15 YILIN ARŞİVİ

Zaafları olan büyük besteciler

Pulitzer ödüllü müzik yazarı Harold C. Schonberg’in kaleme aldığı “Büyük Besteciler” isimli eseri VakıfBank Kültür Yayınları tarafından yayınlandı. Schonberg’in kitabı iyi bir başvuru kaynağı olması nedeniyle dikkat çekiyor. Büyük besteciler dediğimiz insanların hayatları onların birer müzik dehası olmalarının yanısıra birer insan hikâyesi. Altı yaşında beste yapmaya başlayan müziğin altın çocuğu Mozart (1756-1791), daha yeni Cazkolik'de dönemin büyük imparatoru Napeloen ile ilişkisini yayınladığımız krallardan üstün Beethoven (1770-1827), piyanoya yeni soluk getiren Chopin (1810-1849), evde müzik dinlemeyen, çağının çoğu eserini tiyatrolarda dinleyici iken haberdar olan Verdi (1813-1901), medyanın göz bebeği, paragöz bir besteci olan Strauss (1864-1949) okuyucuya ilginç gelecek yanlarıyla kitabın 772 sayfalık bu çalışmanın sayfaları arasında yer alıyor.

Cazkolik.com / 08 Temmuz 2020, Çarşamba

Barışa çağrı

Müziğinde, 'aynı coğrafyada yaşayan farklı kültürlere ait insanlar barış içinde birarada yaşamalı' temasını başından beri sürdüren perküsyonist ve besteci Yinon Muallem, 17 yıl önce yayınladığı "Changing Moments" albümünde yer alan "Wish for Peace"/Barışa Çağrı" isimli parçasını yeniden düzenleyerek paylaştı. Yeni düzenlemede çellist Murat Süngü'nün katkısının altı önemle çizilmeli. Beste ve düzenleme yanında ud, cümbüş, perküsyon ve vokalde Yinon Muallem, çelloda Murat Süngü'nün yer aldığı yeni düzenlemenin miks ve mastering çalışmasını Barış Karabacak yapmış. Yinon Muallem, salgın sürecinde daha önce paylaştığı "SMS to India" ve "Heal" isimli iki çalışmanın ardından gelen bu yeni düzenlemeyle beraber toplamı bir albüm yoğunluğuna ulaşan yeni müzikler sonbaharda albüm olarak yayınlanacak.

Cazkolik.com / 03 Temmuz 2020, Cuma

We Shall Overcome için animasyon

Caz gitaristi Bill Frisell müzik tarihinin sevilen protest şarkısı We Shall Overcome'a yeni albümü Valentine'de yer vermişti. Bu şarkıya derin bağlılık duyduğunu söyleyen Frisell uzun yıllardır çalıyorum ve daha uzun yıllar da çalacağım dediği şarkı için albümde yer alan yeni versiyona bir de animasyon hazırlatmış. Albümle beraber yukarda izlediğiniz animasyon da yayınlandı. Animasyon sanatçının kızı Monica Jane Frisell'a ait bir çalışma olmuş. Frisell'a yeni albümde kontrbasçı Thomas Morgan ve davulcu Rudy Royston eşlik ediyor.

Cazkolik.com / 26 Haziran 2020, Cuma

Sun Ra 20 yıl sonra ilk stüdyo albümünün işaret fişeğini yaktı

Sadece haftanın değil, ayın, hatta yılın en önemli caz haberlerinden biri olacak hiç şüphesiz öncü caz kolektifi Sun Ra Arkestra'nın' 20 yıl sonra ilk yeni stüdyo albümünü yayınlayacağını duyurması. Çıkışı yaklaşan plâk, Philadelphia'daki Rittenhouse Soundworks'te kaydedildi ve yapılan basın açıklamasına göre bu sene içinde Strut Records firması tarafından yayınlanacak.

Albümü önizlemesi/dinlemesi (bu tabir fena değilmiş) için Sun Ra Arkestra, 1979 yılında topluluğun On Jupiter albümünde yeralan “Seductive Fantasy”yi tanıttı. Parçanın yeni versiyonunda Kanadalı müzisyen Chad Van Gaalen tarafından oluşturulan animasyonlu bir video yer alıyor. Grubun lideri Sun Ra'nın 1993'ten bu yana Sun Ra Arkestra'sına ömürlük yol arkadaşı Marshall Allen önderlik ediyor. Topluluk belki 1999'dan beri ilk yeni stüdyo albümlerine işaret ediyor olabilir ama bu arada boş durmayarak son yıllarda Big Ears Festival ile Pitchfork Festival'deki performanslar dahil olmak üzere oldukça üretken bir konser dönemi geçirmişti.

Cazkolik.com / 24 Haziran 2020, Çarşamba

Erroll Garner fırtınası bitmek bilmiyor

Caz dünyasının ünlü firmalarından Mac Avenue bir süredir yayıncılık alanında caz tarihinin sembolik öneme sahip efsanelerinden Erroll Garner fırtınası estiriyor. Şöyle bir baktım, bir yıldan biraz fazla süre içinde tam 13 albümünü yayınlamışlar büyük sanatçının. Hiçbiri bilmediğimiz albümler değil elbet, yeni baskıları yapılmış ama bu kadar ağırlık vermeleri bana yine de ilginç geldi. Garner albümlerinden oluşan seri 2018 temmuz ayında "Nightconcert" isimli canlı kayıtla başlamıştı. Bu albüm epey konuşuldu, Amerikan caz dergilerinde yer buldu, şimdi anlıyorum ki bu ilginin bir nedeni Garner'ın kendisiyse bir diğer nedeni firmanın bu albümlere ağırlık vermesi, yatırım yapmasıymış. Sonra, seri giderek hızlandı, önce "A New Kind of Love" çıktı, onu "One World Concert" takip etti, devamında, "Closeup in Swing", "Dream Street", "A Night at the Movies" gibi albümler takip etti. Serinin çok konuşulan albümlerinden biri geçen aralık çıkan "Campus Concert" oldu. Gördüğüm kadarıyla serinin son albümü piyanistin Gershwin ve Kern bestelerini seslendirdiği çalışma olmuş ve albüm çok yeni çıkmış. Anlaşılan firma Garner fırtınasını daha bir süre devam ettirecek.

Cazkolik.com / 05 Haziran 2020, Cuma

Cazda arz ve talep tarafları biraraya geliyor

Yıllardır, Avrupa caz sahnesinin en dinamik ülkelerinden Hollanda'nın inJazz isimli, içlerinde arama konferansları gibi faydalı faaliyetlerin de olduğu, çoklu işleve sahip ve elbette konserlerin de olduğu yıllık süreli etkinliklerini takip ederim. Ayrıca, bu yıllık etkinliklerde öne çıkan kimi genç caz müzisyenlerini takibe alırım. Tam da, salgın var bu sene bu işi nasıl yapacaklar acaba diye düşünürken resmi duyuruları geldi, elbette onlar da online ortama taşınmış. inJazz bu sene Hollanda caz sahnesinin arz ve talep taraflarını biraraya getireceği bir konferans düzenleme kararı almış. Daha doğrusu, yapılacak birçok etkinlikten biri bu ve elbette konu önemli. Oturumlara online izleyici olarak katılmak mümkün. Bu sene konuşulacak konular arasında cazın dünya başkenti New York ve bu şehirde yaşayan caz müzisyenlerinin salgın dönemiyle nasıl başettiği, Avrupa'da neler olduğu gibi gelişmeleri son durumunu güncellemek iyi olur, muhtemelen farklı şehirlerden birileri katılıp açıklamalar yapacaktır. Konuşulacak bir diğer konu, İngilizlerin Brexit kararı sonrası bağların kopmaması adına neler yapılabileceği konusu olacak mesela. Salgın dönemi ve sonrasında caz klüplerinin durumu mesela, bu konu da masaya yatırılacak. Bir de Hollandanın doğaçlama müzik alanındaki saygın ödülü Buma Boy Edgar isimli ödülün kazanan ismini açıklama seremonisi var. Olan biteni injazz.nl adresinden siz de takip edebilirsiniz tavsiye ederim.

Cazkolik.com / 01 Haziran 2020, Pazartesi

Robotlar yalnızca insanların değil hayvanların da işlerini elinden alıyor

Robotların el atmadığı alan kalmadı! Çoban köpeklerimizden ne istediniz... İşin şakası, işlevsel robotlar konusunda ciddi işler yapan Boston Dynamics şirketi işlerini canla başla yapan köpeklerin yerine bir robot köpek üretmiş. Esasen bu robot köpek çok sayıda farklı iş görmesi için tasarlanan bir model. Geçtiğimiz günlerde yayınladıkları bir videoyu buraya aldım, anlaşılan, yakın zamanda bu işe de el atacaklar. videoda robot köpek hem zorlu patikalardan geçerek sürüye ulaşıyor hem de çobanlık becerilerini sergiliyor. Koyunlar bu işte bir tuhaflık olduğunun farkında ama robot köpek işini yapmaya koyuluyor. Peki bu nasıl oluyormuş? Kızılötesi kameralar ve gerçek zamanlı haritalama teknolojisi yanında gelişmiş sensörler kullanarak yollarda yürüyen robot köpek zorlu parkuru atlatıp sürünün olduğu yere ulaşıyor. Tabi henüz bu işler test aşamasında. Şirket robot köpeklerin kırsalda iş gücü eksikliğinin bu şekilde kapatılacağını düşünüyor. Biz şimdi bu videoyu görüp unutana ve bir daha görene kadar bu robot köpekler şimdiki deneme hallerini atlatıp koca koca sürüleri önlerine katmış olurlar bile, zaman öyle hızlı geçiyor.

Cazkolik.com / 31 Mayıs 2020, Pazar

Türkiye'nin iyi pop caz albümlerine ihtiyacı var

Var ama iyi albüm sayısı az, oysa, bir çoğumuzun dilinden John Coltrane gibi isimler eksik olmasa da Türkiye'nin genel caz dinleme eğilimi aslında pop cazdır. Pop caz cazın ağır abi kesimince hafifsenme eğiliminde olsa da iyi müzikleri, iyi beste ve icraları hakikaten iyi ve azdır. Konuyu iki örnekle devam ettireyim, özellikle vokal alanında benim en ümitli olduğum isimlerin başında geliyordu Hediye Güven. Etkileyici ses rengi ve sesine uygun şarkılar yazmasını, yurtdışında yetiştiği için İngilizce telaffuz kadar Türkçe telaffuzda da eşit başarısı, sakin ve olgun icrasını hep beğendim. 2012 ve 2017 yıllarında arka arkaya "Yengeç" ve "On Bir Mevsim" isimli iki albüm kaydetti ama sonra izi kayboldu, inşallah yakın zamanda yeni müziklerle çıkıp gelir. Enstrümantal alandaysa vereceğim bir örnek ise Erhan Ersin ve onun 2011 yılı albümü "Chasing the Voice"dır. Bu albüm pop Akdeniz bir tarza sahip ve her ikisi de önümüz malum yaz yol için özendiğiniz playlistlerinizin arasına almanız gereken albümler. Ersin de Güven gibi yıllarını yurtdışında geçirmiş ama bildiğim kadarıyla o buradan yurtdışına gidenlerden. Umarım bu iki isimden önümüzdeki dönem yeni müzikler dinleriz.

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 30 Mayıs 2020, Cumartesi