Enrico Rava, Fred Hersch; "The Song is You"

ECM firmasından gelen mail Enrico Rava'nın geçen Salı 85. yaş gününü kutladığı haberini verince büyük ustayı yıllar önce CRR'de izlediğimiz konser aklıma geldi. Rava'nın, İtalyan caz dünyasının genç müzisyenlerini en fazla destekleyen isim olduğunu biliyoruz, o gece de çocuğu, hatta torunu yaşında genç İtalyan cazcılarla sahnedeydi, yazıyı okuyanlar arasından o konsere gidenler varsa hatırlayacaktır.

İki sene önce çağdaş cazın iki önemli ismini buluşturan "The Song is You" albümü yayınlanınca, kapakta yanyana yazan Enrico Rava ve Fred Hersch ismi ikiliyi tanıyan cazseverler için uyumsuz görünmüş olabilir. Okyanusun iki yanındaki kültürel farklılıkları bir kenara koydum, artık onları aşalı çok oldu, bilhassa modern kuşaklar bakımından ama tarz ve çalım stilleri itibariyle daha derin farkları varmış görünen ikilinin duo olması en önce kendilerini ve ECM'in patronu Manfred Eicher'i ürkütmüş olmalı, çünkü, ortaya nasıl bir uyum çıkacaktı, ya da bir uyum çıkmalı mıydı, ne olmalıydı?

İki usta isim ECM'in Lugano'daki stüdyosunda karşılıklı çalmaya başlamadan bu sorunun cevabını kimse bilemezdi. Ve aslında bu durum bir bilinmez değil karşılıklı keşif yolculuğu idi ve çağdaş cazın en kıymetli hasleti idi.

Stüdyoda buluşmadan önce neler yaşandığını bilmiyorum, muhtemelen prova yapmadılar, belki bir gün önce yemek yediler, neler çalacaklarını konuştular, şakalaşmalar, dedikodular oldu, biri peçeteye şarkı listesini yazmaya balşadı, listenin başında Jerom Kern'in "The Song is You" vardı muhtemelen zira albüme ismini veren parça oldu, belki onu da o an kararlaştırdılar. Sonra diğer parçalar sıralandı, biri Monk dedi, "Mysterioso" dedi, diğeri Jobim dedi, “Retrato em Branco e Preto” dedi... böyle böyle karşılıklı sekiz parçada karar kıldılar ve ertesi gün stüdyoda buluşuldu. Evet, bir hikâye yazdım ama niye öyle olmasın? Doğaçlama esaslı bir çok kaydın bu şekilde ortaya çıktığını biliyoruz.

Asıl önemli olan stüdyoda neler olduğu

Ama neler olduğunu biliyoruz çünükü yaşananların kayıtlı asıl kısmı ikilinin karşılıklı çaldığı anlar. Birbirlerinden çok farklı piyano/trompet stillerinin caz klasiklerinin bilinen melodileri arasında nasıl yeniden ortaya çıktığı. Melodinin nasıl kullanıldığı, karşılıklı uyumun ya da uyumsuzluğun nasıl koordine edildiği, stillerin iç içe nasıl geçtiği, birbirin tamamladığı, doğaçlama anların klasiklerin dokusuna katkıları vs...

Onları ancak albümü dinleyerek anlayacağız. İki müzisyen kendi keşfini yaptı, sıra biz dinleyicilerin kendi keşfinde.

Albüm: The Song is You
Sanatçılar: Enrico Rava (tr/flgh), Fred Hersch (Piano)
Firma: ECM Records
Çıkış Tarihi: 9 Eylül 2022

Feridun Ertaşkan

Cazkolik.com / 17 Ağustos 2024, Cumartesi

BU İÇERİĞİ PAYLAŞIN