Kornél Fekete-Kovács ve Modern Art Orchestra'yı dinlemek İstanbul Caz Festival tarihinde özel bir sayfa olacak

31. İstanbul Caz Festivali'nde izleyeceğimiz konserlere dair ilk haberimizi Macar caz müziğinin önde gelen isimlerinden Kornél Fekete-Kovács'ın başını çektiği Modern Art Orchestra konseri hakkında olsun istedik.

Haliç'in manzaralı köşesindeki Rahmi Koç Müzesi'nde 4 Temmuz akşamı gerçekleşecek konser Macaz cazına dair ülkemizdeki az bilinirliğe bir son verecek umarım.

Önce orkestranın kurucusu Kornél Fekete-Kovács'dan söz edeyim. Budapeşte'li besteci, aranjör ve trompetçi Kovács 50 yaşında etkili bir caz müzisyeni, besteci ve eğitimci. Macaristan'da oldukça ünlü ve merkezî roller üstlenen bir sanatçı olduğu gibi, Avrupa caz sahnesinin de tercih ettiği isimler arasında.

Budapeşte Caz Orkestrası'nın kurucusu olan Kovács, 1998-2005 yılları arası bu orkestranın sanat yönetmenliğini ve solistliğini üstlenmişti. Orkestradaki kurucu görevin ardından, 2006 yılında, yine kurucusu olduğu Modern Sanat Orkestrası'nın liderliğini ve solistliğini üstlendi.

Kornél Fekete-Kovács

Bir caz orkestrasını kurmaktan daha önemli olan yaşamasını sağlamaktır

Elli yıllık yaşamı boyunca IASJ Big Band (Kopenhag), EBU Big Band (Amsterdam-Budapeşte), Brande Uluslararası Müzik Atölyesi Orkestrası (Danimarka), UMO Caz Orkestrası (Finlandiya), East European Artsemble, Veni Academy Ensemble, ALTAR Project gibi uluslararası orkestraların trompet sandalyelerinde oturan Kovács bestelediği "Budapeşte Caz Süiti" ile sadece trompetçi değil, Macar caz sahnesinin lider karakteri olduğunu ispatladı. UMO Caz Orkestrası tarafından seslendirilen süit Avrupa'nın farklı şehirlerinde bir çok kez seslendirildi.

Kornél Fekete-Kovács'ın bu yaz İstanbul Caz Festivali programında yer alması güncel Macar cazını yakından tanımak ve Macar cazıyla 40 yılı aşan yakınlığımızı selamlamak bakımından önemli olacaktır.

Kovács'ın ulusal karaktere sahip (mukayese etmek gerekirse Bedřich Smetana'nın "Má vlast" eseri gibi mesela) "Budapeşte Caz Süiti"nin ardından Béla Zsoldos ile yayınladığı ikinci çalışması "Timpani Concerto" olmuştu. Kovács, bu dönem eserlerini Modern Art Orchestra için repertuvar olması amacıyla da besteliyordu. Bu eserin devamında yazdığı "Christmas Log" ise ünlü Amerikalı cazcı Wallace Roney'nin misafirliğinde Modern Art Orchestra tarafından ilk kez Budapeşte Caz Festivali'nde seslendirilmişti.

Kovács'ın repertuvarının önemli bölümünü kapsayan Modern Art Orchestra için besteler yazmasının ardından daha büyük bir projeye yönelen sanatçı, 2010 yılında ilk senfoni orkestrası kaydını gerçekleştirdi ve o zamandan beri bu alanda birbirinden güzel işler yaparak "Concerto for Cimbalom and Orchesrta", "Double Concerto for Violin and Flugelhorn", "Concerto for Jazz Quintet and Orchestra" gibi hem kağıt, hem sahne üzerinde altından kalkılması zor işlerin müzisyeni olarak ün kazandı.

Alt alta yazıldığında bile insanı hayrete düşüren bu işlerin yanı sıra Kornél Fekete-Kovács aynı zamanda ülkesi için önemli bir eğitimci oldu. On altı yıldır Ferenc Liszt Müzik Akademisi'nin caz bölümünde trompet hocalığı yapıyor ve Budapeşte çağdaş müzik okulu Kőbányai Zenei Stúdió'da caz dersleri veriyor. Henüz genç sayılacak yaşta bir sanatçı ve eğitimci Kovács'ın önemli özellikleri arasında genç müzisyenlere önem vermesi ve orkestra repertuvarına genç bestecilerin eserlerini mutlaka katmasıdır. Hatta, sadece gençler de değil, çocuklara da yönelen sanatçı "ZeneHajó" adını verdiği çocuklar için caz diyeceğimiz bir albüm yayınladı.

Bu kadar ulusal bilginin yanında Kovács'ın uluslararası alanda yaptıklarına dair örnek verelim ki sadece Macar cazı sınırları içinde kaldığı sanılmasın; Johnny Griffin, Benny Golson, Dave Liebman, Tom Harrell, Bob Mintzer, Peter Erskine, Gary Willis, Rick Margitza, Wallace Roney, Herbie Mann, Kurt Elling, Mike Garson, Bob Magnusson, Joe LaBarbera, Marilyn Mazur, Ray Anderson, Butch Lacy, Mario Gonzi, Rhoda Scott, Tony Lakatos, Lionel Lueke, Jonathan Blake, Gregory Hutchinson, Brian Charette, Daniele Camarda, Gerard Presencer, Dan Bárta, the New York Voices, Harlem Gospel Choir, Tony Grey ile gerek Macaristan sınırları dahilinde, gerek uluslararası alanda çalan sanatçıyı İstanbul'da izleyecek olmak, Batı'nın belli ülkeleri ve yıldızlarına aşinâ caz dinleyicimiz için yeni bir dünyanın keşfi anlamına gelecektir.

Modern Art Orchestra, Macar cazcıların modern müzikler üretmesi amacıyla kurulmuştu

Yazının üst kısmında değindiğim gibi, Modern Jazz Orchestra şimdiye kadar Türk caz dinleyicisinin radarında girmemiş olsa dahi Avrupa'nın en iyi caz orkestraları arasında kabul ediliyor.

Ulusal karakterin altını çizdim ama konu caz orkestrası olunca bu topluluğun çağdaş fikirlere açık olduğunu mutlaka belirtmek gerek.

Repertuvarında sadece çağdaş caz örnekleri değil, Ennio Morricone gibi kült bir film müziği bestecisinin eserlerini veya Arjantin folk müziği düzenlemelerini de seslendiriyor veya Dave Liebman, Bob Mintzer, Wallace Roney gibi enstrüman yıldızlarına, Kurt Elling gibi vokal yıldızlarına eşlik ediyor ve sonra orkestra kendi içine dönerek Kristóf Bacsó Quartet'in bestelerine, gitarist Gábor Gadó, piyanist Kalman Olah ve Miklós Lukács gruplarıyla yaptığı çalışmalara odaklanıyor.

4 Temmuz gecesi Haliç kıyısında Macar caz müziğinin çağdaş tınılarını dinlemek hayatımızda nadiren tanık olacağımız bir tecrübe olacaktır.

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 13 Mart 2024, Çarşamba

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN