Gökyüzü her yerde aynı renk midir?

İran kemençesi ve Mali kökenli Kora isimli enstrümanının -ki ikisi de telli enstrümandır- dünyaca ünlü iki büyük ustası Kayhan Kalhor ve Toumani Diabete "The Sky Is The Same Colour Everywhere" adını verdikleri yeni bir albüm yayınladı.

İki büyük ustanın albümlerine koydukları ismin samimiyetini anlıyorum elbette, içtenliklerinden şüphem yok ama gökyüzü her yerde aynı renk değil maalesef, mesela Gazze'de gökyüzü ölüm renginde. Kısa süre önce depremde yıkılan 11 şehrimizin gökyüzü de ağır bir yıkım ve acının rengiyle dolu.

Ama konumuz bir müzik albümü

Kayhan Kalhor Türkiye'de dar bir çevre tarafından tanınsa da dünya çapında bir kemençe virtüözüdür, Diabete'de öyle. Her iki enstrüman coğrafyalarının orijinal seslerinden türemiştir ve her ikisi de icrası zor enstrümanlardır.

Kalhor, kemençe çalmayı 'vahşi bir ata benzetiyormuş' bu benzetmeyi daha önce duymamıştım. Kemençe 4 telli minyatür bir enstrüman olsa da Kora tersine 21 telli, su kabağı ve inek derisinden yapılan arp ile lût karışımı gösterişli bir enstrüman, ama ikisi de telli ve her ikisinin de sesi farklı dünyalara açılan kapının eşiğinden içeri sokuyor dinleyiciyi.

Kalhor dünyaca ünlü müzisyenlerle çalıştı, Türkiye'de konserler verdi, Diabete 3 Grammy kazandı ve o da dünyaca ünlü müzisyenlerle aynı sahneleri paylaştı.

İki büyük usta birbirlerinden farklı müzisyenler ama büyük birer virtüöz olmaları işbirliklerini başarılı kılmış. Müzik repertuvarında İran kemençesi ile Mali Kora'sı kolay buluşacak ikili değil, sırf bu fikir bile albümü heyecan verici kılıyor.

İkili ilk kez 2016 yılında Almanya'da bir festivalde buluşmuş ve ardından Paris'te bir doğaçlama set sırasında yeniden bir araya gelmişler.

Albüm tümüyle doğaçlama

Daha önce hiç hazırlık yapmayan müzisyenler, müzik esnasında kullanılacak ölçekler hakkında dahi konuşmadan enstrümanlarının başına oturarak çalmaya başlamış.

İki farklı coğrafya ve kültürün ürünü melodik akışlar, geleneksel dokuların doğaçlama inceliklerle işlenmesiyle zarif ve etkileyici bir albüme dönüşmüş.

Kemençenin sesi tınlamaya başlayınca minimal basitlik ile zengin coğrafi aroma ortama yayılıyor, Kora'nın kemençe sesinin üzerine işlemeye başlaması etkileyici bir müzikal dokuya dönüşüyor. Emin olun bu müziği dinleyen kişinin etkilenmemesi imkânsız.

Albüm yedi sene önce Paris'te yapılan bir doğaçlama kayıt olsa da niye bu kadar geç yayınlandığını ise maalesef bilmiyoruz.

Albüm: The Sky is the Same Colour Everywehere
Sanatçılar:
Kayhan Kalhor: İran kemençesi
Toumani Diabete: Kora
Firma: Real World Records

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 06 Kasım 2023, Pazartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN