ne kadar güçlü bir vokal olduğunu hissettirerek vokaliyle hüznü içinize işliyor, “Naked in Manhattan” şarkısında da yine 80’lerin o nefis melodili synthpop havası var. Chappell Roan, spotify platformunda aylık milyon dinleyicilerden 2024 yılında 40 milyonu aşan dinleyici sayılarına ulaşarak da yılın en büyük tırmanışı şüphesiz. Yeni yılda güzel şarkılara, aşka ve sağlığa. Mutlu yıllar, Cenk Erdem
Best of 2024 / Yılın En İyi Baskıya Sahip Yeni veya Yeniden Basılmış Albümleri
01 Shirley Horn "Softly" (2xHD Deluxe Edition-Reissued)
1987 tarihli Softly albümü, caz piyanisti ve şarkıcısı Shirley Horn'un en iyi albümlerinden biri olarak kabul ediliyor. Bas gitarda Charles Ables ve davulda Steve Williams ile, Maryland'deki Mapleshade Stüdyoları'nda bir oturma odası atmosferinde analog olarak kaydedilen albüm elden geçirilerek yüksek kalitede 45 devirli olarak yeniden basıldı.
02 Stan Getz and Astrud Gilberto "Live At The Berlin Jazz Festival 1966" (The Lost Recordings-Reissued)
Orijinal Analog Bantlarda Bir Arayış’ sloganı ile sektöre giren Lost Recordings, bu kez Stan Getz Astrud Gilberto’nun 1966 tarihinde Berlin Jazz Festivalinde verdiği unutulmaz konserin kayıtlarını orijinal analog bantlardan plağa aktardı. Tamamen analog kayıttan toplam 3000 adet basılan plak dinleyicilere zengin bir sahne eşliğinde keyifli bir konser atmosferi sunuyor.
03 Clifford Jordan "Cliff Jordan" (Blue Note Tone Poet Series-Reissued)
Tenor saksafoncu Clifford Jordan 1957'de kendi adını taşıyan Cliff Jordan albümü de dahil olmak üzere 8 aylık süre boyunca Blue Note oturumlarından oluşan bir dizi kayıt yaptı. Trompette Lee Morgan, trombonda Curtis Fuller, alto saksafonda John Jenkins, piyanoda Ray Bryant, bas gitarda Paul Chambers ve davulda Art Taylor'dan oluşan güçlü bir ekip tarafından yapılan bu kayıtlar Blue Note’un analog kayıtlardan oluşan Tone Poet Audiophile Vinyl Reissue Serisine dahil edildi. Tone Poet Serisi, Blue Note Başkanı Don Was'ın Music Matters tarafından sunulan olağanüstü odyofil kalitede Blue Note kayıtlarının yeniden basılmalarına olan ilgisi ile oluştu. Blue Note kataloğundan seçilecek bu kayıtların küratörlüğüne "Tone Poet" olarak da bilinen Joe Harley getirildi. Mümkün olan en yüksek standartta ve asla daha üstün bir versiyonunun bulunamayacağı iddiası ile lanse edilen bu seriden basılan albümün mastering’i Kevin Gray tarafından orijinal analog master bantlardan mono olarak üretildi.
04 Hector Berlioz Symphonie fantastique Berliner Philharmoniker - Karajan (Deutsche Grammophon Dolby Atmos®-Reissued)
Deutsche Grammophon’un geçen sene hayata geçirdiği önemli projelerden birisi olan Dolby Atmos® plaklar bu sene de güzel seçkiler ile devam etti. Firmanın Dolby Atmos®'un yüksek kaliteli teknolojisi ile oluşturduğu katalogda bu kez Berlioz’un Fantastique eserinin Karajan yönetimindeki Berlin Fiarmoni Orkestrası kayıtları ön plana çıktı. Dolby Atmos® kataloğu için orijinal çok kanallı kasetlerden yararlanılarak elden geçirilen nefis bir kayıt.
05 Michael Jacson "Thriller" (Mobile Fidelity UltraDisc One-Step Pressing-Reissued)
Mobile Fidelity firması yüksek çözünürlüklü plak kataloğunu güzel albümler ile sürekli yeniliyor. Bu kez kataloğa giren gerçekten efsane bir albüm olan Thriller. Orijinal analog master bantlardan 40.000 adet numaralı kopya ile sınırlı olan Mobile Fidelity'nin UltraDisc One-Step 180g 33rpm LP seti, Jackson'ın 1983'teki 'Motown 25' televizyon özel programındaki unutulmaz kariyeri için yaptığı şeyi 'Thriller' albümü için yapıyor: Şarkıları gerçeğe uygun şekilde sunarak herkesin sanki albümü ilk kez dinliyormuş gibi hissetmesini sağlayacak şekilde prodüksiyonun ve vokallerin parlaklığını vurgulayarak yapıyor.
06 Jack White "No Name" (Third Man Records 2024)
No Name, Amerikalı rock müzisyeni Jack White'ın altıncı stüdyo albümü. İlk olarak19 Temmuz 2024'te Third Man Records aracılığıyla fiziksel formatlarda sürpriz bir şekilde yayınlandı. Tamamen White tarafından Tennessee'deki Third Man Studio'da yazıldı, kaydedildi ve plak olarak basıldı. Albüm yayınlanmadan kısa süre önce, Detroit, Londra ve Nashville'deki Third Man Records mağazalarından alışveriş yapan şanslı bir grup plak sever eve geldiklerinde torbalarının içinde beyaz zarf içerisinde isimsiz bir plak buldu. Bu albümün sınırlı sayıda yayınlanan test plağı idi. Daha sonra, No Name adını taşıdığı ortaya çıkan albüm uzun süre sadece bu üç dükkânda satıldı. Hiçbir şeyde kural ve sınır tanımayan Jack White albümü nasıl çaldıysa öyle kaydetti ve plak olarak bastı. Kirli ve gürültülü kayıt, distorsif gitar riffleri ve davul tamamen doğallıktan kaynaklı ve kayıt bunu gerçekten olduğu gibi yansıtıyor. Zaman zaman stereo kanal aralığı o kadar daralıyor ki sanki mono bir kayıt gibi duyuluyor. Bu arada albüm yılın albümü olarak lanse ediliyor.
07 Moby "NYC Resound" (Deutsche Grammophon 2024)
Moby 1994 ile 2010 arasında New York’da yazdığı şarkılarını yeniden yorumlayarak, yalnızca hayatındaki bir dönemi değil, aynı zamanda dünyanın en ikonik şehirlerinden biri olan doğduğu yeri de yansıtıyor. Moby'nin Empire State Binası önündeki kapak fotoğrafının yanı sıra albümün iç kapağında New York silüetinin çarpıcı bir gece görüntüsü yer alıyor. Albüm Moby'nin çocukluğundan aile fotoğraflarının yanı sıra sanatçının bugün çekilmiş fotoğraflarını, New York’un atmosferik fotoğraflarıyla ve Rimbaud’nun “A Season in Hell” adlı eserinin giriş metnini içeriyor. Albümdeki efsanevi parçaların her biri "In My Heart", "South Side", "Perfect Life", "Slipping Away" ve "When It's Cold I'd Like to Die" analog synth'ler ve Mellotron'un daha geleneksel yaylılar ve üflemeli çalgılarla birlikte kullanıldığı kendi enstrümantal oluşumuna sahip. Albüm hem şarkıların yeni düzenlemeleri hem de özenli analog kalitesi ile öne çıkıyor. Albümde Moby'ye bir oda orkestrası topluluğu ve Gregory Porter, Ricky Wilson, Margo Timmins ve Amythyst Kiah gibi yıldız bir konuk sanatçı kadrosu eşlik ediyor.
08 Jean-Michel Jarre "Versailles 400" (Sony Music 2024)
Jean-Michel Jarre geçmişin ihtişamını geleceğin yenilikleriyle kusursuz bir şekilde harmanlayan tarihi bir etkinlikte, UNESCO Dünya Mirası alanı 400. yıl kutlamalarının bir parçası olan VERSAILLES 400 için Château de Versailles'daki Aynalar Salonu'nda bir performans sergiledi. Modern elektronik müziğin en önemli sanatçısı Jarre'nin 25 Aralık 2023 Noel Günü'ndeki performansı, tarihi Fransa'nın ihtişamını ve geleceği şekillendiren çığır açıcı bir anı işaret etti. Sony Music etkinliği artık canlı bir albüm olarak bu sene yayınladı ve konserin ruhuna uygun olarak hem fiziksel hem de dijital öğeleri birleştiren bir ürün olarak "Phygital" yani hem plak hem de CD paketi olarak satışa sundu. Paket içeriğinde sadece fiziksel ürünün sahiplerinin erişebildiği özel dijital içerik de yer alıyor. Özel kayıt teknolojilerinin kullanıldığı albüm içerdiği şaşırtıcı ve detaylı efektler ile dinleyeni direk konserdeymiş gibi hissettiriyor.
09 Audiophile Analog Collection Vol. 1 - 2 (2xHD Deluxe Edition 2024)
Nagra firmasının kayıt sektöründeki öncülüğü ve sektörün en çok aranan ses mühendislerinden birisi olan René Laflamme’in en iyi sesi elde etmek için ortak çalışması sonucu yüksek kaliteli bir proje olarak ortaya çıkan bir sampler. Laflamme, bu sampler albüm için Blues, World Music ve Caz dünyasından çeşitli kayıtlar seçmiş ve bunların hepsi Nagra ekipmanlarıyla elden geçirilip, Québec'teki efsane Le Studio'nun kurucusu André Perry’nin desteğiyle kaydedilmiş. 2xHD etiketi altında yayınlanan 2 plaklık albüm gerçekten dinlemeye değer.
10 Okay Temiz, Don Cherry "Music For Turkısh Theater 1970" (Limited Edition - Caz Plâk - James Baldwin Cover-Reissued)
20. Yüzyıl Türkiyesi'nde performe edilmiş bu önemli Caz kaydı, ilk kez Caz Plak etiketi İle yayımlandı. 1970 Yılında Engin Cezzar ve Gülriz Sururi Tiyatrosu'nda sahnelenen oyunun, Don Cherry ve Okay Temiz Tarafından Kaydedilmiş 'Tiyatro Oyun Müziği', Zeynep Oral, Gökhan Akçura, Okay Temiz ve Erinç Güzel tarafından kaleme alınmış notlar ve Gökhan Akçura tarafından lisanslanmış orijinal makara bant üzerinden remaster yapılarak plak formatında 500 kopya olarak basıldı. Massive Attack ve Portishead Gruplarının stüdyosu olarak bilinen İngiltere Merkezli Efsanevi Stüdyo 'Optimum Mastering Bristol'da Grammy Ödüllü Mastering Profesörü Shawn Joseph Tarafından kesilen kalıp, İngiltere Merkezli 'Stamper Discs Sheffield' fabrikasında baskıya hazır hale getirilmiş.
Best of 2024 / Yılın En İyi Odyofil Albümleri ve Hi-Fi Cihazları
Günler akıp geçti ve bu yılın da sonuna geldik. Yılın bu döneminde birçok alanda yapılması geleneksel hale gelmiş “En İyiler” değerlendirmelerini, bu kez Hi-Fi cihazları için sektörün önde gelen dergisi What Hi-Fi seçimlerinden derledik. Ayrıca cihazların kritiklerine yorumlarımızı da eklemeyi ihmal etmedik. İşte 2024 yılının ödüllü cihazları.
En İyi Stereo Amplifikatör: Rotel A8
Rotel'in yeni A8 entegre stereo amplifikatörü gövde tasarımı olarak şirketin 2000'lerin başındaki ödüllü modellerini hatırlatıyor. Ancak cihaz çalıştırıldığında tasarımdaki bazı küçük farklar kendini gösteriyor. Örneğin ses kontrolünün etrafındaki LED aydınlatması gibi detaylar tasarımı eski modellerden biraz daha modern bir görünüme kavuşturmuş. Yine de Rotel AB her zamanki gibi gösterişten uzak, görünümü mütevazi bir model. İnce gövdesi cihazın işlevselliğini artırıyor. Her anahtarın ve kontrolün düzgün bir şekilde tasarlandığı ve kasanın özenle yapıldığı sağlam bir cihaz. İçine baktığınızda düzgün bir güç kaynağı, düzenli devreler ve iyi kaliteli bileşenleri görüyoruz. Rotel A8 çok fazla teknolojik özelliklerle dolu değil bir cihaz değil. Hatta bu fiyat skalasında nispeten yaygın olan dijital girişler ve Bluetooth bağlantısı cihazda bulunmuyor. Rotel bu cihazın Bluetooth ile kullanılmasını tercih etmemiş, gerekçesini de kablosuz bağlantının AB’nin üstün ses kalitesini etkileyebileceği. Rotel A8, bu seviyede ses kalitesi için kıskanılacak bir standart belirleyen, sorunsuz, iyi yapılmış bir ürün. Zorlu rakipleri olsa da, A8 sade cazibesi ve öne çıkan bütçe dostu bir amplifikatör olması sebebiyle ödülü haketti.
En İyi Pikap: Rega Planar 3/Nd3
Rega'nın Planar 3 ilk kez 1976 yılında tanıtılmıştı. O zamandan beri makul fiyatlı plak çalarlar için ilk tercihlerimizden biri olmaya devam etti. Gövde o zamandan beri görünüm olarak pek değişmemiş olsa da, hemen hemen her parçası rafine bir şekilde geliştirildi. En önemli kilometre taşları 1983'te efsane RB300 kolunun eklenmesi, 2007'de hala geçerli olan düşük gürültülü 24v motora geçilmesi ve 2016'da ise gövde tasarımının yenilenmesi oldu. Bu yenilenen tasarımda, hafif ama sert gövde tasarımı devam etmekle birlikte, tabla ile kol arasındaki alan daha da güçlendirildi. Böylece Rega, müzikten emilen enerjinin ve istenmeyen titreşimlerin iletimini mümkün olduğunca en aza indirdi.
2024 modeli Planar 3/Nd3, gövde açısından yine performans lideri olmaya devam ediyor. Bunun yanısıra yenilenen RB330 kolun mühendisliğinin kalitesi cihazı farklı bir seviyeye yükseltiyor. Planar 3/Nd3 dört kaplama seçeneğiyle sunuluyor: siyah, beyaz ve kırmızı ve meşe kaplama. Devirler arası geçişi ypmak için bildiğimiz üzere 12 mm kalınlığındaki cam plakayı çıkarmak ve tahrik kayışını manuel olarak kaydırmak gerekiyor ancak elektronik bir hız değişikliği isteniyorsa ilave olarak harici Neo PSU Mk2 güç kaynağı almak gerekiyor. Pikap izolasyon açısından standart üç kauçuk ayağa sahip bu yüzden yerleştirme konusunda dikkatli olmak gerekiyor. Pikabın önceki modellerden en önemli farkı kartuşta uzun süredir kullanılan Elys2'den yeni Nd3 hareketli mıknatısa geçiş oldu. Model adı da bu sebeple P3/Nd3 olarak verildi. Nd3, güçlü bir mantetik alan sunan özelliği sayesindee seste daha detaya inmeyi mümkün kılıyor. Ancak firmanın daha yüksek bütçeli pikaplarında kullanılan bir üst model olan Nd5 hareketli mıknatıs içeren kartuş ile donatılmış olarak satın almak da mümkün. Kartuşlar arasındaki temel farklılaşma noktası, Nd3 ve Nd5’in eliptik profilli ve el yapımı polikristalin elmastan yapılmış olması. Rega'nın üst düzey modeli olan Nd7 ise hareketli bobin tasarımlarıyla aynı 'ince çizgili' çıplak elmas profilini kullanmış. Bu sinyalleri biraz daha detaylı olarak iletiyor. Ancak serideki tüm kartuşlar önerilen 1,75 gram izleme ağırlığı ile sağlıklı bir 5-6 mV çıkış üretiyor. Cihazın ürettiği ses temiz, akıcı ve önemli bir orta aralık performansı sayesinde net bir şekilde duyulmakta. İlginç olan, Rega cihazın sahip olduğu tüm bu özellikler için daha yüksek ücret talep etmeyi düşünebilirdi ancak böyle yapmayarak bu pikabı aynı ücret skalası ile ön plana çıkartmayı tercih etmiş olması.
En İyi CD Player: Arcam CD5
Plakların yaygınlaşması ve sektöre yeni bir hareket getirmesi neticesinde CD çalarlar bir süredir arka planda kalmaya devam etse de yeni modellerin az da olsa piyasaya çıkması geniş CD arşivine sahip dinleyiciler açısından sevindirici bir gelişme. Arcam geçtiğimiz sene sadece cazip bir CD çalar ile geri dönmekle kalmadı, bu cihaz için oldukça uygun bir fiyat politikasını da müzikseverlere sundu. Ancak geçen seneden bu seneye Arcam dışında başka bir CD çalar üretimi olmadı. Arcam CD5 modeli ile geçen sene de ödüle layık görülmüştü, bu sene birkaç küçük iyileştirme ile ödülü yine bırakmadı. CD5 çok şık, minimal bir tasarıma sahip ve yüksek standartlarda üretilmiş bir cihaz. İnce sarı çizgilere sahip siyah alüminyum gövdesi ile modern bir görünümde. Tek satırlık metin içeren ön ekran uzaktan okunması kolay bir şekilde tasarlanmış. Cihazda bir çift RCA çıkışı ve dijital olarak birer optik ve bir koaksiyel çıkış mevcut. CD5, CD, CD-R ve CD-RW disk formatlarını destekliyor. Geliştirilmiş bir entegre bir ESS ES9018 DAC devresi ile arka paneldeki USB-A girişi sayesinde müzik dosyalarını FLAC, WAV, WMA, MP3 ve 24 bit/192 kHz'e kadar AAC formatlarında çalabiliyor. Yalnızca uzaktan kumandayla erişilebilen bazı ekstra özellikler arasında ekranı açmak/kapatmak, şarkıların sıralarını değiştirmek, tekrarlama ve karıştırma seçeneklerinin yanı sıra üç filtre seçeneği arasından seçim yapmak gibi işlemler yapılabiliyor. Hala sevdiğiniz CD'leri elinizde tutuyorsanız ve onlara yeni bir hayat vermek istiyorsanız ödüllü Arcam CD5 bizlere güzel bir seçenek sunuyor.
En İyi Streamer: Audiolab 9000N
Audiolab, uygun fiyatlı müzik stream cihazları söz konusu olduğunda tercih edilen bir marka haline geldi. Şirketin Play-Fi stream platformuna dayalı ürünleri kullanımı kolay ve genellikle dengeli bir performans sunuyor. Üst düzey 9000N'nin piyasaya sürülmesi, uygun bir fiyata sunulması ve stream platformunda üst düzey uzman Lumin'den birine geçilmesiyle birlikte ciddi bir değişime işaret ediyor. Aslında çoğumuz Audiolab'ın neden kendi yayın platformunu yapamadığını merak ediyoruz ancak bir tane geliştirmek ve sürekli yeni özellik gereksinimlerini sürdürmek o kadar karmaşık ve pahalı ki, çoğu Hi-Fi şirketi mevcut stream platformlarından hazır çözümler satın almayı tercih ediyor. Lumin tabanlı platform, Audiolab 9000N'ye modern bir yayıncıdan bekleyeceğiniz işlevselliğin çoğunu sağlıyor. Bu sayede ev ağınızdaki müzik dosyalarını çalabilir ve Spotify Connect, Tidal Connect, Qobuz ve Tunein Radio gibi platformlardan şarkıları aktarabiliyırsunuz. Cihaz 32-bit/768kHz PCM, DSD512 ve MQA formatlarını destekler özellikte akış sağlıyor. Tüm bunların yanında cihazda Bluetooth bağlantısı bulunmuyor. Sebebi ise Audiolab’ın performans sınırlamaları nedeniyle bu yaygın bağlantı yönteminin, böylesine birinci sınıf bir akış ürününde yeri olmadığını iddia etmesi.
9000N'de Lumin tabanlı akış modülünden çok daha fazlası bulunuyor. Audiolab, dijitalden analoğa devre tasarlama konusunda oldukça deneyimli ve 9000N'de sekiz kanallı bir ESS Sabre ES9038 PRO DAC seti bulunuyor. Bu sekiz kanal, gürültüyü ve bozulmayı en aza indirmek için stereo olarak çalışacak şekilde yapılandırılmış. 9000N'nin yapı kalitesi de oldukça iyi. Kullanımı nispeten kolay, sağlam, iyi tasarlanmış bir gövdeye sahip. Siyah ve gümüş olmak üzere İki kaplama seçeneği mevcut. Ön panelde kullanışlı ve gayet net bir 4,3 inç LCD mevcut. Bu ekran, görsel ilgi katmak için analog veya dijital sinyal seviyesi ölçerleri görüntüleyecek şekilde de ayarlanabiliyor.
Beş ayrı dijital filtre ayarları aracılığıyla sesi ayarlayabiliyor. MQA dosyaları dinliyorsanız, Audiolab'ın analog veya dijital çıkışlarını kullanarak istediğiniz tercihi yapabilirsiniz. Filtre seçenekleri sayesinde varsayılan “Doğrusal Faz” ayarı ile “Minimum Faz” ayarı arasında bir tercih yapmak gerekirse, ikincisinin biraz daha dinamik sunumu sayesinde daha fazla tercih edilen bir seçenek olduğu söylenebilir. Audiolab 9000N'nin temiz ve ferah sesi, ton nötrlüğü ve cihazın müzikteki en ince ayrıntıları çözme yeteneği oldukça etkileyici. Enstrüman ve vokal dokuları özenle işlenmiş ve dinamikler güvenli bir şekilde, “peak”lerde patlama olmadan dinleyiciyi içine çekiyor, oldukça istikrarlı bir ses alanı sunuyor.
En İyi Birleşik Sistem: Technics SA-C600
Technics SA-C600 geçen sene de kendi alanında “En İyi” olarak seçilmişti, bu sene ödüle layık görüldü. Technics 2014 yılında pazara yeniden sunulduğunda biraz zorlu ama iddialı bir başlangıç yapmış idi. Teknolojiyi ve mühendisliği her zaman dengeli bir şekilde birleştirerek çeşitlendirdiği ürün yelpazesinde sadece pikap ve vu-metreli klasik tasarımda amplifikatör değil, CD çalar, streamer ve multi sistemler ile iyice kendini buldu. SA-C600 baktığımızda gerçekten iyi donanımlı bir cihaz ile karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz. Technics, bu modele 32-bit/384kHz'e kadar dosya uyumluluğuna sahip stream özelliklerinin yanı sıra bir de CD çalar eklemeyi uygun görmüş. Hatta yetmemiş Spotify Connect, Tidal, Deezer ve Amazon Music’e ilave olarak internet radyosu ve bildiğimiz antenli FM radyo desteği ile rakiplerinden bir adım öne çıkmış. Ayrıca bir çift RCA analog ve USB Tip A, USB Tip B, koaksiyel optik olmak üzere dijital bağlantı imkânı sunmuş. Chromecast ve AirPlay 2 seçenekleri de cihaza entegre edilmiş. Technics bu cihazda markanın en önemli ürünleri olan pikaplarını da ihmal etmemiş, MM (Moving Magnet) phono katını da cihaza dahil etmiş. Cihazın Üzerinde yer alan CD yuvasının dönen şeffaf kapağı da görsel olarak etkileyici bir izlenim sunuyor.
En İyi Pikap PreAmplifikatörü: Rega Fono MM Mk5
Rega'nın Fono MM Pikap Preamplifikatörü uzun yıllardır uygun fiyatlı bir fono katı için ilk tercih edilen ürünlerden idi. Yeni Mk5 versiyonu markanın daha yeni ürünleri ile uyumlu olması için yeniden tasarlanmış. Yeni tasarım, İngiliz markasından beklediğimiz kadar sade ve ses kalitesi oldukça iyi. Giriş ve çıkış portu olarak stereo RCA bağlantı kullanılmış. Cihaz güçlü bir performansa ve sesteki ince detayı ortaya çıkartan bir karaktere sahip. Tonlama açısından sunum oldukça dengeli, ses alanı çok geniş olmasa da ferah ve dengeli. Fono MM'nin başarısının sırrı gerçekten performansında yatıyor. Ses kalitesine göre değerlendirildiğinde, Rega Fono MM Mk5 fono katı bu seviyede ödülü gerçekte hak ediyor.
En İyi Floorstanding Hoparlör: Q Acoustics 5050
Yeni 5000 serisinin gelişi, Q Acoustics için yeni bir dönemin habercisi. Bu ses karakteristiğinde bir değişimi işaret ediyor. Q Acoustics, 5040 modeli zemin tipi hoparlörleri üretene kadar, ses karakterinde dikkate değer bir tutarlılık sergilemekteydi. Bunlar en iyilere karşı daha rahat ve güvenli bir dinleme imkanı sunan iddiasız ama rafine ve çok fazla tavsiye edilen hoparlörler idi. 5040 modeli hoparlörleri ve 5000 serisinin geri kalanıyla edinilen sonraki deneyimler, işleri biraz değiştirdi. Dinamizm, netlik ve çeviklik doğal sıcaklığın yanında artık daha belirgin hale geldi. 5040 bu açıdan iyi bir performans gösterdi geçen sene en iyi zemin hoparlörleri kategorisinde ödülü aldı. Peki bu ödüllü tarifi alıp biraz daha ölçeklendirirsek ne olur? Sonuç, en üst düzey Q Acoustics 5050. İki model arasındaki en önemli değişiklik, 5050'nin ikiz Mid/Bas sürücüleri ve kabin boyutu. Genel olarak, temel mühendislik aynı kalırken, Mid/Bas diyaframlar için pürüzsüz, kesintisiz bir profilin kullanılmış. Q Acoustics standart olarak kullandığı eğri koni formu sayesinde toz kapağı kullanmıyor. Aynı zamanda düz kenarlı ve genişletilmiş koni tasarımlarının en iyi özelliklerini içerdiğini beirtiyor. 5050'nin ikiz Mid/Bas hoparlörleri ve 25 mm. yumuşak kubbeli Tweeter arasındaki geçiş noktası 2,7 kHz'e ayarlanmış. Tweeter’lar, üst model olan Concept serisinde kullanılan malzeme ile türetilmiş, ön bölmeden ayrılmış. Böylece kabindeki basınç değişimlerinden ve Mid/Bas hoparlörler tarafından üretilen mekanik titreşimlerden izolasyon sağlamış. Mid/Bas sürücülerinin bir önceki modelden belirgin şekilde daha geniş olması sebebiyle kabin daha büyük tasarlanmış. Ön bölme, rezonansları azaltmak için bir kat kauçuk ve şık görünümü sağlamak için parlak siyah akrilik kaplama ile kaplanmış. Kabin için dört kaplama seçeneği vardır: Saten Siyah, Saten Beyaz, Holme Meşe ve Santos Gül Ağacı. Ayrıca muhafazanın içinde dört Helmholtz basınç dengeleme tüpü mevcut. Bu alışılmadık teknik ilk olarak Q Acoustic'in üst düzey Concept 500 hoparlörlerinde, iç hava basıncını kontrol etmek ve duran dalgaları azaltmak için kullanılmış idi. O tasarımda iyi bir sonuç verdi. 5050'nin önceki modele kıyasla baslarda 2 Hz daha derine indiği belirtiliyor. Kullanımda bu, önemli ölçüde daha fazla düşük frekanslı karaktere dönüşüyor ve hoparlörlere daha sakin, daha olgun bir karakter kazandırıyor. Bu ekstra bas yoğunluğuna rağmen, yerleşim konusunda da rahat bir seçenek sergiliyor. Bu, benzer boyutlardaki çoğu alternatiften daha yakın bir arka duvara itilebilecekleri ve yine de eşit ses çıkarabilecekleri anlamına geliyor. Normal bir dinleme odasında büyük bir sorun yaşamadan arka duvara 30 cm kadar yakın yerleştirilebiliyor. Eğer aşırı bas bir sorun teşkil ederse, arka refleks portlarını engellemek için kutuda köpük tıpalar bulunduğunu da belirtelim. Doğru konum yakalandığında, bu seviyedeki bir hoparlörden duyulabilecek en kontrollü ve anlaşılır basları yakalamak mümkün. 5050, ses seviyeleri yükseldiğinde bile sakin ve vurgusuz geliyor. Ancak burada iyi baslardan daha fazlası var. Nefes almak için biraz alan ve dinleme pozisyonuna doğru hafif bir açı verildiğinde, 5050'nin iyi odaklanmış ve güzelce katmanlanmış cömert bir ses alanı ürettiği bir gerçek.
En İyi Standmount speaker: Bowers Wilkins 607 S3
BW 600 serisinin en küçüğü ve en uygun fiyatlı modeli olan yeni 607 S3, bir önceki ödüllü 607 S2 modelinin yerini aldı. Hoparlör S2 modeli ile neredeyse aynı görünümde. Net estetik ve boyutlardan iki yönlü konfigürasyona kadar 607 hoparlör serisi konsept olarak aynı tutulmuş. Hoparlör 30 x 16,5 x 20,7 cm ölçülerinde ve bu ölçüler ile 607 S3 daha küçük alanlar için mükemmel bir seçenek haline getirilmiş. Hoparlör kabini üç seçenekli kaplamaya sahip: Siyah, beyaz ve meşe. 607 S3 modeli birçok yeniliği de beraberinde getirmiş. Birincisi ve en önemlisi, 25 mm ayrıştırılmış çift kubbeli Tweeter düzeneğinde ilk kez titanyum kullanılmış olması. Firma 600 serisinde titanyuma geçişin, alüminyum malzemenin sunduğundan daha yüksek frekanslarda daha yumuşak ve daha iyi ayrıntılara izin verdiğini belirtiyor. Tweeter'ın arkasındaki tüp sistemi, istenmeyen, arkaya doğru duran dalgaların Tweeter ünitesinin ön çıkışını etkilemesini daha da azaltmak için uzatılmış ve amiral gemisi 800 Signature Serisi'nden alınan yeni bir ızgara tasarımı da bu modele uyarlanmış. Her iki iyileştirme de daha açık bir ses ile sonuçlanmış. 13 cm'lik Continuum Mid/Bas sürücüsü, 700 S3 serisinden ilham alan daha güçlü bir motor aksamıyla desteklenmiş. Crossover devresi ise şeffaflığa yardımcı olmak için daha yüksek kaliteli bileşenlerle güncellenmiş. Ayrıca, Tweeter ve Mid/Bas ünitelerini birbirine daha yakın monte edilmiş ve her sürücüdeki çevre halkaları hafifçe üst üste bindirilmiş. BW mühendisleri bunun iki sürücü arasındaki entegrasyonu geliştirmek için yapıldığını belirtiyor. Tüm bu özellikleri ile bir önceki 607 S2 gibi 607 S3 de ödüle layık görüldü.
En İyi Soundbar: Sonos ARC
Sonos'un, sevilen Playbar Soundbar'ının devamı niteliğindeki Beam Gen 1'i piyasaya sürdüğünden bu yana ilk yeni Soundbar'ı olan Sonos Arc'ı duyurduğunda oldukça heyecanlandık. 2024'te etkili Dolby Atmos sesi arayanlar için Sonos her zaman Soundbar incelemelerinde referans cihazı olarak yer aldı. Satışa sunulmasından bu yana, Sonos'un daha geniş akıllı hoparlör ve Subwoofer yelpazesinin desteğiyle ürünleri her zaman hep daha iyi hale geldi. Firmanın diğer ürünleri ile intreaktif etkileşimi sebebiyle Arc'ı merkeze alarak modüler bir sistem kurmak artık çok kolay hale geldi. Genişliğini barındıracak kadar büyük bir sehpanız yoksa, Arc’ı duvara monte edilebilirsiniz. Bu durumda dahili TruePlay ayar yazılımı hoparlörün frekans tepkisini buna göre otomatik olarak ayarlıyor. Konumlandırıldığında, Arc'ın görebileceğiniz en büyük kısmı, ön tarafa monte edilmiş ve yukarı doğru yönlendirilmiş hoparlör dizisini gizleyen 273 derecelik metal panel. Her uçta ayrıca yine metal ızgarayla kaplı bir sürücü mevcut. Eğrisel tasarım Arc'ın boyutlarını gizlemeye yardımcı olarak cihazı sanki olduğundan ince gösteriyor. Arc'ın çalışma ışığı, ince Sonos logosunun üzerindeki dört delikten parlayan LED'lerden oluşuyor. Bu LED'lerin parlaklıkları odanın ortam ışığına göre ayarlanabiliyor, böylece loş bir ortamda dikkati çekecek şekilde parlak görünmüyorlar. Dokunmatik oynatma/duraklatma düğmesi çerçeveye entegre edilmiş ve ses seviyesini kontrol etmek için kullanabilen duyarlı dokunmatik panelle çevrilmiş. Ayrıca hassas bir entegre mikrofon ile Alexa veya Google Asistan sesli komutlarını da uyguluyor.
Bağlantı portlarına baktığımızda, Arc'ın arkasında bir güç soketi, kablolu ağ için bir ethernet bağlantısı ve tek bir HDMI portu bulunuyor. Bunun yanı sıra teknoloji geliştikçe sorun haline gelen, eski televizyonların yeni cihazlara HDMI kalitesinde sesi iletebilmesi amacıyla bir optik adaptör bulunmakta. Orijinal Beam'den farklı olarak Arc, eARC'yi (Gelişmiş Ses Dönüş Kanalı) destekliyor, böylece bu özelliğe sahip TV'lerden gelen sesi daha yüksek kaliteli Dolby Atmos sinyallerine dönüştürüyor. Sonos, Netflix, Amazon Prime Video, Disney+ ve Apple TV gibi Dolby Atmos içeriğe sahip kanalların giderek çoğaldığını söylüyor ve Atmos özelliğini Dolby Digital+ formatı veya daha yüksek kaliteli Dolby True HD formatı ile geliştirerek ön plana çıkartıyor.
Arc'ın Dolby Atmos ses alanı, 11 özel sürücüye güç veren 11 Sınıf D dijital amplifikatör tarafından üretiliyor. Bu sürücülerin sekizi Beam'dekilerden geliştirilen eliptik bas hoparlörler olup ön tarafta dört, üstte iki ve her iki uçta birer tane bulunuyor. Diğer üç hoparlör ise ön tarafa yerleştirilmiş ancak ikisi odaya çapraz olarak açılı olarak ses veren ipek kubbeli Tweeter'lar. Böylece Arc, hoparlör dizisini kullanarak sesi duvarlardan ve tavandan yansıtarak 3 boyutlu bir ses efekti yaratıyor. Ses alanı bir kez daha Sonos'un Trueplay teknolojisi kullanılarak odanıza göre uyarlanıyor. Bu işlem önce dinleme konumundan ve sonra odanın etrafından iOS cihazınız tarafından ölçülen bir dizi test frekansı üreterek yapılıyor. Ancak hemen belirtelim Android cihazlar bu işlemi hala desteklemiyor. Bas ve tiz frekanslar Sonos uygulamasında ayarlanabilir, ancak en optimal ayar yapıldığı için buna pek ihtiyaç duyulmuyor. Ayrıca dinamikleri düzleştiren ve bası azaltan bir “Gece Sesi” özelliği de bulunmakta. Arc, 2020'de piyasaya sürülen Sonos S2 platformunda çalışıyor. Arc ile çalışabilmek için diğer tüm Sonos cihazlarınızın S2'ye güncellenmesi gerekmekte.
Arc, HDMI-CEC kullanarak Smart Tv’lerle de konuşabilir, yani televizyonunuzu açtığınızda o da açılır ve televizyon sesine geçer. Ayrıca televizyonunuzun uzaktan kumandasını kullanarak Arc'ın sesini artırabilir veya azaltabilir ve Arc'a yöneltilmiş sesli komutları kullanarak televizyonunuzu açabilirsiniz. Aynı zamanda, hemen hemen her müzik akışı hizmetine erişimi olan bir uygulama veya sesle kontrol edilen kablosuz hoparlör olarak da kullanılabilir. Daha eksiksiz bir Surround ses düzenlemesi veya çok odalı bir sistem oluşturmak için diğer Sonos hoparlörleriyle birleştirilebilir.
En İyi DAC: Chord Mojo 2
Chord Mojo (uzun adıyla Mobile Joy) 2015 yılında yaygınlaşmaya başlayan taşınabilir DAC/Kulaklık Amplifikatörleri arasında öne çıkan önemli ürünlerden. Ancak gerek farklı tasarımı gerekse kalitesi ile Chord çıtayı hep yüksek tutan bir marka. Hem sabit dururken hem de hareket halindeyken ses kalitesi için mümkün olan tüm parametreleri sürekli iyileştirdi. Mojo, 2021 yılı sonunda üretimi durdurulana dek performans ölçütünü büyük ölçüde tartışmasız bir şekilde belirledi. Mojo 2 ise geçen yıl yeniden tasarlanmış mükemmel bir ürün olarak karşımıza çıktı. Bu yıl da Chord bu üründe zirveyi korumak için bazı küçük geliştirmelerle cihazı zirvede tutmayı başardı. En büyük geliştirme, firmanın UHD DSP olarak adlandırdığı kayıpsız dijital sinyal işlemcisinde oldu. Firma dijital müziğin Bit-Perfect reprodüksiyonu için çabaladıkça, Mojo 2’de dijital dünyanın 'kayıpsız' özelliğini daha fazla görmeye başladık ve Chord'un tescilli 104-bit işlemcisi ses kalitesini dijitalden analoğa dönüştürme işlemini oldukça başarılı bir şekilde gerçekleştirdi. Mojo 2 frekans aralığında ton ayarlamaları yani alt bas, orta bas, alt tiz ve yüksek tiz bantlarının her birinde 18 kademeli ayar yapmaya olanak sağlıyor. Böylece hoparlör benzeri bir ses sahnesi sunuyor. Bununla birlikte, belki de en önemli iyileştirme 768 kHz'e kadar örnekleme hızlarını desteklemesi. Cihazın yan panelinde iki kişinin aynı anda müzik dinlemesine izin veren 3,5 mm. kulaklık girişi mevcut ancak her iki kulaklık için ses seviyesi bağımsız olarak kontrol edilemiyor. Mojo 2, daha geniş işlevler ile donatıldığından kullanıcı dostu güzel bir menü sistemine de sahip.
En İyi Taşınabilir Muzik Çalar: Astell Kern Anorma SR35
Ödüle doymayan bir diğer marka da AstellKern kesinlikle rakip tanımıyor. Anorma SR35, AstellKern’in tasarladığı yeni nesil amplifikatör teknolojisine ve Cirrus Logic CS43198 DAC devresini kullanmasına olanak tanıyan dörtlü bir DAC düzenlemesine sahip. Üst seviye müzik çalarlarda bulunan bu teknoloji, gürültüyü azaltmak ve performansı en üst düzeye çıkarmak için AstellKern'in Teraton Alpha platformunun bir parçası. Cihaz Tidal, Qobuz, Amazon Music HD veya Apple Music gibi platformlardan akış yaparken güçlendirilmiş ağ kararlılığı sağlamak için çift bantlı Wi-Fi (2.4/5GHz) ile desteklenmiş. Bluetooth aptX HD ve LDAC Codec çözücülerinin yanı sıra 5.0 standardını destekleyecek şekilde yeni bir arayüz kullanılmış. Bu işlevsellik yükseltmeleri ve performans geliştirmesinin yanı sıra SR35, 32 bit/384 kHz'e kadar MQA, DSD256 ve PCM'nin yerel oynatımı, 64 GB dahili depolama (microSD kart ile 1 TB'a kadar genişletilebiliyor) ve cihaz ile kablolu kulaklık arasında performans artırıcı bir DAC cihazı yeteneğine sahip. 108 x 64 x 16 mm. boyutları ile mükemmel bir şekilde cepte taşınmaya, tek elde tutularak kontrol edilmeye son derece uygun. Bu fizikselliğin bir başka estetik tarafı da nispeten küçük (3,6 inç) ve dokunmatik bir ekran. Yeni modelin ekranı cihazın rengini tamamlayan bir şekilde koyu kırmızı ve siyah renklerden oluşan çok hoş bir tasarım ve bu yönüyle AstellKern, renk kombinasyonunun görsel yorgunluğu da azalttığını vurguluyor.
En İyi Kablosuz Hoparlör: JBL Xtreme 4
JBL son yıllarda kendini sürekli yenileyerek harika taşınabilir Bluetooth hoparlörler üretiyor. Marka, tasarımları ve ses kalitesiyle son derece tutarlı ve çeşilti bütçelerde seçenekler sunuyor. JBL Xtreme 4 markanın geçmişten günümüze katettiği yolu göstermesi açısından iyi bir örnek. Bir önceki model Xtreme 3'e göre işlevselliği, performansı ve kullanıcı dostu özelliği ile öne çıkıyor. Bildiğimiz ve sevdiğimiz silindirik şekli, geri dönüştürülmüş plastik ve kumaşın birleşiminden yapılmış sarmal ızgara gibi dokunsal ve sağlamlaştırılmış unsurlarla karşımıza çıkan model her zamanki gibi su ve toz geçirmez yapıda. Kontrol düğmeleri Xtreme 3'teki şeritten altılı merkezi bir bloğa dönüştürülmüş ve dizilimde Auracast işlevi için yeni bir düğme yer almış. Hoparlöre biraz daha fazla tutuş ve daha fazla stabilite duruş sağlamak için iki şerit silikon ayak içeren yeni bir taban tasarlanmış ve böylece devrilme ihtimali minimuma indirgenmiş. Hatta bu silikon malzeme kenarları korumak için de kullanılmış.
Xtreme 4'ün sürücü yapılandırması önceki modelle neredeyse aynı, ızgaranın arkasında iki adet 70 mm bas ve iki adet 20 mm Tweeter bulunuyor. Ayrıca, her iki uçta da JBL logosu taşıyan pasif radyatörler mevcut. JBL Extreme 4 için pil ömrü büyük bir artışa kavuştu ve artık önceki modeldeki 15 saate kıyasla 24 saate çıktı. 24 saat yeterli olmazsa JBL'nin Playtime Boost özelliği de pil ömrüne yaklaşık altı saat daha ilave ediyor. Bu özellik orta ve yüksek sesleri güçlendiriyor ancak aynı zamanda basların ağırlığını ve sağlamlığını da emiyor ve bu da normalden zayıf bir sese sebep oluyor. JBL, USB-C şarj ünitesine sahip. Sıfırdan tam şarja ulaşması yaklaşık üç buçuk saat sürerken, verilen şarj cihazıyla on dakikalık bir dolum ile birkaç saatlik enerji sağlıyor. Bunun yanında diğer taşınabilir Bluetooth hoparlörler gibi Xtreme 4, dahili pilini kullanarak bağlı cihazları aynı USB-C soketi üzerinden şarj edebilme özelliğine sahip.
AI Sound Boost, Xtreme 4'te ilk kez kullanılan yeni bir özellik. Her zaman açık olan ve hoparlörün yüksek ses seviyelerinde ses kalitesini korumasına ve bozulmayı önlemesine yardımcı olan bir teknoloji. Hoparlörün hareketini ve güç tepkisini tahmin etmek için bir AI algoritması kullanıyor ve ve ses seviyesini 10'un üzerine çıkardığımızda bile sakinliğini ve kontrolünü koruyor. Yine yeni bir özellik olan Auracast Bluetooth teknolojisi JBL'nin PartyBoost özelliğinin yerini almış. Bu özellik sayesinde iki Xtreme 4 hoparlörü stereo olarak eşleştirebiliyor veya birden fazla uyumlu JBL ünitesi bağlanabiliyor. JBL Portable uygulaması EQ ön ayarları ve daha derinlemesine beş bantlı bir ekolayzır sunuyor. 'Chill' ayarı her şeyi yumuşatıyor; tizler canlılığını biraz kaybediyor ve ayrıca netlik ve dinamiklerde eksiklik var. 'Enerji' ayarı ise zenginliğin bir kısmını ortadan kaldırıyor, böylece daha fazla canlılık izlenimi veriyor, ancak aynı zamanda üst orta ve tizleri biraz daha açığa çıkarıyor. Bu durumda varsayılan ön ayarın en iyi dengeye sahip JBL Signature ses ayarı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Cihazın ilginç nir özelliği de, JBL'nin güç çıkışının yalnızca dahili pili kullanırken 80W olması ve prize takıldığında 100W'a çıkması olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle yüksek volümlerde bunun yarattığı fark duyabiliyor. JBL'nin nispeten büyük, cesur ve gösterişli dış görünümü göz önüne alındığında bunun biraz bas ağırlıklı bir hoparlör olacağı düşünebilir ancak inanılmaz derecede rafine bir ses üretiyor. Düşük frekanslar dengeli, üst frekanslar yeterince net, ses detay seviyeleri ise oldukça yeterlidir. Dinlemesi heyecan verici ve hatta eğlenceli, ki bu da tam olarak böyle bir üründen beklenilen bir özellik. Sonuç olarak BL Xtreme 4 her açıdan mükemmel bir performans sergiliyor.
En İyi Kablolu Kulaklık: Røde NTH-100
Røde stüdyo ve profesyonel seslendirme dünyasında önemli ölçüde söz sahibi olan ancak Hi-Fi tüketici pazarında pek ürünü olmayan bir Avustralya markası. Çoğunlukla profesyonel mikrofon ve monitör hoparlörleri gibi stüdyo ekipmanları üreten firma geçen yıl ilk kez NTH-100 kulaklık ile bu yıl da ödülü elinde tuttu. Günümüz teknolojilerinde pazara giriş ürünü olarak kablolu bir kulaklığı seçmek cesur bir seçim olabilir ancak Røde NTH-100 kullanıcıyı zamanın ötesine götürecek kadar başarılı bir ürün. Kulaklık pedlerinde Alcantara kumaş ile plastik ve metal kombinasyonu hem kulağı terletmiyor hem de başınızda ağırlık yapmıyor. Böylece oldukça konforlu bir dinleme imkânı sunuyor. Kafa bandının sıkıştırma kuvveti çok hassas bir şekilde ayarlanmış. Bu nedenle NTH-100 gerçekten hissedilmiyor ve uzun dinleme seansları için bile rahat kalıyor. Hafızalı köpük kulaklık başlıklarına entegre edilen CoolTech jeli kulaklık yastıklarını bir dereceye kadar soğuk tutuyor. NTH-100’de bir çift 40 mm. tam aralıklı dinamik sürücü kullanılmış. 5Hz.- 35kHz'lik bir frekans tepkisine sahip. 2,4 m uzunluğunda kablosunun bir ucu 3,5 mm kulaklık girişi ve diğer ucu ise FitLock olarak adlandırılan bir özelliğe sahip. Bu ilginç bir özellik. Şöyle ki, Røde kafa bandının her iki tarafına küçük bir 'çevirme/kilitleme' kontrolü takmış ve böylece kafa bandı ayarını tam olarak istediğiniz gibi yaptığınızda, yerine kilitlenebiliyor ve hiç kaymıyor. Kulaklık iyi bir DAC ile 24bit/96kHz ses dosyalarını temiz ve güçlü bir şekilde aktarıyor. Tonal olarak, nötr ve natüralist karakterde.
En İyi Wireless Kulaklık: Sony WF-1000XM5
Sony WF-1000XM5 ile bu yıl ödülün sahibi oldu. Boyutları etkileyici derecede küçük olan bu modelde Sony “The Dynamic Driver X” adını verdiği yeni dinamik sürücülerini kullanmış. WF-1000XM5'in sağladığı konfor kulaklığı taktığınızda hemen kendini hissettiriyor. Mükemmel bir sızdırmazlık sağlayan esnek silikon uçları ile hem kaymıyor hem de kulağı rahatsız etmiyor. İster uzun bir koşu yapın ister daha hareketli bir spor, yerinden hiç oynamıyor, gevşemiyor ve düşmüyor. Kullanılan çok ince dokulu yüzey, kulaklığı kavramanıza ve kulaklıkları en az sorunla yerine yerleştirmenize olanak tanıyor. WF-1000XM5, şarj için bir USB-C soketi, arkasında bir eşleştirme düğmesi ve ön tarafında şarj seviyelerini gösteren bir LED bulunan silindirik bir şarj kutusuyla birlikte satılıyor. SBC ve AAC Codec desteği bulunan kulaklık yüksek kaliteli bağlantı için Bluetooth 5.3 versiyonunu tercih etmiş. Her bir kulaklığın dış tarafında bulunan kontrol ünitesi ile Sony'nin Sound Connect uygulaması aracılığıyla ses seviyesini kontrol etmek, oynatmak veya ANC (Aktif Gürültü Önleyici) ile Ortam Sesi Modu arasında geçiş yapmak mümkün. Sound Connect ile ayrıca Sony’nin lisanslı 360 Reality Audio Live ve Artist Connection isimli uygulamalarını optimize ederek mükemmel bir ses deneyimi yaşayabiliyorsunuz. Uygulama istenirse hareketi veya ortamı algılayarak otururken, yürürken veya toplu taşımayken, kulaklıkta gürültü kesme, ses ayarını değiştirme gibi opsiyonları kendisi yapabiliyor. Düşük çözünürlüklü dijital ses dosyalarını daha yüksek kaliteye yükselten Sony DSEE (Dijital Ses Geliştirme Motoru) devreye alındığında seste biraz yapay da gelse ilginç bir fark oluşuyor. Ayrıca uygulamada WF-1000XM5 için inanılmaz derecede özelleştirmeye izin veren bir ekolayzır da bulunuyor. Takılacak sekiz ön ayar ve üç özel ayar mevcut. Sony, kulaklığın ‘Rüzgâr Sesi Azaltma Yapısının’ da faydalı olduğunu hemen belirtelim. Kulaklıklar ANC açıkken tek şarjla yedi buçuk saatlik çalma süresine sahip.
En İyi Streaming Servisi: Tidal
Tidal, Mart 2015'te ünlü isimlerin katılımıyla yeniden piyasaya sürülmesinden bu yana güzel bir ivme yakaladı; bunun en önemli nedenlerinden biri de beş yıl önce MQA teknolojisini benimsemesi sayesinde yüksek çözünürlüklü ses akışı sunan ilk hizmet haline gelmesiydi. Dokuz yıl sonra Tidal, MQA'den vazgeçtiğini ancak daha fazla müzik akışı cihazı ve Hi-Fi donanımıyla uyumlu olan FLAC formatı aracılığıyla 192 kHz'e kadar yüksek çözünürlüklü akış sunmaya devam edeceğini duyurdu. Tidal MQA ile yollarını ayırması sebebiyle artık sektördeki tek yüksek çözünürlüklü müzik akışı hizmeti olma özelliğini da kaybetti. Qobuz, Amazon Music ve Apple Music de CD kalitesinden daha iyi akışlar sunmakta. Spotify HiFi'nin yakın gelecekte CD kalitesi sunması rekabeti daha da yoğunlaştıracak. Peki, Tidal hala bir numara mı?
Tidal, Nisan 2024'te rekabete uyum sağlamak için abonelik katmanlarını basitleştirerek yüksek çözünürlüklü ses tekliflerini çok daha uygun fiyatlı hale getirdi. 24 bit yüksek çözünürlüklü akışlara, Dolby Atmos Music ve Sony 360 Audio parçalarına erişim 'HiFi Plus' seçeneği ile sunulurken, CD kalitesinde akış 'HiFi' seçeneği ile sunuluyordu, şimdi ise yalnızca tek bireysel abonelik planı mevcut. Tidal, PC ve Mac masaüstü uygulamaları, Android ve iOS mobil uygulamaları üzerinden erişilebilir olmasının yanı sıra, Apple ve Android TV uygulamalarının ile Apple CarPlay'i de kapsayacak şekilde genişledi. Ayrıca Sonos, Bluesound ve DTS Play-Fi platformlarından Linn, McIntosh, Naim ve Cyrus akış ürünlerine kadar çeşitli ağ bağlantılı Hi-Fi ürünlerine de entegre oldu. Google Chromecast de Tidal'ı desteklerken, Tidal Connect de yüksek çözünürlüklü FLAC ve Dolby Atmos Müzik akışlarını Tidal uygulamasını içeren uyumlu ürünlere kolay akış sağlar hale geldi.
Tidal bugün milyonlarca şarkıya ulaşan rekabetçi bir kütüphane sunmanın yanı sıra, giderek daha yaygın hale gelen Dolby Atmos Music kataloğunu da genişletti. Bu büyüleyici ses, Atmos uyumlu bir telefona ve tablete bağlı kulaklıklar aracılığıyla en son güncellenen Tidal uygulamasını çalıştıran uyumlu bir yayıncıya bağlı Atmos özellikli bir TV, Soundbar veya AVR aracılığıyla dinlenebilir hale getirildi.
Tidal'ın Android ve iOS uygulamaları ayrıca Sony'nin 360 Reality Audio ses formatını da destekliyordu; ancak Tidal bu formatın Temmuz 2024'ten itibaren artık kullanılamayacağını duyurdu. Tidal giderek artan sayıda yüksek çözünürlüklü çalma listesi sunarak ve yüksek çözünürlüklü kütüphanenin keşfedilmesini artırarak bunu çok daha yaygın bir hale getirmek için çalıştı. Masaüstü uygulamasının çok sayıda sekmesi akıllı telefon uygulamasıyla eşleşecek şekilde azaltıldı ve içeriğin çoğu artık her şeyi kapsayan 'Ana Sayfa' sekmesi altında gruplandırıldı. Ayrıca Tune My Music ve Soundiiz ile ortaklık kurarak diğer platformlardan çalma listelerini aktarma imkanı sunmaya başladı. Bu da eğer rakiplerinden birinden geçiş yapıyorsanız tüm arşivinizi tek tek uğraşmadan sorunsuz şekilde Tidal’a aktarmak anlamına geliyor. İster CD kalitesinde ister yüksek çözünürlüklü yayınları dinleyin, Tidal her zaman rakiplerine kıyasla hala daha üstün ses veriyor. CD kalitesinde yayınlanan parçalar bile, 320 kbps muadillerine göre çok daha fazla ayrıntı, daha geniş bir örnekleme alanı ve daha hızlı örnekleme konusunda önemli bir fark sunuyor. Tidal'ın MQA destekli yüksek çözünürlüklü yayınları hizmetin sadece bir bölümüydü. Ancak FLAC yayınlarının, geliştirilmiş özelliklerinin ve Tidal Connect özelliğinin yaygınlaştırılması sayesinde yüksek çözünürlüklü kataloğu artık çok daha zengin ve faydalanılması çok daha kolay bir hale geldi. Üstelik daha makul bütçe ile.
Cazkolik.com / 16 Aralık 2024, Pazartesi
Siz de yorum yazarak programcımıza fikirlerini bildirin. Yorumlar yönetici onayından sonra sitede yayınlanmaktadır. *.