Asıl adı Jeremy John Ratter ama o Penny Rimbaud adıyla tanınan yazar, şair, düşünür, ressam, müzisyen ve aktivist olmanın yanında 1977 yılında kurulan anarşist punk grubu Crass'ın da kurucularındandı. 77 yaşındaki bu yaratıcı anarşist şahsiyet tüm bu özellikleri yanında esasen halka açık ortamlarda performans şairi olarak biliniyordu. Tıpkı "Arthur Rimbud in Verdun" isimli yeni albümde olduğu gibi. Avustralyalı saksofoncu Louis Elliot ile sık beraber görünen Rimbaud albümde Elliot yanında Evan Parker ve Ingrid Laubrock gibi müzisyenler de uikiliye katılmış. Penny Rimbaud albümünde alternatif bir gerçeklik yaratarak büyük Fransız şair Arthur Rimbaud'nun tarihin gördüğü en korkunç savaşlardan biri olan 1916 yılındaki Verdun savaşına dair bir romantizm ve ölüm hikâyesi yaratmak için bilinmeyene yol almış. Hayatında John Coltrane sesleri ile Jackson Pollock görsellerine tutkun olan Penny'nin yaptığı albüm son sıralar ortaya çıkan en yaratıcı işlerden biri olarak dikkat çekiyor, bu yüzden size de duyurmak istedim.

Cazkolik.com / 19 Ocak 2021, Salı

Derin kış için müzikler

ECM firması bülten abonelerine katalogundan ilginç öneriler yolluyor. Bu hafta gelen bülten 'Derin Kış' adını taşıyordu. Kuzeyin soğuğu sinemaya, müziğe, edebiyata derin ilham verir. ECM'in önerileri keşif yapmak için de fırsat sunuyor. Mesela Terje Rypdal'in 1980 tarihli albümü "Descendre". Daha ilk parçada Palle Mikkelborg'un trompetiyle farklı bir ses bulutuna giriyorsunuz. Listenin bir başka önerisi Arild Andersen'in 2004 tarihli albümü "The Triangle".  Vassilis Tsabropoulos ve John Marshall'dan oluşan üçgen albümdeki parçanın adı gibi bir 'European Triangle'. Müzik dinleyicisi için gizemini her daim koruyan isimlerden biridir Stephen Micus. Onun 'İç Deniz' adındaki albümü benim gibi fanatik dinleyicilerinden adını ilk kez duyacaklara kadar herkesi etkileme gücüne sahip. Kuzeyin derin kışları varoluşçu düşüncelere sürükleyen uzun sessizliklerdir. Elektrikli bas gitarist Björn Meyer'in "Provenance" albümündeki akustik etki dinleyende derin kış hissi uyandırmaya uygun. ECM bültende çok albüm öneriyor ama benim seçtiğim son örnek Norveçli genç saksofoncu Mette Henriette'nin 2 CD'li albümü. Kendi adını taşıyan albüm saksofon kullanımında yeni bakış açısı sunmaya gayret ediyor.

Cazkolik.com / 18 Ocak 2021, Pazartesi

Saf enstrümantal müziğin gücü ve çift bariton saksofon

Yılın ilk albüm haberleri gelmeye başladı. Burada not düşmeye iten ilk albüm İtalyanların piyano devi Enrico Pieranunzi ile Belçikalı trompetçi Bert Joris’in “Afterglow” isimli albümü oldu. Bu çift enstrüman albüm iki usta müzisyenin çalınan her notaya dinleyeni içtenlikle davet ettiği saf bir enstrüman müziği. Albüm 8 Ocakta çıksa da kayıt tarihi geriye gidiyor. Yılın bir diğer yeni albümü kapak fotoğrafını gördüğüm an gözlerim uğrayacakmış gibi olan “Tough Baritones” albümü. Dile kolay, çift solist bariton saksofon aynı albümde. Kolay olacak iş değil. Bu iki kahraman Gary Smulyan ile Ronnie Cuber. Dev Ronnie’nin yanında çocuk gibi kalan Gary Smulyan. Albümde piyanoda Gary Versace, kontrbasta Jay Anderson, davulda Jason Tieman var. Gerçek bir caz şöleni vaad eden bu adamlar mükemmel bir caz için elinden geleni yapıyor, üstüne, çift bariton dinlemek gibi emsalsiz bir fırsat sunuyor. Güzel bir yıl için önerimiz caz dinlemek. Bu albümle başlasanız iyi olur.

Cazkolik.com / 16 Ocak 2021, Cumartesi

Yeni yılın ilk keşfi aslında yirmi yıllık hikâye

Yeni çıkan albümler arasında Orgone isimli bir grubu görünce daha önce dinlemediğimi farkettim, oysa, yirmi yıllık bir topluluk. Bizim buralarda da bilindiğini sanmıyorum, bilenler vardır mutlaka. Yeni albüm kapağı Bandcamp keşiflerinden biri gibi duruyordu. Tam 13 kişilik kocaman bir kadro. Bildiğimiz büyük orkestralar gibi değil, 2000'ler sonrası orkestra olmayan serbest büyük kadrolardan biri. İki vokal, beş nefesli, üç vurmalı, bas, gitar, klavye. All Music'te gruba dair biyografik bilgi var. Benim esas ilgimi çeken gelip geçici bir topluluk olmanın ötesinde yirmi yılda ondan fazla albüm, 2015 sonrası her sene bir albüm yayınlamış bir topluluk olmaları. Yazılanlara bakılırsa doksanların sonunda buluşan topluluk esasen o günden beri kemik bir kadro değil ama başı çeken birkaç isimle yürüyor. Hiçbir zaman caz merkezli bir topluluk olmamış ama yaptıkları deep funk'tan soul ve blues'a oradan Afro Beat, Hip Hop, envai çeşit latin tınılar odaklı yoğun, enerjik, çarpıcı bir groove topluluğu yetmişlerden funk odaklı müzik olarak ilgi alanımıza taşıyor. Kurucu ekipten Sergio Rios'un cuvaklı gitarı dönemin marka soundlarını bugüne aktarırken trombon ve trompetlerin gürültüsü son elli yılın müzikal özetini heyecanla anlatıyor.

Cazkolik.com / 09 Ocak 2021, Cumartesi

Soho Karen olayı giderek büyüyor?

Dünya, kongre binasına baskınla çalkalanırken birkaç gün önce New York merkezli basında öne çıkan bir başka haber vardı ve haberin bir yanı cazla ilgiliydi, benim ilgimi bu yüzden çekti zaten. Amerikan basını anlatacağım olayın faili 22 yaşındaki Miya Ponsetto'ya Soho Karen adını taktı. Normalde gazetelerin üçüncü sayfalarında ertesi günü unutulan benzer bir haber gittikçe büyüdü... Bildiğim kadarıyla olay kısaca şu; Ünlü caz trompetçisi Keyon Harrold ve 14 yaşındaki oğlu Manhattan'da Arlo isimli otelin lobisindeyken bir anda genç bir kadın Harrold'ın 14 yaşındaki çocuğunu cep telefonunu çalmakla suçlayarak ortalığı birbirine katmış, itiş kakış derken tabii herkes şaşırmış, ne oluyor filan videoları da var, genç kadın ortalığı epey birbirine katmış. Küçük çocuk ve baba neye uğradığını şaşırmış, olay basına yansımış, böyle olaylarda olduğu gibi hemen bir siyahın suçlanması ve ayrımcılık hızla gündeme gelmiş, genç kadın ithamını bir süre daha sürdürmüş, Harrold ve oğlu zan altında kalmaktan dolayı haklı olarak sinirlenmiş derken telefon bir Uber'de ortaya çıkmış, Uber sürücüsü telefonu getirip teslim etmiş vb tabi olay basına yansımış ve halen konuşuluyor. Genç kadın geçen gün Kaliforniya'da tutuklanınca hakkında başka gerçekler de ortaya çıkmaya başlamış. Geçe sene yine benzer bir vakaya karıştığı, annesiyle Beverly Hills Peninsula otelde yine kavgaya karışması vs. Soho Karen tutuklanırken Porto Riko'lu olduğunu söylemiş, tersine linç yaşadığını belirtmiş. Genç kadın hakkında sosyal medyada tutuklanma kampanyası başlamış ve 80 bin imzaya ulaşılmış. bakalım daha ne kadar büyüyecek. Hergün herhangi bir yerde karşılaşılabilecek böyle bir olay dünyada her şeyin ne kadar karmaşık hale geldiğini gösteriyor.

Cazkolik.com / 08 Ocak 2021, Cuma

Geçen yıldan kalan son notlar

Geçen yıla dair gündemden son birkaç not kaldı. 2013 yılından beri hazırladığımız "Best of Cazkolik" bu yıl da yoğun ilgi gördü. Caz albümleri dünyasında en az yeni albümler kadar caz tarihine damga vurmuş eski albümlerin yeni baskılarının da ilgi gördüğünü biliyoruz. JazzTimes dergisi 2020 yılının en iyi 'Historical Recordings' albümleri listesi hazırlamış. İçinde bildiklerimiz de var benim şahsen keşiflerim de. JazzTimes'a tek eleştirim tıklama delisi popüler portallar gibi listeyi galeri şeklinde hazırlaması, o portallarda alıştık da caz yayıncılığında hiç sevimli olmamış, neyse, biz albümlere bakalım. John Coltrane "Giant Steps" nerdeyse her sene basılıyor. Charles Mingus'ın 1964-75 arası Radyo Bremen kayıtları önemli, kadro da iyi. Neil Swainson'ın "49th Parallel" dikkatimi çekti, 1988'de çıkan albüm 'historical'mı olmuş? Müzik firmaları Charlie Parker'ın The Savoy Collection baskılarından iyi ekmek yedi, kapağı değiştir yeni baskı yap! Tenor devi Dexter Gordon'ın geç dönem "Live in Châteauvallon 1978" albümü ilginç olabilir, dinlemedim daha. Nat King Cole 1936-43 arası hitlerinin yeni baskısı meraklısının ilgisini çekebilir. Bir diğer tükenmeyen hazine Nina Simone'dur ve firmalar her sene onun abonesidir. Ella'nın Berlin kasetleri adına Lost Tapes dediklerinden beri yeryüzünde duymayan kalmadı ama hâlâ lost tapes, ne tükenmez bir hikâye imiş! Art Blakey and the Jazz Messengers'ın 1959 Rudy Van Gelder kayıtları da meraklısı çok olan bir albümdür, iyi beşlidir ve Monk'un "Palo Alto" kayıtları epey ses getirmiş 'historical' işler arasındadır. Kısaca böyle. İyi yıllar.

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 05 Ocak 2020, Salı

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN