15 YILIN ARŞİVİ

Onun "Flora"sı bambaşka...

Cazkolik.com |

İstanbul Jazz Club, 2009’un en çok konuşulacak konserlerinden 3 geceye imza atmaya hazırlanıyor. Latin cazın büyük kadın vokali Flora Purim ve latin caz perküsyonun büyük ismi ve Purim’in eşi Airto Moreira 12-14 Şubat arasında İstanbul Jazz Club’da olacaklar. Yerinizi şimdiden ayırtın!

Son otuz yıla damgasını eşsiz vuran vokaliyle Flora Purim ve eşi Airto Moreira’ya piyanoda Luiz Avellar, trompette Joao Moreira ve basta Bernardo Moreira eşlik edecekler.Flora’yı bilenler için bir tanıtım gerekli değildir aslında. Son 25 yılda Latin ve Amerikan cazına ilgi duyan her insanın zihninde Flora ipliği ile dokunmuş müzik anıları vardır. Yüzyılda bir rastlanan altı oktavlık sesiyle “Best Female Jazz Performance” dalında 2 Grammy ödülü bulunan ve Downbeat Magazin "Best Female Singer" kategorisinde 4 birinciliği olan Flora; Gil Evans, Stan Getz, Chick Corea, Dizzy Gillespie ve Airto Moreira ile Rio’dan New York’a uzanan macerasında 30’dan fazla albüme imzasını atmıştır.

Rus asıllı violinist babası ve yetenekli bir piyanist olan Brezilyalı annesi Flora’ya çok küçük yaşlarda gitar ve piyano eğitimi aldırmışlardı. İlerleyen yıllarda sesinin gelişmesiyle Rio’da caz klüplerinde ve radio-televizyon şovlarında şarkı söylemeğe başladı.

BlueNote sanatçısı Duke Pearson onu ilk defa sahneye ve plak kayıtlarına alan Amerikalı müzisyen oldu. Daha sonra New York’ta Airto ile birlikte 70’lerin en önemli Elektrik Caz gruplarının oluşumunda yer aldı.

Efsanevi kompozitör, aranjör ve şef Gil Evans ile birlikte olağanüstü sesiyle çok başarılı çalışmalar, turneler yaptı. Cannonball Adderley ve Stan Getz ile birlikte "New Jazz Movement" akımını yarattı. Kısa süre sonra Chick Corea, Airto Moreira, Stanley Clarke ve Joe Farrell ile "Return To Forever" grubunu kurdular ve caz tarihine iki klasik albüm hediye ettiler. Fusion Jazz akımı, Latin ve New York cazını kaynaştıran Flora Purim sayesinde müthiş bir açılım yakaladı ve Amerika"daki ilk solo albümü "Butterfly Dreams" 1973’te piyasalara çıktığında, Flora çoktan Downbeat Magazine Fame Jazz Poll’da yerini almıştı. Flora, izleyen yıllarda Carlos Santana, James Taylor, Hermeto Pascoal, Gil Evans, Chick Corea ve Mickey Hart ile kayıtlar yaptı. 80’lerde Airto ile birlikte Concorde için kaydettiği "Humble People" ve "The Magicians" albümleri birer Grammy alırken, 1992’de ürettikleri "Planet Drum" iki Grammy birden aldı. 90’lı yıllarda patlayan latin caz grubu "Fourth World" eşi Airto Moreira ve gitar virtüözü Jose Neto ile birlikte Flora’nın kariyerinde yeni bir dönem başlatmıştır. Flora’nın 1995 dünya turnesi Londra’da ünlü Ronnie Scott’s Club’da Airto, Gary Brown, Jose Neto ve Giovanni Hidalgo ile başladı ve listelere ışık hızıyla üst sıradan giren "Speed of Light" albümü kaydedildi. Takip eden yıllarda ünlü davulcu Billy Cobham, Freddie Ravel, George Duke, David Zeiher, Walfredo Reyes, Alphonso Johnson, Changuito, Freddie Santiago ve Giovanni Hidalgo ile 2000"li yılların sound’u şekilleniyordu.Artık albümlerinde Airto Moreira’nın yanında kızları Diana Booker’da yer almaya başladı.

Flora’nın olağanüstü yeteneği 2002 ve 2003’te, Narada Records’tan çıkan "Perpetual Emotion" caz kaydı ve "Flora Sings Milton Nascimento" latin kayıtları ile yeni jenerasyonlara ulaştı. Takip eden "Speak No Evil" albümü Flora’nın üçüncü güncel başarısı oldu ve George Duke bu albümde onu "Flora’nın, sözlerle melodiyi, biri diğerini bozmadan birleştirmeyi başarı ile beceren nadir bir yetenek olduğunu bir kez daha hep birlikte gördük!" diye tanımladı. Orijinal halinde bırakılması gereken bir tanımı daha var: "Flora, she can swing - and she can sing!" Flora’nın son albümü "Flora’s Song" yine Narada Label’dan 2005 yılında çıktı.

Bir Flora Purim şarkısı dinlerken onun neşeden mi, yalnızlıktan mı bahsettiğini, ihtiraslı mı hüzünlü mü olduğunu anlamanız için Portekizce bilmeniz gerekmez. Onu izlemeniz yeter!

AIRTO MOREIRA

1941 Brezilya doğumlu Airto Moreira yürümeyi öğrenmeden önce radyoda çalan hot-brasil müziklerle ritm tutmaya başlamıştı. Bu durum annesini biraz endişelendirse de, 6 yaşına geldiğinde şarkı söyleme ve perküsyon dalında yarışmalar kazanmış olan küçük Airto ileride Grammy’ler kazanacağını belli ediyordu. 13 yaşına geldiğinde artık o profesyonel bir şarkıcı, davulcu ve perküsyonistti. 16 yaşında Sao Paolo televizyonunda ve caz klüplerinde çalıyordu.

1965’te Rio’da şarkıcı bir kızla tanıştı ve yaşamlarını birlikte sürdürmeğe karar verdiler. Dünyaya nadir gelen 6 oktavlık bir sese sahip bu kız Flora Purim’di. 67’de New York’a gittiler ve Airto burada Reggie Workman, J.J. Johnson, Cedar Walton ve Walter Booker gibi isimlerle çalıştı. Bu isimler Airto’nun dönemin en önemli sanatçıları ile kayıtlar yapmasına yolaçtı -Cannonball Adderley, Lee Morgan, Paul Desmond ve Joe Zawinul, bunlardan bazılarıdır.- Zawinul onu Miles Davis’e cazın kilometre taşlarından “Bitches Brew” albümü kayıtları için tavsiye etti. Davis’in grubunda Airto iki yıl kadar Wayne Shorter, Dave Holland, Jack De Johnette, Chick Corea, John McLaughlin ve Keith Jarrett ile birlikte çalıştı ve her biri efsane olan “Live/Evil”, “Live at the Fillmore”, “On the Corner” ve nihayet, halen tarihin en büyük dinletisi olan, 550.000 kişinin izlediği “The Isle of Wight” konser kayıtlarını yaptılar.

Akabinde Airto, Miroslav Vitous ve Alphonse Mouzon ile birlikte Weather Report grubunu oluşturmak için Wayne Shorter ve Joe Zawinul tarafından davet edildi. Bu grup kayıtlarından hemen sonra Chick Corea’nın efsanevi “Return to Forever” grubunu eşi Flora Purim, Joe Farrell ve Stanley Clarke ile kurdular. Kaydettikleri “Return to Forever” ve “Light as a Feather” albümleri 30 yılı aşkın bir süredir CD shop’larda satılmaya devam etmektedir.